Przemysłowe bezpośrednie inwestycje zagraniczne źródłem konkurencyjności regionu

• Autorzy: Małgorzata Poniatowska-Jaksch

Warianty tytułu

Industrial Foreign Direct Investments as a Source of Region Competitiveness.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawiono definicję regionu i jego konkurencyjności oraz omówiono determinanty konkurencyjności regionu i sposoby jej pomiaru. Przedstawiono czynniki wpływające na przewagę konkurencyjną regionu, zwłaszcza rzeczywiste czynniki decyzyjne. Podjęto próbę zidentyfikowania tych działów przetwórstwa, w których poszczególne regiony osiągają przewagę konkurencyjną. Zaprezentowano koncentrację przestrzenną bezpośrednich inwestycji zagranicznych jako źródło wzrostu produktywności. Pokrótce scharakteryzowano kształtujący się w Polsce klaster motoryzacyjny. Dokonano także omówienia rynkowej pozycji konkurencyjnej regionu, szczególnie zwracając uwagę na procesy globalizacji i regionalizacji gospodarczej.

EN

In this paper definition of region and its competitiveness were presented together with determinants of region competitiveness. Factors which react on competitive advantage were described, especially decision factors. Short description of Polish automotive cluster was showed. As well market position of region competitiveness was covered. (KZ)

Słowa kluczowe

PL

Konkurencyjność regionów; Przewaga konkurencyjna; Inwestycje bezpośrednie; Produkcja przemysłowa; Koncepcja klastrów; Produktywność pracy; Inwestycje zagraniczne

EN

Regions competitiveness; Competitive advantage; Direct investments; Industrial production; Cluster conception; Labour productivity; Foreign investment

• Czasopismo: Monografie i Opracowania / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2006
• Numer: nr 544
• Strony: 214

Twórcy

autor

Małgorzata Poniatowska-Jaksch

Bibliografia

• Adamowicz M., Droga od państwa narodowego do Unii Europejskiej na przykładach Irlandii i Polski, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2003.
• Behrens K., Gaigne C., Ottaviano G.I.P., Thisse J.F., Interregional and international Trade: Seventy years after Ohlin, www.core.ucl.ac.be/stafF/thissepapers/bogt34.pdf.
• Beilack Gh., How performance gaps between domestic firm and foreign affiliates matter for economic policy, "Transnational Corporations" 2004, Vol. 13, No 2.
• Berezowski S., Wstęp do regionalizacji gospodarczej, SGPiS, Warszawa 1968.
• Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce. Efekty i zagrożenia, Rada Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów, Raport nr 46, Warszawa 2005.
• Bossak J.W., Bieńkowski W., Międzynarodowa zdolność konkurencyjna kraju i przedsiębiorstw. Wyzwania dla Polski na progu XXI w., SGH, Warszawa 2004.
• Brodzicki T., Szultka S., Koncepcja klastrów a konkurencyjność przedsiębiorstw, "Organizacja i Kierowanie" 2002, nr 4.
• Chojna J., Miejsce podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego w gospodarce narodowej Polski, w: Inwestycje zagraniczne w Polsce, red. B. Durka, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2002.
• Competitiveness Advisory Group (Ciampi Group), Enhancing European Competitiveness, First Report the President of the Commission, the Prime Ministers and the Heads of State, June 1995.
• Czarny E., Dlaczego kraje handlują ze sobą?, w: Globalizacja, red. E. Czarny, NBP, Warszawa 2004.
• de la Fuente A., Vives X., Infrastructure and education as instruments of regional policy: evidence from Spain, "Economic Policy" 1995, No 20.
• Dicken P., Global-local Tensions: Firms and States in the Global Space-Economy, "Economic Geography" 1994, No 70.
• Dicken P., The Roepke Lecture in Economic Geography Global-Local Tension: Firms and States in Global Space-Economy, "Economic Gegraphy" 1994, Vol. 70.
• Domański B., Kapitał zagraniczny w przemyśle Polski, IGiGP UJ, Kraków 2001.
• Domański R., Kształtowanie otwartych regionów ekonomicznych, PWE, Warszawa 1972.
• Domański R., Zasady geografii społeczno-ekonomicznej, WN PWN, Warszawa-Poznań 1995.
• Domański S.R., Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, PWN, Warszawa 1993.
• Dominiak J., Otoczenie biznesu jako czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego, "Przegląd Geograficzny" 2004, nr 76.
• Durka B., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w polskiej gospodarce przed i po akcesji do Unii Europejskiej, w: Inwestycje zagraniczne w Polsce. Raport Roczny, red. B. Durka, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2000.
• Durka B., Inwestycje zagraniczne w Polsce. Raport Roczny, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2000.
• Inwestycje zagraniczne w gminie (jak przyciągnąć, obsłużyć i zatrzymać inwestora), red. W. Dziemianowicz, PAIZ - Brytyjski Fundusz Know-How, Warszawa 1999.
• Edvison L., Malone M.S., Kapitał intelektualny, PWE, Warszawa 2001.
• Ekonomiczno-organizacyjne uwarunkowania rozwoju regionu - teoria i praktyka, red. D. Stawasz, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004.
• Fierla I., Lokalizacja przemysłu, PWE, Warszawa 1987.
• Fierla I., Przemysł, w: Repetytorium z geografii gospodarczej, red. I. Fierla, PWE, Warszawa 2001.
• Frost T.S., Zhou Gh., R&D co-practice and "reverse" knowledge integration in multinational firms, "Jurnal of International Business Studies" 2005, No 36.
• Fulthorpe M., Opportunities in Central Europe, "Automative Industries" 2000, No 80 (7).
• Gaczek W.M., Innowacje w rozwoju regionu, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2005.
• Godlewska H., Lokalizacja działalności gospodarczej. Wybrane zagadnienia, Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych, Warszawa 2001.
• Hajduk M., Analiza wybranych modeli konkurencji kluczem do kształtowania przewagi polskich przedsiębiorstw na rynkach europejskich, w: Przedsiębiorczość stymulatorem rozwoju gospodarczego, red. J. Brdulak, M. Kulikowski, Instytut Wiedzy, SGH, Warszawa 2004.
• Hämäläinen T.J., National Competitiveness and Economic Growth. The Changing Determinants of Economic Performance in The World Economy, New Horizons in Institutional and Evolutiory Economics, Cheltenham UK, Northamton MA 2003.
• Hausner J., Dzialania Rzędu skierowane na wspomaganie innowacyjności gospodarki w Polsce, http://www.uj.edu.pl/cittru/prezent/Prezentacja_J_Hausner_UJ.ppt
• Isard W., Metody analizy regionalnej. Wprowadzenie do nauki o regionach, PWN, Warszawa 1965.
• Janasz W., Modele działalności innowacyjnej przedsiębiorstw, w: Innowacje w modelach działalności przedsiębiorstw, red. W. Janasz, Wydawnictwa Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2002, "Rozprawy i Studia" (DXX), s. 446.
• Kabaj M., Ekonomia tworzenia i likwidacji miejsc pracy. Dezaktywacja Polski? Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2005.
• Karpiński A., Co dalej z przemysłem? Zarys strategii przemysłowej na lata 2005-2015, Biuletyn Komitetu Prognoz "Polska 2000 Plus" 2003, nr 1 (7), Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2002.
• Ketels Ch., Location, location, location, http://www.globalagendamagazine.com/2005/christian-ketel.asp
• King L., Varadi B., Beyond Manichean economics: foreign direct investment and growth in the transition from socialism, "Communist and Post-Communist Studies" 2002, No 35.
• Klasik A., Duże województwo samorządowe: gra o rozwój regionalny, w: Związki polityki gospodarczej z polityka regionalną, red. R. Broszkiewicz, materiały konferencyjne, Wyd. AE we Wrocławiu, Przesieka 1997.
• Klasik A., Konkurencyjność województwa śląskiego na tle innych regionów. Ujęcie syntetyczne, w: Województwo śląskie. Integracja, konkurencyjność, nowe inicjatywy. H Śląskie Forum Rozwoju Lokalnego i Regionalnego, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, Katowice 2001.
• Klasik A., Strategia konkurencyjna regionu, w: Problemy transformacji struktur regionalnych i konkurencyjność regionów w procesie integracji europejskiej, red. A. Klasik, Z. Zioło, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania, Rzeszów 2002.
• Kostro K., Kapitał społeczny w teorii ekonomicznej, "Gospodarka Narodowa" 2005, nr 7-8.
• Kraszewski W., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Polska na tle świata, Dom Organizatora, Toruń 2004.
• Kraszewski W., Kilka uwag na temat znaczenia bezpośrednich inwestycji zagranicznych dla kraju przyjmującego oraz skali i znaczenia tych inwestycji w Polsce, w: Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce. Efekty i zagrożenia, red. J. Mujżel, Z. Sadowski, E. Mączyńska, Rada Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów, Warszawa 2005, Raport nr 46.
• Krugman P., Space: The Final Frontier, "Journal of Economic Perspective" Spring 1998, Vol. 12, No 2.
• Kuciński K., Gospodarka globalna, Wyd. Kurpisz, Poznań 2002.
• Kuciński K., Gospodarka współczesnego świata, Wielka encyklopedia geografii świata, t. XVI, Wyd. Kurpisz, Poznań 1999.
• Kuciński K., Konkurencyjność jako zagadnienie regionalne, w: Lokalizacja przedsiębiorstw a konkurencyjność, red. I. Fierla, K. Kuciński, IFGN, t. LXXVI, SGH, Warszawa 2001.
• Kuciński K., Podstawy teorii regionu ekonomicznego, PWN, Warszawa 1990.
• Kuźmicz M., Nowi w UE rozpędzają jej gospodarkę, "Gazeta Wyborcza" 8.09.2006.
• Leśniak-Łebkowska G., Zasobowa koncepcja budowy strategii a tworzenie i migracja wartości, referat na konferencję "Koncepcja migracji wartości" zorganizowaną przez Katedrę Zarządzania w Gospodarce SGH, Warszawa, grudzień 2000.
• Lewis W.W., Potęga wydajności, CeDeWu.pl, Warszawa 2005.
• Local Economic and Employment Development. Business Clusters: Promoting Enterprise in Central and Eastern Europe. Summary in Polish. Rozwój gospodarki i zatrudnienia na szczeblu lokalnym. Klastry gospodarcze: promocja przedsiębiorczości w Europie Środkowej i Wschodniej, OECD 2005 (OECD Rights and Translation unit, Paris, France 2005, www.oecd.org/ rights/.
• Maciejewski A., Polskie Detroit, "Rzeczpospolita"19.02.2003.
• Manea J., Pearce R., Industrial restrukturing in economies in transition and TNCs' investment motivations, "Transnational Corporations" 2004, Vol. 13, No 2.
• Markowska E., Ewolucja strategii polskich przedsiębiorstw w warunkach ekspansji KTM, w: Korporacje międzynarodowe w Polsce. Wyzwania w dobie globalizacji i regionalizacji, red. A. Zorska, Difin, Warszawa 2002.
• Markowski T., Zarządzanie rozwojem miast, WN PWN, Warszawa 1999.
• Markusen J.R., The boundaries of multinational enterprises and the theory of international trade, "Journal of Economic Perspectives" 1995, No 9.
• Mickiewicz T., Radosevic S.,Varblance U., The patterns of foreign direct investment and employment in Central Europe during economic recovery (1993-1998), materiały z konferencji Government policies to enhance spillover from FDI in CEES's, zorganizowanej w Warszawie 25 maja 2001 r., Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2001.
• Ministerstwo Gospodarki i Pracy, Aspekty konkurencyjności gospodarki, Materiał przygotowany na konferencję w ramach prac nad NPR na lata 2007-2013 Lublin, 20.09.2004 r., Warszawa 2004.
• Misala J., Lokalizacja działalności gospodarczej warunkach globalizacji, w: Globalizacja, red. E. Czarny, NBP, Warszawa 2004.
• Monitoring industrial research: the 2005 UE industrial R&D Investment SKOREBOARD, Analysis I, Directorate General Joint Center, Directorate General Research, European Commission, Vol. I.
• Nowak Ł., Eksport traci impet, "Dziennik" 1.09.2006.
• Otok S., Geografia polityczna, PWE, Warszawa 2001.
• Pakulska T., Podatność innowacyjna Polski na napływ zagranicznego kapitału technologicznie intensywnego, "Monografie i Opracowania" nr 536, SGH, Warszawa 2005.
• Pakulska T., Poniatowska-Jaksch M., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowo-Wschodniej. Koncentracja kapitału zagranicznego w Polsce, "Monografie i Opracowania" nr 519, SGH, Warszawa 2004.
• Pakulska T., Poniatowska-Jaksch M., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, IFGN, SGH, Warszawa 2001.
• Phelps N.A., Fuller C., Multinationals, Incorporate Competition and Regional Development, "Economic Geography" July 2000, Vol. 76, No 3, Clark University Worcester, Massachusetts, USA.
• Pierwszy okres wykorzystania funduszy strukturalnych w Polsce. Raport IZ PWW. Rodzaje projektów, typy beneficjentów, rozkład przestrzenny udzielonej pomocy UE, Instytucja Zarządzająca Podstawami Wsparcia Wspólnoty, Departament Koordynacji Polityki Strukturalnej Ministerstwa Gospodarki i Pracy, Warszawa, wrzesień 2005.
• Pietraszewski M., Strzyżewska E., Szwajor J., Finanse, Wydawnictwo eMPI2, Poznań 2000.
• Pietrzyk I., Konkurencyjność regionów w ujęciu Komisji Europejskiej, w: Polityka regionalna i jej rola w podnoszeniu konkurencyjności regionu, Wyd. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2002.
• Pietrzyk I., Polityka regionalna Unii Europejskiej i regiony w państwach członkowskich, WN PWN, Warszawa 2004.
• Polijaniuk H., Miary koncentracji. "Nowe Życie Gospodarcze" 1997, nr 46.
• Polityka innowacyjna w Polsce do 2006 r. jako jeden z czynników poprawy konkurencyjności gospodarki, MGiP > GOSPODARKA > Innowacyjność > Polityka innowacyjna - www.mgip.gov.pl
• Porter M., Competitive Advantage, Creating and Sustaining Superior Performance, The Free Press, New York 1985.
• Porter M., O konkurencji, PWE, Warszawa 2001.
• Prawelska-Skrzypek G., Matykowski R., Współczesne oblicza regionalizmu: analiza przypadków w Polsce, "Regiony Polski" nr 2(3), Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice 2001.
• Profil wrażliwości gospodarki regionalnej na integrację z Unią Europejską, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2003 (raporty wojewódzkie).
• Przybylski R., Myśliwski offset, "Rzeczpospolita" 4.11.2003.
• Regiony, samorządy w Unii Europejskiej. Wybrane zagadnienia, Fundacja Prawo Europejskie, Warszawa 2004.
• Roszkowska S., Inwestycje a wzrost gospodarczy w krajach OECD, "Gospodarka Narodowa" 2004, nr 10.
• Rykiel Z., Globalizacja, unionizacja i regionalizacja polskiej przestrzeni, "Studia Regionalne i Lokalne" nr 1, Vol. 1, EIRRiL UW, Warszawa 2000.
• Skorupska M., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a polska polityka inwestycyjna, SGH, Warszawa 2004.
• Slowotzky A.J., Value Migration. How to Think Several Moves Ahead of the Competition, Harvard Business School Press, Boston 1996.
• Solvell O., Lindgvist G., Ketels Ch., The Cluster Initiative Greenbook, Ivory Tower, Stockholm 2003.
• Stasiak A., Możliwości wielofunkcyjnego rozwoju wsi polskiej na początku XXI w. - zróżnicowanie regionalne, w: Możliwości wielofunkcyjnego rozwoju wsi polskiej w kontekście integracji z Unią Europejską, red. A. Stasiak, "Studia KPZK PAN", t. CX, Warszawa 2000.
• Stępień B., M. Sulimowska-Formowicz, Zamykanie luki konkurencyjnej w przedsiębiorstwie, "Gospodarka Narodowa" 2004, nr 10.
• Szlachta J., Nowe zasady i priorytety polityki regionalnej Unii Europejskiej, w: Uwarunkowania i strategie rozwoju regionalnego w procesach integracji europejskiej, red. Z. Mikołajczyk, PTE, KPZK, Uniwersytet Opolski, Opole 2000.
• Szymański W., Globalizacja -jej problemy i dylematy, IFGN SGH, Warszawa 2001.
• Tamowicz P., Wojnicka E., Brodzicki T., Szultka S., Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, www.klastry.pl
• The Emerging Global Labour Market: Part I - The Demand for Offshore Talent Service, McKinsey Global Institiute, June 2005.
• The Emerging Global Labour Market: Part III - How Supply and Demand for Offshore Talent Meet, McKinsey Global Institute, June 2005.
• The Global Business Policy Council, A.T. Kearney, October 2004, Vol. 7.
• Tracy M., Food and agriculture a market economy. An introduction to theory, practice and policy, APS 1993.
• Umiński S, Znaczenie zagranicznych inwestycji bezpośrednich dla transferu technologii do Polski, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2002.
• Foreign Direct Investments in the Estonian Economy, red. U. Varblane, University of Tartu, Faculty of Economics and Business Administration, Tartu 2001.
• Walewska D., Polska w czołówce światowej. "Rzeczpospolita" 18.09.2003.
• Weber A., Über den Standort der Industrien, Tübingen 1909.
• Weresa M. A., Innowacyjność i technologia jako determinanty współpracy międzynarodowej, w: Konkurencyjność gospodarki Polski w dobie integracji z Unią Europejską i globalizacji, materiały konferencyjne, Instytut Gospodarki Światowej SGH, Warszawa 2000.
• Weresa M.A., Czynniki i bariery innowacyjności gospodarki. Wnioski dla Polski, VII Kongres ekonomistów polskich, zeszyt 17, styczeń 2001.
• Werner R., Location, Cheap Labor and Government Incentioves: A Case Study of Automaüve Investment in Central Europe since 1989, Columbia Business School 2004.
• Western Europe 2000, 3rd Edition, Europa Publications, Regional Surveys of the World, London 1999.
• Wieloński A., Geografia przemysłu, WN PWN, Warszawa 2000.
• Witkowska J., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowowschodniej, próba interpretacji na gruncie teorii bezpośrednich inwestycji zagranicznych i teorii integracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1996.
• Wojnicka E., Innowacje w Polsce - teoria i praktyka, "Gazeta Innowacje" 2004, nr 21.
• World Investment Directory. Central and Eastern Europe, United Nations, New York, Geneva 2003, Vol. VIII.
• World Investment Report 2001. Promoting Linkages, United Nations, New York, Geneva 2001.
• World Investment Report 2004. The shift towards services, United Nations, New York, Geneva 2004.
• World Investment Report 2005: Transnational Corporations and Internationalization of R&D, United Nations, New York, Geneva 2005.
• Wyżnikiewicz B., Zmiany strukturalne w gospodarce. Prawidłowości i ograniczenia, PWE, Warszawa 1987.
• Zegar J., Kierunki rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich - uwarunkowania regionalne, w: Możliwości wielofunkcyjnego rozwoju wsi polskiej w kontekście integracji z Unią Europejska, red. A. Stasiak, Studia KPZK PAN, t. CX, Warszawa 2000.
• Zeman-Miszewska E., Kreowanie konkurencyjności regionów przez samorządy terytorialne, w: Marketing terytorialny - możliwości aplikacji, kierunki rozwoju, red. H. Szulce, M. Florek, Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2005.
• Zeman-Miszewska E., Wspólnota lokalna wobec konkurencji międzyregionalnej -podstawy marketingu terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 2001, nr 11.
• Ziacik T., An assesment of the Estonia investment climate. Results of a survey of foreign investors and policy implications, BOFIT Discussion Papers No 3/2000, Bank of Finland Institute for Economics in Transition, Suomen Pankin monistuskeskus Helsinki 2000.
• Ziółkowski M., Zarządzanie strategiczne w polskim samorządzie terytorialnym, w: Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, red. A. Zalewski, SGH, Warszawa 2005.
• Zorska A., Globalizacja i regionalizacja a ekspansja KTN na świecie, w: Korporacje międzynarodowe w Polsce. Wyzwania w dobie globalizacji i regionalizacji, red. A. Zorska, Difin, Warszawa 2002.
• Zorska A., Globalizacja we współczesnej gospodarce, w: Korporacje międzynarodowe w Polsce. Wyzwania w dobie globalizacji i regionalizacji, red. A. Zorska, Difin, Warszawa 2002.
• Zorska A., Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, WN PWN, Warszawa 2003.
• http://www.stat.gov.pl/klasyfikacje/opisy_klasyfikacji/nts.htm
• http://www.paiz.gov.pl
• http://www.weforum.org/site/homepublic.nsf/Content/Growth+Competitiveness+Index+rankings+2005+and+2004+comparisons
• http://www.mckinsey.com/mgi/reports/pdfs/emerginggloballabormarket/part3/MGI_supplyanddemand_fullreport.pdf
• http://www.klastry.pl/index_tresc.php?plik_tresc=main/artykul_tresc.php&id=1
• http://www.klastry.pl/index_tresc.php?plik_tresc=main/artykul.php&k=tab_warto_przeczytac&id=l&kat=Warto przeczytać
• http://www.isc.hbs.edu/; http://www.rtsinc.org; http://www.sandag.cog.ca.us./rta/transfer/indu-strial clusters.pdf; http://www.worldbank.org/html/fpd/urban/led/cluster2.html
• http://www.hhh.edu/centers/slp/projects/edweb/ic-rep.htm; http://www.rtsinc.org
• http://www.ct.gov/eda; http://www.rri.wvu.edu/WebBook/BergmanFeser/chapterl.htm
• http://imik.wip.pw.edu.pl/innowacje21/stronal7.htm
• http://europa.eu.int/comm/enterprise/enterprise_policy/analysis/doc/smes_observatory_2002_report3_en.pdf.