Procesy depopulacyjne jako czynniki różnicujące rozwój obszarów wiejskich na przykładzie woj. podlaskiego

• Autorzy: Kazimierz Niewiadomski

Warianty tytułu

Depopulation processes as the distinguish factors of the agricultural areas development on the example of podlaskie voivodship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule zanalizowano zależności pomiędzy procesami depopulacyjnymi, a zróżnicowaniem rozwoju obszarów wiejskich. Zależności te są wieloaspektowe i wykazują wzajemne powiązania. Badania pokazały, że zasadniczą przyczyną niekorzystnych zjawisk ludnościowych na obszarach wiejskich jest zmniejszanie się dotychczasowego poziomu zatrudnienia poza własnym gospodarstwem rolnym. W opracowaniu przedstawiono optymalny model rozwoju obszarów wiejskich. W gminach, w których przeważają mniejsze gospodarstwa rolne — tworzenie pozarolniczych miejsc pracy i łączenie tego zatrudnienia z prowadzeniem gospodarstw rolnych. Natomiast w gminach o korzystnej strukturze obszarowej gospodarstw rolnych lub z możliwościami powiększenia obszaru gospodarstw — wspieranie i tworzenie towarowych, nowoczesnych gospodarstw rolnych zapewniających odpowiedni poziom dochodów ich właścicielom. W tych przypadkach nie wystąpią przesłanki do znaczniejszego wyludniania obszarów wiejskich i powstawania zagrożeń dla ich żywotności. (abstrakt oryginalny)

EN

In the article the relationships between the depopulation processes and the rural areas differentiation were analyzed. These relationships have multi- faced interests and prove mutual connections. The surveys showed, that the main cause of the disadvantageous population phenomenon on the rural areas is decrease of so far existing employment level away from own agricultural households. In the paper the optimal development model of agricultural areas was presented. In communes, where smaller agricultural households are predominant — we can observe creating non agricultural workplaces and joining this kind of employment with the agricultural households managing. Whereas, in communes with beneficial areas structure of agricultural households or with possibilities to increase the area of agricultural households — supporting and creating modern, commodity farms, what provide their owners with the suitable income level. In these cases there are no premises for more substantial depopulation of rural areas and their existence's threats. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Struktura demograficzna; Obszary wiejskie; Statystyka demograficzna; Proces wyludniania

EN

Demographic structure; Rural areas; Demographic statistics; Depopulation process

• Czasopismo: Wiadomości Statystyczne
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 4
• Strony: 58--69

Twórcy

autor

Kazimierz Niewiadomski

Bibliografia

• Comite des structurs agricoles et du development rural (1998), STAR, Document de travial de la Commission
• Filipiak K., Wilkos S. (1998), Wybrane metody wielozmiennej i ich zastosowanie w badaniach przestrzennych, IUNG, Puławy
• Gilowska Z., Gorzelak G., Jałowiecki B. (1999), Kontrakt dla Ściany Wschodniej. Założenia, Uniwersytet Warszawski, Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego, Fundacja Municipium, Warszawa
• Herink M., Petersen V. (2004), Clusteranalyse als Instrument zur Gruppierung von spezialisierten Marktfruchtunternehmen, "Agrarwirtschaft" nr 53
• Karpiński A., Paradysz S., Podedworny H. (1998), Metodyka analizy dostosowań regionu do potrzeb integracji z Unią Europejską w warunkach gospodarki rynkowej na przykładzie regionu północno-wschodniego, Biuro Komitetu Prognoz "Polska XXI wieku", Białystok
• Kłodziński M. (1999), Aktywizacja gospodarcza obszarów wiejskich, Polska Akademia Nauk — Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa
• Nowak E. (1990), Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych, PWE, Warszawa
• Niewiadomski K. (2005), Spójność ekonomiczna rolnictwa obszarów problemowych na przykładzie województwa podlaskiego, "Rozprawy naukowe" nr 127, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok
• Pięcek B. (2006), Czy Polska wieś się wyludnia?, "Wieś i Rolnictwo" nr 1
• Powszechny Spis Rolny 1996, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Łomży i Suwałkach.
• Raport o rozwoju społecznym Polska 2000 (2000), Rozwój obszarów wiejskich, UNDP, Warszawa
• Rocznik Statystyczny Województwa Podlaskiego 2003 (2003), Urząd Statystyczny w Białymstoku
• Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2005 (2005), GUS, Warszawa
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 73, poz. 657), z późn. zm.
• Rozwój Polski północno-wschodniej w warunkach transformacji gospodarczej (1994), Red. L. Kupiec i M. Proniewski, Uniwersytet Warszawski Filia w Białymstoku, Białystok
• Strategia rozwoju Polski do roku 2020 (2000), "Polska 2000 Plus", Warszawa
• Rosner A. (2002), Wiejskie obszary kumulacji barier rozwojowych, Polska Akademia Nauk, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa
• Województwo podlaskie w 1998 r. (1999), Urząd Statystyczny w Białymstoku
• Województwo podlaskie 2005 (2006), Urząd Statystyczny w Białymstoku
• NSP 2002, Województwo podlaskie (2003), Urząd Statystyczny w Białymstoku