Style konsumpcji jako przejaw zróżnicowania poziomu życia

• Autorzy: Dariusz Kiełczewski

Warianty tytułu

Consumption Styles as a Reflection of Diversified Standards of Living

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest sprawdzenie hipotezy jakoby dostęp do konkretnych dóbr zamiast dóbr konsumpcyjnych ogólnie prowadził do postępującej transformacji socjalnej we współczesnym świecie. Transformacja socjalna jest wylansowana przez różne postawy konsumentów. Jest to w pierwszym rzędzie oddziaływanie wzrostu różnic w przychodach konsumentów, które są konsekwencją zmian na rynku pracy, takimi jak ograniczenia popytu i podaży na pracę. Spadek w popycie wynika z ograniczonej liczby zawodów, czego przyczyną jest rozwój gospodarki opartej na pracy umysłowej a także towarzyszący proces automatyzacji i komputeryzacji. Ograniczona podaż na pracę jest gównie wynikiem racjonalnego zatamowania rosnących wymagań konsumentów jeśli chodzi o ich pracę. Sprzeczne tendencje w rozwoju przyczyniają się do jakościowej różnorodności w konsumpcji. Ogólnie, możliwy jest podział konsumentów na dwie grupy: 1. konsumenci dobrze prosperujący, z dostępem do towarów i usług z wyższej półki, jak najnowsza technologia, pełna opieka zdrowotna; 2. konsumenci o niskich przychodach, w których obrębie osiągalności są tylko produkty zaspokajające codzienne potrzeby, są oni technologicznie zacofani i z ograniczonym dostępem do służby zdrowia.

EN

The article aims to check a hypothesis that access to specific goods rather than consumer goods in general leads to a progressive social stratification in a contemporary society. Social stratification is promoted by different consumer attitudes. It is primarily a function of growing differences in consumer incomes, which are a consequence of changes on the labor market, including reduced demand and supply of labor. The drop in demand results from a limited number of jobs resulting from the development of the knowledge-based economy and the accompanying computerization and automation processes. The reduced supply of labor is chiefly the result of rationalization stemming from increased consumer expectations with regard to their work. Conflicting development tendencies contribute to a qualitative diversification in consumption: homogenization versus heterogenization; democratization versus elitism and ecology versus technology. Generally, it is possible to classify consumers into two groups: 1. well-to-do consumers with access to top-shelf goods and services: heterogeneous products that meet luxury needs, make use of the latest technology and possess high health values; 2. low-income consumers with access to cheap homogeneous (post-Ford) goods that exclusively meet their basic needs and are technically outmoded and characterized by limited health safety. (orignal abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konsumpcja dóbr materialnych; Rynek pracy; Poziom życia; Konsumpcja; Stratyfikacja

EN

Consumption of material goods; Labour market; Living standard; Consumption; Stratification

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 5-6
• Strony: 87--100

Twórcy

autor

Dariusz Kiełczewski

Bibliografia

• Bołtromiuk A., [1999], Kształtowanie się popytu na żywność ekologiczną, [w:] Zmiany w rolnictwie i jego otoczeniu w latach dziewięćdziesiątych, red. B. Kożuch, wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Bywalec C., Rudnicki L., [2002], Konsumpcja, PWE, Warszawa.
• Carley M., Spapens R, [2000], Dzielenie się światem, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa-Białystok.
• Carpentier J., [1996], Konsument i konsumpcja w społeczeństwie postmodernistycznym, WSZiH, Warszawa.
• Coupland D., [1997], Pokolenie X, Warszawa.
• Dale P.J. i in., [2002], Potential for the environmental impact of transgenic crops, "Nature Biotechnology" nr 6.
• Eurostat - Quarterly Labour Force Data, [2003], Luxembourg.
• Forderung des nachhaltiges Konsums, [2000], "Umwelt" nr 7/8.
• Gaudie A., [1994], Mensch und Umwelt, Berlin-Oxford-Heidelberg.
• Green households?, [1998], ed. K.J. Noorman, T. Schoot, Earthscan, London.
• Jackson T., Marks N., [1998], Consumption, Sustainable Welfare and Human Needs, "Ecological Economics" nr 28.
• James C., [2002], Global status of commercialized transgenic crops in 2002, ISAAA Briefs nr 27.
• Jastrzębska-Smolaga H., [2000], W kierunku trwałej konsumpcji. Dylematy, zagrożenia, szansę, PWN, Warszawa.
• Kapuściński R., [2002], Lapidarium V, PIW, Warszawa.
• Kiełczewski D., [2003], Esej o mięsie, "Kartki" nr 30.
• Kiełczewski D., [2004], Konsumpcja a perspektywy trwałego i zrównoważonego rozwoju, wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Kozłowski S., [2003], Spojrzenie w przyszłość, "Aura" nr 3.
• Krzysztofek K., [1991], Cywilizacja: dwie optyki, Instytut Kultury, Warszawa.
• Lea E., Tarpy R.M., Webley P, [1987], The Individual in the Economy, Cambridge University Press, London.3Lohr L., [1998], Implications of Organic Certification for Market Structure and Trade. Paper prepared for "Emergence of U.S. Organic Agńculture - Can we complete?, a principal paper session at the AAEA annual meeting, Salt Lake City.
• Łuczka-Bakuła W, [2000], Zrównoważony rozwój a sfera konsumpcji, "Ekonomia i Środowisko" nr 2.
• Łuczka-Bakuła W, [2003], Rolnictwo ekologiczne w Polsce w aspekcie integracji z Unią Europejską, "Ekonomia i Środowisko" nr 2.
• Marecki P. Sowa J., [2003], Frustracja, wyd. Ha-Art, Kraków.
• Mazurek-Łopacińska K., [2001], Zachowania konsumentów i ich konsekwencje marketingowe, PWE, Warszawa.
• Poskrobko B., [1999], Ekorozwój - wyzwanie cywilizacyjne, [w:] Ekologiczne uwarunkowania rozwoju gospodarczego, red. A. Chmielak, Politechnika Białostocka, Białystok.
• Postmodernizm. Wybór tekstów, [1995], wyd. Platan, Kraków.
• Reisch L.A., [1999], Nachhaltiges Konsum, "Das Wirtschaftsstudium" nr 5.
• Rifkin J., [2003], Wiek dostępu, wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
• Ritzer G., [1999] Mcdonaldyzacja społeczeństwa, Muza s.a., Warszawa.
• Ritzer G., [2002], Magiczny świat konsumpcji, Muza s.a., Warszawa.
• Strużycki M., [2000], Koncentracja w handlu a współpraca producentów i dystrybutorów, wyd. IRWiK, Warszawa.
• Sustainable Consumption, [2004], Edward Elgar Pbl., Cheltenham.
• Trevanas A.J., Leaver C.H., [2001], Is oppsition to GM crops science or politics?, "EMBO Reports" nr 21.