Podstawy fiskalnej teorii poziomu cen

• Autorzy: Paweł Marszałek

Warianty tytułu

Foundations of the Fiscal Theory of Price Level

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jednym z najważniejszych celów polityki gospodarczej jest zapewnienie stabilności poziomu cen. Autor przypomina, że realizacją tego celu powszechnie obciążono banki centralne. Takie przyporządkowanie stanowi naturalną konsekwencję postrzegania inflacji jako zjawiska wyłącznie pieniężnego. Stąd, dyskutując sposoby osiągnięcia stabilności poziomu cen, rozważa się przede wszystkim kwestie związane z polityką pieniężną. Zwraca się także uwagę na warunki, w jakich działają władze monetarne. Szczególne miejsce zajmują tu relacje łączące bank centralny z władzami fiskalnymi. Potencjalne konflikty między nimi mogą bowiem zakłócić stabilizację poziomu cen. Tradycyjną receptą na uniknięcie kłopotów związanych z polityką fiskalną stało się zapewnienie bankom centralnym niezależności. Autor przywołuje fakt, że w latach 90. ubiegłego wieku coraz częściej zaczęto jednak formułować pogląd, że niezależność banku centralnego może okazać się niewystarczająca. Podkreślano, że nawet bank centralny o dużym stopniu niezależności nie będzie w stanie skutecznie oddziaływać na poziom cen. Kwestionowano przy tym pieniężny charakter inflacji, a co za tym idzie ilościową teorię pieniądza, uznając, że zasadniczo nie odpowiada ona już współczesnym warunkom. Zwracano uwagę, że wpływ polityki fiskalnej na działania banku centralnego i na poziom cen jest dużo większy, niż zakładają tradycyjne teorie. Te nowe poglądy określono mianem fiskalnej teorii poziomu cen (The Fiscal Theory of the Price Level - FTPL).

EN

Looking for a theory that would explain the price level and inflation processes, as an alternative to quantitative theory of money, more and more frequently attention is turned towards the fiscal theory of price level (FTPL). According to this concept the price level is defined by intertemporal budgetary constraints, while inflation itself is always regarded as a fiscal phenomenon. Adherents to FTPL assume that if the intertemporal budget constraint and the so called non-Ricardian fiscal policy are taken into account, then the level of prices is defined in a unique way. There are two orientations within the FTPL, the first one focuses on the de-finiteness of price level, while the second embraces issues revolving around recommendations for economic policy making. An important conclusion derived from FTPL states that even a fully independent central bank is not able to guarantee the stability of price level. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teoria finansów; Ruch cen; Rola banku centralnego w gospodarce; Polityka podatkowa; Rola państwa w gospodarce

EN

Financial theory; Price trend; Central bank's role in the economy; Tax policy; States' role in economy

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 2
• Strony: 199--220

Twórcy

autor

Paweł Marszałek

Bibliografia

• Aiyagari R., Gertler M., The Backing of Government Bonds and Monetarism, "Journal of Monetary Economics" 1985, vol 16 (1).
• Alfonso A., Disturbing the Fiscal Theory of the Price Level: Can It Fit the EU-15?, styczeń 2002, mimeo.
• Auernheimer L, Contreras B., A Nominal Interest Rate Rule: the Case of the Open Economy, Texas A&M University, lipiec 1991, mimeo.
• Barro R., Are Government Bonds Net Wealth?, "The Journal of Political Economy" 1974, vol. 82, nr 6.
• Bednarczyk J.L., Polityka pieniężna przeciw inflacji. Studium gospodarki kapitalistycznej, PWN, Warszawa 1990.
• Begg D., Haque B., A Nominal Interest Rate Rule and Price Level Indeterminacy Reconsidered, "Greek Economic Review" 1984, nr 6.
• Blaug M., Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, WN PWN, Warszawa 2000.
• Blejer M., Leone A., Introduction and Overview, w: M. Blejer, A. Izę, A.M. Leone, S. Werlang, Inflation Targeting in Practice. Strategic and Operational Issues and Application to Emerging Market Economies, International Monetary Fund, Washington 2000.
• Blinder A., Bankowość centralna w teorii i praktyce, CeDeWu, Warszawa 2001.
• Buiter W., The Fallacy of the Fiscal Theory of the Price Level, "NBER Working Papers" 1999, nr7302.
• Burda M., Wypłosz Ch., Makroekonomia. Podręcznik europejski, PWE, Warszawa 2000.
• Canzoneri M., Diba B., Fiscal Constraints on Central Bank Independence and Price Stability, "CEPR Working Papers" 1996, nr 1463.
• Carlstrom Ch.T., Fuerst T.S., The Fiscal Theory of the Price Level, "Federal Reserve Bank of Cleveland Economic Review" 1999, nr 3.
• Chiang A.C., Elementy dynamicznej optymalizacji, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2002.
• Christiane L. J., Fitzgerald T. J., Understanding The Fiscal Theory of The Price Level, "NBER Working Papers" 2000, nr 7668.
• Cochrane J., A Fńctionless View of US Inflation, w: NBER Macroeconomics Annual, red. B. Bernanke, J. Rotemberg, vol. 13, MIT Press, Mass. 1998.
• Cochrane J.H., Money as Stock: Price Level Determination with no Money Demand, 1999, manuscript.
• Cochrane J., Long Term Debt and Optimal Policy in the Fiscal Theory of the Price Level, "Econometrica" 2001, nr 69.
• Darby M., Some Pleasant Monetarist Arithmetic, "Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review" 1984, wiosna 1984.
• De Grauwe P., Polan M., Is Inflation Always and Everywhere a Monetary Phenomenon? "CEPR Discussion Papers" 2001, nr 2841.
• Dornbusch R., Debt and Monetary Policy Issues, "NBER Working Papers" 1996, nr 5573.
• Dwyer G.P., Hafer R.W., Are Money Growth and Inflation Still Related, "Federal Reserve Bank of Atlanta Economic Review" 1999, II kwartał.
• Elmendorf D.W., Mankiw N.G., Government Debt, w: Handbook of Macroeconomics, vol. 1C, red J.B. Taylor, M. Woodford, North Holland, Amsterdam 1998.
• Friedman B.M., The Future of Monetary Policy: The Central Bank as an Army with Only a Signal Corps, "NBER Working Papers" 1999, nr 7420.
• Friedman B., Monetary Policy, "NBER Working Paper" 2000, nr 8057.
• Friedman M., The Role of Monetary Policy, "American Economic Review" 1968, vol. 68.
• Haliassos M., Tobin J., The Macroeconomics of Government Finance, w: red. B.M. Friedman, F.H. Hahn, Handbook of Monetary Economics, vol. II, Elsevier, Amsterdam 2000.
• Humphrey T.M., Fisher and Wicksell on the Quantity Theory, "Federal Reserve Bank of Richmond Economic Quarterly" 1997, vol. 83/4.
• Jurek M., Marszałek P., Kształtowanie się zasobów pieniądza i dochodowej szybkości obiegu pieniężnego w Polsce w latach 1996-2004, w: Współczesny pieniądz w teorii i praktyce, red. Z. Knakiewicz, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2006.
• King M., Challenges for Monetary Policy: New and Old, Federal Reserve Bank of Kansas City, New Challenges in Monetary Policy, Jackson Hole, sierpień 1999.
• Kocherlatoka N., Phelan Ch., Explaining the Fiscal Theory of the Price Level, "Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review" 1999, vol. 23, jesień 1999.
• Kokoszczyński R., Współczesna polityka pieniężna w Polsce, PWE, Warszawa 2004.
• Kuttner K., The Monetary-Fiscal Policy Mix: Perspectives from the U.S., "Bank i Kredyt" 2002, nr 11/12.
• Laidler D., The Quantity Theory is Always and Everywhere Controversial - Why?, "The Economic Record" 1990, grudzień.
• Leeper E., Equilibria Under "Active" and "Passive" Monetary and Fiscal Policy, "Journal of Monetary Economics" 1991, nr 27.
• Loyo E., Tight Money Paradox on the Loose: A Fiscalist Hyperinflation, Kennedy School of Government, 1999, manuscript.
• Lucas R.E. Jr., Two Illustrations of the Quantity Theory of Money, "American Economic Review" 1980, nr 70.
• McCandless G.T. Jr., Webber W.E., Some Monetary Facts, "Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review" 1995, nr 19.
• Obstfeld M., Rogoff K., Speculative Hyperinflation in Maximizing Models: Can We Rule Them Out?, "Journal of Political Economy" 1983, vol. 91, nr 4.
• Robinson J., Herezje ekonomiczne, PWE, Warszawa 1973.
• Robinson i., Akumulacja kapitału, PWN, Warszawa, 1958.
• Sargent T., Wallace N., Rational Expectations, the Optimal Monetary Policy and the Optimal Money Supply Rule, "Journal of Political Economy" 1975, vol. 83, nr 2.
• Sargent T., Wallace N., Some Unpleasant Monetarist Arithmetic, "Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review" 1981, vol. 5.
• Snowdon B., Vane H., Wynarczyk P., Współczesne nurty teorii makroekonomii, WN PWN, Warszawa 1998.
• Svensson L.E.O., How Should Monetary Policy Be Conducted in an Era of Price Stability, "NBER Working Papers" 2000, nr 7156.
• Szpunar P., Polityka pieniężna. Cele i warunki skuteczności, PWE, Warszawa 2000.
• Taylor H., What has Happened to Ml, "Federal Reserve Bank of Philadelphia Bussiness Review" 1986, wrzesień-październik.
• Walsh C.E., Monetary Theory and Policy, The MIT Press, Cambridge 2001.
• Wojtyna A., Szkice o niezależności banku centralnego, WN PWN, Warszawa-Kraków 1997.
• Woodford M., Monetary Policy and Price Level Determinacy in a Cash-in-Advance Economy, "Economic Theory" 1994, nr 4.
• Woodford M., Price Level Determinacy without Control of a Monetary Aggregate, "NBER Working Papers" 1995, nr 5204.
• Woodford M., Control of the Public Debt: A Requirement for Price Stability?, "NBER Working Papers" 1996, nr 5684.
• Woodford M., Comment, w: NBER Macroeconomics Annual, red. B. Bernanke, J. Rotemberg, vol. 13, MIT Press, Mass. 1998a.
• Woodford M., Doing Without Money: Controlling Inflation in a Post-monetary World, "Review of Economic Dynamics" 1998b, nr 1.
• Woodford M., Fiscal Requirements for Price Stability, "Journal of Money, Credit & Banking" 2001, vol. 33.
• Woodford M., Interest and Prices, Princeton University Press, Princeton 2003.