Finansowanie projektów inwestycyjnych na zasadach project finance

• Autorzy: Krzysztof Marcinek

Warianty tytułu

Financing of Investment Projects on Project Finance Terms.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Scharakteryzowano projekty inwestycyjne ze szczególnym uwzględnieniem dużych projektów infrastrukturalnych. Dokonano ogólnej charakterystyki project finance, zwracając uwagę na te elementy, które są szczególne dla tego sposobu inwestowania, jak również jego rozwój w świecie. Przedstawiono głównych uczestników projektów, podkreślając znaczenie i zadania sponsorów i spółki projektowej. Omówiono główne źródła funduszy wykorzystywanych w ramach project finance. Zaprezentowano aspekty ekonomiczne umów zawieranych pomiędzy uczestnikami projektu finansowanego na zasadach project finance. Omówiono problematykę alokacji różnych rodzajów ryzyka pomiędzy uczestnikami projektu. Przedstawiono finansową analizę projektu inwestycyjnego koncentrując się na charakterystyce modelu finansowego służącego m.in. do badania finansowej efektywności zaangażowania się w projekt jego uczestników. Na koniec zaprezentowano wybrane trzy duże projekty inwestycyjne realizowane w Polsce na zasadach project finance.

EN

In this paper investment projects especially big infrastructural projects were characterized. Characteristic of project finance was presented together with main sources of funds in project finance. Participants of projects and sponspors were described. Also issue of allocation of different kinds of risk between participants of projects was discussed. Financial analysis of investment project was elaborated. At the end three big investment projects carried out in Poland on project finance terms were presented. (KZ)

Słowa kluczowe

PL

Projekty inwestycyjne; Finansowanie inwestycji; Ryzyko inwestycyjne; Zarządzanie ryzykiem; Związek ryzyka i niepewności w inwestycjach; Szacowanie ryzyka; Zarządzanie projektem; Project finance; Analiza finansowa; Studium przypadku; Przegląd literatury

EN

Investment project; Investment financing; Investment risk; Risk management; Relationship of risk and uncertainty in investments; Risk estimating; Project management; Project finance; Financial analysis; Case study; Literature review

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2006
• Strony: 253

Twórcy

autor

Krzysztof Marcinek

Bibliografia

• Pozycje zwarte i artykuły
• A Guide to the Project Management Body of Knowledge. PMBOK Guide. 2000 Edition, Project Management Institute, 2000.
• Abadie R., Howcroft A.: Developing Public Private Partnreship In New Europe. PricewaterhouseCoopers, May 2004.
• Bain R., Wilkins M.: Road risk. "Project Finance" 2002, September.
• Baldry D.: The evaluation of risk management in public sector capital projects. "International Journal of Project Management" 1998, Vol.16, No 1.
• Baum W.C., Tolbert S.C.: Investing in Development. Oxford University Press, Washington 1985.
• Bauman Z.: Globalization: The Human Consequences. Polity Press, Cambridge 1998.
• Behrens W., Hawranek P.H.: Poradnik przygotowania przemysłowych studiów feasibility. UNIDO, Warszawa 1993.
• Beidleman C.R., Fletcher D., Vesbosky D.: On Allocating Risk: The Essence of Project Finance. "Sloan Management Review" 1990, Spring.
• Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w podnoszeniu konkurencyjności polskiej gospodarki. Polsce. Red. W. Karaszewski. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 2005.
• Brandenburg H.: Zarządzanie lokalnymi projektami rozwojowymi. AE, Katowice 2002.
• Bretten J.: Managing Force Majeure. Events in Mining Projects. "E&MJ: Engineering & Mining Projects Journal" 2004, Vol. 205, Iss. 10.
• Brzozowska K.: Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych przez kapitał prywatny na zasadach project finance. CEDEWU.PL, Warszawa 2005.
• Bull P.: Capital Leasing In Project Finance. W: Project Finance in Europe. Edited by H. Shaughnessy. John Wiley & Sons. Chichester, 1995.
• Burak A.: Infrastruktura. Nieprawidłowości w kontraktach na budowę dróg. Rewolucja w przetargach. "Rzeczpospolita" 2003, nr 209 (6580).
• Cairncross F.: The Death of Distance: How the Communications Revolution Will Change Our Lives. Harvard Business School Press, Boston 1997.
• Capka J.R.: Megaprojects They Are a Different Breed. "Public Roads" 2004, July/August.
• Chapman Ch., Ward S.: Project Risk Management. Processes, Techniques and Insights. John Wiley and Sons, Chichester 1997.
• Chapman Ch., Ward S.: Managing Project Risk and Uncetainty. A Constructively Simple Approach to Decision Making. John Wiley & Sons. Ltd., Chichester 2002.
• Chicken J.C.: Managing Risks and Decisions In Major Projects. Chapman & Hall, London 1994.
• Construction Risk Management. Volume II. International Risk Management Institute, Inc. Dallas 2003.
• Czarnek J.: Rachunek efektywności inwestycji i postępu technicznego w przemyśle. PWE, Warszawa 1982.
• Czechowski L., Dziworska K., Górczyńska A.: Problemy ryzyka projektów finansowanych na zasadach project finance. W: Bariery rozwoju rynku nieruchomości. Red. E. Kucharska-Stasiak. Uniwersytet Łódzki, Łódź 2001.
• Czechowski L., Dziworska K., Gostkowska-Drzewicka T., Górczyńska A., Ostrowska E.: Projekty inwestycyjne. Finansowanie. Metody i procedury oceny. ODiDK, Gdańsk 1999.
• Czerkas K.: Project finance w polskiej praktyce. Zastosowanie w działalności developerskiej. TWIGGER, Warszawa 2002.
• Doh J.P., Ramamurti R.: Reassesing Risk in Developing Country Infrastructure. "Long Range Planning" 2003.
• Drobniak A.: Zastosowanie analizy kosztów i korzyści w ocenie projektów publicznych. AE, Katowice 2002.
• Duda J.: Finansowanie rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Niemczech i Finlandii - analiza porównawcza w świetle przeprowadzonych badań własnych. W: Przedsiębiorstwo na przełomie wieków. Red. B. Godziszewski, M. Haffer, M.J. Stankiewicz. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 2001.
• Dymond Ch.: Value recovery after a default: The project finance perspective. "Journal of Structured and Project Finance" 2003, Vol. 9, Iss. 1.
• Dziworska K.: Decyzje inwestycyjne przedsiębiorstw. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000.
• Eiteman D.K., Stonehill A.I., Moffett M.H.: Multinational Business Finance. 8th ed. Addison-Wesley Publishing Co. 1998.
• Elkin C.: A matter of principles. "Petroleum Economist" 2004, April.
• Esty B.C.: Modern Project Finance. John Wiley & Sons, Inc., Boston 2004.
• Esty B.C., Megginson W.I.: Legal risk as determinant of syndicate structure in the project finance loan market. November 6, 2001 (materiały powielane).
• Finnerty J.D.: Project Financing. Asset-Based Financial Engineering. John Wiley & Sons, Inc.
• Flyvbjerg B., Bruzelius N., Rothengatter W.: Megaprojects and Risk. An Anatomy of Ambition. Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• Force Majeure Clauses. Asian Project and Construction Update. Maleson Stephen Jaques, October 2002.
• Force Majeure Clauses - Revisited. Asian Project and Construction Update-23. Maleson Stephen Jaques, August 2003.
• Gawron H.: Ocena efektywności inwestycji. AE, Poznań 1997.
• Gregson J.: Banks adept to a Changing Market. "Global Finance" 2004, February.
• Gray P., Irwin T.: Exchange Rate Risk. Reviewing the Record for Private Infrastructure Projects. "Public Policy for the Private Sector". The World Bank Group. Private Sector Development Vice Presidency. Note Number 262, June 2003.
• Gray P., Irwin T.: Exchange Rate Risk. Allocating Exchange Rate Risk in Private Infrastructure Projects. "Public Policy for the Private Sector". The World Bank Group. Private Sector Development Vice Presidency. Note Number 266, December 2003.
• Han M., Shi Z.J.: How to Assess the Profitability of a Project Finance Deal - From the Lenders' Perspective. "Journal of Project Finance" 1997, Winter.
• Harris C.: Private Participation in Infrastructure in Developing Countries. Trends, Impacts and Policy Lessons. World Bank Working Paper No 5, Washington, D.C., 2003.
• Harrison F.L.: Advanced Project Management. Gower 1986.
• Hawser A.: A matter of principles. "Global Finance" 2004, Vol. 18, Iss. 11.
• Hayes E., Cummings A.: Part two: Political risk and insurance taming the risks of project finance. "International Financial Law Review" 2001, Vol. 20, Iss. 6.
• Hoffman S.L.: The Law and Business of International Project Finance. Transnational Publishers, Inc., Ardsley, Kluwer Law International, The Hague 2001.
• Howcroft B., Fadhley S.: Project Finance: A Credit Strategy Based on Contractual Linkages. "The Service Industries Journal" 1998, April.
• "Indirect Expropriation" and the "Right to Regulate" in International Investment Law. OECD. Directorate For Financial And International Enterprise Affairs. Working Papers on International Investments. Number 2004/4, September 2004.
• Investment News: Banks Begin to evaluate impact of project financing. Strona internetowa www.ran.org z 27.11.2004.
• Inwestowanie w nieruchomości. Red. E. Kucharska-Stasiak. VALOR, Warszawa 1999.
• Janowska H.: Strategie finansowania gminnych inwestycji infrastrukturalnych w Polsce. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003.
• Jay F.R.: Defining force majeure. "Project & Trade Finance" 1995, January, Iss. 141.
• Kendrick T.: Identifying and Managing Project Risk. AMACOM, New York 2003.
• Kennedy Ch.R. Jr.: Multinational Corporations and Expropriation Risk. "Multinational Business Review" 1993, Spring.
• Kensinger J.W., Martin J.D.: Project Finance: Raising Money the Old-fashioned Way. "Journal of Applied Corporate Finance" 1988.
• Kleeman S.: Outsourcing Energy Management. "Area Development Site and Facility Planning" 2003, October.
• Kompendium wiedzy o zarządzaniu projektami (A Guide to the Project Management Body of Knowledge). MT&DC, Warszawa 2003.
• Kowalczyk M.: Zarządzanie ryzykiem w Project Finance. "Materiały i Studia" nr 137, z. 1. Narodowy Bank Polski, Warszawa 2002.
• Kuczowic K.: Z badań nad finansowaniem nakładów inwestycyjnych w podmiotach gospodarczych Polski w latach 1991-1999. W: Współczesne trendy inwestowania rzeczowego i finansowego. Red. H. Henzel. "Studia Ekonomiczne" nr 24. AE, Katowice 2002.
• Kulawik J.: Instrumenty i systemy finansowania przedsięwzięć infrastrukturalnych. "Bank i Kredyt" 2000, marzec.
• Kurowski L.: Ocena projektów gospodarczych. AE, Wrocław 2004.
• Kwiatkowski P.: Analiza ryzyka kredytowego towarzyszącego finansowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych na zasadach project finance. "Materiały i Studia", Zeszyt nr 69. NBP, Warszawa 1998.
• Kwiatkowski P.: Ogólny system zabezpieczeń wykorzystywanych przy kredytowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych na zasadach project finance, "Bank i Kredyt" 1998, lipiec-sierpień.
• Kwiatkowski P.: Project Finance - metoda finansowania projektów inwestycyjnych. "Bank i Kredyt" 1998, styczeń-luty.
• Listkiewicz J., Listkiewicz S., Niedziółka P., Szymczak P.: Metody realizacji projektów inwestycyjnych. ODiDK Sp. z o.o., Gdańsk 2004.
• Lock D.: Project Management. GOWER, Aldershot 1996.
• Marcinek K.: Finansowanie oraz ryzyko projektów infrastrukturalnych realizowanych w systemie "BOT". W: Finanse, ryzyko i ekologia w procesach inwestycyjnych. Red. H. Henzel. AE, Katowice 1999.
• Marcinek K.: Ryzyko projektów inwestycyjnych. AE, Katowice 2000.
• Marcinek K.: Wybrane problemy finansowej analizy inwestycyjnych projektów infrastrukturalnych realizowanych w systemie BOT. W: Współczesne trendy inwestowania rzeczowego i finansowego. Red. H. Henzel. AE, Katowice 2002.
• Matsukawa T., Sheppard R., Wright J.: Foreign Exchange Risk Mitigation for Power and Water Projects In Developing Countries. Energy and Mining Sector Board Discussion Paper. Paper No. 9. The World Bank Group, December 2003.
• Melymuka K.: Acts of God and Vendors. "Computerworld" 2002, Vol. 36, Iss. 37.
• Mikołajczyk G., Trojanowski D.: Finansowanie projektów inwestycyjnych metodą project finance - doświadczenia developera. "Świat Nieruchomości" 2001, nr 34.
• Miller R., Lessard D.: The Strategic Management of Large Engineering Projects. Shaping Institutions, Risks and Governance. Massachusetts Institute of Technology 2000.
• Morris P.W.G., Hough G.H.: The Anatomy of Major Projects. John Wiley & Sons, New York 1987.
• Morton G.: Legal risk and its impact on market efficiency. W: "Legal Risks and Market Efficiency". UNODROIT Seminar on Harmonized Substantive Rules regarding Securities Held with an Intermediary. Rome, 12 November 2003, Report (February 2004).
• Musser P.: Utility-affiliated ESCO's: Is the honey moon over? "Transmission & Distribution World" 2003, January.
• Nelthorp T.: Principled Finance? "Project Finance" 2003, June.
• Neville L.: Crossing Over. "Global Finance" 2004, February.
• Nevitt P.K., Fabozzi F.: Project Financing. Sixth Edition. Euromoney Publications 1995.
• Palmer W.J., Maloney J.M., Heffron J.L.: Construction Insurance, Bonding, and Risk Management. Me Graw-Hill, New York 1996.
• Niedziółka P.: Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej w banku. Difin, Warszawa 2002.
• Ostrowska E.: Ryzyko projektów inwestycyjnych. PWE, Warszawa 2002.
• Page N.: Project finance crosses new frontiers. "Euromoney" 2000, December.
• Piątek H.: Project finance w prawie polskim i angielskim. Cz. I "Monitor Prawniczy" 2001, nr 16. Cz. II "Monitor Prawniczy" 2001, nr 17.
• Platt G.: Deal Flow: Deal Flow Picks up in a Market well on the Road do Recovery. "Global Finance" 2003, December.
• Platt G.: Project Finance. Activity Reaches Fever Pitch. "Global Finance" 2005, April.
• Project Finance. The guide to financing build-operate-transfer projects. Uses in PPP. Wilde Sapte, Euromoney Publications PLC, 1997.
• Project Finance Trends: Key Players, regions and sectors. A paper prepared for Focus on Finance. Michele Chan-Fishel. Friends of the Earth-US. 22 September 2003.
• Project Finance's Return to Form. "Project Finance" 2004, February.
• Przedsięwzięcia BOT w rozwoju infrastruktury komunalnej. Poradnik. Agencja Rozwoju Komunalnego, Warszawa 1999.
• Ratajczak M.: Infrastruktura w gospodarce rynkowej. AE, Poznań 1999.
• Recent trends in private participation in infrastructure. Public Policy for the Private Sector Viewpoint, nr 196. The World Bank, Washington 2000.
• Rigby P.N.: Merchant Power: Assesing Project Finance Risks. "Journal of Project Finance" 1996, Winter.
• Rogowski W.: Rachunek efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004.
• Rogowski W., Michalczewski A.: Zarządzanie ryzykiem w przedsięwzięciach inwestycyjnych. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004.
• Smith N.J.: Managing Risk i Construction Projects. Blackwell Science Ltd, Oxford 1999.
• Sorge M.: The nature of credit risk in project finance. "BIS Quarterly Review" 2004, December.
• Świątek J.: Czynniki rozwoju project fnance w Polsce. "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2002, nr 4.
• Tanega J., Sharma P.: International Project Finance. A Legal and Financial Guide to Bankable Proposals. Butterworths, London 2000.
• Tarczyński W., Zwolankowski M.: Inżynieria finansowa. Instrumentarium, strategie, zarządzanie ryzykiem. Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1999.
• Taylor B.: The Equator Principles: Evaluating Social and Environmental Project Risk. "Harts Petroleum Finance Week" 2005, Vol. 13, Iss. 3.
• Thillai R.A.: Observations on Project Structures for Privately Funded Infrastructure Projects. "Journal of Structured and Project Finance" 2004, Vol. 10, Iss. 1.
• Tillman R.: Shadow Tolls and Public - Private Partnerships for Transportation Projects. "Journal of Project Finance" 1997, Vol. 3, Iss. 2.
• Tillman R.: Shadow Tolls. "Civil Engineering" 1998, Vol. 68, Iss. 4.
• Tinsley R.: Advanced Project Financing. Structuring Risk. Euromoney Books, London 2000.
• Vega A.O.: Risk Allocation in Infrastructure Financing. "Journal of Project Finance" 1997, Summer.
• Verzariu P.: Risk Mitigating Roles for Countertrade Techniques in Project Finance. "Journal of Project Finance" 1998, Fall.
• Virilio P.: Un monde surexspose, ou fin de la geographie? "Le Monde Diplomatique" 1997, Vol. 44, No. 521.
• Warrack A.: Megaproject Decision Making. Lessons and Strategies. Western Centre for Economic Research. University of Alberta. Number 16, May 1993. (www.bus.valberta.ca) Warunki kontraktu na budowę. Opracowanie FIDIC. Cosmopoli Consultants, Warszawa 2000.
• Warunki kontraktu na budowę na urządzenia i budowę z projektowaniem. Opracowanie FIDIC. Cosmopoli Consultants, Warszawa 2000.
• Warunki kontraktu na realizację EPC/pod klucz. Opracowanie FIDIC. Cosmopoli Consultants, Warszawa 2000.
• Watkins M.: Exploring the local option. "Project Finance" 1998, December.
• West G.T.: Managing Project Political Risk: The Role of Investment Insurance. "Journal of Project Finance" 1996, Winter.
• Wideman Comparative Glossary of Project Management Terms v 2.1, http://www.pmforum.org/library/glossary/index.htm
• Wideman R. Max: The Role of the Project Life Cycle (Life Span) in Project Management. A literature review (Updated February, 2004), www.maxwideman.com (22.9.2004).
• Wilkin S.: Making Political Risk Fit. "Risk Management" 2001, April.
• Yescombe E.R.: Principles of Project Finance. Academic Press, London 2002.
• Inne źródła
• www.maxwideman.com
• http://www.pmforum.org/library/glossary/index.htm
• www.ran.org
• www.prs group.com
• www.zepak.com.pl
• Sprawozdanie Zarządu na temat działalności Grupy Elektrim za okres dwunastu miesięcy kończący się 31 grudnia 2004 r.
• Akty normatywne
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Dz.U. nr 97, poz. 970.
• Ustawa z 26 lipca 2000 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny. Dz.U. 2000, nr 74, art. 709.
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz.U. 2000, nr 14, poz. 176 z późn. zm.
• Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Dz.U. 2000, nr 54, poz. 654.
• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Dz.U. nr 54, poz. 535.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z 24 września 2002 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. Dz.U. 2002, nr 179, poz. 1490.