Źródła finansowania parków narodowych w Polsce

• Autorzy: Jacek Raźny

Warianty tytułu

Sources of Financing National Parks in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

"Parki narodowe stanowią najwyższą i najskuteczniejszą formę ochrony przyrody." Aby powstawały nowe i możliwe było utrzymanie istniejących już parków narodowych konieczne są odpowiednie nakłady gospodarcze. W artykule podjęto próbę scharakteryzowania źródeł finansowania tych nakładów oraz tendencji zmian w tej dziedzinie.

EN

National parks constitute the most crucial links in the environmental protection system and serve an array of key functions - joint functions as well as individual ones specific to each park. The author discusses national park management issues under the assumption that all activities within a national park are subordinate to environmental protection, which is of absolute priority. Contrary to mistaken popular belief, however, the existence of national parks does not hinder the economic development of a region, but instead can stimulate it. Although they play an important role, Polish national parks experience financial problems. Parks are financed from the state budget, ancillary enterprise revenues, earmarked subsidies and special funds. Ancillary enterprises, in conducting statutory operations in accordance with regulations in force, must transfer 50% of their profits to the state budget. A better approach would be to leave all the profit i n a given park or to create a special fund (common for al! parks). Presently, expenditure on national parks is systematically decreasing, the effect of which could be irreversible changes in the natural environment. The national park financing system requires urgent reform that would focus on providing a secure level of funding needed to run national parks properly. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Parki narodowe; Ochrona środowiska; Finansowanie inwestycji ekologicznych

EN

National parks; Environmental protection; Financing of the environmental protection

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 732
• Strony: 95--108

Twórcy

autor

Jacek Raźny

Bibliografia

• Baranowska-Janota M., Ptaszycka-Jackowska D., Instrumenty polityki eliminacji szkodliwych oddziaływań na parki narodowe i rozwiązywania konfliktów na ich obszarach, „Parki Narodowe" 2000, nr 2.
• Bołtromiuk A., Ekonomiczne aspekty funkcjonowania obszarów chronionych, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2003.
• Kulczyk A., Parki narodowe a gospodarka regionalna, „Parki Narodowe" 2004, nr 1.
• Lubczyński L., Aktualna sytuacja parków narodowych w Polsce [w:] Parki narodowe - ich funkcja w czasie i przestrzeni, Forum dyskusyjne, red. B.W. Wołoszyn i T. Postawa, Komitet Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, Trzebinia, 24.11.1999.
• Matuszewska D., Turysta w parku narodowym - intruz czy sojusznik!, „Parki Narodowe" 2000, nr 2.
• Mazur E., Zagrożenia środowiska przyrodniczego a ekonomiczno-prawne aspekty jego ochrony, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000.
• Michalik S., Parki narodowe w makroregionie południowo-wschodnim, „Aura" 2000, nr 5.
• Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego, red. W.Michajłow i K. Zabierowski, Polska Akademia Nauk, Zakład Ochrony Przyrody, PWN, Warszawa-Kraków 1978.
• Olaczek R., Parki narodowe na tle zróżnicowania przyrody Europy i Polski, „Parki Narodowe" 1991, nr l.
• Parki narodowe w Polsce (sprawozdanie roczne 2000), Krajowy Zarząd Parków Narodowych, Warszawa-Białowieża 2001.
• Szczęsny T., Cele i zadania parków narodowych, „Parki Narodowe" 1991, nr 1.
• Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, Dz.U. 2003, nr 15, poz. 148 z późn. zm.
• Wiszniewska E.B., Źródła finansowania parków narodowych w Polsce na przykładzie Biebrzańskiego Parku Narodowego, „Problemy Ekologii", marzec-kwiecień 2004, vol. 8, nr 2.
• Zielińska A., Możliwości gospodarowania w parkach narodowych w porównaniu z innymi przyrodniczymi obszarami chronionymi w Polsce [w:] Użytkowanie turystyczne parków narodowych. Ruch turystyczny, zagospodarowanie, konflikty, zagrożenia, red. J. Partyka, Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, Ojcowski Park Narodowy, Ojców 2002.