Koncentracja i regresywność świadczeń społecznych

• Autorzy: Ewa Aksman

Warianty tytułu

Concentration and regressivity of social benefits

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza świadczeń społecznych w Polsce z punktu widzenia ich koncentracji i regresywności. Główne źródło danych stanowiło GUS-owskie badanie budżetów gospodarstw domowych w latach 2000-2005. W statystyczno-ekonometrycznej analizie wykorzystano współczynniki koncentracji i regresywności łącznych świadczeń, a także dekompozycję tych mierników w świetle podziału całkowitych świadczeń na świadczenia objęte ubezpieczeniem społecznym i nie objęte tym ubezpieczeniem (mierniki te zostały wprowadzone przez N.C. Kakwaniego). Przeprowadzone badanie empiryczne pokazało, że zagregowane świadczenia społeczne w Polsce są ujemnie skoncentrowane względem dochodów pierwotnych gospodarstw, a w konsekwencji są też regresywne - w omawianym okresie współczynnik ich koncentracji wyniósł od –0,4022 do –0,3521, natomiast współczynnik ich regresywności osiągnął poziom od 0,6824 do 0,7414. Świadczenia poza ubezpieczeniowe cechuje zarówno wyraźnie silniejsza ujemna koncentracja względem dochodów pierwotnych, jak i w rezultacie też znacznie większa regresywność w porównaniu ze świadczeniami ubezpieczeniowymi. Dodatkowo przeanalizowano redystrybucyjny efekt wszystkich świadczeń - w branym pod uwagę przedziale czasowym przyjął on wartość od –7,16% do –6,40%. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this paper is to investigate concentration and regressivity of social benefits in Poland. Household Budget Surveys carried out by the Central Statistical Office in 2000–2005 is the source of data for the study. Under statistical analysis benefit concentration coefficient and benefit regressivity coefficient introduced by N.C. Kakwani are used. The empirical results demonstrate that social benefits in Poland are negatively concentrated with respect to household original income and that is why they are regressive. Benefit concentration coefficient was calculated between –0.4022 and –0.3521, while the benefit regressivity coefficient was calculated between 0.6824 and 0.7414. Benefits not covered by social insurance system are more negatively concentrated with respect to household original income and more regressive as compared with benefits covered by social insurance system. Moreover, the analysis regards redistributive effect of all benefits: the effect reached the value between –7.16% and –6.40%. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Świadczenia socjalne; Koncentracja; Budżet gospodarstwa domowego; Analiza statystyczna

EN

Social benefits; Concentration; Budgets of households; Statistical analysis

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 2
• Strony: 1--6

Twórcy

autor

Ewa Aksman

Bibliografia

• Aksman E. (2003), Redistributive Effect of Social Benefits in Poland vs Analogous Effects in Other European Countries, Consortium of Household Panels for European Socio-Economic Research, "Working Paper" nr 12, Luxembourg: CEPS/INSTEAD, Differdange, G.-D.
• Balcerzak-Paradowska B. (2002), Świadczenia rodzinne w Polsce. Zmiany okresu transformacji, stan obecny i perspektywy, "Polityka Społeczna" nr 4, s. 35-41, ISSN 0137-4729.
• Bargain O., Morawski L., Myck M., Socha M. (2007), As SIMPL As That: Introducing a Tax-Benefit Microsimulation Model for Poland, Bonn: IZA (The Institute for the Study of Labour) "Discussion Paper" nr 2988.
• Barr N. (2000), Reforma państwa dobrobytu w krajach postkomunistycznych, w: Po dziesięciu latach - transformacja i rozwój w krajach postkomunistycznych, Red. J. Neneman, Warszawa: Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, ISBN 83-7178-212-8.
• Duclos J. (1993), Progressivity, Redistribution and Equity with Application to the British Tax and Benefit System, "Public Finance", vol. 48, nr 3, s. 350-365, ISSN 0033-3476.
• Fedorowicz Z. (2003), Polityka finansowa i jej funkcje, w: Finanse, Red. J. Ostaszewski, Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin Sp. z o.o., ISBN 83-7251-347-3.
• Golinowska S. (2000), Inna rola państwa także w sferze społecznej, "Polityka Społeczna" nr 9, s. 1-11, ISSN 0137-4729.
• Golinowska S. (2002), Świadczenia rodzinne - podejście powszechne versus selektywne, "Polityka Społeczna" nr 4, S. 30-34, ISSN 0137-4729.
• Golinowska S. (2007), Polityka rodzinna a przemiany rodziny, gospodarki i państwa - głos w debacie o polityce rodzinnej w Polsce, "Polityka Społeczna" nr 8, s. 8-13, ISSN 0137-4729.
• Golinowska S., Topińska l. (2002), Pomoc społeczna - zmiany i warunki skutecznego działania, Seria: W stronę rynku, Warszawa: Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, ISBN 83-7178-231-0.
• Górecki B., Wiśniewski M. (1998), Zróżnicowanie dochodów gospodarstw domowych w Polsce w latach 1987-1995, w: Podział dochodu i nierówności dochodowe. Fakty, tendencje, porównania, Red. J. Mujżel. S. Golinowska, E. Mączyńska, Warszawa: Rada Strategii Spoteczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów, Raport nr 29, ISSN 1233-5711.
• Jenkins S. (1988), Reranking and the Analysis of Income Redistribution, "Scottish Journal of Political Economy", vol. 35, nr 1, s. 65-76, ISSN 0036-9292.
• Kakwani N.C. (1977), Application of Lorenz Curve in Economic Analysis, "Econometrica" nr 3, s. 719-727, ISSN 2842654.
• Kakwani N.C. (1980), Income Inequality and Poverty. Methods of Estimation and Policy Applications, Published for the World Bank, Oxford University Press, ISBN 0-19-520126-4.
• Keane M.P., Prasad E.S. (2002), Inequality, Transfers and Growth: New Evidence from the Economic Transition in Poland, "The Review of Economics and Statistics" nr 84, s. 324-341, ISSN 0034-6535.
• Lambert P.J. (2001), The Distribution and Redistribution of Income, Manchester and New York: Manchester University Press, ISBN 0-7190-5732-9.
• Lambert P.J., Pfähler W. (1988), On Aggregate Measures of the Net Redistributive Impact of Taxation and Government Expenditure, "Public Finance Quarterly" vol. 16, ISSN 0048-5853.
• Lambert P.J., Pfähler W. (1992), Income Tax Progression and Redistributive Effect; The Influence of Changes in the Pre-Tax Income Distribution, "Public Finance", vol. 47, No. 1, S. 1-16, ISSN 0033-3476.
• Malinowska E., Misiąg W. (2002), Finanse publiczne w Polsce - Przewodnik, Gdańsk: Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., ISBN 83-71876-21-1.
• Paci P., Sasin M.J., Verbeek J. (2005), Economic Growth, Income Distribution and Poverty in Poland During Transition, "Beyond Transition - The Newsletter About Reforming Economies" vol. 16, nr 2, s. 8-9.
• Piętka K. (2005), Transfery społeczne. Problemy zakresu i trafności, Seria: Trzeci Etap Reformy, Warszawa: Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, ISBN 83-7178-385-X.
• Styczeń M., Topińska l. (1999), Podatki i wydatki socjalne jako narzędzia redystrybucji dochodów gospodarstw domowych, Opracowania Projektów Badawczych Zamawianych, Zeszyt nr 4, Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, ISSN 1507-9163.
• Wiśniewski M. (1996), Zmiany rozkładu dochodów 1987-1992, w: Studia nad reformowaną gospodarką, Red. M. Okólski, U. Sztanderska, Warszawa: PWN, ISBN 83-01-11972-1.
• Wóycicka I. (2003), Wydatki socjalne w latach 2000-2020, Raport na podstawie modelu "Budżet polityki społecznej", Warszawa: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, ISBN 83-89443-05-8.