Pozytywizm i falsyfikacjonizm a sądy wartościujące w ekonomii

• Autorzy: Bogusław Czarny

Warianty tytułu

Positivism and Falsificationism versus Evaluated Judgment in Economy.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem pracy jest analiza dyskusji o miejscu i funkcji sądów wartościujących w naukach ekonomicznych. Przedstawiono, stosowane przez ekonomistów, kryteria rozróżnienia "ekonomii pozytywnej" i "ekonomii normatywnej", a także funkcje spełniane przez tę klasyfikację. Opisano nauki empiryczne w ujęciu współczesnego pozytywizmu, na przykładzie ekonomii. Na podstawie analizy literatury ekonomicznej XIX i XX wieku przedstawiono podział wypowiedzi ekonomistów na sądy opisowe i wartościujące oraz związki ekonomii z sądami wartościującymi. Zanalizowano także fragmenty popularnych podręczników ekonomii, encyklopedii i słowników w celu oceny sposobu posługiwania się przez współczesnych ekonomistów nazwami "ekonomia pozytywna" i "ekonomia normatywna". Zdaniem autora, powyższy podział ekonomii nie spełnia istotnych funkcji sprzyjających poznaniu procesu gospodarowania i stanowi jedynie pretekst do trwających od wielu lat sporów o miejsce i rolę sądów wartościujących w ekonomii.

EN

The subject of this paper is analysis of discussion about position and function of evaluated judgment in economy. The author presented criterions, using by economists, which distinguished “positive economy” and “standard economy”. Described empirical sciences in depiction of modern positivism on example of economy. On the basis of analysis of economic literature from 19th and 20th Century presented split of economists’ comments on descriptive and estimative judgments and relations between economy and estimative judgments. (MP)

Słowa kluczowe

PL

Historia myśli ekonomicznej; Metodologia nauki; Metodologia ekonomii; Teoria ekonomii; Ekonomia normatywna; Ekonomia pozytywna; Ekonomia dobrobytu; Pozytywizm; Przegląd literatury

EN

History of economic thought; Methodology of science; Economic methodology; Economic theory; Normative economics; Positive economics; Welfare economics; Positivism; Literature review

• Czasopismo: Monografie i Opracowania / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 535
• Strony: 158

Twórcy

autor

Bogusław Czarny

Bibliografia

• Acocella N. (1998) The Foundations of Economic Policy. Values and Techniques, Cambridge (polskie wydanie: N. Acocella, Zasady polityki gospodarczej, Warszawa 2002).
• Ajdukiewicz K. (1946) O tzw. neopozytywizmie, w: K. Ajdukiewicz, Język i poznanie, Warszawa 1985, t.2.
• Ajdukiewicz K. (1949) Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 1983.
• Ajdukiewicz K. (1957) O wolności nauki, w: K. Ajdukiewicz, Język i poznanie, Warszawa 1985, t.2.
• Ajdukiewicz K. (1965) Logika pragmatyczna, Warszawa.
• Albert H. (1956) Das Werturteilsproblem im Lichte der logishen Analyse, "Zeitschrift für die Gesammte Sozialwissenschaften" Nr 112.
• Albert H. (1958a) Das Ende der Wohlfahrtsökonomik, "Gewerkschaftliche Monatshefte" Nr 9.
• Albert H. (1958b) Das Wertproblem in den Sozialwissenschaften. Bemerkungen zu Myrdals neuem Buch: Value in Social Theory, London 1958, "Schweizerische Zeitschrift für Volkswirtschaft und Statististik" Vol. 94, Nr 3.
• Albert H. (1967) Marktsoziologie und Entscheidungslogik, Neuwied i in.
• Albert H. (1972) Modell-Platonismus. Der Neoklassische Still des Ökonomischen Denkens in Kritischer Beleuchtung, w: Logik der Sozialwissenschaften, Köln.
• Amsterdamski S. (1971) Nauka współczesna a wartości, "Zagadnienia Naukoznawstwa" nr 1.
• Anderson E. (1993) Value in Ethics and Economics, Cambridge.
• Andreoni T., Vesterlund L. (2001) Which Is the Fair Sex? Gender Differences In Altruism, "Quarterly Journal of Economics" Nr 116.
• Appraisal and Criticism In Economics (1984), red. B.J. Caldwell, Boston i in.
• Archibald G.G. (1959) Welfare Economics, Ethics, and Essentialism, "Economica" Vol. 26, Nr 104.
• Ariew R. (1984) The Duhem Thesis, "British Journal for the Philosophy of Science" Nr 35.
• Arnold R. (1992) Economics, New York.
• Arrow K.J. (1951) Social Choice and Individual Values, New York.
• Arrow K.J. (1963) Uncertainty and the Economics of Medical Care, "The American Economic Review" Vol. 53.
• Austin J.L. (1962) How to do Things with Words, Oxford.
• Baka W. (1980) Węzłowe kwestie racjonalności w kierowaniu gospodarką narodowe, w: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie, red. B. Kamiński, A. Łukaszewicz, Warszawa.
• Balicki W. (2002) Wykłady z metodologii nauk ekonomicznych, Poznań.
• Baumol W. (1952) The Transactions Demand for Cash: An Inventory Theoretic Approach, w: "Quarterly Journal of Economics" Vol. 66, Nr 4.
• Baumol W.J., Blinder A.S. (1997) Economics. Principles and Policy, New York i in.
• Beed C. (1992) Do Value Judgments Affect Testing Economic Theory? "International Journal of Social Economics" Vol. 19, Nr 2.
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R. (1994) Economies, London i in.
• Bergson A. (1984) Income Inequality Under Soviet Socialism, "Journal of Economic Literature" Vol. 22, Nr 3.
• Blaug M. (1985) Economic Theory in Retrospect, Cambridge (polskie wydanie: M. Blaug, Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, Warszawa 1994).
• Blaug M. (1992) Methodology of Economics, Cambridge (polskie wydanie: M. Blaug, Metodologia ekonomii, Warszawa 1995).
• Blaug M. (1993) Peter Hennipman On Paretian Welfare Economics: A Comment, w: "De Economist" Vol. 141, Nr 1.
• Blaug M. (1998a) Disturbing Currents in Modern Economics, "Challenge" Vol. 41, Nr 3.
• Blaug M. (1998b) The Positive-Normative Distinction, The Handbook of Economic Methodology, red. J.B. Davis, D.W. Hands, U. Mäki, Cheltenham i in.
• Blaug M. (1998c) Methodology of Scientific Research Programmes, w: The Handbook of Economic Methodology, red. J.B. Davis, D.W. Hands, U. Mäki, Cheltenham i in.
• Blaug M. (2001) 7s Competition Such a Good Thing? Static Efficiency versus Dynamic Efficiency, "Review of Industrial Organization" Nr 19.
• Bochenek M. (1999) Problem racjonalności w polskiej myśli ekonomicznej, Warszawa.
• Boland L.A. (1982) The Foundations of Economic Method, London.
• Boland L.A. (1991) Current Views On Economic Positivism, w: Companion To Contemporary Economic Theory, David Greenaway, London.
• Borowski M. (2002) Kompletna klapa, czyli dobrego prognostę poznaje się w biedzie, "Gazeta Wyborcza" z 29 kwietnia 2002.
• Boulding K. (1970) Economics as a Science, New York.
• Bousquet G.H., de Petri Tonelli A. (1994) Vilfredo Pareto. Neoclassical Synthesis of Economics and Sociology, London.
• Brandis R. (1963) Value Judgements and Economic Science, "Quarterly Review of Economics and Business" Vol. 3.
• Brochier H. (1997) Economics as a Positive and Normative Science, w: Is Economics Becoming a Hard Science?, red. A. d'Autume, J. Cartelier, Cheltenham i in.
• Burda M., Wypłosz Ch. (1997) Macroeconomics. A European Text, Oxford (polskie wydanie: M. Burda, Ch. Wypłosz, Makroekonomia. Podręcznik europejski, Warszawa 2000).
• Byrnes R.T., Stone G.W. (1993) Economics, New York.
• Caban A. (1998) Ekonomia pr.zb. pod red. W. Cabaja, Łódź.
• Cairnes J.E. (1873) Essays in Political Economy, London.
• Cairnes J.E. (1875) The Character and Logical Method of Political Economy, London.
• Caldwell B.J. (1982) Beyond Positivism. Economic methodology in the Twentieth Century, London i in.
• Canterberry E.R., Burkhardt R.J. (1983) What Do We Mean by Asking Whether Economics is a Science?, w: Why Economics Is Not Yet a Science?, red. A.S. Eichner, Armonh, New York 1983.
• Carnap R. (1956) The Methodological Character of Theoretical Cocepts, w: The Foundations of Science and the Concepts of Psychology and Psychoanalysis, red. H. Feigl, M. Scriven, Minneapolis.
• Carnap R. (1963) Replies and Systematic Expositions, w: The Philosophy of Rudolf Carnap, red. P.A. Schilpp, LaSalle.
• Carrington H.W. (1994) Value Judgments and the Principles of Economics Textbook, "Southern Economic Journal" Vol. 60, Nr 4.
• Chalmers A. (1982) What Is This Thing Called Science? (polskie tłum.: A. Chmielewski, Czym jest to, co zwiemy nauką?, Wrocław 1997).
• Chmielecka E. (2002) Dwa przełomy. Zadania filozofii nauki w ujęciu wybranych stanowisk, SGH, Warszawa.
• Chmielewski A. (2003) Filozofia Poppera. Analiza krytyczna, Wrocław.
• Coddington A. (1972) Positive Economics, w: W.L. Marr, B. Raj, How Economists Explain. A Reader in Methodology, Lanham 1983.
• Colander D.C., Landreth H. (1998) Historia myśli ekonomicznej, Warszawa.
• Cross R. (1982) The Duhem-Quine Thesis, Lakatos, and the Appraisal of Theories in Macroeconomics, "Economic Journal" Nr 92.
• Czarny B. (1981) Teleologia a cel gospodarowania w gospodarce socjalistycznej, Katowice.
• Czarny B. (1987) O racjonalności celów gospodarowania, "Opera et Studio" nr 6-7.
• Czarny B. (1989) Dyskusja o racjonalności gospodarowania w polskiej literaturze ekonomicznej po II wojnie światowej, Warszawa SGH, Warszawa (niepubl. praca doktorska).
• Czarny B. (1990a) Max Weber o racjonalizacji działań ludzkich, "Studia Socjologiczne" nr 3-4.
• Czarny B. (1990b) Jeszcze o przedmiocie i metodzie ekonomii, "Ekonomista" nr 6.
• Czarny B. (1992) Ekonomia a sądy wartościujące, "Ekonomista" nr 2.
• Czarny B. (1995) Od tłumacza, w: M. Blaug, Metodologia ekonomii, Warszawa.
• Czarny B. (1997) Racjonalność makroekonomiczna versus mikroekonomiczna, czyli o pewnym wątku dyskusji ekonomicznych, "Zeszyty Naukowe Kolegium Gospodarki Światowej" nr 2, SGH, Warszawa.
• Czarny B. (2001) "Sprawiedliwość" a "odpowiedzialność" i "solidarność" (studium przypadku), http://akson.sgh.waw.pl/eko/, Wirtualna Biblioteka Studiów Przypadku.
• Czarny B., Rapacki R. (2002) Podstawy ekonomii, Warszawa.
• Czarny B., Kurowska A. (2004) Horror oeconomicus, czyli prywatny koszt bezrobocia w Polsce... (studium przypadku), http://akson.sgh.waw.pl/eko/, Wirtualna Biblioteka Studiów Przypadku.
• Davis D.D., Holt Ch.A. (1993) Experimental Economics, Princeton.
• Davis J.B. (1999) Normative and Positive Economies, w: Encyclopedia of Political Economy, red. P.A. O'Hara, Vol. 2, London i in.
• Diesing P. (1985) Hypothesis Testing and Data Interpretation: The Case of Milton Friedman, w: Research in the History of Economic Thought and Methodology, Vol. 3.
• Dow S.C. (2002) Economic Methodology: an Inquiry, Oxford.
• Duhem P. (1954) The Aim and Structure of Physical Theory, Princeton.
• Duhs L.A. (1982) Why Economists Disagree: The Philosophy of Irreconcilability, "Journal оf Economic Issues" Vol. 16.
• Dweyer L. (1982) The Alleged Valueneutrality of Economics: An Alternative View, "Journal of Economic Issues" Vol. 16.
• Ellerman D., Stiglitz J. (2003) New Bridges Across the Chasm: Macro and Institutional Strategies/or Transitional Economies, w: New Thinking in Macroeconomics, red. J.M. Harris, N.R. Goodwin.
• Fiedor B. (1997) Metodologiczny indywidualizm we współczesnej ekonomii neoklasycznej. Istota oraz główne kierunki krytyki i modyfikacji, "Ekonomista" nr 5-6.
• Finch H.A., Shils E.A. (1949) Introduction, w: Max Weber on The Methodology of the Social Sciences, Glencoe.
• Fleurbaey M., Gravel N., Laslier J.-F., Trannoy A. (1998) Introduction and Overview, w: Freedom in Economics. New perspectives in normative analysis, red. J.-F. Laslier, M. Fleurbaey, N. Gravel, A.Trannoy, London/New York.
• Flew A. (1971) An Introduction to Western Philosophy. Ideas and Argument from Plato to Sartre, London.
• Friedman M. (1953) On the Methodology of Positive Economics, w: Essays in Positive Economics, Chicago.
• Friedman M. (1957) A Theory of the Consumption Function, Princeton.
• Friedman M., Schwartz A.J. (1963) A Monetary History of the United States, 1867-1960, Princeton.
• Gerschenkron A. (1961) Reflections on Ideology as a Methodological and Historical Problem, w: Money, Growth and Methodology and other Essays in Economics, red. H. Hegeland, Lund.
• Glapiński A. (1982) Metodologiczne problemy historii ekonomii, Warszawa.
• Glapiński A. (1987) Metodologia i ekonomia, Warszawa.
• Golinowska S. (1997) Ubóstwo w Polsce. Synteza wyników badań, w: Polska bieda II. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie, IPiSS.
• Grünbaum A. (1971) Can We Ascertain the Falsity of a Scientific Hypothesis?, w: Observation and Theory in Science, red. M. Mandelbaum, Baltimore i in.
• Gutowski J. (1996) Problem weryfikacji i teoria ekonomii, "Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych" nr 3, SGH, Warszawa.
• Gwartney J., Stroup R. (1992) Economics: Private and Public Choice, New York.
• Hajduk Z. (2001) Ogólna metodologia nauk, Lublin.
• Hands D.W. (1985a) Ad Hockness in Economics and the Popperian Tradition, w: The Popperian Legacy in Economics, red. N. De Marchi, Cambridge, 1991.
• Hands D.W. (1985b) Karl Popper and Economic Methodology. A New Look, "Economics and Philosophy" Nr 1.
• Hands D.W. (1992) Falsification, Situational Analysis and Scientific Research Programs: The Popperian Tradition In Economic Methodology, w: Post-Popperian Methodology of Economics: Recovering Practice, red. N. de Marchi, Boston i in.
• Hands D.W. (1998) Positivism, w: The Handbook of Economic Methodology, red. J.B. Davis, D.W. Hands, U. Mäki, Cheltenham i in.
• Harding S.G. (1976) Can Theories Be Refuted? Essays On the Duhem-Quine Thesis, Dordercht.
• Harsanyi J.C. (1987) Value Judgments, w: International Encyclopedia of Economics, Vol. 4, London.
• Hausman D.M. (red.) (1994) The Philosophy of Economics: An Anthology, Cambridge.
• Hausman D.M., McPherson M.S. (1996) Economic Analysis and Moral Philosophy, Cambridge.
• Heilbroner R.L. (1973) Economics as a "Value-Free" Science, "Social Research" Vol. 40, Nr 1.
• Heilbroner R.L. (1990) Economics as Ideology, w: Economics as Discourse, red. W. Samuels, Boston.
• Hempel C., Oppenheim P. (1948) Studies in the Logic of Explanation, "Philosophy of Science" Vol. 15.
• Hennipman P. (1976) Pareto Optimality: Value Judgement or Analytical Tool, w: Relevance and Precision. From Quantitative Analysis to Economy Policy, red. J.S. Carmer, A. Heertje, P. Venekamp, Amsterdam.
• Hennipman P. (1982) Welfare Economics is in Impasse: Some Observations on Mishans Vision, "De Economist" Nr 4.
• Hennipman P. (1984a) Normative or Positive: Mishans Half-Way House, "De Economist" Nr 1.
• Hennipman P. (1984b) The Nature of Welfare Economics: A Final Note, "De Economist" Nr 2.
• Hennipman P. (1992) The Reasoning of a Great Methodologist: Mark Blaug on the Nature of Paretian Welfare Economics, "De Economist" Vol. 140, Nr 4.
• Hennipman P. (1993) Moving in Circles: Blaug Once Again on the Nature of Paretian Welfare Economics, "De Economist" Vol. 141, Nr 2.
• Herman A. (1982) Rozważania nad kategorią rozwoju społeczno-gospodarczego w socjalizmie, "Ekonomista" nr 3-4.
• Heyne P. (1978) Economics and Ethics: The Problem of Dialogue, w: Belief and Ethics, red. W. Schroeder, G. Winter, Chicago.
• Hirsch A., De Marchi N. (1986) Making a Case When Theory is Unfalsifiable: Friedman's Monetary History, "Economics and Phillosophy" Vol. 2.
• Hirsch A., De Marchi N. (1990) Milton Friedman: Economics in Theory and Practice, New York.
• Hoff K., Stiglitz J. (2002) After the Big Bang: Obstacles to the Emergence of the Rule of Law in Post-Communist Societies, Columbia University Discussion Paper Series, Department of Economics, http://www.columbia.edu/cu/economics/discpapr/DPO20303.pdf (26.09.2002).
• Hoksberger R. (1986) On the Character and Importance of Value Judgments in Economics, with an Application to Development Project Evaluation, Notre Dame, Indiana.
• Hudson W.D. (1969) The Is-Ought Question. A Collection of Papers on the Central Problem in Moral Philosophy, London.
• Hume D. (1739) Treatise on Human Nature, London (polskie wydanie: D. Hume, Traktat o naturze ludzkiej, PWE, Warszawa 1963).
• Hussain A., Stern N., Stiglitz J. (2000) Chinese Reforms from a Comparative Perspective, w: Incentives, Organization, and Public Economics, red. P.J. Hammond, G.D. Myles, Oxford. Hutchison T.W. (1964) Positive Economics and Policy Objectives, London.
• Hutchison T.W. (1977) Knowledge and Ignorance in Economics, Oxford.
• Hutchison T.W. (1938) The Significance and Basic Postulates of Economic Theory, London.
• Jankowski S., Pietras C. (2001) Podstawy ekonomii. Warszawa.
• Jarmulicz T. (pseud.) (1986) O przedmiocie i metodzie ekonomii politycznej w Polsce, Warszawa-Wrocław.
• Kapłan A. (1964) The Conduct of Inquiry: Methodology for Behavioral Science, w: San Francisco, Values, Objectivity, and the Social Sciences, red. G. Riley, Reading i in. 1974.
• Kayetkin S.A., Park M. (2000) McCloskey, Economics as Conversation, and Sprachethik, "Cambridge Journal of Economics" Nr 24.
• Keane M.P., Prased E.S. (2000) Inequality, Growth and Transfers: New Evidence from the Economic Transition in Poland, "IMF Working Paper" Nr 125, International Monetary Fund, Washington.
• Keynes J.N. (1891) The Scope and Method of Political Economy, London.
• Klappholz K. (1964) Value Judgment and Economics, w: D. Hausman (1994).
• Klimczak B. (1999) Etyczny wymiar zastosowania optimum Pareto w ekonomii, w: Etyczne fundamenty gospodarowania, red. A. Węgrzynecki, Kraków.
• Kołakowski L. (1968) Alienation of Reason: A History of Positivist Thought, New York.
• Kołakowski L. (1971) Die Philosophie des Positivismus, München.
• Kołakowski L. (1989) Główne nurty marksizmu, Warszawa.
• Konov J. (1996) A Positive Theory of Economic Fairness, "Journal of Economic Behavior and Organization" Nr 31.
• Konov J. (2000) Fair Shares: Accountability and Cognitive Dissonance In Allocation Decisions, "American Economic Review" Nr 90.
• Kozłowski J.H. (1990) Problematyka racjonalności w naukach ekonomicznych. Poszukiwanie nowego ujęcia, Warszawa (niepubl. praca doktorska).
• Krajewski W. (1998) Prawa nauki: przegląd zagadnień metodologicznych i filozoficznych, Warszawa.
• Księżyk M. (1986) Problematyka racjonalnego gospodarowania w teorii ekonomii politycznej socjalizmu, "Folia Oeconomica Cracoviensia" Vol. XXVII.
• Księżyk M. (2000) Podstawowe zagadnienia ekonomii, Kraków.
• Kula W. (1962) Teoria ekonomiczna ustroju feudalnego, Warszawa.
• Kurowska A. (2004) Związek między bezrobociem i zamachami samobójczymi, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, Warszawa (niepubl. praca magisterska).
• Lakatos I. (1968) Criticism and the Methodology of Scientific Research Programmes, "Proceedings of the Aristotelian Society" Nr 69.
• Lakatos I. (1974) Falsification and the Methodology of Scientific Research Programmes, w: Criticism and the Growth of Knowledge, red. I. Lakatos, A. Musgrave, Cambridge 1974.
• Lange О. (1945) Zakres i metoda ekonomii, w: O. Lange, Ekonomia polityczna, Dzieła, t. 3, Warszawa 1975.
• Lange O. (1980) Ekonomia polityczna, Warszawa.
• Laudan L. (1977) Progress and Its Problems, Berkeley.
• Lawson T. (1997) Economies and Reality, London.
• Leontief W. (1982) Academic economics, w: W.L. Marr, B. Raj, How Economists Explain, A Reader in Methodology, Lanham 1983.
• Lesnoff M. (1974) The Structure of Social Science. A Philosophical Introduction, London.
• Lipiński E. (1969) Karol Marks i zagadnienia współczesności, Warszawa.
• Lipsey R.G., Chrystal K.A. (2004) Economics, New York i in.
• Little I.M.D. (1957) A Critique of Welfare Economics, 2nd ed., London.
• Loomes G. (1999) Experimental Economics: An Introduction, "Economic Journal" Vol. 109, F1-F4.
• Lucas R.E. (1973) Some International Evidence on Output-Inflation Tradeoffs, "American Economic Review", June.
• Łukaszewicz A. (1980) Racjonalność a konieczność w gospodarce socjalistycznej, w: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie, red. B. Kamiński, A. Łukaszewicz, Warszawa.
• Łukaszewicz A. (1984) Kształtowanie procesu rozwoju (refleksje na marginesie książki J. Pajestki), "Ekonomista" nr 6.
• Łukaszewicz A. (1985) Ponad ekonomią - dokąd? Jak daleko?, w: Ponad ekonomią, wybrał i przełożył J. Grosfeld, przedmową opatrzył A. Łukaszewicz, Warszawa.
• Łukaszewicz A. (1995) Wymiary racjonalności gospodarowania, "Ekonomista" nr 1-2.
• Machlup F. (1969) Positive and Normative Economics, w: Economic Means and Social Ends, red. R. Heilbronner, New York.
• Machlup F. (1978) Methodology of Economics and Other Social Sciences, New York.
• Mac-Intyre A.C. (1959) Hume On "Is" and "Ought", "The Philosphical Review" Vol. 67.
• Mac-Intyre A.C. (1967) A Short History of Ethics: A History of Moral Philosophy From the Homeric Age to the Twentieth Century, London.
• Mackie J.L. (1988) The Subjectivity of Values, w: G. Sayre-McCord (1988).
• Mała encyklopedia ekonomiczna (1974) Warszawa.
• Mankiw N.G. (1998) Principles of Economics, New York i in.
• Mankiw N.G. (1995) The Growth of Nations, "Brookings Papers on Economic Activity" Nr 1.
• Martyniuk Z. (1985) Nie teoria, lecz zasada, "Życie Gospodarcze" nr 51-52.
• Matkowski Z. (1999) Podstawy ekonomii, Warszawa. Mayer T. (1972) Permanent Income, Wealth and Consumption, Berkeley.
• Mayer T. (1993) Truth versus Precision in Economics, Aldershot, Hands i in. (wydanie polskie: Th. Mayer, Prawda kontra precyzja w ekonomii, PWN, Warszawa 1996).
• McCain R. (1997) Normative and Positive Economics, w: International Encyclopedia of Economics, Vol. 2, London.
• McCloskey D. (1985) The Rhetoric of Economics, Madison.
• McConnell C., Brue S. (1999) Economics, New York i in.
• Meek R. (1964) Value Judgements in Economics, "British Journal for the Philosophy of Science" №15.
• Milewski R. (red.) (1999) Elementarne zagadnienia ekonomii, Warszawa.
• Mill J.S. (1836) On the Definition of Political Economy, London.
• Mill J.S. (1844) A System of Logic, London.
• Mine B. (1980) Ekonomia polityczna socjalizmu, Warszawa.
• Mishan EJ. (1965) A Survey of Welfare Economics 1939-1959, w: Surveys of Economic Theory, Vol. 1, Money, Interest and Welfare, London.
• Mishan E.J. (1981) Economic Efficiency and Social Welfare, London.
• Mishan E.J. (1984a) The Implications of Alternative Foundations for Welfare Economics, "De Economist" Nr 1.
• Mishan E.J. (1984b) Welfare Criteria: Concluding Comments, "De Economist" Nr 2.
• Morgan T. (1988) Theory versus Empiricism in Academic Economics: Update and Comparison, "Journal of Economic Perspectives" Nr 2.
• Mujżel J. (1980) Racjonalność gospodarowania na tle problemów systemu funkcjonowania w gospodarce socjalistycznej, w: Racjonalność gospodarowania w socjalizmie red. B. Kamiński, A.Łukaszewicz, Warszawa.
• Myrdal G. (1932) Das Politische Element in der Nationalökonomischen Doctrinenbildung, Berlin (wydanie angielskie: G. Myrdal The Political Element In the Development of Economic Theory, London 1953).
• Myrdal G. (1958) International Integration, w: Value in Social Theory: A Selection of Essays on Methodology by Gunnar Myrdal, red. P. Streeten, New York.
• Myrdal G. (1961) Value-loaded Concepts, w: Money, Growth and Methodology, Essays in Honor of Johan Àkerman, Lund.
• Myrdal G. (1970) Objectivity in Social Research, London.
• Nagel E. (1955) On The Statement "The Whole Is More Than the Sum of Its Parts", w: The Language of Social Research, red. P.P. Lazarsfeld, M. Rosenberg, Glencoe.
• Nagel E. (1961) The Structure of Science. Problems in the Logic of Scientific Explanation, London (polskie wydanie: E. Nagel, Struktura nauki. Zagadnienia logiki wyjaśnień naukowych, Warszawa 1970).
• Nagel E. (1969) Method in Social Science and Natural Science, w: Economic Means and Social Ends, red. R. Heilbronner, Englewood Cliffs, N.J. 1969.
• Nagel E. (1971) Theory and Observation, w: E. Nagel, S. Bromberger, A. Grünbaum, Observation and Theory in Science, red. M. Mandelbaum, Baltimore i in.
• Nagel E., Newman J.R. (1966) Twierdzenie Gödla, Warszawa.
• Nasiłowski M. (1978) W sprawie przedmiotu ekonomii politycznej socjalizmu, "Ekonomista" nr 2.
• Nasiłowski M. (red.) (1981) Ekonomia polityczna socjalizmu, Warszawa.
• Nasiłowski M. (2000) System rynkowy. Podstawy mikroekonomii i makroekonomii, Warszawa.
• Nelson J. (1993) Value-free or Valueless? Notes on the Pursuit of Detachment in Economics, w: History of Political Economy,Vol. 25.
• Ng K.W. (1980) Welfare Economics, London.
• Nojszewska E. (1999) Podstawy ekonomii, Warszawa.
• Nowak S. (1985) Metodologia badań społecznych, Warszawa.
• Oswald A.J. (1991a) Progress and Microeconomic Data, "Economic Journal" Nr 101.
• Oswald A.J. (1991b) Surveys in Economics, Vol. 1, 2, Oxford.
• Pagenstecher U. (1987) Verstehen und Erklären in der Nationalökonomie. Methodenkontroversen 1930-1985, Nürnberg.
• Pajestka J. (1977) Świadome kształtowanie procesów społeczno-gospodarczych w gospodarce socjalistycznej, "Ekonomista" nr 1.
• Pajestka J. (1979) Sposób funkcjonowania gospodarki socjalistycznej. Determinanty postępu II, Warszawa.
• Pajestka J. (1983) Kształtowanie procesu rozwoju. Racjonalność i manowce polityki, Warszawa.
• Pareto V. (1897) Cours d'économie politique, Lausanne.
• Pareto V. (1909J Manual d'économie politique, Paris (tłum. angielskie: Manual of Political Economy, red. A.S. Schwier, A.N. Page, New York 1971).
• Pareto V. (1935) Mind and Society; a Treatise on General Sociology, New York.
• Parkin M. (2000) Economics, New York i in.
• Pawłowski T. (1969) Definicja perswazyjna, w: Moralność i społeczeństwo. Księga Jubileuszowa dla Marii Ossowskiej, Warszawa.
• Pawłowski T. i in. (1977) Pojęcia i metody współczesnej humanistyki, Wrocław.
• Pawłowski T. (1978) Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych, Wrocław.
• Piech K. (2000) Metodologiczne aspekty polityki gospodarczej, "Polityka Gospodarcza" nr 3, SGH, Warszawa.
• Piech K. (2003) Polityka gospodarcza -jej metodyka i polityki szczegółowe, "Polityka Gospodarcza" nr 7-8, SGH, Warszawa.
• Polanyi M. (1973) Personal Knowledge, London.
• Popper K.R. (1957) The Poverty of Historicism, London (wyd. polskie: K.R. Popper, Nędza Historycyzmu, Warszawa 1989).
• Popper K.R. (1959) The Logic of Scientific Discovery, New York (wyd. polskie: Logika odkrycia naukowego, Warszawa 1977).
• Popper K.R. (1962) The Open Society and Its Enemies, London.
• Popper K.R. (1970) Normal Science and its Dangers, w: Criticism and the Growth of Knowledge, red. I. Lakatos, A. Musgrave, Cambridge 1974.
• Popper K.R. (1972a) Objective Knowledge. An Evolutionary Approach, Oxford (wyd. polskie: Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna, Warszawa 1992).
• Popper K.R. (1972b) Conjectures and Refutations. The Growth of Scientific Knowledge, London. Popper K.R. (1976) The Unended Quest. An Intellectual Biography, London.
• Popper K.R. (1983) Realism and the Aim of Science, The Postscript to the Logic of Scientific Discovery, red. W.W. Bartley, III, London.
• Popper K.R., Eccles C. (1977) The Self and Its Brain, Berlin.
• Poznański K.Z. (2001a) Obłęd reform. Wyprzedaż Polski, Warszawa.
• Poznański K.Z. (2001b) Building Capitalism with Communist Tools: Eastern Europe's Defective Transition, "East European Politics and Societies" Vol. 15, Nr 2.
• The Problems with Formalism. Interview with Mark Blaug (1998) "Challenge" Vol. 41, Nr 3.
• Proctor R.N. (1991) Value-Free Science? Purity and Power in Modern Knowledge, Harvard University Press, Cambridge, MA.
• Przymeński A. (2001) Bezdomność jako kwestia społeczna w Polsce współczesnej, Poznań.
• Putnam H. (2002) The Collapse of thr Fact/Value Dichotomy and Other Essays, Cambridge.
• Quine W.V. (1953) From a Logical Point of View, Cambridge (polskie wydanie: W.V.O. Quine, Z punktu widzenia logiki, PWN, Warszawa 1969).
• Ricketts M., Shoesmith E. (1992) British Economic Opinion: Positive Science or Normative Judgment, "American Economic Review" Nr 82, Papers and Proceedings.
• Robbins L. (1932) An Essay on the Nature and Significance of Economic Science, London.
• Robbins L. (1938) Interpersonal Comparisons of Utility, "Economic Journal" Vol. 48, Nr 192.
• Robinson J. (1962) Economic Philosophy, London.
• Roy S. (1989) Philosophy of Economics: On the Scope of Reasoning in Economics, London.
• Röpke W. (1942) A Value Judgment on Value Judgements, "Revue de la Faculté des Sciences Economiques d'Istanbul" nr 1-2.
• Rudner R. (1953) The Scientist qua Scientist Makes Value Judgements, "Philosophy of Science", Vol. 20.
• Rudziński R. (1980) Nauka i sądy wartościujące, w: Humanitas, t. 5.
• Runciman W.G. (1972) A Critique of Max Weber's Philosophy of the Social Sciences, Cambridge.
• Rutherford D. (1995) Routledge Dictionary of Economics, London i in.
• Rutkowski A. (1978) Elementy logiki matematycznej, Warszawa.
• Sady W. (1995) Wstęp, w: I. Lakatos, Pisma z filozofii nauk empirycznych, Warszawa.
• Salanti A. (1998) Falsificationism, w: The Handbook of Economic Methodology, red. J.B. Davis, D.W. Hands, U. Mäki, Cheltenham i in.
• Samuelson P., Nordhaus W. (1995) Ekonomia, Warszawa.
• Sawyer K.R., Beed C., Sankey H. (1997) Underdeterminatoin in Economics: the Duhem-Quine Thesis, "Economics and Philosophy" Vol. 13, Nr 1.
• Sayre-McCord G. (red.) (1988) Essays on Moral Realism, Ithaca. Schantz G. (1993) Wertfreiheitspostulat, w: Vahlens Großes Wirtschaftslexikon, red. E. Dichtl, O. Issing, München.
• Schmoller G. (1909-1911) Volkswirtschaftslehre, w: Handwörterbuch der Staatswissenschaften, red. J. Conrad i in., Vol. 8, Jena.
• Schumpeter J.A. (1954) History of Economic Analysis, New York.
• Scitovsky T. (1941) A Note on Welfare Propositions in Economics, "Review of Economic Studies" Vol. 9.
• Searle J.R. (1964) How to Derive "Ought" from "Is", "The Philosophical Review" Vol. LXXIII.
• Searle J.R. (1977) Speech Acts. An Essay in the Philosophy of Language, London (polskie wydanie: J.R. Searle, Czynności mowy, Warszawa).
• Segre S. (1982) Pareto and Weber, "Revue européenne des sciences socials" Vol. XX, no 62.
• Sen A.K. (1970a) Collective Choice and Social Welfare, Edinburgh.
• Sen A.K. (1970b) The Impossibility of a Paretian Liberal, "Journal of Political Economy" Nr 78.
• Sen A.K. (1987) On Ethics and Economics, Oxford.
• Senior N.W. (1826) An Introductory Lecture on Political Economy, London.
• Simon H. (1963) Problems of Methodology. Discussion, "American Economic Review" Nr 53.
• Simon H. (1965) Administrative Behaviour, New York.
• Slowman J. (2000) Economics, London i in.
• Smithies A. (1955) Economics and Public Policy, Washington 1954.
• Spencer M.H., Orley M.A. Jr. (1993) Contemporary Economics, New York.
• Stachak S. (1997) Wstęp do metodologii nauk ekonomicznych, Warszawa.
• Stalin J. (1949) Historia WKP(b). Krótki kurs, Warszawa.
• Stalin J. (1952) Ekonomiczeskije probliemy socyalizma w SSSR, "Bolszewik" nr 18.
• Stegmüller W. (1984) Hauptströemungen der Gegenwartsphilosophie, Stuttgart.
• Stevenson C.L. (1937) The Emotive Meaning of Ethical Terms, "Mind" Nr 46.
• Strauss L. (1951) The Social Science of Max Weber, w: Measure, Vol. 2.
• Strauss L. (1953) Naturrecht und Geschichte, Stuttgart 1953.
• Streeten P. (1953) Appendix. Recent Controversies, w: G. Myrdal, The Political Element in the Development of Economic Theory, London.
• Streeten P. (1985) Value in Social Theory by G. Myrdal, w: Value in Social Theory: A Selection of Essays on Methodology by Gunnar Myrdal, red. P. Streeten, New York.
• Tarascio V.J. (1968) Pareto's Methodological Approach to Economics, Chapel Hill.
• Tarascio V.J. (1969) Paretian Welfare Theory: Some Neglected Aspects, "Journal of Political Economy" Nr 77.
• Tarascio V.J. (1971) Value Judgements and Economic Science, "Journal of Economic Issues" Vol. V, Nr 1.
• Tatarkiewicz W. (1981) Historia filozofii, Warszawa.
• Taylor J. (2004) Economics, New York.
• Temkin G. (1962) Karola Marksa obraz gospodarki komunistycznej, Warszawa.
• Theil H. (1966) Applied Economic Forecasting, Amsterdam.
• Tobin J. (1956) The Interest Elasticity of Transactions Demand for Cash, "Review of Economics and Statistics" Vol. 38, Nr 3.
• Varian H.R. (1990) Intermediate Microeconomics. A Modern Approach, New York i in.
• Walsh V. (1987) Philosophy and economics, w: The New Palgrave. A Dictionary of Economics, red. J. Eatwell, M. Milgate, P. Newman, t. 3, London.
• Walsh V. (1996) Rationality, Allocation and Reproduction, Oxford.
• Walsh V. (2000) Smith After Sen, "Review of Political Economy" Vol. 12, Nr 1.
• Weber M. (1922) Protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus, w: M. Weber, Gesammelte Aufsätze zur Religionssoziologie, Tübingen.
• Weber M. (1973) Der Sinn der "Wertfreiheit" der soziologischen und ökonomischen Wissenschaften, w: M. Weber, Gesammelte Aufsätze zur Wissenschaftslehre, Tübingen.
• Weber M. (1949) The Methodology of the Social Sciences red. E.A. Sgils, H.A. Finch, Glencoe.
• Weiss J. (1975) Max Webers Grundlegung der Soziologie. Eine Einführung, München.
• Werturteilsstreit (1979) red. H. Albert, E. Topitsch, Darmstadt.
• Weston S.C. (1994) Toward a Better Understanding of the Positive/Normative Distinction in Economics, "Economics and Philosophy" Vol. 10, Nr 1.
• Weyerstrass K. (2000) Methoden der Schätzung des gesamtwirtschaftlichen Produktionspotentials und der Produktionslücke, "Diskussionspapiere/Institut für Wirtschaftsforschung" Nr 142, Halle.
• Wilber C. (1996) Ethics and Economics, w: Political Economy for the 21th Century: Contemporary Views on the Trend of Economics, red. C.J. Whalen, New York.
• Wilber C.K. (1996) Ethics and Economics, w: Political Economy for the 21th Century: Contemporary Views on the Trend of Economics, red. C.J. Whalen, Armonh i in.
• Wilber C. (1998) Economics and Ethics, w: The Handbook of Economic Methodology, red. J.B. Davis, D.W. Hands, U. Mäki, Cheltenham i in.
• Wilber C. (1999) Value Judgments and World Views, w: Encyclopedia of Political Economy, red. P.A. O'Hara, Vol. 2, London i in.
• Wilber C.K., Hoksbergen R. (1984) Current Thinking on the Role of Value Judgments in Economic Science. A Survey, w: Research in the History and Methodology, red. W.J. Samuels, Vol. 2, Greenwich.
• Wilber C.K., Hoksbergen R. (1986) Ethical Values and Economic Theory: A Survey, "Religious Studies Review" Vol. 12.
• Wiśniewski J. (1996) Polimorfizm zasady racjonalnego gospodarowania. Teoretyczne studium komparatywne, UMK, Toruń.
• Woli A. (1992) Wirtschaftslexikon, München i in.
• Woli A. (1993) Allgemeine Volkswirtschaftslehre, München.
• Wong S. (1978) The Foundations of Paul Samuelson's Revealed Preference Theory: A Study by the Method of Rational Reconstruction, London.
• Wong S. (1987) Positive Economics, w: The New Palgrave. A Dictionary of Economics, red. J. Eatwell, M. Milgate, P. Newman, London i in.
• Wróblewski J. (1983) Błąd naturalistyczny (zarys zagadnień), "Ruch Filozoficzny" t. XV, nr 1-2.
• Zarnovitz V. (1968) Predictions and Forecasting in Economics, w: International Encyclopedia of the Social Sciences, Vol. 12, red. D.L. Sills, New York.
• Żyżyński J. (1988) Ogólna metodologia nauk a ekonomia: krytyka i postulaty, "Ekonomista" nr 5.