Warianty tytułu
Języki publikacji
Abstrakty
The analysis of the NSZZ "Solidarnosc" [Independent Association of Trade Unions "Solidarity"] program documents shows the egalitarian, socialist-ideals-bound nature of the movement. Also, the 1989 postulates of the Citizens' Committee associated with Lech Walesa declared that the movement aimed at building the economy which would be based on multi-sectoral arrangement of independent enterprises steered by market mechanisms, while having most of the former system's social privileges left or even extended. A peculiar 'third way' - a market socialism with a 'human face'- was proposed. Those attempts seemed to have been approved by Tadeusz Mazowiecki's expose in Sejm in autumn 1989, in which he first used a term 'social market economy'. Later, this term could be found in the new Constitution. However, the analysis of the last-ten-years development directions of the Polish economy reveals a realization of somewhat different model than the one assumed in the "Solidarity" election programme. Moreover, many discrepancies are evident when Polish solutions are set against the German social market economy, on which they were supposed to have been modeled. The differences include essential features of the social market economy, in particular the state protectionism and industrial democracy. Thus, the term 'social market economy' became in Poland an empty constitutional phrase, and if it had not been for occasional conference presentations 'the third way' would have been almost completely forgotten. (JW)
Analiza dokumentów programowych NSZZ "Solidarność" z lat 1980-1981 przedstawia egalitarny, przywiązany do idei socjalizmu charakter tego ruchu. Także postulaty Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie z 1989 roku wskazują, że deklarowanym celem ruchu było zbudowanie gospodarki bazującej na wielosektorowym układzie samodzielnych przedsiębiorstw, sterowanych mechanizmem rynkowym, przy zostawieniu, a nawet poszerzeniu socjalnych przywilejów z okresu PRL. Proponowano więc swoistą "trzecią drogę", rynkowy socjalizm z "ludzką twarzą". Zamiary te zdawało się potwierdzać wprowadzenie w obieg przez premiera Tadeusza Mazowieckiego, w jego expose sejmowym z jesieni 1989 roku, terminu "społeczna gospodarka rynkowa". Termin "społeczna gospodarka rynkowa" został później wpisany do nowej Konstytucji. Jednak analiza kierunków rozwoju polskiej gospodarki w minionym 10-leciu wskazuje na realizację w Polsce modelu gospodarki zupełnie odmiennego od zapowiadanego w programie wyborczym "Solidarności". Również porównanie polskich rozwiązań z modelowym kształtem społecznej gospodarki rynkowej Niemiec ukazuje zasadnicze różnice. Dotyczą one najistotniejszych cech społecznej gospodarki rynkowej, w szczególności zaś opiekuńczego charakteru państwa i demokracji przemysłowej. Termin "społeczna gospodarka rynkowa" stał się więc w Polsce pustym zapisem konstytucyjnym, a o "trzeciej drodze", poza nielicznymi referatami na konferencjach naukowych, nawet już się nie wspomina. (streszczenie)
Rocznik
Tom
Strony
59--73
Opis fizyczny
Twórcy
autor
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000000014128