Wpływ normalizacji zmiennych na porządkowanie liniowe obiektów z wykorzystaniem wielowymiarowej odległości

• Autorzy: Barbara Pawełek

Warianty tytułu

Influence of Normalization on Linear Ordering of Objects Using Multidimensional Distance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono wyniki badań nad wpływem wyboru sposobu normalizacji zmiennych diagnostycznych na porządkowanie liniowe obiektów z wykorzystaniem wielowymiarowej odległości. Zbadano zależności między parametrami normalizacyjnymi i wartościami wybranych miar odległości. Pokazano, że znając wartości zmiennych diagnostycznych i parametrów normalizacyjnych można ustalić uporządkowanie liniowe obiektów ze względu na wartości wzorcowej zmiennej syntetycznej. Udowodniono, że poprzez parametry normalizacyjne oraz wybór miary odległości można oddziaływać na ocenę poziomu rozwoju badanych obiektów. Zaprezentowane rozważania ukazały możliwość występowania rozbieżności między uzyskiwanymi uporządkowaniami w zależności od przyjętego sposobu normalizacji oraz miary odległości. Wnioskiem z przedstawionych rozważań było stwierdzenie, że nie ma obiektywnych uporządkowań liniowych obiektów pod względem złożonych zjawisk ekonomicznych opisanych przez wzorcową zmienną syntetyczną. Każde uporządkowanie jest subiektywne. Zależy ono od badacza (lub grupy badaczy), który kierując się swoją wiedzą o badanym zjawisku i doświadczeniem podejmuje decyzję o sposobie normalizacji danych oraz wyborze miary odległości.

EN

The paper presents considerations concerning the influence of normalizing the diagnostic variables with constant parameters on the linear ordering of objects using multidimensional distance. There is proved that if we know values of the diagnostic variables and the normalization parameters we can predict the linear arrangement of objects depending on the values of the model synthetic variable. The considerations show that we may get different arrangements depending on the kind of used normalization and distance measure. In other words, we may have an effect on the assessment of development level of objects by the choice of the normalization parameters and distance measure. The considerations lead to the following conclusion: each linear arrangement of objects depending on the values of the model synthetic variable is subjective. It depends on knowledge and experience of the explorer, who makes the choice of the normalization method and distance measure.

Słowa kluczowe

PL

Statystyka matematyczna; Analiza taksonomiczna; Badania statystyczne

EN

Mathematical statistics; Taxonomic analysis; Statistical surveys

• Czasopismo: Przegląd Statystyczny
• Rocznik: 2006
• Tom: 53
• Numer: z. 2
• Strony: 57--67

Twórcy

autor

Barbara Pawełek

Bibliografia

• [1] Pawełek B., (2005), Wpływ normalizacji na uporządkowanie obiektów w syntetycznych badaniach porównawczych, "Przegląd Statystyczny", z. 1.
• [2] Pawełek B., (2006), Wpływ normalizacji zmiennych na miary odległości dla pomiarów na mocnych skalach, [w:] Materiały z XXVIII Ogólnopolskiego Seminarium Naukowego zorganizowanego przez Zakład Teorii Prognoz Katedry Statystyki Akademii Ekonomicznej w Krakowie nt. "Przestrzenno-czasowe modelowanie i prognozowanie zjawisk gospodarczych", Kraków, oddany do recenzji.
• [3] Walenta K., (1971), Podstawowe pojęcia teorii pomiaru, [w:] Problemy socjologii matematycznej, pod red. J. Kozielskiego, PWN, Warszawa.
• [4] Walesiak M., (2002), Uogólniona miara odległości w statystycznej analizie wielowymiarowej, Wydawnictwo AE im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław.
• [5] Zeliaś A. (red.), (1991), Ekonometria przestrzenna, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.