Grupy interesu w Europie Środkowowschodniej

• Autorzy: Jacek Wojnicki

Warianty tytułu

Groups of interest in the Central-Eastern Europe

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule opisano grupy interesów w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Grupy interesów, obok partii politycznych, odgrywają istotną rolę w procesie rządzenia. Dodatkowo, w państwach Europy Środkowowschodniej ich rola wzrasta z dwóch przyczyn. Pierwszą jest proces przeobrażeń ustrojowych, obejmujących sferę polityczną, ekonomiczną i społeczną. Po drugie, słabe zakorzenienie partii politycznych w społeczeństwie powoduje wzrost znaczenia grup nacisku.

EN

Groups of interest, alike political parties play an important role in the governing process. Additionally in the Central-European countries their role seems especially significant for two reasons. First, this is the consequence of the process of political transformations, embracing political, economic and social sphere. The time of change and the accompanying intensive legislative process make for the emergence of all sorts of interest groups (for example economic, feminist, etc.). Second, as new political parties have had no time to grow roots in the society, the pressure groups naturally acquired additional significance. Processes of political and economic transformations leading to the creation of democracy and market economy with all the characteristic features of the capitalist system (privatisation, restructuring of industry, emergence of unemployment, etc.) stimulated especially the activities of trade unions and business organisations. At the same time, in order to ensure social peace, governing elites adopted western models of social partnership (e.g. tripartite committee). "Solidarity" (and to a lesser degree "Podkrepa") acted as a trade union and social movement. Political involvement through participation in the works of parliament was characteristic for both members of major trade unions (deputies representing NSZZ "Solidarnosc", membership of the OPZZ trade union members in the parliamentary club of the Democratic Left Alliance), and also business organisations (Polish Friends of Ale Party, Bulgarian Business Block).(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Grupa interesu; Lobbing; Organizacje przedsiębiorców; Instytucjonalne wspieranie przedsiębiorczości

EN

Interest group; Lobbying; Entrepreneur's organisations; Institutional support of entrepreneurship

• Czasopismo: Przegląd Europejski
• Rocznik: 2002
• Numer: nr 2
• Strony: 113--125

Twórcy

autor

Jacek Wojnicki

Bibliografia

• Csakó M., Stosunki pracy na Węgrzech, w: Zbiorowe stosunki pracy w procesie przemian, H. Moerel (red.), Warszawa 1995.
• Czas na Akcję. Marian Krzaklewski w rozmowie z M. Łętowskim i P. Zarembą, (b.r. i m.w.).
• Friszke A., Polska Gierka, Warszawa 1995.
• Godlewski T., Od PRL do IIIRP. Zmiany systemu politycznego, Olsztyn 1998.
• Gradev G.V., Petkov K., Rola związków zawodowych w bułgarskiej komisji trójstronnej, w: Negocjacje. Droga do paktu społecznego, Warszawa 1995.
• Gruszczak A., Problemy rządzenia w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Kraków 2000.
• Hausner J., Formowanie się stosunków pracy i reprezentacji interesów w Polsce w warunkach transformacji ustrojowej, w: Negocjacje. Droga do paktu społecznego, Warszawa 1995.
• Held D., Models of Democracy, Stanford 1987.
• Herbut R., Polityczna reprezentacja interesów socjalnych i ekonomicznych, w: Ewolucja polskiego systemu politycznego po 1989 roku w świetle komparatystycznej teorii polityki, A. Antoszewski (red.), Wrocław 1994.
• Héthy L., Trójstronne uzgadnianie interesów jako droga prowadząca do paktu spo-tecznego na Węgrzech, w: Negocjacje. Droga do paktu społecznego, Warszawa 1995.
• Holzer J., Polska 1980-1981, Warszawa 1995.
• Jackowicz J., Bułgaria od rządów komunistycznych do demokracji parlamentarnej 1988-1991, Warszawa 1993.
• Janowski K.B., Polska 1981-1989. Między konfrontacją a porozumieniem, Warszawa 1996, s. 87 i nast.; W. Widera, "Stare" związki zawodowe, w: Zmierzch socjalizmu państwowego, W. Morawski (red.), Warszawa 1994.
• Jasiecki K., Organizacje pracodawców i przedsiębiorców w Polsce, w: Zbiorowi aktorzy polskiej polityki, J. Wasilewski (red.), Warszawa 1997.
• Malova D., The Development of Interest representation in Slovakia after 1989: from Transmission Belts' to 'Party-State Corporatism'?, w: Slovakia: Problems of Democratic Consolidation, S. Szomolanyi, J. A. Gould (red.), Bratislava 1997.
• Matyja R., Ujazdowski K.M., Ustrojowa pozycja związków zawodowych w Polsce, Warszawa 1993.
• Morawski W., Korporatywizm: wyłanianie się nowych stosunków przemysłowych w Polsce, w: Negocjacje. Droga do paktu społecznego, Warszawa 1995.
• Orenstein M., Czeska Rada Trójstronna i jej znaczenie dla pokoju społecznego, w: Negocjacje. Droga do paktu społecznego, Warszawa 1995.
• Öry C., Naprzód, froncie pracy..., w: Janusowe oblicze transformacji na Węgrzech. 1990-1998, M. Schmidt, L. Gy. loth (red.), Budapeszt-Warszawa 2001.
• Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, K. A. Paszkiewicz (red.), Wrocław 2000.
• Rychard A., Władza i gospodarka, w: Zmierzch socjalizmu państwowego, W. Morawski (red.), Warszawa 1994.
• Sroka J., Narodziny strategii korporatywnej? Kierunki przemian stosunków przemysłowych w Europie Środkowo-Wschodniej, w: Demokracje Europy Środkowo-Wschodniej w perspektywie porównawczej, A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Wrocław 1997.
• Staniszkis J., "Solidarność" jako związek zawodowy i ruch społeczny, , w: Zmierzch socjalizmu państwowego, W. Morawski (red.), Warszawa 1994.
• Systemy polityczne demokracji zachodnioeuropejskich. Wstęp do analizy porównawczej, A. Antoszewski, R. Herbut (red.), Wrocław 1992.
• Szklarski B., Artykulacja interesów w transformacji ustrojowej na przykładzie Polski (1989-1995), w: Pierwsza sześciolatka. Próba bilansu polityki, M. Grabowska, S. Mocek (red.), Warszawa 1997.
• Tburaine A., Strzelecki J., "Solidarność". Analiza ruchu społecznego 1980-1981, Warszawa 1989.
• Terra J.A., Polityka negocjacji, paktów społecznych oraz konsolidacja demokratyczna w postkomunistycznej Europie Środkowo-Wschodniej, "Studia Polityczne" 1997, nr 7, s. 81 i nast.
• Wielki nieporządek w prawie, "Rzeczpospolita" z 22 lutego 2002 r.