Prognozowanie produkcji sprzedanej wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych

• Autorzy: Robert Pater

Warianty tytułu

Forecasting the sold production of rubber and plastic products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule podjęto próbę modelowania produkcji sprzedanej całej branży w warunkach zmienności składowych, na przykładzie produkcji sprzedanej wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych w Polsce. Celem opracowania jest przedstawienie krótkoterminowej (na 1 rok) prognozy produkcji sprzedanej tych wyrobów. Do analizy wykorzystano dane o produkcji sprzedanej w cenach bieżących. Prognozy te, dotyczyć zatem będą fizycznych rozmiarów produkcji, jak i cen przemysłowych tego działu gospodarki. W pierwszej części artykułu wyodrębniono cykliczność produkcji sprzedanej wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych, następnie wykorzystano alternatywne modele: klasyczny, czyli model trendu ze wskaźnikami sezonowości, model wygładzania wykładniczego oraz zintegrowany model autoregresji i średniej ruchomej ARIMA. Ostatnim skonstruowanym modelem jest model trendów jednoimiennych okresów. W zakończeniu została dokonana ocena zbudowanych modeli i wybór optymalnej metody prognozowania analizowanych zmiennych.

EN

The author presents the procedure of forecasting manufacture sold of rubber and plastic products. In the beginning, periodicity of the manufacture sold is identified with use of spectral analysis. Next, trend and seasonal factors are calculated using the X-12 Arima Census method. Changes of particular elements of the analyzed time series over time were shown. Following, the stability of the manufacture sold is tested. Based on the irregular component analysis, considerable qualitative changes of the manufacture are identified. The time series are divided into sub series. In the article there are also considerations on using alternative time series analysis methods. Based on the diagnosis of time series of the manufacture, four alternative forecasting models were constructed: classic model, Winters exponential smoothing, ARIMA and model of trends of analogical periods. On the basis of mean average percentage error it was shown that the model of trends of analogical periods gave the best results. The cause of errors is cyclic behavior of the manufacture sold and Polish accession to The European Union. Because of short time series of production sold it is recommended to use mechanical methods of separating its components.

Słowa kluczowe

PL

Modelowanie procesów produkcji; Prognozowanie makroekonomiczne; Modele ekonometryczne; Ekonometria; Rynek tworzyw sztucznych; Modele autoregresji

EN

Modeling of manufacturing processes; Macroeconomic forecasting; Econometric models; Econometrics; Plastics market; Autoregression models

• Czasopismo: Wiadomości Statystyczne
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 12
• Strony: 28--41

Twórcy

autor

Robert Pater

Bibliografia

• Biuletyn Statystyczny, GUS, Warszawa, luty 2005.
• G. E. P. Box, G. M. Jenkins, Analiza szeregów czasowych, PWN, Warszawa 1983.
• P. Burns, Robustness of the Ljung-Box Test and its Rank Equivalent, Burns Statistics Working Paper, na stronie: www.burns-stat.com, 2002; G. M. Ljung, G. E. P. Box, On a measure of lack of fit in time series models, ,,Biometrika"nr 65.
• Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, pod red. M. Cieślaka, PWN, Warszawa 2002.
• W. W. Charcmza, D. F. Dcadman, Nowa ekonometria, PWE, Warszawa 1997.
• P. Dittman, Metody prognozowania sprzedaży w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław 2000.
• P. Dittman, Prognozowanie w przedsiębiorstwie, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003.
• An Introductory Course on Time Series Analysis, Australian Bureau of Statistics, 2001; M. Dohcrty, The Surrogate Henderson Filters in x-U, Statistics New Zealand Working Paper 43(4), Australian Statistical Publishing Association Inc. 2001.
• T. Kufel, Długofalowość w ekonomii a pojęcie trendu, ,,Przegląd Statystyczny" nr 1, 2003.
• A. Luszniewicz, T. Słaby, Statystyka z pakietem komputerowym STATISTICA(tm) PL. Teoria i zastosowania, Acadcmia Occonomica, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2001.
• Prognozowanie Gospodarcze. Metody, modele, zastosowania, przykłady, pod red. E. Nowaka, Placet, Warszawa 1998.
• Ekonometria, pod red. M. Podgórskicj, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głowncj Handlowcj, Warszawa 1996.
• Rocznik Statystyczny Przemysłu 2003, GUS, Warszawa 2003.
• A. Welfe, Ekonometria, PWE, Warszawa 2003.
• A. Zeliaś, B. Pawełek, S. Wanat, Prognozowanie ekonomiczne. Teoria. Przykłady. Zadania, PWN, Warszawa2003.
• A. Zeliaś, Teoria prognozy, PWE, Warszawa 1997.