Kontroling banku komercyjnego wspomagany przez systemy ekspertowe

• Autorzy: Joanna Palonka

Warianty tytułu

Controlling of Commercial Bank Supported by Expert System.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zaprezentowano istotę kontrolingu banku komercyjnego. Przedstawiono propozycję podstawowego instrumentarium kontrolingu operacyjnego banku komercyjnego. Dokonano analizy wspomagania kontrolingu banku komercyjnego przez narzędzia technologii informacyjnej. Zaprezentowano systemy ekspertowe jako narzędzia technologii informacyjnej predysponowane do wspomagania kontrolingu banku komercyjnego. Dokonano także charakterystyki opracowanego prototypu systemu ekspertowego wspomagającego kontroling operacyjny banku komercyjnego.

EN

In this paper essence of controlling in commercial bank was presented. Suggestions of basics instruments of operational controlling in commercial bank was described. Analysis of supporting controlling by instruments of information technology was elaborated together with expert systems as instrument of information technology. Also characteristic of prototype of an expert system supporting operational controlling was presented. (KZ)

Słowa kluczowe

PL

Controlling; Funkcje controllingu; Narzędzia controllingu; Systemy ekspertowe; Banki komercyjne; Zarządzanie bankiem; Systemy informatyczne w bankach; Technologia informacyjna; Przegląd literatury

EN

Controlling; Controlling function; Controlling tools; Expert systems; Commercial banks; Bank management; Bank information systems; Information Technology (IT); Literature review

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2007
• Strony: 158

Twórcy

autor

Joanna Palonka

Bibliografia

• Adamczewski R: Zintegrowane systemy informatyczne w praktyce. Mikom, Warszawa 2004.
• Baborski A. (red): Efektywne zarządzanie a sztuczna inteligencja. AE, Wrocław 1994.
• Baltop C.J., MacNaughton D.: Analiza sprawozdań finansowych. FWIB, Warszawa 1995.
• Bereza S.: Zarządzanie ryzykiem bankowym. Związek Banków Polskich, Warszawa 1992.
• Bielawski L., Lewand R.: Intelligent Systems Design. Wiley, New York 1991.
• Bieniok H.: Metody sprawnego zarządzania. Placet, Warszawa 1999.
• Billewicz G: Wdrażanie zintegrowanych systemów informatycznych zarządzania. W: Zintegrowane systemy informatyczne w zarządzaniu. Red. C. Olszak, H. Sroka. AE, Katowice 2001.
• Bień W, Sokół H.: Ocena sytuacji finansowej banku komercyjnego. Difin, Warszawa 1998.
• Błoch H.: Controlling, czyli rachunkowość zarządcza. CIM, Warszawa 1996.
• Błoch H. (red.): Controlling - Technologia zarządzania firmą. Problemy, projekty, instrumenty, doświadczenia, perspektywy. Oficyna Controllingu Profit, Katowice 2000.
• Bubnicki Z.: Wstęp do systemów ekspertowych. PWN, Warszawa 1990.
• Buschgen H.E.: Przedsiębiorstwo bankowe. Poltext, Warszawa 1997.
• Chmielarz W: Systemy informatyczne wspomagające zarządzanie. Aspekt modelowy w budowie systemów. Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 1996.
• Chmielarz W: Komputer i bank. Instytut Naukowo-Wydawniczy OLYMPUS CEiRB, Warszawa 1997.
• Chmielarz W: Systemy elektronicznej bankowości. Difin, Warszawa 2005.
• Chrafas D.N., Steinmann H.: Expert System in Banking. Macmillan Publishing Company, London 1991.
• Dobija M.: Rachunkowość zarządcza i controlling. PWN, Warszawa 1997.
• Dudycz H.: Wizualizacja danych jako narzędzie wspomagania zarządzania przedsiębiorstwem. AE, Wrocław 1998.
• Dudycz H.: Rozwój systemów informacyjno-decyzyjnych. W: Systemy wspomagania organizacji. Red. J. Gołuchowski, H. Sroka. AE, Katowice 2001.
• Dzida T.: Ocena efektywności odsetkowych produktów bankowych. "Controlling i Rachunkowość Zarządcza" 2002, nr 1,2.
• Feigenbaum E.: Expert Systems. "International Joint Conference Artificial Intelligence" 1977.
• Fischer M.: Controlling im Wandel der Zeit-Zukunftige Herausforderangen aus der Sicht des Unternehmensberaters. "Kostenrechnungspraxis" 1996, nr 4.
• Flakiewicz W.: Informacyjne systemy zarządzania. PWE, Warszawa 1990.
• Freyenfeld W.A.: Decision Support Systems. An Executive Overview of Interactive Computer-Assisted Decision Making in the UK. NCC Publications, 1984.
• Freyenfeld W. A.: Decision Support Systems. NCC Publications, 1996.
• Garbusiewicz W., Kamela-Sowińska A., Poetschke H.: Rachunkowość zarządcza. PWE, Warszawa 2000.
• Goliszewski J.: Controlling - system koordynacji przedsiębiorstwa. "Przegląd Organizacji" 1990, nr 8/9.
• Goliszewski J.: System controllingu. "Przegląd Organizacji" 1991, nr 4.
• Goliszewski J.: Controlling strategiczny - cz. 1. "Przegląd Organizacji" 1991, nr 5.
• Goliszewski J.: Controlling strategiczny - cz. 2. "Przegląd Organizacji" 1991, nr 6.
• Goliszewski J.: Controlling operacyjny - cz. 1. "Przegląd Organizacji" 1991, nr 7.
• Goliszewski J.: Controlling operacyjny - cz. 2. "Przegląd Organizacji" 1991, nr 8.
• Goliszewski J.: Controlling wspomagany komputerowo. "Przegląd Organizacji" 1999, nr 2.
• Goliszewski J.: Controlling wspomagany komputerowo. W: Hurtownie danych. Systemy informowania kierownictwa. Raport Computerworld, marzec 2000.
• Goliszewski J.: Controlling wspomagany komputerowo. www.controlling.info.pl 8.11.2002.
• Gospodarowicz A., Łękawa Z.: Systemy informatyczne w zarządzaniu bankiem. W: Zarządzanie bankiem komercyjnym. Red. A. Gospodarowicz. PWE, Warszawa 2000.
• Grabczan W: Rachunkowość menedżerska w zarządzaniu bankiem. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1996.
• Griffin W.R.: Podstawy zarządzania organizacjami. PWN, Warszawa 1998.
• Gruszka B.: Analiza sytuacji finansowej banku. W: Współczesny bank. Red. W.L. Jaworski. Poltext, Warszawa 1998.
• Gruszka B.: Ryzyko płynności. W: Bankowość. Red. W.L. Jaworski. Z. Zawadzka. Poltext, Warszawa 2001.
• Hahn D.: Tendencje rozwoju controllingu w Niemczech. W: Nowoczesne tendencje w nauce i praktyce zarządzania przedsiębiorstwem. Red. J. Kor-tan. SWSPiZ, Łódź 1997.
• www.infovide.pl (lipiec 2002).
• Iwanicz-Drozdowska M.: Metody oceny działalności banku. Poltext, Warszawa 1999.
• Iwanicz-Drozdowska M.: Analiza i ocena działalności banku. W: Bankowość. Red. W.L. Jaworski, Z. Zawadzka. Poltext, Warszawa 2001.
• Iwanicz-Drozdowska M., Nowak A.: Rachunkowość zarządcza - rachunek efektywności. WIB, Warszawa 1999.
• Jagiełło R.: Ryzyko kredytowe dla portfela kredytowego. W: Bankowość. Red. W.L. Jaworski, Z. Zawadzka. Poltext, Warszawa 2001.
• Jędralska K., Woźniak-Sobczak B.: System wdrażania controllingu w przedsiębiorstwie. AE, Katowice 2000.
• Jakubczyc J.A., Matouk K., Owoc M.L.: Sukcesy i porażki systemów inteligentnych w Polsce. Badania wstępne. W: Nowoczesne technologie informacyjne w zarządzaniu. Red. E. Niedzielska, H. Dudycz, M. Dyczkowski. AE, Wrocław 2002.
• Kirilenko K.: Controlling operacyjny - nowoczesny instrument zarządzania bankiem komercyjnym. Materiały szkoleniowe. DSB, Lubin 2003.
• Kisielnicki J., Sroka H.: Systemy informacyjne biznesu. Informatyka dla zarządzania. Metody projektowania i wdrażania systemów. Placet, Warszawa 2005.
• Knop W, Sawicki K.: Controlling a rachunkowość. "Rachunkowość" 1994, nr 3.
• Kosin P.: Controlling jako instrument zarządzania. AE, Katowice 2000.
• Kosiński B.: Ekonomika banku komercyjnego. Poltext, Warszawa 1993.
• Kosiński B.: Zarządzanie przedsiębiorstwem bankowym. Poltext, Warszawa 1997.
• Koźmiński A., Piotrowski W. (red.): Zarządzanie. PWN, Warszawa 1996.
• Krupa K.: Kierunki ewolucji systemów informatycznych wspomagania podejmowania decyzji. W: Komputerowo Zintegrowane Zarządzanie. Red. R. Knosala. Tom I. WNT, Warszawa 2001.
• Kulińska-Sadłocha E.: System i zdania controllingu bankowego. AE, Poznań 1998.
• Kulińska-Sadłocha E.: Controlling bankowy. ,3ank i Kredyt" 2000, nr 68, grudzień (dodatek "Bankowe ABC").
• Kulińska-Sadłocha E.: Organizacja controllingu bankowego. ,3ank i Kredyt" 2001, nr 69, styczeń-luty (dodatek "Bankowe ABC").
• Kulińska-Sadłocha E.: Controlling w banku. PWN, Warszawa 2003.
• Kulpiński W: Czy controlling jest potrzebny polskiej firmie? www.controlling.info.pl (16.08.2001).
• Kulpiński W.: Proces wdrożenia controllingu. www.controlling.info.pl (15.09.2001).
• Liebowitz J.: Introduction to expert systems. Mitchell Publ. Inc., California 1988.
• Mann R.: Controlling w twojej firmie. Wyd. Prawnicze, Warszawa 1992.
• Marciniak S.: Controlling. Filozofia. Projektowanie. Difin, Warszawa 2001.
• Martin J., Oxman S.: Building Expert Systems - A Tutorial. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey 1988.
• Matt C.: Zarządzanie kapitałem bankowym. Dom wydawniczy ABC, Warszawa 2000.
• Michalik K.: Modelowanie złożonych procesów gospodarczych za pomocą hybrydowych metod sztucznej inteligencji. W: Modelowanie procesów gospodarczych. Red. S. Stanek, J. Mika, H. Sroka. AE, Katowice 1999.
• Michalik K.: Sphinx 3.0 - dokumentacja. AITECH Artifical Intelligence Laboratory, Katowice 2000.
• Michalik K.: Aitech DSS - przykład rozwiązywania złożonych problemów decyzyjnych z wykorzystaniem hybrydowych metod sztucznej inteligencji. W: Systemy wspomagania organizacji. Red. J. Gołuchowski, H. Sroka. AE, Katowice 2001.
• Mulawka J.J.: Systemy ekspertowe. WNT, Warszawa 1996.
• Nahotko S.: Podstawy kontrolingu finansowego. Oficyna Wydawnicza OPO, Bydgoszcz 2000.
• Nowak E. (red.): Podstawy controllingu. AE, Wrocław 1996.
• Nowak A.: Controlling jako metoda zarządzania bankiem komercyjnym. W: Współczesny bank. Red. W.L. Jaworski. Poltext, Warszawa 1998.
• Nowak A.: Controlling bankowy. W: Bankowość. Red. W.L. Jaworski, Z. Zawadzka. Poltext, Warszawa 2001.
• Nowicki A.: Informatyka dla ekonomistów. Studium teoretyczne i praktyczne. PWN, Warszawa-Wrocław 1998.
• Nowosielski S.: Controlling w procesie rozwoju przedsiębiorstwa. W: Przedsiębiorstwo na rynku kapitałowym. Red. J. Duraj. T1, Łódź 1998.
• Ochman J.: Integracja w systemach informatycznych zarządzania. PWE, Warszawa 1992.
• Olszak C., Sroka H.: Zintegrowane systemy informatyczne w zarządzaniu. AE, Katowice 2001.
• Olszak C.: Cele i założenia systemów inteligencji biznesowej. W: Systemy wspomagania organizacji. Red. T. Porębska-Miąc, H. Sroka. AE, Katowice 2002.
• Ossadnik W.: Controlling. R. Oldenbourg Verlag, 1996.
• Owoc M.L. (red): Elementy systemów ekspertowych. AE, Wrocław 1991.
• Owoc M.L. (red): Elementy systemów ekspertowych. Sztuczna inteligencja i systemy ekspertowe. AE, Wrocław 2006.
• Palonka J.: System ekspertowy do oceny płynności finansowej banku komercyjnego. AE, Katowice 1994.
• Palonka J., Stanek S.: Inteligentny system wspomagania decyzji w obszarze controllingu. W: Inteligentne systemy wspomagania decyzji w zarządzaniu. Przegląd problematyki. Red. H. Sroka, S. Stanek. AE, Katowice 1994.
• Palonka J., Stanek S., Znaniecki M.: Moduł zarządzania aktywami i pasywami banku. W: Metodologia budowy i wdrażania bankowych systemów informatycznych. Etap II. Badania statutowe pod kierunkiem H. Sroki. AE, Katowice 1994.
• Palonka J.: Budowa, wdrażanie i eksploatacja SE w bankowości. W: Metodologia budowy i wdrażania bankowych systemów informatycznych. Etap III. Badania statutowe pod kierunkiem H. Sroki. AE, Katowice 1995.
• Palonka J., Palonka P.: Koncepcja informatycznego systemu wspomagania analizy ryzyka w controllingu. W: Inteligentne systemy wspomagania decyzji w zarządzaniu. Nowe kierunki prac. Red. H. Sroka, S. Stanek. AE, Katowice 1995.
• Palonka J.: Wykorzystanie SWD i SE w bankowości. W: Metodologia budowy i wdrażania bankowych systemów informatycznych. Etap IV. Informatyczne wspomaganie decyzji strategicznych i marketingowych w bankowości. Badania statutowe pod kierunkiem H. Sroki. AE, Katowice 1996.
• Palonka J.: Zastosowanie SWD i SE w bankach. W: Systemy informatyczne bankowości. Red. M. Pańkowska, H. Sroka. AE, Katowice 1997.
• Palonka J.: Koncepcja Inteligentnego Systemu Wspomagania Decyzji w controllingu. W: Model transformacji organizacji w latach 90. powodowany rozwojem informatyki. Etap III. Kierunki rozwoju organizacji w końcu lat 90. wynikłe z integracji technologii informacji z systemem zarządzania. Badania własne pod kierunkiem H. Sroki. AE, Katowice 1998.
• Palonka J.: Przegląd metod do analizy i oceny działalności banku. W: Inteligentne systemy wspomagania organizacji. Red. J. Gołuchowski, H. Sroka. AE, Katowice 1999.
• Palonka J.: Koncepcja inteligentnego systemu wspomagania analizy i oceny działalności banku. AE, Katowice 1999.
• Palonka J.: Rola inteligentnych systemów wspomagania decyzji we współczesnej organizacji. W: Model transformacji organizacji w latach 90. powodowany rozwojem informatyki. Etap IV. Kierunki rozwoju organizacji w końcu lat 90. wynikłe z integracji technologii informacji z systemem zarządzania. Badania własne pod kierunkiem H. Sroki. AE, Katowice 1999.
• Palonka J.: Testowanie bazy wiedzy systemu ekspertowego. W: Systemy wspomagania organizacji. Red. J. Gołuchowski, H. Sroka. AE, Katowice 2000.
• Palonka J.: Prototyp inteligentnego systemu wspomagania analizy i oceny działalności banku. AE, Katowice 2000.
• Palonka J.: Możliwości zastosowania systemów ekspertowych w kontrolingu banku komercyjnego. AE, Katowice 2002.
• Palonka J.: Expert Systems as Tools Facilitating Controlling in a Commercial Bank. W: DSS in the Uncertainty of the Internet Age. Eds. T. Bui, H. Sroka, S. Stanek, J. Gołuchowski. AE, Katowice 2003.
• Palonka J.: Możliwości wykorzystania narzędzi informatycznych do wspomagania kontrolingu banku komercyjnego. AE, Katowice 2003.
• Palonka J.: Analiza możliwości klas systemów inteligentnych do wspomagania kontrolingu banku komercyjnego. W: Knowledge, Acquisition & Management 2006. Red. M. Nycz, M.L. Owoc. AE, Wrocław 2006.
• Papińska-Kacperek J.: Zastosowanie algorytmów genetycznych w badaniu zdolności kredytowej. W: Zastosowania rozwiązań informatycznych w bankowości. Red. A. Gospodarowicz. AE, Wrocław 1998.
• Pańkowska M., Sroka H. (red.): Systemy informatyczne bankowości. AE, Katowice 1997.
• Penc J.: Strategie zarządzania. Perspektywiczne myślenie. Systemowe działanie. Placet, Warszawa 1994.
• Penc J.: Leksykon biznesu. Placet, Warszawa 1997.
• Polan R.: Controlling bankowy. W: Materiały z seminarium zorganizowanego przez Fundację: Warszawski Instytut Bankowości we współpracy z CDG Carl Duisberg Gesselschaft e.V., Warszawa 1993.
• Rajczyk M.: Podstawy bankowości komercyjnej. Finanse banku komercyjnego. Cz. III. Fundacja Banku Śląskiego, Bielsko-Biała 1997.
• Radzikowski W., Wierzbiński J.: Controlling. Koncepcje - Metody - Zastosowania. TSZ, Toruń 1999.
• Rokita J.: Uczenie się organizacji jako podstawa procesu zmian. W: Nowe kierunki w zarządzaniu przedsiębiorstwem - ciągłość a zmiana. Red. H. Jagoda, J. Lichtarski. AE, Wrocław 2000.
• Ryznar Z.: Informatyka bankowa. Próba syntezy. WSB, Poznań 1998.
• Sierocki R.: Efektywność zastosowań technologii hurtowni danych w realizacji systemu controllingu. W: Efektywność zastosowań systemów informatycznych. Red. J.K. Grabara, J.S. Nowak. WNT, Warszawa-Szczyrk 2001.
• Sierocki R.: Wybrane aspekty wdrożenia technologii wielowymiarowej analizy danych OLAP we wspomaganiu controllingu przedsiębiorstwa. W: Nowoczesne technologie informacyjne w zarządzaniu. Red. E. Niedziel-ska, H. Dudycz, M. Dyczkowski. AE, Wrocław 2002.
• Sikorski A.: Controlling pomocą w zarządzaniu przedsiębiorstwem. W: Jak zarządzać przedsiębiorstwem w gospodarce rynkowej? Red. Z. Mikołajczyk. PWN, Warszawa 1993.
• Smith M.: Nowe narzędzia rachunkowości zarządczej. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1998.
• Skowroński J.: Elementy systemu informowania kierownictwa banku w oparciu o narzędzia wielowymiarowej prezentacji danych. II Krajowa Konferencja Użytkowników Systemu SAS w Polsce, Warszawa 1995.
• Sobieska-Karpińska J., Kijak K.: Inteligentny system informatyczny analizy i obsługi zgłoszeń pogotowia gazowego. W: Inteligentne systemy wspomagania organizacji. Red. J. Gołuchowski, H. Sroka. AE, Katowice 1999.
• Sroka H.: Systemy ekspertowe. Komputerowe wspomaganie decyzji w zarządzaniu i finansach. AE, Katowice 1994.
• Sroka H.: Wpływ rozwoju Intemetu i "Agenta softwarowego" na SWD. W: Inteligentne systemy wspomagania decyzji w zarządzaniu. Transformacje systemów. Red. H. Sroka, S. Stanek. AE, Katowice 1997.
• Sroka H., Rusiecki R: Inteligentni asystenci - nowe możliwości rozwoju systemów informatycznych. W: Systemy wspomagania organizacji. Red. T. Porębska-Miąc, H. Sroka. AE, Katowice 2002.
• Stanek S.: Podstawy formułowania wizji systemu wspomagania organizacji. W: Inteligentne systemy wspomagania decyzji w zarządzaniu. Nowe kierunki prac. Red. H. Sroka, S. Stanek. AE, Katowice 1995.
• Stanek S.: Metodologia budowy komputerowych systemów wspomagania organizacji. AE, Katowice 1999.
• Stefanowicz B.: Metody sztucznej inteligencji i systemy eksperckie. SGH, Warszawa 1993.
• Świerkula P.: Controller - rola i zadania. "Controlling i Rachunkowość Zarządcza" z 15.11.2000 r.
• Thierauf R.J.: User-Oriented Decision Support Systems. Accent On Problem Finding. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey 1988.
• Turban E.: Expert System and Applied Artificial Intelligence. Maxwell-Mcmillan, New York 1992.
• Ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 r. Dz.U. 1994, nr 121 z późn. zm.
• Uyemura D.G, van Deventer D.R.: Zarządzanie ryzykiem finansowym w bankach. Związek Banków Polskich, Warszawa 1997.
• Vollmuth H.J.: Controlling. Planowanie. Kontrola. Zarządzanie. Placet, Warszawa 1993.
• Vollmuth H. J.: Controlling: Instrumenty od A do Z. Placet, Warszawa 1995.
• Waterman D.A.: A Giude to Expert Systems. Addison-Wesley, 1986.
• Weber J.: Controlling w zarządzaniu firmą. Oficyna Controllingu Profit, Katowice 1999.
• Weber J.: Wprowadzenie do controllingu. Oficyna Controllingu Profit, 2000.
• Wiatr M.S.: Indywidualne ryzyko kredytowe. W: Bankowość. Red. W.L. Jaworski, Z. Zawadzka. Poltext, Warszawa 2001.
• Wierzbicki K.: Controlling w zarządzaniu przedsiębiorstwem. "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa" 1994, nr 3.
• Zalecenie Prezesa NBP nr 5 z 18.09.1990 r. dotyczące pomiaru płynności finansowej banku.
• Zaleska M.: Instytucjonalne formy ograniczania ryzyka bankowego. W: Współczesny bank. Red. W.L. Jaworski. Poltext, Warszawa 1998.
• Zarządzanie wiedzą w społeczeństwie uczącym się. OECD 2000.
• Zawadzka Z.: Ryzyko bankowe. W: Bankowość Red. W.L. Jaworski, Z. Zawadzka Poltext, Warszawa 2001.
• Zieliński J.S.: Inteligentne systemy w zarządzaniu. Teoria i praktyka. PWN, Warszawa 2000.
• Ziemba E.: Informatyczny system wspomagania zarządzaniem aktywami i pasywami banku. AE, Katowice 1998.