Dyskurs antropologiczny w procesie dekonstrukcji

• Autorzy: Zbigniew Pucek

Warianty tytułu

An Anthropological Discourse in the Deconstruction Process

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem prezentowanych rozważań jest kształtowanie się poznawczego stosunku antropologii do wielokulturowej heterogeniczności ludzkiego świata w kontekście dyskursywnym. Chodzi tu o dyskurs w sensie Foucaultowskim, w którym, jak się wydaje, antropologia kulturowa w pewien sposób uczestniczy.

EN

At the roots of cultural anthropology we always find the intellectual adventure of encountering "difference", which has filled the numerous and various domains of the human world. The concentration of anthropological reflection in the West and the inclination of anthropologists toward eurocentrism have had and continue to have a significant impact on the manner in which both the phenomenon of the "Other" and the structure of cultural space are perceived and interpreted. This situation, by prompting the researcher to view reality through the prism of his own culture, reflected to a certain degree the "natural" cognitive approach of Western humanism. The newer - particularly postmodernist - trends in anthropology focus, however, on attempts to create a cognitive situation in which the Other would speak in its own voice, without the mediation of the mcta-narrative of the anthropological theory of culture. This means questioning the validity of the cognitively privileged, central position of the anthropologist- its deconstruction. The polyphony of equivalent cultural discourses today becomes a value superior to the notional order and scientific rigor. Paradoxically, the postmodernist anthropology of the Other, while rejecting the objectivised cognitive position in favour of free, autonomous points of view, unintentionally creates new meta-narratives: the equality of cultures, dialogue of cultures, egalitarisation of the "centre-periphery" structure. The outlines of a new form of discourse are emerging. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Antropologia; Kultura; Antropologia kultury

EN

Anthropology; Culture; Cultural anthropology

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 654
• Strony: 53--67

Twórcy

autor

Zbigniew Pucek

Bibliografia

• Barthes R., From Science to Literature [w:] The Rustle of Language, University of California Press, Berkeley 1986.
• Burszta W.J., Antropologia kultury, Poznań 1998.
• Burszta W.J., Czytanie kultury. Pięć szkiców, Łódź 1996.
• Burszta W.J., K. Piątkowski, O czym opowiada antropologiczna opowieść, Warszawa 1994.
• Eco U., Przemysł i tłumienie seksu w pewnej społeczności padańskiej [w:] Diarusz najmniejszy, tłum. A. Szymanowski, ZNAK, Kraków 1995.
• Foucault M., Archeologia wiedzy, tłum. A. Siemek, PIW, Warszawa 1977.
• Foucault M., Przedmowa do angielskiego wydania Słów i rzeczy [w:] M. Foucault Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, PWN, Warszawa-Wrocław 2000.
• Gandhi L., Postcolonial Theory. A Critical Introduction, Columbia, New York 1998.
• Koneczny F., O wielości cywilizacyj, Gebethner i Wolf, Kraków 1935.
• Leszczyński D., Rasiński L., Wstęp do M. Foucault Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, PWN, Warszawa-Wrocław 2000.
• Mach Z., Antropologia [w:] Encyklopedia socjologii, t. 1, Warszawa 1998.
• Malinowski B., Argonauci Zachodniego Pacyfiku, Warszawa 1981.
• Mason P., Deconstructing America. Representation of Other, Routledge, London and New York 1990.
• Said E., Orientalizm, tłum. W. Kalinowski, PIW, Warszawa 1991.
• Spivak G., Neocolonialism, and the Secret Agent of Knowledge, cyt. za: Thompson E.M., Trubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm, tłum. A. Sierszulska, Universitas, Kraków 2000.
• Thompson E.M., Trubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm, tłum. A. Sierszulska, Universitas, Kraków 2000.
• Znaniecki F., Studia nad antagonizmem do obcych [w:] Współczesne narody, PWN, Warszawa 1990.