Uzasadniona część pośrednich kosztów wytworzenia

• Autorzy: Andrzej Piosik

Warianty tytułu

Inventoriable overhead costs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Prawidłowe definiowanie zdolności produkcyjnych dla celów wyceny bilansowej jest uwarunkowane uwzględnieniem zróżnicowania fleksybilności zasobów angażowanych w jednostce. Postuluje się stosowanie adekwatnych zdolności produkcyjnych w celu rozliczania kosztów pośrednich. Tak wiec dla grupy kosztów zmiennych stosuje się faktyczne zdolności produkcyjne, dla kosztów stałych związanych z angażowaniem zasobów sztywnych - zdolności normalne oraz dla kosztów stałych związanych z zasobami semizmiennymi i uznaniowymi - zdolności określone w budżecie. Analizowano również uzasadnioną cześć" kosztów pośrednich wytworzenia według postaci rozdzielczej. Standardowe stawki kosztów pośrednich stałych powinny być konstruowane zgodnie z typem fleksybilności zasobów. W rachunku kosztów standardowych nieuzasadnioną cześć kosztów poślednich ustala się na podstawie wariancji z tytułu wolumenu produkcji, skorygowanej o cześć wariancji budżetowej. Opisano ponadto rachunek uzasadnionej części kosztów pośrednich wytworzenia w rachunku kosztów działań. Definiowanie kosztów nieuzasadnionych może nastąpić w odniesieniu do działań, na rzecz których angażuje się zasoby sztywne, semizmienne lub uznaniowe. Rachunek nieuzasadnionej części kosztów poślednich wytworzenia opiera się tu na wariancji z tytułu wolumenu działania. Zastosowanie rachunku kosztów działań w celu określenia uzasadnionej części kosztów pośrednich do wyceny bilansowej wymaga zwykle przeprowadzenia odpowiednich korekt wynikających z niedostosowania rachunku kosztów działań do struktury funkcjonalnej kosztów. (abstrakt oryginalny)

EN

An adequate definition of production capacity for the purposes of inventoriable costs requires considering the differentiation of the flexibility of resources. Therefore the author proposed to apply adequate kinds of capacity for the purposes of allocating specific types of overheads. Variable overheads should be allocated on the basis of actual capacity, fixed overheads related with committed resources on the basis of normal capacity and overheads related to semi-variable and discretionary resources on the basis of budgeted capacity. The analysis was also broadened by normal and standard costing systems. Predetermined overhead rates should also be estimated according to the type of flexibility of resources. Under a standard costing system overheads are initially allocated to products on the basis of standard rate and standard quantity of input. The portion of overheads which is not inventoriable is calculated on the basis of production volume variance. The problem of inventoriable costs under activity-based costing framework was also discussed in the article. Overheads which are not inventoriable are calculated with the recognition of differentiation of resources (committed, semivariable, discretionary). The calculation is based on activity volume variance. It was also noticed that application of activity-based costing for the calculation of inventoriable costs requires corrects resulting from adoption to functional structure of costs.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Koszty pośrednie; Koszty produkcji; Rachunek kosztów; Rachunek kosztów działań

EN

Accounting; Indirect costs; Production costs; Cost accounting; Activity Based Costing (ABC)

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2004
• Tom: 22
• Numer: nr 78
• Strony: 41--64

Twórcy

autor

Andrzej Piosik

Bibliografia

• [1] Cooper R. (1988 a), The Rise of Activity-Based Costing - Part One: What Is an Activity-Based Cost System? „Journal of Cost Management", Summer, s. 45-54.
• [2] Cooper R. (1988 b), The Rise of Activity-Based Costing - Part Two: When Do I Need an Activity-Based Cost System? „Journal of Cost Management", Fall, s. 41-48.
• [3] Cooper R., Kaplan R.S. (1992), Activity-Based Systems: Measuring the Cost of Resources Usage, „Accounting Horizons", September.
• [4] Davies M, Paterson R., Wilson A. (1997), UK GAAP. Generally Accepted Accounting Practice in the United Kingdom. ERNST & YOUNG.
• [5] Drury C. (1992), Standard Costing. Academic Press, Harcourt Brace Jovanovich, Publishers.
• [6] Gutenberg E. (1951), Grundlagen der Betriebswirtschaftslehre, t. l, Berlin-Göttingen-Heidelberg. [7] Handbook of budgeting (1999), red. R. Rachlin, John Wiley & Sons.
• [8] Hansen D.R. (1985), Management Accounting, PWS - KENT Company, Boston.
• [9] Hansen D.R., Mowen M.M. (1992), Management Accounting, Sec ed. Cincinnati.
• [10] Horngren C.T., Foster G., Datar S. (1994), Cost Accounting: A Managerial Emphasis, Prentice Hali Int.
• [II] Jarugowa A. (1972), Koszty pośrednie w przedsiębiorstwach przemysłowych, PWE.
• [12] Jarugowa A., Mak W., Sawicki K., Rachunek kosztów, PWE, Warszawa.
• [13] Jarugowa A. (1986), Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa.
• [14] Kaplan R.S. (1984a), The evolution of management accounting, „The Accounting Review", LIX (3).
• [15] Kaplan R.S. (1988), One Cost System Isn't Enough, „Harvard Business Review", January-February, s. 61-66.
• [16] Kaplan R.S. (1994), Flexible Budgeting in an Activity-Based Costing Framework, „Accounting Horizons", June, Vol. 8, No 2.
• [171 Kaplan R.S., Cooper R. (1998), Cost & Effect. Using Integrated Cost Systems to Drive Profitability and Performance, Harvard Business School Press.
• [18] Kilger W. (1976), Die Entstehung und Wiederentwicklung der Grenzplankosten - rechnung als entscheidungsorientiertes System der Kostenrechnung, (w:) Neuere Entwicklungen in der Kostenrung (I), Schrieften zur Unternehmensführung, t. 21, Wiesbaden Gabler.
• [19] Kiziukiewicz T., Sawicki K., Wardyn B. (1986), Operatywna kontrola kosztów w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa.
• [20] Kostur A. (2001), Koncepcja i analiza modelu sprawozdawczego rachunkowości, AE, Katowice.
• [21] Maher M. W., Deakin E. B. (1994), Cost Accounting, Richard D., IRWIN, INC.
• [22] Mak Y.T., Roush M.L. (1994), Flexible Budgeting and Variance Analysis in an Activity Based Costing Environment, „Accounting Horizons", Vol. 8, No 2.
• [23] Mak Y.T., Roush M.L. (1996), Commentary. Managing Activity Costs with Flexible Budgeting and Variance Analysis, „Accounting Horizons", Vol. 8, No. 2.
• [24] Malcom R.E. (1991), Overhead Control Implications of Activity Costing, „Accounting Horizons", December.
• [25] Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 2001 (2001), International Accounting Standards Board, Londyn.
• [26] Monden Y., Hamada K. (1991), Target Costing and Kaizen Costing in Japanese Automobile Companies, „Journal of Management Accounting Research".
• [27] Piosik A. (2002), Budżetowanie i kontrola budżetowa w warunkach rachunku kosztów działań, AE, Katowice.
• [28] Skowroński J. (1972), Próba modelu rachunku kosztów w przedsiębiorstwie produkcyjnym, UL, Łódź.
• [29] Sobańska I. (w:) Jarugowa A., Sobańska L, Sochacka R. (1991, 1994): Metody kalkulacji. Koszty. Ceny. Decyzje, PWE, Warszawa.
• [30] Sobańska I. (1998), Rozwój systemów rachunku kosztów w gospodarce rynkowej, Towarzystwo Gospodarcze RAFIB, Łódź.
• [31] Sprawozdanie finansowe bez tajemnic (2003), red. G.K. Świderska, Difin. Warszawa.
• [32] Turney P.B.B. (1996), Activity Based Costing. The Performance Breakthrough, Kogan Page, Cost Technology, CIMA.
• [33] Zadora K. (2000), Metoda najmniejszych modułów (MNM) i jej zastosowanie do separacji kosztów zmiennych od stałych, (w:) Podstawowe problemy rachunkowości jako dyscypliny naukowej i działalności praktycznej, Red J. Wojtyła, AE, Katowice.