Podmiotowość społeczeństw postsocjalistycznych

• Autorzy: Joanna Dzwończyk

Warianty tytułu

Exercising of Civil Rights in Post-Socialist Societies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest zagadnienie podmiotowości społeczeństw postsocjalistycznych. Omówiono pojęcie podmiotowości z punktu widzenia psychologii, socjologii i nauk politycznych, scharakteryzowano podmiotowość społeczeństwa socjalistycznego i przemiany społeczne w kierunku tworzenia się społeczeństwa obywatelskiego, a także zagrożenia jakie się pojawiają w związku z odradzaniem się interesów grupowych charakterystycznych dla socjalizmu korporacyjnego.

EN

In the first part of the article the author discussed how the issue of exercising civil rights is approached in social sciences (psychology, political science and sociology). The next part includes a discussion of the issue in question in relation to socialist societies in the context of the S. Ossowski and J. Karpiński conception of social order. Further on in the article the author discussed the degree to which civil rights are exercised in the post-socialist societies in the light of the conception elaborated by P. Sztompka. Also, an attempt was made at answering the question why the post- -socialist societies did not take an advantage of the possibility of asserting their civil rights in the years 1989-1990. The fourth part constitutes a reflection on the road that the societies of Central and Eastern Europe followed to embody the ideals of a democratic society. In the final part the author points out the dangers that post- -socialist societies are confronted with in their attempt to build a market economy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Socjologia; Politologia; Podmiotowość polityczna; Świadomość społeczna; Społeczeństwo socjalistyczne; Społeczeństwo postsocjalistyczne; Społeczeństwo obywatelskie

EN

Sociology; Political science; Political subjectivity; Public awareness; Socialist society; Post-communist society; Civic society

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 1994
• Numer: nr 437
• Strony: 33--44

Twórcy

autor

Joanna Dzwończyk

Bibliografia

• "Gazeta Wyborcza" 1993, nr 43, s. 2, notatka redakcyjna.
• Almond G.A., Powell G.B., Kultura polityczna, w: Elementy teorii socjologicznych: materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej, red. W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki, PWN, Warszawa 1975.
• Cichocki R., Typy ładu społecznego a przesłanki podmiotowości, w: Podmiotowość: możliwość, rzeczywistość, konieczność, praca zbiorowa pod red. P. Bukowskiego i R. Cichockiego, Nakom, Poznań 1988.
• Drąg Z., Indraszkiewicz J., Świadomość pracobiorców a zmiany ustrojowe w Polsce, Friedrich Ebert Stiftung, Warszawa 1992, z. 20.
• Dzwończyk J., Zagrożenie populistyczne w procesie transformacji społeczeństw postsocjalistycznych, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1992, nr 424.
• Gorlach K., Seręga Z.ocjologiczna koncepcja podmiotowości - zarys problemów badawczych, w: Podmiotowość: możliwość, rzeczywistość, konieczność, praca zbiorowa pod red. P. Bukowskiego i R. Cichockiego, Nakom, Poznań 1988.
• Hausner J., Imperatywna i interakcyjna strategia przekształceń gospodarczych w krajach Europy Centralnej i Wschodniej, Kraków 1993, maszynopis powielony.
• Hausner J., Reprezentacja interesów w społeczeństwach socjalistycznych i postsocjalistycznych, Kraków 1993, maszynopis powielony.
• Karpiński J., Nie być w myśleniu posłusznym. Ossowscy, Socjologia, Filozofia, POLONIA, Londyn 1989.
• Karwat M., Podmiotowość polityczna, PWN, Warszawa 1980.
• Kean J., Democracy and Civil Society, London-New York 1988.
• Offe C., A New Social Movement, "Social Forces" 1985.
• Offe C., After the Democratic Revolution New Burdens of Proof, maszynopis powielony.
• Ogrodziański P., Cztery modele społeczeństwa obywatelskiego, w: Ogrodziański P., Pięć tekstów o społeczeństwie obywatelskim, PAN ISP, Warszawa 1991.
• Ossowski S., O osobliwościach nauk społecznych, PWN, Warszawa 1983.
• Sztompka P., Marksizm a współczesne teorie podmiotowości społecznej, w: Orientacje teoretyczne we współczesnej socjologii, red. W. Kwaśniewicz, UJ, Kraków 1990.
• Sztompka P., Podmiotowość społeczeństwa, "Zdanie" 1988, nr 6.
• Sztompka P., Teoria stawania się społeczeństwa - szkic koncepcji, "Kultura i Społeczeństwo" 1991, nr 1.
• Weber M., Wirtschaft und Gesellschaft, Tübingen 1971.
• Za grzechy "Solidarności", m.b., "Gazeta Wyborcza" 1993, nr 241.