Woda a geopolityka i bezpieczeństwo Bliskiego Wschodu

• Autorzy: Marcin Andrzej Piotrowski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem dostępu do wody jest z racji klimatu obecny od dawna w polityce i gospodarce Bliskiego Wschodu. Został on jednak spotęgowany w ostatnim stuleciu dekolonizacją regionu i powstaniem nowych państw. Do punktów zapalnych zalicza się głównie dorzecza Nilu, Jordanu, Tygrysu i Eufratu.

Słowa kluczowe

PL

Ekologia; Woda; Geopolityka

EN

Ecology; Water; Geopolitics

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 2
• Strony: 86--102

Twórcy

autor

Marcin Andrzej Piotrowski

Bibliografia

• T. Allan: Watersheds and Problemsheds: Explaining the Absence of Armed Conflict over Water in the Middle East. "Middle East Review of International Affairs", 1998, nr 1, s. 49-51.
• H. A. Amery: Water wars in the Middle East: a looming threat. "The Geographical Journal", 2002, nr 4, s. 313-324.
• B. Aras: After the Threats, Syria and Turkey are Fast Friends. "The Daily Star" z 4 stycznia 2005 r.
• N. Beschorner: Water and Instability in the Middle East. "Adelphi Paper", 1992, nr. 273, s. 37-45.
• R Boniface: Atlas wojen. Konflikty współczesne i w przyszłości. Warszawa 2001, s. 38.
• K. H. Butts: The Strategic Importance of Water. "Parameters", Spring 1997, s. 65-83.
• B. Charrier, F. Curtin: A vital paradigm shift to maintain habitability in the Middle East: the integrated management of international watercourses. W: Water in the Middle East and Southern Africa. The Hague 2000, s.11-17.
• W. J. Cosgrove: Water Security and Peace. Montreal 2003.
• H. Haftendorn: Water and International Conflict. "Third World Quarterly", 2000, nr 2, s. 51-68.
• Dane Water Resources Atlas (World Resources Institute). Washington D. C., 2003, s. A10.
• M. Erdem: The Tigris-Euphrates Rivers Controversy and the Role of International Law. "Perceptions", marzec-maj 2003, nr l, s.91-120.
• M. Giordano, M. Giordano, A. Wolf: The Geography of Water Conflict and Cooperation: Internal Pressures and International Manifestations. "The Geographical Journal", 2002, nr 4, s. 293-312.
• N. Gleditsch: Armed Conflict and the Environment: A Critique of the Literature. "Journal of Peace Research", 1998, nr 3, s. 381-400.
• P. H. Gleick: Water and Conflict: Fresh Water Resources and International Security. "International Security", 1993, nr 1, s. 79-112.
• Global Environment Outlook 3 (UNEP). London 2003, s. 150-157.
• M. J. Haddadin: Water in the Midlle East Peace process. "The Geographical Journal", 2002, nr 4, s. 324-340.
• R. Harrison, F. Pearce: Atlas of Population and Environment. Berkeley CA 2000, s. 52.
• T. F. Homer-Dixon: Environmental Scarcities and Violent Conflict: Evidence from Cases. W: S. Lynn-Jones, S. Miller (eds): Global Dangers: Changing Dimensions of International Security. Cambridge MA 1995, s. 158-159.
• T. F. Homer-Dixon: On the Threshold: Environmental Changes as Causes of Acute Conflict. "International Security", 1991, nr 2, s. 76-116.
• S. Jobson: Water of Strife: The Geopolitics of Water In the Euphrate-Tigris and Jordan River Basins. "RIIA Briefing Paper" (London), 2003, nr 4, s. 3-6.
• R. D. Kaplan: Coming Anarchy. "The Atlantic Monthly", 1994, nr 2, s. 44-76.
• R. D. Kaplan: The Ends of the Earth: A Journey to the Frontiers of Anarchy. New York 1996, s. 94.
• G. Kemp, R. E. Harkavy: Strategie Geography and the Changing | Middle East. Washington D. C. 1997, s. 3-24, 109-153 i 349-352.
• G. Kemp, R. E. Harkavy: op. dt., s. 106-107.
• R. G. Khouri: Najaf, Arab Crises and the Road to Regional Self-determination. "The Daily Star" z l września 2004 r.
• Miasta gorszego boga. "Forum" z 21 czerwca 2004 r.
• M. T. Klare: The New Geography of Conflict. "Foreign Affairs", 2001, nr 3, s. 49-61.
• M. T. Klare: Resource Wars: The New Landscape of Global Conflict. New York 2002, s. 213-226.
• The looming crisis of water in the Midlle East. "MEMRI Inquiry and Analysis Series" z 21 lutego 2003 r.
• J. Menkes: Ewolucja metod załatwiania sporów wprawie międzynarodowych zasobów wodnych. "Ekspertyzy" (Departament Strategii i Planowania Polityki Zagranicznej MSZ), 2002, nr 105, s. 4-14.
• J. J. Morrissette, D. A. Borer: Where Oil and Water Mix: Environmental Scarcity and Future Conflict in the Middle East and North Africa. "Parameters", Winter 2004-2005, s. 86-101.
• MSZ Turcji: Water: A Source of Conflict and Cooperation in the Middle East. Ankara 2002, s. 9-10.
• R. J. Norton: Feral Cities. "Naval War College Review", 2003, nr 4, s. 97-106.
• The Nile River Basin: Introduction. (The Nile Basin Initiative Secretariat) -http://www.nilebasin.org/IntroNR.htm.The Nile Basin Initiative: Overview. (The World Bank). New York, b.d.w.
• S. Pohoryles: Program for efficient water use in Middle East agriculture. W: Water in the Middle East and Southern Africa. The Hague 2000, s. 18-32.
• M. A. Piotrowski: Uwarunkowania oraz konsekwencje rozkładu i rozpadu struktur państwowych. W: M. Solarz (red.): Północ wobec Południa, Południe wobec Północy. Warszawa 2005 (w druku).
• S. L. Postel, A. T. Wolf: ; Dehydrating Conflict. "Foreign Policy", wrzesień-październik 2001 r., s. 61-67.
• Raport UNDP: Arab Human Development Report 2002. New York-Cairo 2002.
• Rising tensions over the Nile River Basin. "MEMRI Inquiry and Analysis Series" z 29 lutego 2004r.
• R. Robins: Turkey Game of Regional Triangulation. "The Daily Star" z 13 stycznia, 2005 r.
• M. L. Ross: What Do We Know about Natural Resources and Civil War? "Journal of Peace Research", 2004, nr 3,s.337-356.
• States of the World's Cities: Trends in Middle East & North Africa (UN-Habitat). Nairobi, b.d.w.
• H. I. Shuval: The Water Issues on the Jordan River Basin between Israel, Syria and Lebanon Can Be a Motivation for Peace and Regional Cooperation. W: Water in the Middle East and Southern Africa. The Hague 2000, s. 39-54.
• P. Williams: Nile Co-operation Through Hydro-realpolitik? "Third World Quarterly", 2002, nr 6, s. 1189-1196.
• Water in the Middle East peace process. "Research & Analytical Papers". London 2000.Water Resources Atlas. Washington, D.C. 2003, s. E 25.
• Water resources in the Middle East: Forthcoming problems and solutions for sustainable development of the region - http://www.akdeniz.edu.tr/muhfak/publications/gap.html
• E. Zisser: Israel and Lebanon: the battle of the Wazzani. "Tel Aviv Notes" z 14 października 2002r.
• ---