System polityczny : działania polityczne i ich aktorzy : teoretyczne dylematy

• Autorzy: Zbigniew Drąg

Warianty tytułu

Political System : Political Activities and Their Actors : Theoretical Dilemmas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Omówiono dwa sposoby podejścia do problemu sprawowania i podziału władzy: pluralizm i elityzm. Autor stwierdza, że pluralizm, w którym głównymi aktorami gry politycznej są grupy interesu, nie jest alternatywą elityzmu (według którego rządy sprawuje elita władzy), lecz jego rozszerzeniem. Dla potrzeb analizy funkcjonowania systemu politycznego wybiera podejście elitystyczne. Uznaje za słuszny pogląd o sprawczej roli elity władzy w dziejach każdego społeczeństwa. Zwraca jednak uwagę, że są granice autonomii elity. Wyznacza je konieczność uzyskania przez nią biernego poparcia ze strony mas.

EN

In his discussion of the issue of actors of the political game the author presents two conceptions of exercising and dividing power: the conception of elitism and pluralism. Elitists divide a society into the ruling elite and the masses. According to them the two characteristics of elites are autonomy and independence in their activities, while masses remain politically passive. Pluralists, on the other hand, claim that pressure groups are the main actors of the political game and that decisions made by the government are the consequence of compromising their interests. In practice, pluralism constitutes an expansion of the theory of elites Leaders of pressure groups are in fact members of ruling elites. Moreover, it appears that there exists a factor restricting elites in their activities, namely, an axiologic system dominating in a given society and corresponding to its historical development. When the activities of elites are in line with the orientation domineering in a society a political system secures a minimum amount of support of the masses necessary for its functioning. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System społeczny; System polityczny; Demokracja; Socjologia polityki; Władza; Elita władzy; Lobbing

EN

Social system; Political system; Democracy; Sociology of politics; Power; Power elite; Lobbying

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 1995
• Numer: nr 460
• Strony: 5--20

Twórcy

autor

Zbigniew Drąg

Bibliografia

• Almond G.A., Powell G.B., Comparative Politics. A Developmental Approach, Little Brown and Company, Boston 1966.
• Almond G.A., Powell G.B., Comparative Politics. System, Process, and Policy, Little Brown and Company, Boston 1978.
• Bachradi P., Baratz M.S., Power and Poverty. Theory and Practice Oxford University Press. London 1970.
• Bottomore T. Elites and Society Watts. London 1964.
• Burton M., Gunther R., Higley J., Elity a rozwój demokracji w: Elity. Demokracja. Wybory Wybór i oprac. J. Szczupaczyński, Agencja Scholar. Warszawa 1993.
• Dahl R., A Critique of the Ruling Elite Model "American Political Science Review" 1958, vol. 52.
• Dahl R., Who Governs'? Yale University Press, New Haven 1961.
• Dahrendorf R., Class and Class Conflict in Industrial Society Stanford University Press. Stanford 1959.
• Dowse R.E., HughesJ.A., Political Sociology Wiley and Sons, London 1972.
• Dye T.R., Who's Running America? The Reagan Years Prentice Hall. New Jersey 1983.
• Easton D., Analiza systemów politycznych w: Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej. W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki (oprac.), Warszawa 1975, PWN.
• Ehrlich S., Oblicza pluralizmów PWN, Warszawa 1985.
• Ehrlich S., Władza i interesy. Studium struktury politycznej kapitalizmu PWN, Warszawa 1967.
• Eisenstadt S.N., Social Institutions: Comparative Study, Concept in: D.L. Sills (ed). International Encyclopedia of the Social Sciences. Macmillan and Free Press. New York 1968. vol. 14.
• Eisenstadt S.N., Social Institutions: the Concept in: D.L. Sills (ed). International Encyclopedia of the Social Sciences. Macmillan and Free Press. New York 1968. vol. 14.
• Field G.L., Higley J., Elitism. Routledge & Kegan Paul. London.
• Hunter F., Community Power Structure University of North Carolina Press, Chapell Flill 1953.
• Kosiński S. Socjologia ogólna PWN. Warszawa 1989.
• Malinowski B., Naukowa teoria kultury w: Szkice z teorii kultury. PWN. Warszawa 1958.
• Mills C.W., Elita władzy. KiW, Warszawa 1961.
• Parsons T., Equality and Inequality in Modern Society or Social Stratification Recisited w: E. Lauman (ed.) Social Stratification Bobbs-Merill, New York 1970.
• Polsby N.W., Community Power and Political Theory Yale University Press, New Haven 1963.
• Wasilewski J. Społeczne procesy rekrutacji regionalnej elity władzy Ossolineum, Wrocław 1990.
• Wasilewski J., Elityzm redivivus? "Studia Socjologiczne" 1989. nr 3.
• Weber M., Trzy czyste typy prawomocnego panowania w: Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej. W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki (oprac.), Warszawa 1975, PWN.
• Wesołowski W., Klasy, warstwy, władza. PWN, Warszawa 1980.
• Wiatr J.J., Socjologia stosunków politycznych PWN, Warszawa 1980.