Strukturalne czynniki kosztotwórcze

• Autorzy: Bartłomiej Nita

Warianty tytułu

Structural cost drivers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wielkość produkcji w przedsiębiorstwie nie jest najlepszym sposobem wyjaśniania zachowania się kosztów w ujęciu strategicznym, głównie dlatego, że tradycyjna analiza koszt-rozmiary produkcji-zysk znajduje zastosowanie w krótkim horyzoncie czasu oraz w określonym przedziale istotności. W związku z tym w artykule podjęto próbę przed- stawienia w ramach strategicznej rachunkowości zarządczej strukturalnych czynników kosztotwórczych. Czynniki te wpływają na decyzje strategiczne podejmowane w przedsiębiorstwie a w konsekwencji oddziałują na poziom ponoszonych kosztów. W szczególności omówiono efekt skali, efekt doświadczenia, zakres działalności rozumiany jako stopień integracji pionowej, złożoność i różnorodność oferty asortymentowej przedsiębiorstwa oraz technologie. Artykuł wskazuje na występowanie potrzeby systematycznego identyfikowania i analizowania wymienionych czynników, ponieważ ułatwia to zdobywanie i utrzymywanie przewagi konkurencyjnej, a w rezultacie podnoszenie wartości przedsiębiorstwa.(abstrakt oryginalny)

EN

The volume of output is not the best way to explain the cost behaviour form me strategic point of view mainly because traditional cost-volume-profit analysis applies only to a short time horizon and within the specified relevant range. The paper is an attempt to present, within the framework of strategic management accounting, main structural cost drivers. These factors influence strategic choices made by the companies and consequently drive product cost. In particular the article discusses the economies of scale effect, the experience effect, the scope of activity understood as a degree of vertical integration, product line complexity and technology. The paper indicates that there is a need for systematic identifying and analyzing structural cost drivers, because it can help to seek ways of achieving and maintaining competitive advantage and as a result to increase corporate value.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Rachunkowość zarządcza; Analiza kosztów; Analiza koszty-produkcja-zysk; Koszty

EN

Accounting; Management accounting; Cost analysis; Costs-production-pprofit analysis; Costs

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2004
• Tom: 25
• Numer: nr 81
• Strony: 34--61

Twórcy

autor

Bartłomiej Nita

Bibliografia

• [1] Allaire Y., Firsirotu M. E., Myślenie strategiczne, PWN, Warszawa 2000.
• [2] Bisgay L., IMA Publishing New Guidelines, „Management Accounting", June 1996.
• [3] Brealey R. A., Myers S. C., Principles of Corporate Finance, Mc-Graw Hill 2003.
• [4] Bromwich M., Bhimani A., Management Accounting: Evolution not Revolution, Chartered Institute of Management Accountants, London 1989.
• [5] Collier P. M., Accounting for Managers. Interpreting Accounting Information for Decision-Making, John Wiley & Sons 2003.
• [6] Dobija M., Rachunkowość zarządcza i controlling, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• [7] Drury C., Management and Cost Accounting, Thomson Learning 2000.
• [8] Duraj J., Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 1993.
• [9] Gierszewska G., Romanowska M., Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2003.
• [10] Grundy T., Johnson G., Scholes K., Exploring Strategic Financial Management, Prentice-Hall 1998.
• [11] Hergert M., Morris D., Accounting Data for Value Chain Analysis, „Strategic Management Journal" 1989 Mar/Apr.
• [12] Horngren C. T., Datar S. M., Foster G., Cost Accounting. A Managerial Emphasis, Prentice Hali, Upper Saddle Rover, New Jersey 2003.
• [13] Innes J., Strategic Management Accounting, [w:] Handbook of Management Accounting (edited by J. Innes), Gee Publishing 1999.
• [14] Jarugowa A., Rachunkowość społeczna na tle tendencji rozwoju rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej" nr 7 1984.
• [15] Jarugowa A., Rachunkowość zarządcza ostatniej dekady, rozdz. l, [w:] Jarugowa A., Nowak W. A., Szychta A., Zarządzanie kosztami w praktyce światowej, ODiDK, Gdańsk 1998.
• [16] Jaruga A. A., Rola rachunkowości zarządczej, rozdz. l, [w:] Jaruga A. A., Nowak W. A., Szychta A., Rachunkowość zarządcza. Koncepcje i zastosowania, WSPiZ, Łódź 2001.
• [17] Johnson G., Scholes K., Exploring Corporate Strategy, Prentice-Hall Europe 1999.
• [18] Kotha S., Orne D., Generic Manufacturing Strategies: A Conceptual Synthesis, "Strategie Management Journal", vol. 10, May/Jun 1989.
• [19] Królik E., Wojciechowski H., Tajemnice sukcesu Coca-Coli, [w:] A. Szablewski (red.), Strategie wzrostu wartości firmy, Poltext, Warszawa 2000.
• [20] Major A., System controllingu w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 1998.
• [21] Muhlemann A. P., Oakland J. S., Lockyer K. G., Zarządzanie. Produkcja i usługi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• [22] Nowak E., Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno- gospodarczych, PWE, Warszawa 1990.
• [23] Nowak E., Rachunkowość zarządcza strategiczna i operacyjna, „Controlling i Rachunkowość Zarządcza" 2000 nr 5.
• [24] Nowak E., Rachunkowość zarządcza, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 2001.
• [25] Nowak E., Piechota R., Wierzbiński M., Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa 2004.
• 126] Nowak W.A., Zysk a koszty i wolumen produktu, czyli analiza relacji Koszt- Wolumen-Zysk i jej wykorzystanie w procesach decyzyjnych, rozdz. 8, [w:] Jaruga A. A., Nowak W. A., Szychta A., Rachunkowość zarządcza. Koncepcje i zastosowania, WSPiZ, Łódź 2001.
• [27] Obłój K., Strategia organizacji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
• [28] Porter M. E., Competitive Advantage. Creating and Sustaining Superior Performance, The Free Press, New York 1998.
• [29] Porter M. E., Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, PWE, Warszawa 1992.
• [30] Rappaport A., Wartość dla akcjonariuszy. Poradnik menedżera i inwestora, WIG- Press, Warszawa 1999.
• [31] Riley D., Competitive Cost Based Investment Strategies for Industrial Companies "Manufacturing Issues", Booz, Allen & Hamilton, New York 1987.
• [32] Rokita J., Zarządzanie strategiczne. Tworzenie i utrzymywanie przewagi konkurencyjnej, PWE, Warszawa 2005.
• [33] Romanowska M., Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2004.
• [34] Shank J. K., Govindarajan K., Strategic Cost Management. The New Tool for Competitive Advantage, The Free Press 1993.
• [35] Simmonds K., Strategic Management Accounting, "Management Accounting", No. 59(4) 1981.
• [36] Slywotzky A. J., Morrison D. J., Andelman B., Strefa zysku, PWE, Warszawa 2000.
• [37] Smith M., Nowe narzędzia rachunkowości zarządczej, FRRwP, Warszawa 1998.
• [38] Smith M., Strategic Management Accounting. Text and Cases, Butterworth- Heinemann 1997.
• [39] Sobańska I., Rachunkowość zarządcza konwencjonalna i strategiczna, „Controlling i Rachunkowość Zarządcza w Firmie", egzemplarz promocyjny 1999.
• [40] Sobańska L, Rachunkowość zarządcza, rozdz. 2, [w:] Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza, pod red. I. Sobańskiej, C.H. Beck, Warszawa 2003.
• [41] Strategor, Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
• [42] Swiderska G.K., Rola rachunkowości w procesie podejmowania decyzji, „Monitor Rachunkowości i Finansów, 1999 nr 10.
• [43] Urbanowska-Sojkin E., Banaszyk P., Witczak H., Zarządzanie strategiczne przed- siębiorstwem, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004.
• [44] Ward K., Strategic Management Accounting, Butterworth-Heinemann 1992.
• [45] Williamson O, E. Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• [46] Wilson R. M. S., Strategic Management Accounting, [w:] Issues in Management Accounting, Prentice-Hall 1995.
• [47] Young S. D., O'Byrne S. F., EVA and Value-Based Management. A Practical Guide to Implementation, McGraw- Hill, New York 2001.