Koncepcja systemu oceny struktury organizacyjnej

• Autorzy: Adam Nalepka

Warianty tytułu

The System of the Organizational Structure Evaluation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem pracy jest poszukiwanie użytkowego sposobu diagnozowania struktury organizacyjnej dowolnego systemu organizacyjnego. Zdefiniowano podstawowe pojęcia i procesy związane z oceną diagnostyczną oraz określono istotę struktury organizacyjnej jako narzędzia zarządzania i przedmiotu badania. Opisano system oceny w sposób umożliwiający praktyczne zastosowanie go. Scharakteryzowano strukturę organizacyjną jako przedmiot oceny zwracając uwagę na dobór cech ją opisujących. Następnie przedstawiono zasady i metody, które mogą i powinny być stosowane w diagnozie struktury organizacyjnej, oraz przesłanki doboru praktycznych zbiorów kryteriów oceny.

EN

The organizational structure - understood as a total of functional and hierarchic dependencies between the elements of the organisation, grouped into cells and organizational units, that make it possible to manage its functioning - is a basic tool of management. Thus, it is impossible to study and evaluate the organizational structure independently of the course of the management process. In order to ensure the correctness of the evaluation it is necessary to work out an appropriate system of evaluation. As a starging point a set of the organizational structure functions has been accepted. Contraty to the representatives of the "Aston School" the functions have been derived in consideration of the fact that the organizational structure is a tool of management within firms. The organizational structure should accomplish the following functions: 1) to classify the system goals and functions, 2) to arrange the system components and to form organizational posts. 3) to form cells and organizational units, 4) to shape functional relationships, 5) to shape hierarchical dependencies and to form managerial bodies, 6) to dispose decisional rights and to divide responsibility within the system, 7) to formalize the system internal structure. The paper presents a conception of the evaluation system adepted to diagnosing organizational structures of any organizational systems. The suggested system of evaluation determines the scheme of the research proceedings connected with the evaluation on the one hand, and contains some general proposals and detailed principles and methods of solving the problems of evaluation on the other. Thus, the system of the organizational structure evaluation should include: a characterization of the purpose and scope of research, a scheme of the research proceedings connected with the evaluation, research instructions including the principles and methods of evaluation. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Organizacja i zarządzanie; Struktura przedsiębiorstwa; Diagnozowanie organizacji; Metodologia organizacji i zarządzania; Procedura diagnozowania

EN

Organisation and management; Structure of company; Organisation diagnosis; Organisation and management methodology; Diagnostic procedure

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie. Seria Specjalna, Monografie
• Rocznik: 1993
• Numer: nr 119
• Strony: 158

Twórcy

autor

Adam Nalepka

Bibliografia

• Ackoff R.L., Decyzje optymalne w badaniach stosowanych, PWN, Warszawa 1969.
• Analiz i formirovanije organizacionnoj struktury promyslennogo predprijatija (voprosy metodologii i metodiki), praca zbiorowa pod red. A.G. Aganbegiana, Nauka, Novosybirsk 1983.
• Baborski A., Duda M., Forlicz S., Elementy cybernetyki ekonomicznej, PWE, Warszawa 1977.
• Bahsi G., Ringle G., Die Bestimmung der optimalen Organisationsform mit Hilfe der Scoring-Methode, "Zeitschrift fuer Organisation" 1981, nr 4.
• Banaszak H., Identyfikacja struktury jako problem decyzyjny, "Prakseologia" 1985, nr 3-4.
• Bariery sprawności organizacji, praca zbiorowa pod red. W. Kieżuna, PWE, Warszawa 1978.
• Barthel J., Managementprinzipien, w: Handwoerterbuch der Organisation, C.E. Poeschel Verlag, Stuttgart 1980.
• Berger K.H., Unternehmungsgroesse und Leitungsaufbau, W. de Gruyter, Berlin 1968.
• Bieć A.B., Koncepcja budowy struktury władzy w organizacji. Próba formalizacji, "Prakseologia" 1980, nr 3.
• Bieć A.B., Organizacja i sprawność systemu gospodarczego. Elementy teorii, PWN, Warszawa 1988.
• Bielski M., Efektywność organizacji - pojęcie wielowymiarowe, "Prakseologia" 1986, nr 1-2.
• Bieniok H., Dokumentacja organizacyjna jako rezultat formalizowania struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa, "OMT" 1984, nr 1.
• Bieniok H., Niektóre przejawy patologii struktur organizacyjnych, "Problemy Postępu Technicznego" 1982, nr 6.
• Bieniok H., Trzy razy pomyśl, raz zrób, MAW, Warszawa 1985.
• Bieniok H., Marek J., Testowa metoda diagnozowania struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa, "Przegląd Organizacji" 1990, nr 1.
• Bieniok H., Rokita J., Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 1984.
• Bieńkowski S., Zagadnienia gospodarki przedsiębiorstw, Akademia Handlowa, Kraków 1940.
• Blau P.M., A Formal Theory of Differentiation in Organisations, "American Sociological Review" 1970, vol. 35.
• Bleicher K., Organisation. Formen und Modelle, Gabler Wiesbaden 1981.
• Borkowski Z., Tworzenie struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa a projektowanie systemu zarządzania, "DKK" 1982, nr 11-12.
• Boszko J., Prawidłowości kształtowania struktury organizacyjnej przedsiębiorstw przemysłowych, "Problemy Organizacji" 1988, nr 1.
• Boszko J., Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa i drogi jej optymalizacji, WNT, Warszawa 1973.
• Boszko J., Pawłowski E., Trzcieliński S., Metoda projektowania instytucjonalnej struktury zarządzania przedsiębiorstwem. Podejście metodyczne i algorytm projektowania, Politechnika Poznańska, "Zeszyty Naukowe" - seria "Organizacja", Poznań 1983, nr 13.
• Bardziński E., Analiza diagnostyczna organizacji przedsiębiorstw, PTE, Warszawa 1978.
• Chandler A.D., Strategy and Structure. Chapter in the History of Industrial Enterprise, Cambridge (Mass.) 1962.
• Child J., More Mythos of Management Organisations, "J. Man. Stud." 1970.
• Chmielak H., Jermakowicz W., Rozwiązywanie problemów organizacyjnych (metody treningu sytuacyjnego), PTE, Warszawa 1982.
• Chodorowski J., Definicje w systemach ekonomicznych, Ossolineum, Wrocław 1974.
• Crozier M., Friedberg E., Człowiek i system. Ograniczenia działania zespołowego, PWE, Warszawa 1982.
• Czarny T., Lubicz M., Cechy jakości wyrobów przemysłowych, "Problemy Postępu Technicznego" 1981, nr 1.
• Czerska M., Rola teoretycznych modeli w racjonalizacji praktyki organizacji i zarządzania, "Prakseologia" 1985, nr 3-4.
• Danków L.T., Metoda oceny diagnostycznej wartości cech systemu, "Problemy Organizacji" 1981, nr 3.
• Delehanty T., Sullo P., Wallace W.A., A Method for the Prescriptive Assessment of the Flow of Information within Organisations, "Management Science" 1982, vol. 28, no. 8.
• Doroszewski J., Elementy działania lekarskiego ze szczególnym zwróceniem uwagi na postępowanie diagnostyczne, "Prakseologia" 1974, nr 2.
• Doskonalenie struktury organizacyjnej, praca zbiorowa pod red. A. Stabryły, PWE, Warszawa 1991.
• Doskonalenie struktury organizacyjnej. Podstawy teoretyczne, praca zbiorowa pod red. A. Stabryły i J. Trzcienieckiego, AE, Kraków 1988.
• Doskonalenie struktury organizacyjnej. Technika przygotowania ekspertyzy i projektu, praca zbiorowa pod red. A. Stabryły, AE, Kraków 1992.
• Drommond M.E. Jr, Analiza i ocena eksploatacji systemów komputerowych, WNT, Warszawa 1979.
• Drucker P.F., Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWE, Warszawa 1992.
• Drucker P.F., Skuteczne zarządzanie, PWN, Warszawa 1976.
• Druga Księga Mojżeszowa.
• Dziadoń J., Kierunki i metody badań nad strukturami organizacyjnymi, w: Doskonalenie struktury organizacyjnej. Podstawy teoretyczne, praca zbiorowa pod red. A. Stabryły i J. Trzcienieckiego, AE, Kraków 1988.
• Dziadoń J., Określanie struktury organizacyjnej dla potrzeb jej diagnozowania i projektowania, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1987, nr 234.
• Dziadoń J., Pomiar w procesie oceny systemu zarządzania, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1988, nr 260.
• Dziadoń J., Procedura oceny struktury organizacyjnej, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1985, nr 208.
• Dziadoń J., Typologia kryteriów oceny systemu zarządzania, w: Metodologiczne aspekty zarządzania, Ossolineum, Wrocław 1986.
• Dzida J., Nadmierne rozczłonkowanie struktur organizacyjnych jednostek gospodarki uspołecznionej i możliwe jego konsekwencje, "Prakseologia" 1981, nr 2.
• Dzida J., O odpowiedzialności w organizacji, "Prakseologia" 1975, nr 3-4.
• Dzida J., Rozpiętość i zasięg kierowania w teorii i praktyce, PWN, Warszawa 1969.
• Encyklopedia organizacji i zarządzania, PWE, Warszawa 1981.
• Filozoficzne i metodologiczne podstawy teorii naukowych, PWN, Warszawa - Poznań 1989.
• Firkowski M., Sposoby oceny stopnia zorganizowania stanowiska pracy, "Problemy Organizacji" 1974, nr 1.
• Friedmann G., The Anatomy of Work, Labor Leisure and the Implication of Automation, Glencoe 1961.
• Fuchs-Wegner G., Welge M.K., Kriterien fuer Beurteilung und Aus wähl von Organisationskonzeptionen, "Zietschrift fuer Organisation" 1974, nr 2 i 3.
• Gackowski Z., Operacyjne określenie niektórych pojęć w nauce o organizacji i zarządzaniu, "Materiały i Studia" IOZiDK 1981, nr 6.
• Gliński B., Problemy zarządzania przedsiębiorstwami przemysłowymi, PWE, Warszawa 1961.
• Gliński B., Zarządzanie gospodarką socjalistyczną. Logika postępu, PWE, Warszawa 1980.
• Godau H.J., Probleme der Reprivatisierung, "Betriebswirtschaftliche Forschung und Praxis" 1991, nr 2.
• Gościński J., Zarys teorii sterowania ekonomicznego, PWE, Warszawa 1977.
• Grabiński T., Wydymus S., Zeliaś A., Metody doboru zmiennych w modelach ekonomicznych, PWN, Warszawa 1982.
• Grad E., Krupa T., Zawadzki L., Koncepcja modelu diagnostycznego przedsiębiorstwa. Ujęcie zadaniowe, "Problemy Organizacji" 1987, nr 2.
• Grudziński M., Sytuacyjne uwarunkowania struktur organizacyjnych a efektywność przedsiębiorstw, "Organizacja i Kierowanie" 1989, nr 1-2.
• Handwoerterbuch der Organisation, C.E. Poeschel Verlag, Stuttgart 1980.
• Haus B., Ewolucja struktur organizacyjnych przemysłu, PWE, Warszawa 1983.
• Hill W., Fehlbaum R., Urlich P., Organisationslehre - Ziele, Instrumente der Organisation sozialer Systeme, Paul Haupt Verlag, Bern 1976.
• Hirzel M., Miketta E., Planung integrierter Organisationsstrukturen, "Zeitschrift fuer Organisation" 1977, nr 1.
• Hoffman F., Erfassung, Bewertung und Gestaltung von Organisationsstrukturen. Ein anwendungorientierter Ansatz, "Zeitschrift Fuehrung Organisation" 1986, nr 5.
• Hopej M.J., Kiedy struktura organizacyjna wyzwala siłę przedsiębiorstwa, "Przegląd Organizacji" 1992, nr 5.
• Hornowska E., O pewnym ujęciu operacjonalizacji, w: Filozoficzne i metodologiczne podstawy teorii naukowych, PWN, Warszawa - Poznań 1989.
• Hunt R.G., On the Work Itself, w: Task and Organisation, praca zbiorowa pod red. J.E. Miller, London 1976.
• Iwasiewicz A., Problemy niepełnej sprawności diagnostycznej w statystycznej kontroli jakości, AE, "Zeszyty Naukowe", seria specjalna: Monografie, Kraków 1987, nr 80.
• Iwasiewicz A., Paszek Z., Steczkowski J., Sekwencyjne metody kontroli jakości, AE, Kraków 1988.
• Jackowicz R., Lis S., Podstawy projektowania struktur przedsiębiorstw przemysłowych, PWN, Warszawa 1987.
• Jakubowicz J., Tatar J., Struktura organizacyjna jako system relacyjny. Zależności hierarchiczne, "Prakseologia" 1989, nr 1-2.
• Jarzębowski W., Badanie fikcji organizacyjnych, "Prakseologia" 1976, nr 2.
• Jaszek J., Analiza i doskonalenie struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa, IEPCh, Warszawa 1986.
• Jaszek J., Metodyka badania struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa przemysłowego, "DKK" 1988, nr 2.
• Jaszek J., Wykorzystanie metody Stieglitza w analizie i doskonaleniu struktur organizacyjnych przedsiębiorstw przemysłowych, "Organizacja i Kierowanie" 1986, nr 1-4.
• Jaworski W., Metoda diagnostyki przemysłowej, PWE, Warszawa 1969.
• Jermakowicz W., Struktury organizacyjne a efektywność funkcjonowania instytutów naukowo-badawczych uczelni wyższych w Polsce, "Organizacja i Kierowanie" 1979, nr 4.
• Józefik W., Analiza identyfikacyjna działania ocenowego, w: Diagnostyka systemów. Politechnika Wrocławska, "Prace Naukowe Insi. Cybern. Techn." nr 27. seria: Konferencje nr 5, Wrocław 1975.
• Kacprzyk J., Zastosowanie teorii zbiorów rozmytych do optymalizacji struktur organizacyjnych, "Prace IBS PAN" 1978, nr 13.
• Kazarnovskij A.S., Perlov P.A., Radcenko V.T., Soversenstvovanic organizacjonnycb struktur promyslennych predprijatij (voprosy metodologii), Naukova Dumka, Kiev 1981.
• Kemball-Cook R.B., Luka organizacyjna między teorią a praktyką, PWE, Warszawa 1974.
• Kieser A., Wie rational kann man die Organisation einer Unternehmung gestalten?, "Die Unternehmung" 1985. nr 4.
• Kieser A., Zur wissenschaftlichen Begruendbarkeit von Organisationsstrukturen, "Zeischrift fuer Organisation" 1971, nr 5.
• Kirsch W., Entscheidungsverhalten und Handhabung von Problcmen, Plan, und Organ. Schriften, Muenchen 1976.
• Koehler K.G., Fit the Structure to the Strategy, "CMA Magazine" 1989, vol. 64, no. 7.
• Kolman R., Ilościowe określanie jakości, PWE, Warszawa 1973.
• Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Ossolineum, Wrocław 1975.
• Kowalewski S., Teoria struktury administracji państwowej, PWE, Warszawa 1973.
• Kozina A., Próba kwantyfikacji zależności organizacyjnych, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1990, nr 309.
• Krueger W., Grundlagen der Organisationnsplanung, Dr. G. Schmidt Verlag Giessen, 1983.
• Krupa K., Wykorzystanie metody Portfolio w analizie rodzajów zmian w strukturze organizacyjnej organizacji przemysłowych, "Organizacja i Kierownictwo" 1986, nr 1-4.
• Krzyżanowski L., Organizowanie - strukturotwórcza funkcja zarządzania, "Organizacja i Kierowanie" 1983, nr 4.
• Krzyżanowski L., Podstawy nauki zarządzania, PWN, Warszawa 1985.
• Kubicek H., Welter G., Messung der Organisationsstraktur. F. Enke, Stuttgart 1985.
• Kuc B.R., Metodologia badań porównawczych nad strukturami organizacyjnymi, "Organizacja i Kierowanie" 1979, nr 4.
• Lachiewicz S., Średni szczebel zarządzania w organizacjach przemysłowych - role i kierunki ewolucji, "Prakseologia" 1986, nr 1-2.
• Lee S.M., Luthans F., Olsen D.L., A Management Science Approach to Contingency Models of Organisational Structure. "Academy of Management Journal" 1982, vol. 25, no. 3.
• Lejbkind A.R., Rudnik B.L., Modelirovanie organizacjonnych struktur (klassifikacjonnvj podchod), Nauka, Moskva 1981.
• Lendaris G.G., Structural Modeling - a Tutorial Guide, "IEEF Transactions on Systems, Man and Cybernetics" 1980, vol. SMC 10, no. 12.
• Lewandowski H., Formalne teorie zdań oceniających. Systemy AL1 i AL2. "Prakseologia" 1976, nr 4.
• Lewandowski H., Refleksje na temat pewnej charakterystyki ocen instrumentalnych, "Prakseologia" 1986, nr 1-2.
• Lichtarski J., Ocena jako element składowy procesów badania i usprawniania organizacji, AE, "Prace Naukowe". Wrocław 1987, nr 385.
• Lindecka B., Zagadnienie organizacji państwowych przedsiębiorstw przemysłowych w świetle nowych przepisów prawnych. "Przegląd Organizacji" 1973, nr 4.
• Machaczka J., Metoda modelowania w projektowaniu systemów zarządzania, AE, "Zeszyty Naukowe", seria specjalna: Monografie, Kraków 1984, nr 65.
• Malina W., Sobczak W., Metody selekcji informacji, WNT, Warszawa 1978.
• Martin C., Ujęcie systemowe a teoria diagnozy: trzy wizerunki organizacji, "Organizacja i Kierowanie" 1986 nr 1-4.
• Martyniak Z., Organizatorka, PWE, Warszawa 1987.
• Martyniak Z., Systematyka metod oraz technik stosowanych w organizacji i zarządzaniu, AE, "Zeszyty Naukowe". Kraków 1984, nr 190.
• Marżantowicz T., Systemowe cechy przedmiotowej organizacji kierownictwa, "Problemy Organizacji" 1973, nr 4.
• Matczyński F., Procesy pracy i stanowiska robocze, WNT, Warszawa 1972.
• Matzenbacher H.J., Konzeption eines ais Ausloeser geeigneten Kennzahlenmodells zur Ueberwachung und Steuerung der Organisation, Haag Herchen Verlag, Frankfurt a.M. 1978.
• Miedziński B., Jagoda H., Kuraś M., Wstępny wybór struktury organizacji gospodarczej, "DKK" 1982, nr 7-8.
• Mikołajczyk Z., Techniki organizatorskie, PWN, Warszawa 1977.
• Miller C.C., Glick W.H., Wang Y., Understanding Technology-Structure Relationship: Theory Development and Meta-Analytic Theory Testing, "Academy of Management Journal" 1991, vol. 34, no. 6.
• Miller D., Configurations of Strategy and Structure: Towards a Synthesis, "Strategic Management Journal" 1986, vol. 7, no. 3.
• Mintzberg H., Structuring of Organisation, Prentice Hall, New Jersey 1979.
• Mlicki M.K., Z zagadnień łączenia kryteriów etycznych i sprawnościowych w procesie kierowania, "Prakseologia" 1985, nr 3-4.
• Mreła H., Metody badania pracy, PWE, Warszawa 1979.
• Mreła K., Struktury organizacyjne. Analiza wielowymiarowa, PWE, Warszawa 1983.
• Mynarski S., Elementy teorii systemów i cybernetyki, PWE, Warszawa 1979.
• Najder Z., Wartości i oceny, PWN, Warszawa 1971.
• Nalepka A., Budowa systemu oceny dla diagnozy organizacyjnej. AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1993, nr 412.
• Nalepka A., Diagnoza struktury organizacyjnej, w: Doskonalenie struktury organizacyjnej. Podstawy teoretyczne, praca zbiorowa pod red. A. Stabryły i J. Trzcienieckiego, AE, Kraków 1988a.
• Nalepka A., Kryteria oceny struktury organizacyjnej, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1988b, nr 260.
• Nalepka A., Metodyka diagnozy struktury organizacyjnej, "DKK" 1987a, nr 2.
• Nalepka A., Metodyka projektowania struktury organizacji, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1985, nr 208.
• Nalepka A., Problem oceny w badaniach nad strukturami organizacyjnymi, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1991, nr 345.
• Nalepka A., Problem zdolności kierowania w badaniu systemu zarządzania, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1990a, nr 309.
• Nalepka A., Zagadnienie oceny w atestacji stanowisk pracy, "Ekonomika i Organizacja Pracy" 1987b, nr 8.
• Nalepka A., Założenia metodyczne diagnozy struktury organizacyjnej, "Organizacja i Kierowanie" 1990b, nr 1-2.
• Nasierowski W., Modyfikacja procedur diagnozowania stanu organizacji, "Problemy Organizacji" 1986, nr 2.
• Nasierowski W., Potrzeby i ograniczenia mierzenia organizacji, "DKK" 1985, nr 11-12.
• Nowak S., Metodologia nauk społecznych, PWN, Warszawa 1985.
• Obuchowska W., Koncepcja miary stopnia spłaszczenia struktury organizacyjnej, "Prakseologia" 1986, nr 3-4.
• Okończyk S., Diagnoza stanu organizacji procesu produkcyjnego, "Prakseologia" 1985. nr 3-4.
• Organizacja i zarządzanie. Zarys problematyki, praca zbiorowa pod red. A. Stabryły i J. Trzcienieckiego, PWN, Warszawa 1986.
• Organizacja przedsiębiorstwa. Teoria i praktyka, praca zbiorowa, PWE, Warszawa 1972.
• Ossowska M., O dwóch rodzajach ocen, "Kwartalnik Filozoficzny" 1946, t. VI, z. 2-4.
• Pawłowski E., Modelowanie konstrukcji procesów zarządzania metodą drzewa funkcji, Politechnika Poznańska, "Zeszyty Naukowe", Poznań 1988, nr 14.
• Pawłowski E., Trzcieliński S., Projektowanie struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Podstawy rozwijania i kojarzenia funkcji zarządzania, TNOiK, Poznań 1987.
• Piekarz H., Efekt organizacyjny jako kryterium oceny systemu wytwórczego, AE, "Zeszyty Naukowe", seria specjalna: Monografie, Kraków 1991, nr 102.
• Pietras S., Kryteria oceny jakości wyrobów, "Prakseologia" 1969, nr 32.
• Pietrowski H., Projektowanie systemu organizacyjnego przedsiębiorstwa przemysłowego, PWE, Warszawa 1977.
• Pietrusiński M., Ustalanie rozpiętości kierowania w przedsiębiorstwie, UG, "Zeszyty Naukowe", Rozprawy i monografie, Gdańsk 1988, nr 114.
• Płoszajski P., Nauka wobec złożoności organizacyjnego świata, "Organizacja i Kierowanie" 1986, nr 1-4.
• Podgórecki A., Charakterystyka nauk praktycznych, PWN. Warszawa 1962.
• Potocki A., Job Sharing - dzielenie pracy, "Humanizacja Pracy" 1992, nr 4.
• Projektowanie systemów informatycznych, praca zbiorowa pod red. E. Niedzielskiej, PWE, Warszawa 1977.
• Przybyła M., Identyfikacja struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa, AE, "Prace Naukowe", nr 630, seria: Monografie i opracowania nr 93, Wrocław 1992.
• Przybyła M., Wudarzewski W., Koziński J., Struktura organizacyjna jako narzędzie zarządzania, AE, Wrocław 1992.
• Pszczołowski T., Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Ossolineum, Wrocław 1978.
• Pszczołowski T., Przechodzenie od rejestru cech do ocen jakości wyrobu i pracy, "Prakseologia" 1969, nr 32.
• Pugh D.S., Hickson D.J., Minings C.R., Turner C., Dimensions of Organisation Structure, "Administrative Science Quartery" 1969, (vol. 14) no. 1.
• Reichert R., Entwurf und Bewertung von Strategien, Plan, und Organ. Schriften, Muenchen 1984.
• Rieg W., Die Bedeutung der Problemstellung. P. Lang, Frankfurt a.M. 1989.
• Ruffner A., Prinzipien der Organisation, w: Handwoerterbuch der Organisation, C.E. Poeschel Verlag, Stuttgart 1980.
• Rutka R., Studium czynników korygujących styl kierowania w przedsiębiorstwach UG, "Zeszyty Naukowe", Rozprawy i monografie, Gdańsk 1984.
• Rytel Z., Teoretyczne podstawy organizacji, INOiK. Poznań 1947.
• Sathe V., Institutional versus Questionnaire Measures of Organisational Structure, "Academy of Management Journal" 1978, vol. 21. no. 2.
• Schanz G., Organisationsgestalltung. Struktur und Verhalten, Vahlem Verlag, Muenchen 1982.
• Schmidt G., Methoden und Techniken der Organization, Verlag Goetz Schmidt Giessen 1989.
• Siedlarz R., Koncepcja budowy modelu morfologicznego problemu organizacyjnego, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1983, nr 177.
• Siedlarz R., Pojęcie i klasyfikacja problemów organizacyjnych, AE, "Zeszyty Naukowe". Kraków 1981, nr 146.
• Sienkiewicz P., Inżynieria systemów kierowania, PWE, Warszawa 1988.
• Sitko W., Skowron S., Analiza i projektowanie struktur organizacyjnych - kierunek badań, "Organizacja i Kierowanie" 1986, nr 1-4.
• Siudak M., Zawadzki M., Obiektywizacja współczynników wagowych w liniowych modelach oceny, "Przegląd Organizacji" 1979, nr 2.
• Sobczyk J.R., Wielkość organizacji jako cecha budowy struktury organizacyjnej, "Organizacja i Kierowanie" 1981, nr 3-4.
• Stabryła A., Analiza systemowa procesu zarządzania, Ossolineum, Wrocław 1984.
• Stabryła A., Bazowy plan badań w projektowaniu struktury organizacyjnej, Politechnika Poznańska, "Zeszyty Naukowe", Poznań 1988, nr 14.
• Stabryła A., Kryteria oceny struktury organizacyjnej, w: Encyklopedia organizacji i zarządzania, PWE, Warszawa 1981.
• Stabryła A., Modelowanie elastycznych rozwiązań struktury organizacyjnej, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1990, nr 323.
• Stabryła A., Podstawy metodyki badania struktury organizacyjnej, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1987, nr 234.
• Stabryła A., Projektowanie bazowe procesu zarządzania ze szczególnym uwzględnieniem aspektów funkcjonalnych, AE, "Zeszyty Naukowe", Kraków 1980, nr 124.
• Staniszkis J., Patologie struktur organizacyjnych, Ossolineum, Wrocław 1972.
• Startek W., Zastosowanie procedur rozwiązywania problemów w działalności doradczej, "DKK" 1987, nr 2.
• Steinmann H., Schreyoegg G., Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem. Koncepcje, funkcje, przykłady, Politechnika Wrocławska, Wrocław 1992.
• Stoner J.A.F., Wankel Ch., Kierowanie, PWE Warszawa 1992.
• Strzelecki T., Badanie i projektowanie systemów zarządzania, IWZZ, Warszawa 1986.
• Szybiński L.W., Kryteria oceny struktur organizacyjnych, "OMT" 1987, nr 7.
• Szybiński L.W., Projektowanie organizacji przedsiębiorstw, PWE, Warszawa 1979.
• Task and Organisation, praca zbiorowa pod red. J.E. Millera, London 1976.
• Targalski J., Organizacyjne aspekty podejmowania decyzji, AE, "Zeszyty Naukowe", seria specjalna: Monografie, Kraków 1986, nr 75.
• Taubworcel S., Graficzna księga służb w praktyce, "Ekonomika i Organizacja Pracy" 1978, nr 6.
• Trzcieliński S., Metoda oceny intensywności sprzężeń międzyfunkcyjnych dla grupowania funkcji w jednostkach organizacyjnych zarządzania, Politechnika Poznańska, "Zeszyty Naukowe", Poznań 1988, nr 14.
• Trzcieliński S., Niektóre uwagi o kryteriach kojarzenia funkcji dla potrzeb tworzenia jednostek organizacyjnych zarządzania w przedsiębiorstwie przemysłowym, Politechnika Poznańska, "Zeszyty Naukowe", seria "Organizacja", Poznań 1983, nr 13.
• Trzcieniecki J., Projektowanie systemów zarządzania, PWN, Warszawa 1979.
• Trzcieniecki J., Zagadnienia metodyki badań organizacji, TNOiK, Kraków 1971.
• Tuerk K., Grundlagen einer Pathologie der Organisation, F. Enke. Stuttgart 1976.
• Waszak Z., Diagnoza a praca biurowa, "Problemy Organizacji" 1981, nr 3.
• Waszak Z., Diagnoza porównawcza w pracy biurowej, "Przegląd Organizacji" 1982, nr 2-3.
• Wawrzyniak B., Formalizacja organizacji, w: Encyklopedia organizacji i zarządzania, PWE, Warszawa 1981.
• Wawrzyńczak R., O działaniu i wartościach. Prakseologiczna teoria wartości, "Prakseologia" 1986, nr 1-2.
• Wawrzyńczak R., O ocenach i ocenianiu, "Prakseologia" 1981, nr 3.
• Wawrzyńczak R., O ocenianiu i pewnych problemach aksjologicznych (prakseologiczny punkt widzenia), "Prakseologia" 1983, nr 1-2.
• Webber R.A., Zasady zarządzania organizacjami, PWE, Warszawa 1984.
• Wesołowski W.J., Modele decyzyjne rozwoju techniki. PWN, Warszawa 1987.
• Wilimowska Z., Kombinatoryczna metoda selekcji cech w rozpoznawaniu obrazów na podstawie wzrostu ryzyka, "Archiwum Automatyki i Telemechaniki" 1980, t. XXV.
• Wollnik M., Einflussgroessen der Organisation, w: Handwoerterbuch der Organisation, C.E. Poeschel Verlag, Stuttgart 1980.
• Woodward J., Industrial Organisations. Theory and Practice, Oxford University Press, London 1965.
• Woodward J., Management and Technology, London 1958.
• Woźnica W.I., Formanek E., Skala ocen poziomu organizacji przedsiębiorstwa przemysłowego, "Przegląd Organizacji" 1982, nr 2-3.
• Wudarzewski W., Funkcje i cechy formalnej struktury organizacyjnej. AE, "Prace Naukowe". 1986, nr 381.
• Zbichorski Z., Nowoczesne projektowanie procesu produkcyjnego, "Przegląd Organizacji" 1970, nr 8.
• Zieleniewski J., Organizacja i zarządzanie, PWN, Warszawa 1981.
• Ziemski S., Problemy dobrej diagnozy, WP, Warszawa 1973.
• Zimniewicz K., Nauka o organizacji i zarządzaniu, PWN, Warszawa - Poznań 1984.