Ograniczenia samodzielności wydatkowej samorządu gminnego w Polsce

• Autorzy: Sławomira Kańduła
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pod pojęciem samodzielności wydatkowej autorka rozumie prawo do decydowania przez władze gminne o rodzaju wykonywanych zadań i sposobie ich realizowania oraz o zakresie i rodzajach wydatków, które mogą być przez gminę ponoszone w związku z realizacją tych zadań. W artykule autorka rozpatruje w jakim zakresie samodzielność gminy w dokonywaniu wydatków jest ograniczana przez państwo w odniesieniu do zadań własnych i zadań zleconych. W ramach obu grup zadań zwraca uwagę na następujące kwestie: - w jakim stopniu władze samorządowe mogą dobrowolnie podejmować się realizacji określonych zadań; - zakres swobody w ustalaniu przez samorząd gminy hierarchii potrzeb społeczności lokalnej i związanych z nią kierunków i rozmiarów wydatków budżetowych; - prawo wyboru sposobu wykonywania danego zadania i możliwość prowadzenia działalności o charakterze zarobkowym.

EN

Local authorities have a right to decide about some tasks and the ways of its realization. The article consists of financial autonomy limitation of commune (gmina) self-government in Poland. (A.Ł.)

Słowa kluczowe

PL

Finanse lokalne; Budżet gminy; Dochody budżetowe; Wydatki budżetowe; Działalność gospodarcza gminy; Zadania własne gminy; Zadania zlecone gminy; Interwencjonizm państwa; Gospodarka; Dochody gminy; Gmina

EN

Local finance; District budget; Budget revenue; Budget expenditures; Municipal economic activity; District own tasks; Task assigned to municipalities; Government intervention; Economy; Local revenues; District

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
• Rocznik: 2001
• Numer: nr 899, t. 1 Finanse, bankowość i ubezpieczenia
• Strony: 122--131

Twórcy

autor

Sławomira Kańduła

Bibliografia

• Agopszowicz A. (1992): Jeszcze o sądowej ochronie samodzielności gmin. "Człowiek i Środowisko" nr 16, s. 95.
• Byjoch K., Sulimierski J., Tarno J.P. (2000): Samorząd terytorialny po reformie ustrojowej państwa. Warszawa: WP PWN, s. 40 i 44.
• Denek E. (2001): Płaszczyzny rozpatrywania samodzielności samorządu terytorialnego, w: Samodzielność samorządu terytorialnego w Polsce, (red.): E. Denek. ZN AE w Poznaniu nr 7, s. 7-26.
• Dębowska-Romanowska T. (1998): System, prawny finansów lokalnych. W: Samorząd terytorialny. Zagadnienia prawne i administracyjne. Red.: A. Piekara, Z. Niewiadomski. Warszawa: Wyd. Prawnicze sp. z o. o., s. 380.
• Dębowska-Romanowska T. (1997): Wydatki na zadania własne gminy - granice prawne. W: Samorządowy poradnik budżetowy na 1997 r. Zagadnienia ustrojowe i prawno-finansowe. Red.: W. Miemiec, B. Cybulski. Warszawa: Municipium, s. 264-266.
• Dolnicki B. (1999): Samorząd terytorialny. Zagadnienia ustrojowe. Kraków: Zakamycze, s. 149.
• Gilowska Z. (1998):, System ekonomiczny samorządu terytorialnego w Polsce. Warszawa: Municipium, s. 126.
• Gilowska Z. (2000a): Jaka samodzielność. Blokady decentralizacji finansów publicznych. "Wspólnota" nr 49, s. 22.
• Gilowska Z. (2000b): Finansowanie samorządu terytorialnego. W: Dylematy średnio-okresowej strategii finansowej. Red.: A. Wernik, Warszawa: Instytut Finansów WSUiB, s. 93.
• Kurzyna-Chmiel D. (2001): Zlecanie i powierzanie zadań samorządom. "Gazeta Samorządu i Administracji" nr 5(75), s. 30-31.
• Miemiec W., Miemiec M. (1991): Podmiotowość publicznoprawna gminy. "Samorząd Terytorialny" nr 11-12, s. 17.
• Miemiec W., Miemiec M. (1997): Konstytucyjne gwarancji samodzielności samorządu terytorialnego, w: Przegląd Prawa i Administracji, t. XXXVIII. Wrocław, s. 158.
• Mudrecki A. (1998): Samodzielność finansowa gmin w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. W: Funkcjonowanie samorządu terytorialnego - doświadczenia i perspektywy. T. I. Red.: S. Dolata. Opole: Wydawnictwo Opolskie, s. 89.
• Niewiadomski Z. (1998): Zadania samorządu terytorialnego na przykładzie planowania przestrzennego. W: Samorząd terytorialny. Zagadnienia prawne i administracyjne. Red.: A. Piekara, Z. Niewiadomski. Warszawa: Wyd. Prawnicze sp. z o. o., s. 296-297.
• Piotrowska-Marczak K. (1997): Finanse lokalne w Polsce. Warszawa: WN PWN, s. 19.
• Podgórski K. (1991a): Nadzór nad samorządem gminnym. "Samorząd Terytorialny" nr 1-2, s. 37.
• Podgórski K. (1991b): Ustawowa regulacja zadań gminy jako jednostki samorządu terytorialnego. "Samorząd Terytorialny" nr 11-12, s. 23.
• Ruśkowski E., Stankiewicz J. (2000): Wydatki budżetowe. W: Finanse publiczne i prawo finansowe. T. II. Red.: E. Ruśkowski. Warszawa: KiK, s. 290-291.
• Sobiech J. (1992): Usługi społeczne i ich finansowanie w gospodarce samorządowej. W: Ekonomiczno-finansowe uwarunkowania samorządu lokalnego. Red.: E. Denek, J. Sobiech, J. Wierzbicki. ZN AE w Poznaniu, seria I, z. 203, s. 168.
• Witalec W. (1999): Zasady gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego w świetle ustawodawstwa reformującego administracją publiczną. "Finanse Komunalne" nr 1, s. 36.
• Konstytucja RP (1997) z 2 kwietnia. DzU nr 78, poz. 483, art. 165 ust. 2, art. 166 ust. 2.
• Ustawa (1990a) z 8 marca: o samorządzie gminnym. DzU 1996, nr 13, poz. 74, art. 51 ust. 1.
• Ustawa (1990b) z 29 listopada: o pomocy społecznej, tj. DzU 1998 nr 64, poz. 414 z późn. zm., art. 32, art. 39 ust. 3, 46 ust. 5.
• Ustawa (1996) z 20 grudnia: o gospodarce komunalnej. DzU 1997, nr 9, poz. 43.
• Ustawa (1998) z 26 listopada: o finansach publicznych. DzU nr 155, poz. 1014, art. 118.
• Ustawa (1999) z 7 maja: o zmianie ustawy o finansach publicznych. DzU nr 49, poz. 485, art. 1 pkt 5 (ustawa weszła w życie z mocą od 1 stycznia 1999 r.).
• Wyrok TK z 24 listopada 1998 r., sygn. akt K.22/98, cyt. za: Orzecznictwo w sprawach gospodarczych. Samodzielność finansowa gmin. Oprac.: M. Staręga-Ruśkowska. "Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego" 1999 nr 6, s. 20.