Psychologiczny model organizacji. Kultura, tożsamość, osobowość

• Autorzy: Adela Barabasz

Warianty tytułu

A psychological model of organizations. Culture, identity, personality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wiedza na temat osobowości to teoretyczna podstawa pozwalająca lepiej zrozumieć procesy decydujące o aktywność organizacji. W psychologii przyjmuje się, że wzajemne związki między sferą poznawczą, emocjonalną i behawioralną tworzą istotę osobowości człowieka. W artykule, wykorzystując pojęcie osobowości w sensie metaforycznym, przedstawione zostały podstawowe założenia idei osobowości organizacji, poprzez odniesienie do takich pojęć jak kultura organizacyjna oraz tożsamość organizacji. Spojrzenie na organizację poprzez pryzmat mechanizmów funkcjonowania osobowości może pomóc kadrze kierowniczej bardziej efektywnie wykorzystywać społeczny potencjał organizacji, skutecznie radzić sobie ze zjawiskami kryzysowymi w organizacji, a także z szeroko ujmowanym zjawiskiem zmian. (abstrakt oryginalny)

EN

Author of an article suggests looking at an organization through the prism of a concept which until now has been applied to describe the functioning of the individual. This concept is that of the personality of an organization. An article presents the theoretical foundation on which the idea of organizational personality is based as well as the scope and specificity of it by referring to such notions as organizational culture and organizational identity. The chief goal is to demonstrate that, by applying the concept of personality, managers gain the possibility of running organizations more effectively. Approaching an organization using categories of personality should enable management to fully exploit the organization's social potential, but most of all to cope competently and effectively with the diverse crises arising in the organization, particularly those connected with change, as a category of especially difficult situations for the organization's members. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kultura organizacji; Tożsamość przedsiębiorstwa; Teoria organizacji

EN

Corporate culture; Enterprise identity; Organisation theory

• Czasopismo: Organizacja i Kierowanie
• Rocznik: 2006
• Numer: nr 3
• Strony: 33--50

Twórcy

autor

Adela Barabasz

Bibliografia

• [1] Allport G.W,, The Person in Psychology, Boston, Bacon Press 1968.
• [2] Bierema R., Berdish D., Creating a learning organization: a case study of outcomes and lessons learned, „Performance Improvement" 1999, vol. 38, no 4.
• [3] Bikont A., Tożsamość społeczna - teorie, hipotezy, znaki zapytania, [w:] M. Jarymowicz (red.): Studia nad spostrzeganiem relacji „Ja-inni": tożsamość, indywiduacja, przynależność, Ossolineum, Wrocław, 1988, s. 15-39,
• [4] Bion W., Experiences in groups, London, Tavistock, 1959.
• [5] Bokszański Z., Tożsamości zbiorowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• [6] Deal T.E., Kennedy A., Corporate culture: The Rites and Rituals of Corporate Life, Addi- son-Wesley, Reading, MA, 1982.
• [7] de Board R., The Psychoanalysis of Organizations. A psychoanalytic approach to behavior in groups and organizations, Brunner-Routledge, New York 2003.
• [8] Deetz S., Democracy in an Age of Corporate Colonization, State University of New York Press, Albany, NY 1992.
• [9] Diamond M., The unconscious Life of Organizations: Interpreting Organizational Identity, Quorum, London 1993.
• [10] Durkin J. (ed.), Living Groups: Group Psychotherapy and General System Theory, Brunner- Mazel, New York 1981, s. 24-59.
• [11] Dutton J., Dukerich J., Harquail C.V., Organizational image and member identification, „Administrative Science Quartely" 1994, 39, s. 239-263.
• [12] Erikson E. H., Tożsamość a cykl życia, Zysk i S-ka, Poznań 2004.
• [13] Pedeli M., Temperamenty, charaktery, osobowości, Wydawnictwo WAM, Kraków 2003, s. 267.
• [14] Fineman S., Emotion and organizing, [w:] S. Clegg, C. Hardy, W. Nord (eds.), Handbook of Organization Studies, Sage Publications, London 1996.
• [15] Foulkes S.H., Group-Analytic Psychotherapy. Method and Principles, Science Publishers Ltd., London: Gordon and Breach 1975.
• [16] Freud Z., Ego i mechanizmy obronne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• [17] Freud Z., Dzieła, przel. R. Reszke, Warszawa KR, 1999.
• [18] Gabriel Y., Psychoanalytic Contributions to the study of the emotional life of Organizations, „Administration and Society" 1998, vol. 30, no 3.
• [19] Gabriel Y., Carr A., Organization, management and psychoanalysis: an overview, „Journal of Managerial Psychology" 2002, vol. 17, no 5, s. 348-365.
• [20] Hatch, Jo M., Teoria organizacji (przekł. P. Łuków), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• [21] Hatfield E., Caccioppo J.T., Rapson R.L., Emotional contagion, Cambridge University Press, New York 1994.
• [22] Hall C.S., Lindzey G., Teorie osobowości, PWN, Warszawa 1990.
• [23] Hinshelwood R.D., Skogstad W., Observing Organizations, Routledge, London 2000.
• [24] Hirschhorn L, The Workplace Within: Psy chody namics of Organizational Life, MIT Press, Cambridge, MA, 1995.
• [25] Hogg M.A., Terry D.J., Social identity and self-categorization process in organizational context, „Academy of Management Review", 25, 2000.
• [26] James W., Psychology, World, Cleveland, OH, 1948.
• [27] Jaques E., The Changing Culture of factory, Tavistock, London 1951.
• [28] Jarymowicz M. (red.), Studia nad spostrzeganiem relacji „ja-inni": tożsamość, indywidu-acja, przynależność, Ossolineum, Wrocław 1988.
• [29] Jenkins R., Social identity, Routledge, London-New York 1996.
• [30] Jung C.G, Extracts from Aion: researches into the phenomenology of self, [w:] J. Campbell (red.) The portable Jung, Viking Press, New York 1971, s. 139-162.
• [31] Kernberg O., Objects relations Theory and clinical psychoanalysis, Aronson, New York 1976.
• [32] Kets de Vries M.F., Organizational Paradoxes. Clinical approaches to management, Rout-ledge, London, New York, 1980.
• [33] Kets de Vries M.F., Miller D., The Neurotic Organization. Diagnosing and Changing Counterproductive Style of Management, Routledge, London, New York, 1984.
• [34] Kets de Vries M.F., Miller D., Personality, Culture, and Organization, „Academy of Management Review" 1986, vol. 11, no 2.
• [35] Kohut, K. The restoration of the self, International Universities Press, New York 1977.
• [36] Kostera M., Postmodernizm w zarządzaniu, PWE, Warszawa 1996.
• [37] Kozielecki J., Psychologiczna teoria samowiedzy, PWN, Warszawa 1981.
• [38] Markus H.R., Kitayama S., Culture and the self: Implications for cognition, Emotion, and motivation, „Psychological Review" 1991, 98, s. 224-253.
• [39] Maurer R., Beyond the Wall of Resistance, Bard Books, Austin TX, 1996.
• [40] Menzies Lyth I., Containing Anxiety in Institutions. Selected Essays, vol. I, Free Association Books, London 1988, s. 43-88.
• [41] Nuttin J., Struktura osobowości, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968.
• [42] Natoli V., Organizational Personality, „Executive Excellence" 2001, no 7.
• [43] Olbromski C.J., Tożsamość społeczna: typowość czy "wspólność, bezbarwność czy przejrzystość, „Colloquia Communia" 2000, nr 3 (70).
• [44] Öles P.K., Wprowadzenie do psychologii osobowości, Wydawnictwo Naukowe „Scholar", Warszawa 2003.
• [45] Pervin L.A., Psychologia osobowości, GWP, Gdańsk 2002.
• [46] Robbins S.P., Zasady zachowania w organizacji, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
• [47] Rutan J.S., Stone N. W., Psychodynamic Group Psychotherapy, Macmillan Inc., New York 1984.
• [48] Sedikides C., Skowronski J.A., The symbolic self in evolutionary context, „Personality and Social Psychology Review" 1997(1), s. 80-102.
• [49] Senge P., Piąta dyscyplina. Teoria i praktyka organizacji uczących się, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1998.
• [50] Sikorski Cz., Kultura organizacyjna w instytucji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1990.
• [51] Simmons R., Achieving Humane Organization, Daniel Spencer, Malibu, CA, 1981.
• [52] Stapley L.F., The Personality of the Organization: A Psycho-Dynamic Explanation of Culture and Change, Free Association Books, London 1996.
• [53] Stephan W.G., Stephan C.W., Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji, GWP, Gdańsk 2003, s. 98-121.
• [54] Styhre A., Ingelgard A., Beausang P., Castenfors M., Mulec K., Roth J., Emotional management and Stress: Managing Ambiguities, „Organization Studies" 2002, 23 (1), s. 83-103.
• [55] Tesser A., Felson R.B., Suls J.M., Ja i tożsamość. Perspektywa psychologiczna, GWP, Gdańsk 2004.
• [56] Strategor, Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość, PWE, Warszawa 1999.
• [57] Turner J.C.I., Oakes P. J., The significance of the social identity concept for social psychology with reference to individualism: Interactionism and social influence, „British Journal of Social Psychology" 1986, 25, Special Issue on the Individual-Society Interface.
• [58] Tajfel H. (red.), Differentiation between social groups: Studies in the social psychology of intergroup relations, Academic Press, London 1978.
• [59] Tajfel H., Social identity and intergroup relations, Cambridge University Press, Cambridge 1982.
• [60] Tajfel H., Turner J.C., An integrative theory of intergroup conflict, [w:] S. Worchel, W.G. Austin (red.) Psychology of intergroup relations, Brooks-Cole, Monterey, CA 1979.
• [61] Tajfei H., Turner J.C., The social identity theory of intergroup behavior, [w:] S. Worchel, W.G. Austin (red.), Psychology of intergroup relations, wyd. II, Nelson-Hall, Chicago 1986.
• [62] Tomaszewski T. (red), Psychologia, PWN, Warszawa 1976.
• [63] Trice H.M., Beyer J.M., The Cultures of Work Organizations, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ, 1993.
• [64] Turner J.C., Hogg M.A., Oakes P.J., Reicher S.D., Wetherell M.S., Rediscovering the social group: A Self-categorization theory, Basil Blackwell, New York 1987.