Polityka projakościowa w przedsiębiorstwie

• Autorzy: Marian Gołębiowski , Władysław Janasz , Magdalena Prozorowicz

Warianty tytułu

Proquality Policy in the Enterprise.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Omówiono problematykę jakości jako podstawową kategorię ekonomiczną, a zwłaszcza jakość w systemie celów przedsiębiorstwa, ewolucję orientacji kształtowania jakości produktów oraz formułowanie polityki jakości przez kierownictwo. Scharakteryzowano mikro- i makroekonomiczne stymulatory kształtowania jakości produktów, wpływ systemu motywacyjnego na jakość, rolę sprzężenia jakość-wynik finansowy oraz ekonomiczno - marketingowe czynniki kształtujące jakość produktów na rynku. Zaprezentowano metody, narzędzia i techniki wykorzystywane w ekonomicznym procesie kształtowania jakości. Omówiono przejawy polityki projakościowej w sześciu badanych przedsiębiorstwach, reprezentujących przemysł przetwórczy regionu zachodniopomorskiego. Przedstawiono także długofalową strategię jakości przedsiębiorstw, odnoszącą się przede wszystkim do procesu kształtowania jakości produktów na płaszczyźnie strategicznej, idei systemów jakości w procesie zmian łańcucha wartości, roli kategorii jakości w zarządzaniu przedsiębiorstwem, strategicznych aspektów jakości i innowacji, a także jakości jako elementu wyboru paradygmatu strategicznego.

EN

The subject of the first chapter is an issue of the quality category as a basic economic category and particularly deliberation concerning: interpretation of quality category, quality in the system of an enterprise objectives, evolution of the orientation of the creating the quality of the products as well as formulating quality policy by the management. The second part concerns concepts of the economic stimuli of creating the quality of the products. It discusses macroeconomic conditions like market mechanism or government policy in the field of quality as well as microeconomic conditions influencing relationships between price, demand, costs and quality. Furthermore there is explained an impact of the motivation system on the quality, the role of the feedback from the quality on the profit and economic-marketing factors creating the quality of the products on the market. The third chapter is devoted to methods, devices and techniques introduced in the economic process of creating the quality. There were talked over chosen, the most often applied in quality management techniques of designing and creating quality, traditional and modern tools of quality issues analysis as well as team work methods and statistic control of the processes. The fourth division presents the missions of the pro-quality policies applied in the six researched industry companies. The deliberations were concentrated on the issues of the quality system implementation, their certification and documentation as well as on the costs of the quality in the operations undertaken by the firms. The subject matter of the fifth section is a long-run quality strategy of an enterprise. First and foremost it refers to: - the process of creating the quality of the products in the strategic perspective, - the ideas of quality systems in the process of changes occurring in the value chain, - the meaning of the quality category in the management of the enterprise, - the strategic aspects of the quality and innovations, - the quality as a part of the selection of the strategic paradigm. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jakość; Polityka projakościowa; Zarządzanie jakością; Jakość jako kategoria ekonomiczna; Strategia jakości; Systemy jakości; Przegląd literatury

EN

Quality; Pro-quality policy; Quality management; Quality as economic category; Quality strategy; Quality systems; Literature review

• Czasopismo: Rozprawy i Studia / Uniwersytet Szczeciński
• Rocznik: 2002
• Numer: nr 410
• Strony: 253

Twórcy

autor

Marian Gołębiowski

autor

Władysław Janasz

autor

Magdalena Prozorowicz

Bibliografia

• Abrahamowicz M., Iwasiewicz A.: Czy mierniki syntetyczne (są miarami jakości?). "Problemy Jakości" 1984, nr 3.
• Adamski M.: Nowa religia. "Przegląd Techniczny" 1998, nr 38.
• Antoszkiewicz J.: Metody heurystyczne, PWE, Warszawa 1985.
• Arciszewski M., Kwiatkowski J.: Polityka jakości-polityką przyszłości. Dodatek promocyjny Jakość. "Rzeczpospolita" 1996, nr 256.
• Arystoteles: Kategorie i hermeneutyka. PWN, Warszawa 1975.
• Babis H.: Kształtowanie jakości towarowych usług transportowych. Wyd. Naukowe US, Szczecin 1986.
• Badanie kosztów wdrażania systemu zapewnienia jakości (SZJ) w przedsiębiorstwie według ISO 9000 - etap 1. "Orgmasz", Warszawa 1996.
• Bałuk J., Kindlarski E.: Metody i techniki sterowania jakością. "Problemy Jakości" 1991, nr 1.
• Banaszyk P.: Zasady zarządzania w przedsiębiorstwie. WSB, Poznań 1997.
• Bank J.: The Essence of Total Quality Management. Prentice Hall, London 1992.
• Bank J.: Zarządzanie przez jakość. Wyd. Gebethner & Ska, Warszawa 1996.
• Baruk J.: Powiązanie funkcji marketingowej, innowacyjnej i produkcyjnej w zarządzaniu. "Gospodarka Narodowa" 1997, nr 7-8.
• Biczyński S., Pasieczny L., Pysiak S.: Tworzenie i funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Wyd. Prywatnej Wyższej Szkoły Businessu i Administracji, Warszawa 1996.
• Błuszkowski J., Garlicki J.: Metody badań marketingowych. Wyd. Międzynarodowa Szkoła Menedżerów, Warszawa 1991.
• Borucki W., Urbaniak M.: Zdefiniować jakość. "Problemy Jakości" 1996, nr 12.
• Borys T.: Elementy teorii jakości. PWN, Warszawa 1980.
• Borys T.: Jakość i system terminów pochodnych. "Normalizacja" 1985, nr 8-9.
• Borys T., Sudoł S.: Jakość wyrobów. Strategia i sterowanie w przedsiębiorstwie przemysłowym. Kraków 1992.
• Boyer E.: Are Japanese Managers Biased Against Americans. "Fortune" 1986, nr 5.
• Bramorski T., Łuczak J.: QS 9000. "Problemy Jakości" 1997, nr 1.
• Broniewska G.: Pojęcie klienta wewnętrznego w zarządzaniu jakością. "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw" 1998, nr 10.
• Broniewska G.: TQM- kultura współdziałania w strukturze organizacyjnej dostosowanej do zarządzania procesami. "Organizacja i Kierowanie" 1996, nr 4.
• Brown M.G., Hitchcock D.E., Willard M.L.: Why Fails and What to do About It. Irwin Professional Publishing, New York 1994.
• Cele i metody mierzenia jakości. Materiały konferencyjne. PWE, Warszawa 1971.
• Certyfikatorzy w Polsce. "Puls Biznesu" 2001, nr 242.
• Chandler A.D.: Strategy and Structure: Chapters in the History of the American Industrial Enterprise. MIT Press, Cambridge 1962.
• Cholewicka-Goździk K.: Ekonomiczna ocena jakości wyrobów przemysłowych. Zastosowanie praktyczne. PTE, Warszawa 1980.
• Cholewicka-Goździk K.: Kompleksowa ocena jakości. Metody, przykłady. PWE, Warszawa 1984.
• Cholewicka-Goździk K.: Rachunek ekonomiczny w prognozowaniu jakości. PWE, Warszawa 1977.
• Cholewicka-Goździk K., Skrzypek E.: Jakość w świetle badań w wybranych przedsiębiorstwach. "Problemy Jakości" 1988, nr 3.
• Clair O.S.: Total Quality Management in Information Services. Bowker Saur, London 1996.
• Cole G.A.: Strategic Management. DP Publications, London 1994.
• Crosby Ph.: Quality is Free. New American Library, New York 1979.
• Crozier M.: Przedsiębiorstwo na podsłuchu. Jak uczyć się zarządzania postindustrialnego. PWE, Warszawa 1993.
• Czarnecki M.: System wynagradzania jako narzędzie sterowania jakością. W: Ekonomiczne problemy sterowania jakością. Red. Z. Bosiakowski. PWE, Warszawa 1987.
• Czechowski A.: Metody liczbowej oceny jakości i nowoczesności wyrobów. "Pomiary, Automatyka, Kontrola" 1967, nr 5.
• Deming W.E.: On Some Statistic Aids Towards Economic Production. "Interfaces" 1975, August.
• Deming W.E.: Out of the Crisis. Cambridge 1982.
• Deming W.E.: Quality, Productivity, Competitive Position. Massachusetts Institute of Technology, Massachusetts 1982.
• Dietrych J.: System i konstrukcja. Wyd. II. WNT, Warszawa 1985.
• Dodge M.R., Nessim H.: Kształtowanie cen. Strategie i procedury. PWE, Warszawa 1997.
• Dokumenty i materiały Polskiej Nagrody Jakości. Sekretariat Konkursu Polskiej Nagrody Jakości, Warszawa 1999.
• Doświadczenia w zakresie prowadzenia kosztów jakości, na przykładzie certyfikowanych przedsiębiorstw różnych branż. Materiały szkoleniowe. Szczyrk 1999.
• Drumond H.: W pogoni za jakością. Total quality management. Dom Wyd. ABC, Warszawa 1998.
• Duda I.: Jakość a wartość użytkowa wyrobu. "Towaroznawstwo - Problemy Jakości" 1972-1973.
• Dudziński J.: Problemy handlu zagranicznego i gospodarki światowej. Zeszyty Naukowe nr 225. Wyd. Naukowe US, Szczecin 1999.
• Ekonometria. Metody i analiza problemów ekonomicznych. Red. K. Jajuga. Wyd. Akademii Ekonomicznej, Wrocław 1999.
• Ekonomiczne problemy sterowania jakością. Red. Z. Bosiakowski. PWE, Warszawa 1980.
• Elementy TQM i ich integracja. Materiały V Konferencji. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 1998.
• Encyklopedia multimedialna PWN. Edycja '98.
• Fabiańska K., Jędralska K., Rokita J.: Zarządzanie przedsiębiorstwem a konkurencja rynkowa. Petex Sp. z o.o., Katowice 1994.
• Fadewicz H.: Filozofia samodzielności. "Rynki Zagraniczne" 1997, nr 150.
• Ferguson I.: House of Quality. "Manufacturing Breakthrough" 1992, nr 9/10.
• Fischer Th.: Kostenmanagement Strategischer Erfolgsfaktoren. München 1993.
• Flood R.L.: Beyond TQM. J. Wiley & Sons, New York 1993.
• Frey B.S.: Rola państwa w gospodarce. "Rzeczpospolita" 1995, nr 298.
• Friedman M., Friedman R.: Wolny wybór. Wyd. Panta, Sosnowiec 1994.
• Gabor A.: The Man Who Discovered Quality. Random House, New York 1990.
• Gajęcki R.: Strategie rozwoju przemysłu. Prognozowanie zmian strukturalnych. PWN, Warszawa 1990.
• Gałka P.: Próbne wdrażanie projektów nowelizowanych norm serii ISO 9000. "Przegląd Techniczny" 1998, nr 38.
• Gasiński L.: Jakość w eksploatacji. Biuletyn Informacyjny nr 4/92. PIMR, Poznań 1992.
• Gasiński L., Kłos Z., Żak J.: Problemy kształtowania jakości eksploatacyjnej pojazdów i innych obiektów technicznych. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 1994.
• Geiger W.: Eine Begriffsentwicklung seit mehr als 2000 Jahren. "Qualität und Zuverlässigkeit" 1996, nr 10.
• Giera K., Werpanowski W.: Księga jakości. Międzynarodowe Centrum Naukowe Eksploatacji Majątku Trwałego w Radomiu, Radom 1994.
• Gliński B., Kuc B.R., Szczepankowski P.: Zarządzanie strategiczne, geneza, rozwój, priorytety. Wyd. Key Text, Warszawa 1996.
• Glosary of Terms Used in Quality Control. European Organization for Quality Control, Berno 1981.
• Gołębiowski M., Janasz W., Prozorowicz M.: Polityka projakościowa w przedsiębiorstwie. Wyd. Naukowe US, Szczecin 2000.
• Gołębiowski M., Janasz W., Prozorowicz M.: Zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie. Wyd. Naukowe US, Szczecin 1999.
• Gorzkowski S.: Zarządzanie jakością. Systemy zapewnienia jakości w oparciu o normę międzynarodową ISO 9000-9004. Metodyka realizacji w przedsiębiorstwie. Ośrodek Postępu Organizacyjnego Sp. z o.o., Bydgoszcz 1994.
• Góralski A.: Twórcze rozwiązywanie zadań. Warszawa 1989.
• Grudzewski W.M., Hejduk I.: Czynniki ryzyka w rozwoju małych i średnich firm w Polsce. "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa" 1995, nr 8.
• Grudzewski W., Hejduk I.: TQM a zarządzanie wartością firmy. "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa" 1998, nr 12.
• Grudzewski W.M., Koźmiński A.K.: Teoria i praktyka zarządzania w początkach XXI wieku. "Organizacja i Kierowanie" 1996, nr 3.
• Grzywacz W.: Ekonomika transportu. Wyd. Naukowe US, Szczecin 1987.
• Haber L.H.: Management - zarys zarządzania małą firmą. Kraków 1993.
• Hamrol A.: Zapewnienie jakości w procesach wytwarzania. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 1995.
• Hamrol A., Mantura W.: Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 1998.
• Harrington H.J.: Droga do poprawy. "Problemy Jakości" 1989, nr 2.
• Holtz I.: Technika doskonalenia jakości. WSiP, Warszawa 1999.
• Horvath P., Urban G.: Qualitätscontrolling. Stuttgart 1990.
• Iwasiewicz A.: Zarządzanie jakością. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999.
• Jakob M.: Aspekty bezpieczeństwa żywności - rola legislacji. "Problemy Jakości" 1996, nr 5.
• Janasz W.: Strategiczne powiązania między orientacją jakościową i innowacyjną w przedsiębiorstwie. "Nowator" 1999, nr 4.
• Janasz W.: Uwarunkowania strategiczne procesów innowacji. "Organizacja i Kierowanie" 1995, nr 3.
• Janasz W., Leśkiewicz I.: Identyfikacja i realizacja procesów innowacyjnych w przedsiębiorstwie. Wyd. Naukowe US, Szczecin 1995.
• Jazdon A., Guzek K.: Metodyczne podstawy zapewnienia jakości w warunkach gospodarki wolnorynkowej. Wyd. OPO Sp. z o.o., Bydgoszcz 1994.
• Juran J.M.: Juran on Planning for Quality. New York 1988.
• Juran J.M., Gryna F.M.: Jakość - projektowanie, analiza. WNT, Warszawa 1974.
• Kabaj M.: System motywacji i płac w reformie gospodarczej. P WE, Warszawa 1984.
• Kaizen. "Zarządzanie na Świecie" 1995, nr 2.
• Karaszewski R.: Total Quality Management. Zarządzanie przez jakość. Wybrane zagadnienia. TNOiK, Toruń 1999.
• Karaszewski R.: TQM i ISO 9000 - determinanty przewag na rynku globalnej konkurencji. "Przegląd Organizacji" 1998, nr 6.
• Karpiński A.: Co warto wiedzieć o polityce gospodarczej rządów. Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle "Orgmasz", Warszawa 1997.
• Karpiński A.: Spór o przyszłość przemysłu światowego. Komitet Prognoz "Polska w XXI wieku", Elipsa, Warszawa 1994.
• Kasprzycki B.: Planowanie eksperymentów. Podstawy matematyczne. WNT, Warszawa 1974.
• Kawecka-Endler A.: Zarządzanie przez jakość w technicznym przygotowaniu produkcji. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 1998.
• Kelly A., Harris M.J.: Management of Industrial Maintenance. Newnes-Butterworths, London 1978.
• Kiliński A.: Jakość. WNT, Warszawa 1979.
• Kindlarski E.: Jakość wyrobów. PWE, Warszawa 1988.
• Kindlarski E.: Kontrola i sterowanie jakością. Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1983.
• Kindlarski E.: Zarządzanie przez jakość w Japonii i USA. Wyd. Bellona, Warszawa 1996.
• Kleniewski A.: Polityka jakości. Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle "Orgmasz", Warszawa 1994.
• Kleniewski A.: Uczmy się..., "Problemy Jakości" 1994, nr 6.
• Kłos Z.: Elementy inżynierii jakości i ekologii maszyn. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 1998.
• Kłos Z.: Uwarunkowania wprowadzania strategii TQM do polskich przedsiębiorstw. "Problemy Jakości" 1996, nr 11.
• Kolman R.: Ilościowe określanie jakości. PWE, Warszawa 1973.
• Kolman R.: Inżynieria jakości. PWE, Warszawa 1992.
• Kolman R.: Poradnik kontrolera jakości. TNOiK, Bydgoszcz 1994.
• Kolman R.: Poradnik o jakości dla praktyków. Wyd. Ośrodka Postępu Organizacyjnego TNOiK, Bydgoszcz 1995.
• Kolman R.: Sterowanie jakością wytwarzania. Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1994.
• Kolman R., Krukowski K.: Nowoczesny system jakości. Poradnik dla przedsiębiorcy. Wydawnictwo OPO, Bydgoszcz 1997.
• Kostrzewa A.: Pojęcie jakości jako kategorii ekonomicznej. W: Ekonomiczne problemy sterowania jakością. Red. Z. Bosiakowski. PWE, Warszawa 1980.
• Koszty i korzyści wdrażania systemu jakości w przedsiębiorstwie. Red. T. Wawak. PKN, Warszawa 1996.
• Koszty jakości. Teoretyczne i praktyczne problemy związane z wdrażaniem rachunku kosztów jakości. Materiały II konferencji. Łódź 1998.
• Kotler Ph.: Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola. Gebethner i Ska, Warszawa 1994.
• Kowalczyk J.: Metoda Taguchi. Wyd. Bellona, Warszawa 1995.
• Koźmiński A., Obłój K.: Zarys teorii równowagi organizacyjnej. PWE, Warszawa 1989.
• Koźmiński A.K., Piotrowski W.: Zarządzanie. Teoria i praktyka. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Kramer F., Appell H.G.: Innowacje w przemyśle. Warszawa 1978.
• Krodkiewicz-Skoczylas E.: Metody syntetycznej oceny jakości produktów. WNT, Warszawa 1982.
• Krodkiewicz-Skoczylas E.: Wdrażanie systemów jakości zgodnych z normami PN-EN 29000/ISO serii 9000. "Problemy Jakości" 1996, nr 2.
• Krzak M.K.: Po co nam państwo w gospodarce. "Życie Gospodarcze" 1992, nr 38.
• Krzysztofik B.M., Bagiński J.: Quality Function Deployment (QFD) projektowanie sterowane przez klienta. Wyd. Bellona, Warszawa 1995.
• Kukliński A.: Terytorialna organizacja kraju a rozwój regionalnych systemów innowacji. "Regiony MBA" 1998, nr 1.
• Kunert O., Ferenc R.: Marketing na rynku Unii Europejskiej. Co robić, aby utrzymać się na rynku. Polska Fundacja Promocji Kadr, Łódź 1998.
• Laertios D.: Żywoty i poglądy słynnych filozofów. PWN, Warszawa 1984.
• Leksykon podstawowych pojęć z zakresu jakości wyrobów. Red. J. Szymczak. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1988.
• Leszkowska A.: Wizja, czy rzeczywistość? "Przegląd Techniczny" 1998, nr 12.
• Levinson M.: Nie tylko wolny rynek. Odrodzenie aktywnej polityki gospodarczej. PWE, Warszawa 1992.
• Lewandowski J.: Zarządzanie jakością. Jakość. Ergonomia. Bezpieczeństwo pracy. Ochrona środowiska. Wyd. MARCUS, Łódź 1998.
• Lisiecka K.: Od ISO do TQM. "Problemy Jakości" 1997, nr 7.
• Lisiecka K.: Zarządzanie jakością produktów w przedsiębiorstwie przemysłowym. AE, Katowice 1993.
• Lisiecka K., Pater S.: QFD - narzędziem strategicznego planowania jakością produktu. "Problemy Jakości" 1997, nr 3.
• Lisiecki M.: Metody organizacji i kierowania. Warszawa 1985.
• Lockyer K., Muhlemann A., Oakland J.: Production and Operations Management. Singapore 1991.
• Łuczak J.: Burza mózgów - efektywne narzędzie w zarządzaniu jakością. "Przegląd Organizacji" 1995, nr 3.
• Łuczak J.: I maluch, i mercedes. "Businessman" 1996, nr 8.
• Łuczak J.: Nowe narzędzia w zarządzaniu jakością. "Problemy Jakości" 1994, nr 6.
• Łuczak J.: Ważne papiery. "Businessman" 1995, nr 1.
• Maderthaner W.: Jak zdobyć klienta. Koncepcja sukcesu w walce konkurencyjnej o wyparcie z rynku. PWN, Warszawa 1992.
• Maleszka A.: Narzędzia sterowania jakością w polskiej gospodarce wolnorynkowej. Zeszyty Naukowe nr 150. Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 1997.
• Mala encyklopedia ekonomiczna. PWN, Warszawa 1961.
• Management von Spitzenqualität. Wyd. Arthur D. Little, Weisbaden 1992.
• Mantura W.: Działalność marketingowa w zapewnianiu jakości. "Organizacja i Kierowanie" 1994, nr 1(75).
• Mantura W.: Kategoria jakości w projektowaniu technicznym. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 1994.
• Marchesnay M.: Zarządzanie strategiczne. Geneza i rozwój. Poltext, Warszawa 1994.
• Martyniak Z.: Metody organizowania procesów pracy. PWE, Warszawa 1990.
• Martyniak Z.: Organizatoryka. Warszawa 1987.
• Massing W.: Handbuch Qualitätsmanagement. Carl Hanser Verlag, München-Wien 1994.
• Matejko A.: Klient i kierownik. "Przegląd Organizacji" 1992, nr 2.
• Meiler A.: Metoda analizy przyczyn i skutków wad (FMEA). "Przegląd Organizacji" 1994, nr 2.
• Metody statystyczne w badaniach marketingowych. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• Mikołajczyk Z.: Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów zarządzania. PWN, Warszawa 1995.
• Mikuła A., Potocki A.: Humanizacja pracy. AE, Kraków 1998.
• Muhleman A.P., Oakland J.S., Lockyer K.G.: Zarządzanie, produkcja i usługi. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• Musgrave R.A.: Public Finance in Theory and Practice. Tokyo 1973.
• Nierzwicki W., Wiśniewska M.: House of Quality. "Problemy Jakości" 1995, nr 2.
• Nixon F.: Jakość i niezawodność a zarządzanie przedsiębiorstwem. PWE, Warszawa 1974.
• Nowak A.: Strategiczne aspekty zarządzania jakością oraz innowacji produktowej w przedsiębiorstwie. "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1997, z. 3.
• Nowak E.: Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych. PWE, Warszawa 1990.
• Noye D.: Jak opanować proces jakości. Wyd. II. Wrocław 1992.
• Oakland J.: Total Quality Management. Buther-Worth-Heinemann Ltd, Oxford 1992.
• Obłój K.: Strategia sukcesu firmy. PWE, Warszawa 1998.
• Olearnik-Pluta M.: Marketing usług. PWE, Warszawa 1994.
• Olejnik T., Wieczorek R.: Kontrola i sterowanie jakością (w przemyśle elektromaszynowym). PWN, Warszawa-Poznań 1982.
• Oyrzanowski B.: Jakość dla konsumenta, producenta i gospodarki narodowej. PWE, Warszawa 1989.
• Pawlak W.: Od ISO 9000 do TQM. "Problemy Jakości" 1996, nr 7.
• Peppard J., Rowland Ph.: Re-engineering. Wyd. Gebethner & Ska, Warszawa 1997.
• Pieciakowski E.: Narzędzia jakości. "Problemy Jakości" 1992, nr 4.
• Pietrzak S.: Sterowanie jakością w ŻEM ZELMOT Warszawa. "Problemy Jakości" 1988, nr 4-5.
• Pike J., Barnes R.: TQM in Action. London 1996.
• Piotrowski M.: QFD -projektowanie sterowane przez klienta. "Problemy Jakości" 1995, nr 3, s. 17.
• Pluta W.: Wielowymiarowa analiza porównawcza w modelowaniu ekonometrycznym. PWN, Warszawa 1986.
• Podstawy ekonomiki przedsiębiorstw. Red. S. Marek. ZSP, Szczecin 1997.
• Podstawy inżynierii jakości. Red. A. Hernas. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 1996.
• Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Red. J. Lichtarski. Wyd. AE, Wrocław 1994.
• Polityka ekonomiczna. Red. B. Winiarski. Wyd. AE, Wrocław 1994.
• Polityka gospodarcza. Red. H. Ćwikliński. Wyd. UG, Gdańsk 1994.
• Porter M.E.: Competitive Advantage: Creating and Sustaing Superior Performance. Free Press, New York 1985.
• Porwit K.: O sposobach urynkowienia gospodarki. "Życie Gospodarcze" 1989, nr 20.
• Program promocji jakości. Biuletyn Ministerstwa Gospodarki 1997.
• Projakościowa strategia wytwarzania realizowana za pomocą technologii informatycznych. Red. S. Płoski. Politechnika Lubelska, Lublin 1997.
• Prozorowicz M.: Zarządzanie przez jakość. Zeszyty Naukowe US nr 239. Szczecin 1999.
• Quality Control Handbook. Ed. J.M. Juran. McGraw-Hill, New York 1998.
• Recha M.: Dziewięć filarów zarządzania przez jakość w Polskiej Nagrodzie Jakości. W: Laboratoria technologiczne - aspekty utrzymania wysokiej jakości wyrobu. Materiały X konferencji. Politechnika Szczecińska, Szczecin 1999.
• Restrukturyzacja w procesie przekształceń i rozwoju przedsiębiorstw. Red. R. Borowiecki. Kraków 1996.
• Rezolucja Rady Wspólnot Europejskich. O roli normalizacji w gospodarce europejskiej. "Normalizacja" 1993, nr 1.
• Rychlewski C.: Prawdę o jakości zarządzania w polskim przedsiębiorstwie ujawni konkurencja. "Cash" 1995, nr 29.
• Sadler Ph.: Zarządzanie w społeczeństwie postindustrialnym. Wyd. Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1997.
• Schumacher E.F.: Małe jest piękne. PIW, Warszawa 1981.
• Sewell C., Brown P.: Klient na całe życie. Morrow & Company, Warszawa 1992.
• Skrzypek E.: Jakość i efektywność. Wyd. UMCS, Lublin 2000.
• Skrzypek E.: Jakość w przedsiębiorstwie. Wyd. USCM, Lublin 1992.
• Skrzypek E.: Kaizen, jakość totalna i systemy jakości. "Problemy Jakości" 1994, nr 2.
• Skrzypek E.: Koszty i korzyści wdrażania systemu jakości. "Problemy Jakości" 1996, nr 7.
• Skrzypek E.: Kształtowanie świadomości projakościowej pracowników w procesie kompleksowego zarządzania jakością. II Międzynarodowe Sympozjum nt. Polityka jakościowa polskich przedsiębiorstw w dobie integracji europejskiej. Wiedeń 1998.
• Skrzypek E.: Quality System as a Tool of TQM. Quality European Integration. Proceedings of the 5-th International Commodity Science Conference. Poznań 1996.
• Skrzypek E.: Reklama na konkurencyjnym rynku. "Handel Wewnętrzny" 1993, nr 5.
• Skrzypek E.: Skuteczność ekonomicznych stymulatorów jakości wyrobów rynkowych w gospodarce. Wyd. UMSC, Lublin 1991.
• Skrzypek E.: Skuteczność ekonomicznych stymulatorów jakości wyrobów rynkowych w gospodarce. Wyd. UMCS, Lublin 1991.
• Skrzypek E.: Systemy zapewnienia jakości. Doświadczenia przedsiębiorstw. Wyd. UMCS, Lublin 1993.
• Skrzypek E., Czternastek L.: Koszty jakości. Aspekty teoretyczne i praktyczne. PTE, Lublin 1995.
• Sloan K.: TQM w kształceniu MBA. Materiały konferencyjne. UJ, Kraków 1993.
• Słownik jakości. WNT, Warszawa 1980.
• Słownik języka polskiego. T. I. PWN, Warszawa 1978.
• Słownik współczesnego języka polskiego. PWN, Warszawa 1997.
• Small J.E.: ISO 9000 dla dyrektorów. Wyd. Normalizacyjne Alfa-Wero, Warszawa 1998.
• Społeczna, ekonomiczna i konsumencka ocena jakości. Red. T. Wawak. EJB, Kraków 1997.
• Steinbeck H.H.: Total Quality Management. Kompleksowe zarządzanie jakością. Agencja Wyd. "Placet", Warszawa 1998.
• Stockinger K.: FMEA - metodyczna analiza możliwych błędów. "Problemy Jakości" 1990, nr 6.
• Straszyński W.: Narzędzia zapewniania jakości. "Przegląd Organizacji" 1991, nr 2.
• Strategia projakościowa w polskich przedsiębiorstwach. Red. T. Wawak. WIE, Kraków 1995.
• Strategor: Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość. PWE, Warszawa 1995.
• Sudoł S.: Proilościowa a projakościowa polityka gospodarcza. Wyd. UMK, Toruń 1991.
• Sudoł S., Szymczak J.: Testowanie opinii konsumenta. PWE, Warszawa 1990.
• Supernal J.: Zarządzanie strategiczne. Pojęcia i koncepcje. Lord Kass, Wrocław 1998.
• Systemy zapewnienia jakości w kraju i za granicą. Materiały konferencyjne. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej nr 45. Poznań 1996.
• Szczupaczyński J.: Anatomia zarządzania organizacją. MSN, Warszawa 1998.
• Tabisz R.: O potrzebie reakcji innowacyjnej. "Organizacja i Kierowanie" 1994, nr 1.
• Tarczyński W.: Metody ilościowe w analizie otoczenia przedsiębiorstwa. Wyd. Naukowe US, Szczecin 1995.
• The Gurus of Quality: American Companies Are Hearing the Quality Gospel Preached by Deming, Juran, Crosby and Taguchi. "Traffic Management" 1990, July.
• The Oxford Dictionary for the Business World. Oxford 1993.
• The Oxford Encyclopedic English Dictionary. Oxford 1991.
• The Voice of the Customer from the Perspective of Competitive Advantage by Edwin B. Dean, http: //akao.larc.nasa.gov/dfc/voc.html.
• Total Quality Management - the Key to Business Improvement. London 1995.
• Total Quality Management. Proceedings of The First World Congres, London 1995.
• TQM - elementy i ich integracja. Materiały z V konferencji. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 1998.
• Untermann F.: Mit HACCP den Menschen schützen (Chronić ludzi przez stosowanie HACCP). "Qualität und Zuverlässigkeit" 1998, nr 2.
• Urbaniak M.: Marketing przemysłowy i zagadnienia jakości. Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1998.
• Ustawa z 28 kwietnia 2000 r. o systemie oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw.
• Wańkowicz A.: Promocja jakości. Business Forum 1999, nr 11.
• Wasilewski L.: Europejski kontekst zarządzania jakością. Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle "Orgmasz", Warszawa 1998.
• Wasilewski L.: Modele strategii jakości firm przemysłowych. Instytut Organizacji i Zarządzania "Orgmasz", Warszawa 1994.
• Wawak T.: Makroekonomiczne problemy jakości produktów przemysłowych w Polsce. Wyd. UJ, Kraków 1989.
• Wawak T.: Regionalne problemy wdrażania systemów zarządzania na przykładzie małopolskiego programu promocji jakości. W: Systemy jakości na współczesnym rynku u progu wejścia Polski do Unii Europejskiej. Materiały z konferencji. Radom 1998.
• Wawak T.: Zarządzanie przez jakość. Wyd. Informacji Ekonomicznej, Kraków 1995.
• Wawrzyniak B.: Polityka strategiczna przedsiębiorstwa. PWE, Warszawa 1989.
• Webster New Encyclopédie Dictionary. London 1994.
• Wesołowski W.J.: Programowanie nowej techniki. PWN, Warszawa 1975.
• Wesoły M.: Arystotelesowska koncepcja prawdy. "Studia Filozoficzne" 1983, nr 1-2.
• Wieczorkowski K., Żurek J.: Jakość w wytwarzaniu. Biuletyn Informacyjny nr 4/92. PIMR, Poznań 1992.
• Wood R.: The Prophets of Quality. "The Quality Review" 1988, nr 2.
• Zandberg J.: Laury dla Famaku. "Businessman Magazine" 1996, nr 12.
• Zarządzanie jakością i elementy systemu jakości. Wytyczne. Wyd. Normalizacyjne Alfa-Wero Sp. z o.o., Warszawa 1997.
• Zarządzanie jakością i zapewnienie jakości. Wyd. Normalizacyjne Alfa-Wero Sp. z o.o., Warszawa 1998.
• Zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie. Red. J. Łańcucki. OPO, Bydgoszcz 1995.
• Zarządzanie jakością. Red. R. Kolman. Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1996.
• Zarządzanie jakością. Wybrane zagadnienia. Red. W. Nierzwicki. Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk 1999.
• Zatorski A.: Program promocji jakości. "Nowe Życie Gospodarcze" 1996, nr 16.
• Zembrzuska Z.: Koszty jakości w świetle norm ISO serii 9000 (PN-ISO serii 9000). Wyd. OBJW ZETOM Sp. z o.o., Warszawa 1998.
• Zembrzuska Z.: Koszty jakości w świetle norm ISO serii 9000. Wyd. III. OBJW ZETOM Sp. z o.o., Warszawa 1998.
• Ziajka S., Dzwolak W.: Wdrażanie systemu HACCP w produkcji bezpiecznej żywności w Polsce. "Przemysł Spożywczy" 1998, nr 6.
• Zimniewicz K.: Techniki zarządzania. PWE, Warszawa 1991.
• Zink K.J.: Total Quality Management as a Holistic Management Concept. Springer, Berlin-Tokyo 1997.