Przyczyny stagnacji gospodarczej Japonii

• Autorzy: Jerzy Grabowiecki

Warianty tytułu

The Causes of Japan's Economic Stagnation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na początku lat 90-tych, japońska gospodarka, po ponad trzech dekadach silnego wzrostu, weszła w fazę stagnacji. Spadek stopy wzrostu oraz zaburzenia równowagi gospodarczej spowodowały, że Japonia straciła przewodnictwo w międzynarodowej konkurencji. Bezpośrednimi przyczynami stagnacji gospodarczej były aprecjacja jena, spekulacje giełdowe oraz transfer zdolności produkcyjnych poza granice kraju. Japoński system społeczno gospodarczy, który w latach 50-tych zapewniał wysoką stopę wzrostu, rozkwit eksportu i ekspansję kapitału, utracił tempo w latach 90-tych. Reformy wprowadzone przez rządzącą partię liberalno-demokratyczną okazały się niewystarczające. System finansowy wraz z sektorem bankowym - uważane za podstawę potęgi gospodarczej Japonii w drugiej połowie lat osiemdziesiątych - same znalazły się w kryzysie. Próby i programy naprawcze nakierowane na wzmocnienie kondycji banków okazały się niesatysfakcjonujące. Kryzys systemu bankowego opóźnił proces restrukturyzacji kapitału i grup przemysłowych (Keiretsu). Zliberalizowany przepływ czynników produkcji, globalizacja produkcji i rozwój gospodarki opartej na wiedzy i rozwoju usług okresu post industrialnego spowodował, że grupy Keiretsu nie przystosowały się do nowych warunków rozwoju gospodarczego, technologicznego i społecznego. Stagnacja gospodarcza kraju zbiegła się w czasie z dużymi zmianami demograficznymi w Japonii. Spadek wzrostu populacji i pogorszenie się jej struktury wiekowej, z punktu widzenia perspektywy rozwoju, umiejscawiają gospodarkę japońską na niekorzystnej pozycji.

EN

In the early 1990s, the Japanese economy, after more than three decades of robust growth, entered a phase of stagnation. The decreased rate of growth and deteriorated economic equilibrium made Japan lose its leadership in international competitiveness. The direct causes for the economic stagnation were a strong appreciation of the yen (Endaka) and speculation (bubble economy) as well as the transfer of production capacity abroad (hollowing out). Japan's socioeconomic system, which ensured a high rate of growth, booming exports and capital expansion from the mid-1950s, lost its momentum in the 1990s. Reforms carried out by the ruling Liberal Democratic Party proved insufficient. The financial system, including the banking sector - which was considered a foundation of Japan's economic power in the second half of the 1980s - found itself in a crisis. Despite many attempts and programs to improve the position of banks, the results have been unsatisfactory. The crisis of the banking system delays the process of restructuring capital and industrial groups (Keiretsu). The liberalized flow of factors of production, the globalization of production and the development of a post-industrial economy, based on services and knowledge, have revealed that Keiretsu groups are not adapted to the new economic, technological, social and international conditions of development. The country's economic stagnation coincided with major demographic changes in Japan. The decreased growth of the population and its deteriorated age structure put the Japanese economy in an unfavorable position from the perspective of development. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Japoński model gospodarki; Polityka gospodarcza; Wzrost gospodarczy

EN

Japanese economic model; Economic policy; Economic growth

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 5-6
• Strony: 63--83

Twórcy

autor

Jerzy Grabowiecki

Bibliografia

• Aoki M., [2000], Information, Corporate Governance, and Institutional Diversity. Competitiveness in Japan, the USA, and Transitional Economies, Oxford University Press, Oxford.
• Baba N., Hisada T., [2002], Japans Financial System: Its Perspective and the Authońties' Roles in Redesigning and Administering the System, Discussion Paper No. 02-E-l, IMES, Bank of Japan, Tokyo.
• Beamisch P.W., Delios A., Makino S., [2001], Japanese Subsidiańes in the New Global Economy, Edward Elgar Publishing, Cheltenham and Northampton.
• Beasom D., Janson J., [1999], The Political Economy Japanese Financial Markets. Myths versus Reality, Macmillan Press, London.
• Bieńkowski W., [1995], Reaganomika i jej wpływ na konkurencyjność gospodarki amerykańskiej, PWN, Warszawa.
• Blomström M., Cobett J., Hayashi E, Kashyap A., (red.), [2003], Structural Impediments to Growth in Japan, NBER Conference Report, The University of Chicago Press, Chicago.
• Boltho A., Corbett J., [2000], Ike Assessment: Japans Stagnation - Can Policy Revive the Economy, "Oxford Review of Economic Policy", Vol. 16, No. 2, s. 1-17.
• Bossak J., Bieńkowski W., [2004], Międzynarodowa zdolność konkurencyjna kraju i przedsiębiorstw. Wyzwania dla Polski na progu XXI wieku, SGH, Warszawa.
• Campbell D.W., [2004], Explaining Japans Saving Rate, "Journal of Asian Economics", No. 15, s. 797-815.
• Cowling K., Tomlinson PR., [2000], The Japanese Cńsis - A Case of Strategic Failure, "The Economic Journal", No. 110 (June), s. 358-381.
• De Man A.P., [2000], The Network Economy. Strategy, Structure and Management, Edward El-gar, Cheltenham, Northampton.
• Dore R., [2000], Stock Market Capitalism: Welfare Capitalism. Japan and Germany versus the Anglo-Saxons, Oxford University Press, Oxford and New York.
• Fukao M., [2003], Japans Lost Decade and Weaknesses in its Corporate Governance Structure, [w:] Japan's Economic Recovery. Commercial Policy, Monetary Policy, and Corporate Governance, Stern M. (red.), Edward Elgar, Cheltenham, Northampton, s. 289-334.
• Gerlach M.L, [1992], Alliance Capitalism: The Social Organization of Japanese Business, University of California Press, Los Angeles.
• Grabowiecki J., [2002], Keiretsu - organizacja, mechanizm funkcjonowania i kierunki zmian japońskich grup kapitałowo-przemysłowych, "Ekonomista" nr 1, s. 81-108.
• Hayashi E, Prescott E.C., [2002], The 1990s in Japan: a Lost Decade, "Review of Economic Dynamics", No. 5, s. 206-235.
• Ishi H., [2000], Making Fiscal Policy in Japan. Economic Effects and Institutional Settings, Oxford University Press, Oxford, New York.
• JETRO, [2003], Nippon, Business Facts & Figures, Tokyo.
• Levine R., [2004], Finance and Growth: Theory and Evidence, NBER, Working Paper 10766, Cambridge.
• Lutkowski K., [2004], Od złotego do euro. Źródła obaw i nadziei, Twigger.
• MacKeller L., Ermolieva T, Horlacher D., Mayhew L., [2004], The Impacts of Population Ageing in Japan, ESRI Studies Series on Ageing, Edward Elgar, Cheltenham, Northampton.
• Maddison A., [2001], The World Economy. A Millennium Perspective, OECD, Paris.
• Majewski J., [2002], Uwarunkowania rozwoju gospodarczego Japonii, Prace i Materiały nr 234, SGH, Warszawa.
• McKinnon R.I., [2000], The Foreign Exchange Ońgins of Japans Liquidity Trap, "Cato Journal", Vol. 20, No. 1, s. 73-84.
• Meltzer A.H., [2000], Monetary Policy in the New Global Economy: The Case of Japan, "Cato Journal", Vol. 20, No. 1, s. 69-72.
• METI, [2004a], White Paper of International Trade, Tokyo.
• METI, [2004b], Nakagawa Report - Toward a Sustainable and Competitive Industńal Structure, Tokyo.
• Mikuni 0., Murphy R.T., [2002], Japans Policy Trap. Dollars, Deflation and the Crisis of Japans Finance, Brookings Institution Press, Washington.
• Milhaupt C.J., West M.D., [2004], Economic Organizations and Corporate Governance in Japan. The Impact of Formal and Informal Rules, Oxford University Press, Oxford.
• Miyajima H., Yafeh Y., [2003], Japan's Banking Crisis: Who has the Most to Lose?, Tokyo.
• OECD, [1997], Economic Surveys of Japan, Paris.
• OECD, [2004], Economic Outlook, No. 76, Paris.
• Omori T, [2003], Restoring Full Employment in Japan: Domestic and International Policy Considerations, [w:] Japan's Economic Recovery. Commercial Policy, Monetary Policy, and Corporate Governance, Stern M. (red.), Edward Elgar, Cheltenham, Northampton, s. 339-419.
• Porter M., Takeuchi H., Sakakibara M., [2000], Can Japan Compete?, Preseus Publishing, Cambridge Mass.
• Sakakibara E., [1993], Beyond Capitalism: The Japanese Model of Market Economy, Tokyo.
• Sakakibara E., [2003], Structural Reform in Japan. Breaking the Iron Triangle, The Brookings Institution, Washington.
• Statistical Handbook of Japan, [2004], MIAC, www.stat.go.jp/english/data/handbook/co2cont.htm.
• Tatewaki K., [1991], Banking and Finance in Japan, Routledge, London.
• Wataru T, Shuji K., [2003], Globalization: Role of Institution Building in the Japanese Financial Sector, Bank of Japan Working Paper Series, No. 03-E-7, Tokyo.
• Wenstein D., Yafeh Y, [1998], On the Cost o f a Bank-Centred Financial System: Evidence from the Changing Main Bank Relations in Japan, "Journal of Finance", Vol. 53, No. 2, s. 635-671.
• World Competitiveness Yearbook, IMD (różne roczniki).
• Yafeh Y, [2003], An International Perspective of Corporate Groups and Their Prospects, [w:] Structural Impediments to Growth in Japan, NBER Conference Report, The University of Chicago Press, Chicago, s. 259-284.
• Yoshida M., [2004], Expanding Japanese In East Asia Reflects Shift to Offshore Production, JETRO Working Paper, No. 1, January, Tokyo.