Marketing w nowoczesnej opiece zdrowotnej : wybrane aspekty

• Autorzy: Iga Rudawska

Warianty tytułu

Marketing in a Modern Healthcare : Selected Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy jest diagnoza możliwości wykorzystania wybranych reguł i narzędzi marketingowych w działalności podmiotów opieki zdrowotnej na tle przemian systemowych. Omówiono zagadnienia zdrowia i usług z nim związanych. Nakreślono kontekst systemowy, w jakim znajdują się podmioty świadczące usługi zdrowotne i pacjenci. Przedstawiono wybrane aspekty stosowania marketingu w usługach zdrowotnych (także etyczne i prawne uwarunkowania stosowania marketingu w placówkach opieki zdrowotnej). Zaprezentowano wyniki analizy otoczenia podmiotów opieki zdrowotnej rynku regionalnego, wskazując na aktywność tych placówek w sferze marketingu.

EN

The main purpose of this monograph is to diagnose the possibility of application of selected marketing rules and instruments in healthcare units. Presented overview of interdisciplinary understanding of health in modern society, basic information upon institutional changes in healthcare systems. The author presents a marketing approach to a healthcare product and communication with patients. There have been given the overall guidelines for future of marketing of healthcare services. (AK)

Słowa kluczowe

PL

Opieka zdrowotna; Ochrona zdrowia; Rynek usług zdrowotnych; Marketing usług; Zarządzanie placówkami służby zdrowia; Przekształcenia ustrojowo-systemowe; Przegląd literatury

EN

Health care; Health care protection; Health care services market; Service marketing; Medical facilities management; Political and systemic transformations; Literature review

• Czasopismo: Rozprawy i Studia / Uniwersytet Szczeciński
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 606
• Strony: 144

Twórcy

autor

Iga Rudawska

Bibliografia

• Aleksandrowicz J.: Sumienie ekologiczne. WP, Warszawa 1988.
• Aleksandrowicz J.: W poszukiwaniu definicji zdrowia. "Studia Filozoficzne" 1972.
• Altkorn J.: Tożsamość firmy. Pojęcie, funkcje, wdrażanie. "Firma i Rynek" 1999, nr 13.
• Amelung V.E., Schumacher H.: Managed Care. Neue Wege im Gesundheitsmanagement. Gabler 2000.
• An introduction to health economics for Eastern Europe and the former Soviet Union. Red. S. Witter, T. Enson. J. Wiley & Sons, Chichester 1997.
• Andersen G.: Szwedzki system ochrony zdrowia - przy kl ad decentralizacji. "Zdrowie i Zarządzanie" 2000, t. II, nr 3-4.
• Arrow J.K.: Lecznictwo z punktu widzenia niepewności i ekonomii dobrobytu. W: Eseje z teorii ryzyka. PWN, Warszawa 1979.
• Balcerowicz L.: Wolność i rozwój. Wydawnictwo Znak, Kraków 1995.
• Bali R.: Marketing communication tools. "British Dental Journal" 1996, Vol. 181, No 6.
• Baran A.: Kierunki zmian finansowania opieki zdrowotnej w Polsce. "Gospodarka Narodowa" 1994, nr 1.
• Becker G.S.: Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich. P WE, Warszawa 1990.
• Bendapudi N., Leone R.: Psychological implications of customer participation in co-production. "Journal of Marketing" 2003, No 1.
• Berkowitz E.N., Flexner W.: The market for health services: is there a non-traditional consumer? "Journal of Health Care Marketing" 1980-1981, Winter, Vol. 1, No 1.
• Blaug M.: Konkurencja jako stan końcowy i jako proces. Rector's Lectures No 44, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2000.
• Błahut-Żugaj M.: Jakość jako strategia. "Menedżer Zdrowia" 2003, nr 6.
• Boguś A., Kwiatkowski W., Szablewski A.: Komercjalizacja usług społecznych w opinii ludności. "Polityka Społeczna" 1985, nr 8.
• Brocławik K., Dragosz J.: Negocjacyjna gra o sukces a kultura negocjacji. "Zdrowie i Zarządzanie" 1999, t.1, nr 1.
• Carpa F.: Punkt zwrotny. Nauka, społeczeństwo, nowa kultura. PWN, Warszawa 1987.
• Churchill G.A.: Badania marketingowe. Podstawy metodologiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Critical challenges for health care reform in Europe. Red. R. Saltman, J. Figureas, C. Sakellarides. Open University Press, Buckingham-Philadelphia 1998.
• Culyer A.: Essays on health economics. Cheltenham, Lyme 1997.
• Daszkowska M: Usługi, produkcja, rynek, marketing. PWN, Warszawa 1998.
• Dietrich A.R., Osak M.: Reforma reformy zdrowotnej w Polsce. Diagnoza wstępna. "Polityka Społeczna" 2002, nr 10.
• Doctors for health, WHO global strategy for changing medical education and medical practice for health for all. WHO, Geneva 1996.
• Dobska M., Dobski P.: Marketing usług medycznych. Wydawnictwo Infor, Warszawa 1999.
• Dobska M.: Muzyka w szpitalu - doświadczenia amerykańskie. "Gazeta Medyczna" 2000, nr 1.
• Dube L., Menon K.: Managing emotions. "Marketing Health Services" 1998, Vol. 18, Issue 3.
• Elementy psychologii zdrowia. Red. G. Dolińska-Zygmunt. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1996.
• Filip R.S.: Marketing specjalistycznych ambulatoryjnych uslug medycznych. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002.
• Finansowanie ochrony zdrowia w Polsce - Zielona Księga. Raport Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2004.
• Fisher R., Ury W.: Dochodząc do tak, negocjowanie bez tajemnic. PWE, Warszawa 1990.
• Flejterski S.: Różnicowanie struktur we współczesnej bankowości. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1999.
• Ford R.C., Fottler M.D.: Creating customer-focused health care organizations. "Health Care Management Review" 2000, No 25 (4).
• Freeman R.: The politics of health in Europe. Manchester University Press, Manchester 2000.
• Funkcjonowanie ochrony zdrowia po reformie - ujęcie regionalne. Red. M. Węgrzyn. Biblioteka Regionalistyki nr 3. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2003.
• Getzen T.E.: Ekonomika zdrowia. Teoria i praktyka. PWN, Warszawa 2000.
• Gilligan C., Lowe R.: Marketing and health care organizations. Radcliff Medical Press, Alingdon-New York 1995.
• Golinowska S., Czepulis-Rutkowska Z., Sitek M, Sowa A., Sowada C., Włodarczyk C.: Opieka zdrowotna w Polsce po reformie. Raporty Case. Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 2002.
• Golinowska S.: Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej. Studium ekonomiczne. PWN, Warszawa 1994.
• Gordon T., Sterling Edwards W.: Pacjent jako partner. Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1999.
• Greenshields G.: Bywater Consulting, Cele i strategie prywatyzacji opieki szpitalnej w Polsce. Raport końcowy. Wielka Brytania 2000.
• Gruchała-Włodek E.: Krok w przyszłość. "Gazeta Medyczna", branżowy dodatek "Gazety Prawnej" 2001, nr 2.
• Gummesson E.: Toward a theory of professional service marketing. "Industrial Marketing Management" 1978, No 7.
• Halik J.: Listy oczekujących - doświadczenia polskie i zagraniczne wzorce. "Menedżer Zdrowia" 2003, nr 2.
• Haubrock M., Meiners N., Albers F.: Krankenhaus-Marketing. Verlag W. Kohlammer, Stuttgart 1998.
• Havas S.: Prevention of heart disease cancer and stroke: the scientific basis. "World Health Forum" 1987, Vol. 8, No 3.
• Hayden V.: Introduction to strategic marketing for health and social services. "Financial Times Healthcare, UK" 1997.
• Herder-Dornreich P., Kotz W.: Zur Dienstleistungsökonomik, Systemanalyse und Systempolitik der Krankenhauspflegedienste. Berlin 1972.
• Herzlinger R.: Market driven health care: who wins in the transformation of America's largest service industry. Reading, M.A., Addison-Wesley 1997.
• Humanizm i medycyna. Red. K. Imieliński. Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego Warszawa 1993.
• Imse T.: The professionalization of business management. Vantage Press, New York 1962.
• Indulski J.A., Matulewicz M., Bryła M.: Ekonomika zdrowia a problem efektywności ochrony zdrowia. Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1994.
• Internetowy słownik języka polskiego. Wydawnictwo PWN, www. sjp.pwn.pl.
• Iwankiewicz-Rak B.: Marketing organizacji niedochodowych. Wybrane problemy adaptacji w warunkach polskich. Monografie i Opracowania nr 121. Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu, Wrocław 1997.
• Jaszkul J.: Zarządzanie przez jakość w opiece zdrowotnej. "Antidotum" 1998, nr 2.
• Jędrzejowski M.: Rzeczywistość szpitalna w oczach menedżerów. Pentor, Warszawa 2001.
• Kapała W., Konieczny A.: Postulowana jakość usług medycznych. Wyobrażenia i oczekiwania chorych hospitalizowanych w ankiecie Servqual. "Menedżer Zdrowia" 2003, nr 1.
• Keane C., Marx J., Rucci E.: Perceived outcomes of public health privatization: a national survey of local health department directors. "The Milbank Quarterly" 2001, Vol. 79, No 1.
• Klich J., Kautsch M., Campbell P.: Zarządzanie w opiece zdrowotnej. Planowanie. Vesalius, Kraków 1998.
• Klich J.: Zmiana zachowań w zakładach opieki zdrowotnej w wyniku reformy. Wyniki badania pilotażowego. "Polityka Społeczna" 2001, nr 10.
• Koronkiewicz A.: Centrum Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia. Warszawa 1997.
• Korporowicz V.: Ekologiczne uwarunkowania zdrowia. SGH, Warszawa 1999.
• Kotler Ph., Bloom P.: Marketing professional services. Prentice Hall Inc., New Jersey 1984.
• Kotler Ph., Levy S.: Broadening the concept of marketing. "Journal of Marketing" 1969, Vol. 33, No 7.
• Kotler Ph.: Marketing. Planowanie, wdrażanie, kontrola. Gebethner & S-ka, Warszawa 1994.
• Kotler Ph.: Marketing for health care organizations. Prentice Hall, USA 1987.
• Kowalska K.: Opieka zdrowotna w świetle teorii agencji. "Gospodarka Narodowa" 2003, nr 4.
• Leksykon marketingu. Red. J. Altkorn, T. Kramer. P WE, Warszawa 1998.
• Luszniewicz A., Słaby T.: Statystyka z pakietem komputerowym Statistica PL. Teoria i zastosowania. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2001.
• McGregor S.: Neoliberalizm and health care. "International Journal of Consumer Studies" 2001, June No 25.
• Mills A., Broomberg J.: Experiences of contracting: an overview oh the literature. "Macroeconomics, Health and Development" No 33. WHO, Geneva 1998.
• Miśko-Iwanek K.: Zdrowie rodziny i opieka spoleczna nad rodziną. W: Ochrona zdrowia w Polsce. Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Katowice 1991.
• Mruk H.: Marketing usług profesjonalnych. "Marketing Serwis" 1996, nr 8.
• Naidu G.M., Narayana Ch.L.: How marketing oriented are hospitals in a declining market? "Journal of Health Care Marketing" 1991, Vol. 11, No 1.
• Nowotarska-Romaniak B.: Marketing uslug zdrowotnych. Zakamycze, Kraków 2002.
• OECD Health Data 2004, Comparative analysis of 30 countries. OECD Publications, Paris 2004.
• Ogilvy D.: Wyznania człowieka reklamy. WIG Press, Warszawa 2000.
• Olbrot A.: Miasto oszczędza, lekarze zarabiaj ą. "Rzeczpospolita" 2000, nr 182.
• Organizacja przyszłości. Red. F. Hesselbein, M. Goldsmith, R. Beckhard. Fundacja Druckera, BusinessPress, Warszawa 1998.
• Ossowska M.: Etos rycerski i jego odmiany. Warszawa 1986.
• Ostrowska A.: Prawa pacjenta. "Antidotum" 1996, nr 6-7.
• Parasuraman A., Zeithaml V., Berry L.: A conceptual model of service quality and its implications for future research. "Journal of Marketing" 1985, No 49 (Fall).
• Paul J., Hanna J.: Applying the marketing concept in health care: the no-show problem. "Health Marketing Quarterly" 1997, Vol. 14 (3).
• Pierson P.: The new politics of the welfare state. Oxford University Press, London 2001.
• Tymowska K.: Przekształcenia własnościowe w opiece zdrowotnej - aspekty teoretyczne i praktyczne. "Zdrowie i Zarządzanie" 2000, t. II, nr 2.
• Podręczy leksykon medycyny. Hexal, Urban & Parter, Wrocław 1996.
• Podstawowe dane z zakresu ochrony zdrowia w 2002 (2001, 2000 i 1999 roku). GUS, Warszawa 2003 (2002,2001, 2000).
• Polityka społeczna. Red. A. Frączkiewicz-Wronka, M. Zrałek. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2000.
• Polityka spoleczna. Red. A. Rajkiewicz, J. Supińska, M. Księżopolski. Biblioteka Pracownika Socjalnego, Katowice 1998.
• Polski słownik medycyny. PAN, PZWL, Warszawa 1981.
• Poździoch S.: Podstawowa opieka zdrowotna w krajach Unii Europejskiej. "Zdrowie i Zarządzanie" 1999, t.1, nr 5.
• Procesy przekształceń w ochronie zdrowia - bariery i możliwości. Red. J. Putz. IPiS, Warszawa 2002.
• Promocja zdrowia. Red. J.B. Karski, Z. Słońska, B.W. Wasilewski. Sanmedia, Warszawa 1994.
• Przedsiębiorczość szansą na sukces rządu, gospodarki, przedsiębiorstw, społeczeństwa. Red. K. Piech, M. Kulikowski. Instytut Wiedzy, Warszawa 2003.
• Psychologia lekarska. Red. M. Jarosz. PZWL, Warszawa 1983.
• Raport o sytuacji w ochronie zdrowia województwa zachodniopomorskiego. Departament Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, Szczecin 2002.
• Razzouk N.Y., Brown S.W.: The distinctive marketing roles of physician office managers and staff. "Journal of Health Care Marketing" 1994, Vol. 4, No 2.
• Rocznik Statystyczny RP. GUS, Warszawa 2002.
• Romański R.: Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy. PWN, Warszawa 1993.
• Rudawska L: Marketingowa koncepcja w opiece zdrowotnej - kontrowersje i specyfika. Problemy Zarządzania. Ochrona Zdrowia nr 4, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2004.
• Rudawska I.: Menedżerowie ochrony zdrowia o marketingu. W: Kontrowersje wokół marketingu w Polsce - tożsamość, etyka, przyszłość. Red. L. Garbarski. WSPiZ im. L. Koźmińskiego, Warszawa 2004.
• Rudawska L: Między tożsamością profesji a jej wizerunkiem rynkowym - studium rynku usług medycznych. "Firma i Rynek" 2000, nr 4(17).
• Rudawska I.: Opieka zdrowotna zorientowana na klienta - podstawowe kierunki zmian. W: Rola marketingu w rozwoju sektora usług. Red. A. Grzesiuk. Zachodniopomorska Szkoła Biznesu, Szczecin 2003.
• Rudawska L: Pacjent - klient na rynku usług medycznych. "Marketing i Rynek" 2003, nr 1.
• Rutkowski I.: Strategie marketingowe w procesie zaspokajania potrzeb konsumpcyjnych. W: Efektywność podmiotów rynku w okresie przechodzenia do gospodarki rynkowej. Materiały i Prace IFGN t. LXII. AGH, Warszawa 1991.
• Safaer S., Mayer R.N.: Empowering consumers in a changing health care market. The need for information and the role of marketing. "Journal of Public Policy & Marketing" 1994, Fall, Vol. 13, Issue 2.
• Savas E.S.: Prywatyzacja. Klucz do lepszego rządzenia. PWE, Warszawa 1992.
• Scheil-Adlung X.: Steering the healthcare ship: effects of market incentives to control costs in selected OECD countries. "International Social Security Review" 1998, Vol. 51.
• Schuhen A.: Marketing in der stationären Altenhilfe. Ein Kundenorientiertes Freiburger Konzept. Nomos Verlagsgesellschaft, Baden-Baden 1997.
• Schwarz M.C., Seaton M. A., Fisiak J.: English dictionary for speakers of Polish. Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1990.
• Sheaff R.: Marketing for health services. Heinemann. Londyn 1991.
• Skoczyłaś W.: Koncepcja systemu oceny zakladów opieki zdrowotnej. W: Rachunek kosztów usług medycznych i zarządzanie finansami w ochronie zdrowia. Materiały na ogólnopolską konferencję naukową. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000.
• Smoleń M.M.: Mechanizmy rynkowe a samodzielność zakladów opieki zdrowotnej. "Antidotum" 1997, nr 2.
• Sobczak A.: Poczucie niebezpieczeństwa. "Menedżer Zdrowia" 2004, nr 5.
• Sobiech J.: Warunki wyboru ekonomiczno-finansowych mechanizmów kierowania opieką zdrowotną. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1990.
• Socjologia zdrowia i medycyny. Konwersatorium 1986-1988. Materiały PAN, Warszawa 1989.
• Sokołowska M.: Socjologia medycyny. PZWL, Warszawa 1986.
• Stelmach W.: Teoretyczne i praktyczne aspekty działalności profilaktycznej instytucji ubezpieczeń zdrowotnych. "Menedżer Zdrowia" 2003, nr 2.
• Strategia sektorowa w zakresie ochrony zdrowia województwa zachodniopomorskiego. Departament Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, Szczecin 2001.
• Surowiec J.: Czym jest jakość z punktu widzenia klienta. "Qualityka" 1997, nr 2.
• System opieki zdrowotnej - efekty zmian w Polsce i krajach sąsiednich. Red. B. Chołuj. Scholar, Warszawa 2002.
• Szczerbińska K.: Zarządzanie edukacją zdrowotną pacjentów. "Zdrowie i Zarządzanie" 2000, t. II, nr 5.
• Środowisko i zdrowie. Red. J.B. Karski, J. Pawlak. Centrum Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa 1995.
• Tabin K.: System komunikacji na rynku usług medycznych. "Marketing i Rynek" 2003, nr 6.
• Targets for health for all. Targets in support of the European Regional Strategy for health for all. WHO, Copenhagen 1985.
• The medical cost containment crisis. Fears, options and facts. Red. J.D. Mccue. Health Administration Press Perspectives, Ann Arbor, Michigan 1999.
• Thomas D.: Strategy is different in service business. "Harvard Business Review" 1978, July-August.
• Trzebińska E.: Empatia jako forma komunikacji interpersonalnej. "Przegląd Psychologiczny" 1985, nr 2.
• Tymowska K.: Prywatyzacja opieki zdrowotnej w teorii i praktyce. "Prawo i Medycyna" 2000, vol. 2, nr 5.
• Tymowska K.: W drodze ku rynkowi wewnętrznemu w opiece zdrowotnej w Polsce. "Antidotum" 1993, nr 8/9.
• Upton R.: Consumer-driven health care marketing. "Managed Care Quarterly" 1997, Vol. 5, Part 1.
• Wennberg J.A.: AHCPR and strategy for health care reform. "Health Affairs" 1992, Winter.
• Wilde J.: Subtleties of contemporary dental marketing. "Dental Economics" 1996, Vol. 86, Part 3.
• Wilson A.: The marketing of professional services. McGraw Hill Book Company Ltd, London 1972.
• Winefield H., Peay M.: Nauka o zachowaniu w medycynie. PZWL, Warszawa 1986.
• Włodarczyk W.C.: Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym. Vesalius, Kraków 1996.
• Włodarczyk W.C.: Prakseologiczny dylemat polityki ochrony zdrowia w Polsce. Instytut Medycyny Pracy w Łodzi, Łódź 1989.
• Wrzosek W.: Funkcjonowanie rynku. PWE, Warszawa 1998.
• Wykę A.: Can patient drive the future of health care? "Harvard Business Review" 1997, Vol. 75, Issue 4.
• Young A.: Marketing: a flawed concept when applied to health care? "British Journal of Nursing" 1996, Vol. 5, No 15.
• Zachowania prozdrowotne. Red. A. Gniazdowski. Instytut Medycyny Pracy im. J. Nofera, Łódź 1990.
• Zaltman G., Vertinsky L: Health service marketing: a suggested model. "Journal of Marketing" 1971, Vol. 35.
• Zasoby internetowe: www.cbos.com.pl; www.cmj.org.pl.
• Zdrowie i jego ochrona. Red. L. Frąckiewicz. Śląski Instytut Naukowy, Katowice 1988.
• Zdrowy dom. Red. J. Karski. Centrum Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa 1995.
• Zieliński T.: Jak pokochać statystykę, czyli Statistica do poduszki. StatSoft, Kraków 1999.
• Zmiany w strukturze konsumpcji 1986-1990. Red. J. Kramer, K. Karcz. Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Katowice 1990.
• Akty prawne
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietna 1997 roku. DzU nr 78, poz. 483, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. DzU nr 210, poz. 2135.
• Ustawa z dnia 21 stycznia 2000 roku o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej. DzU nr 12, poz. 126.
• Ustawa z 13 października 1998 roku - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną. DzU nr 133, poz. 872, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. DzU nr 28, poz. 153, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej. DzU nr 91, poz. 408, z późn. zm.
• Kodeks etyki lekarskiej. Tekst jednolity z dnia 2 stycznia 2004 roku.