Biurokracja jako dylemat

• Autorzy: Stanisław Mazur

Warianty tytułu

Bureaucracy as a Dilemma

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest opisanie funkcjonowania administracji publicznej w demokratycznym państwie prawnym poprzez analizę jej politycznej natury oraz wynikających z tego implikacji. Przedmiotem artykułu jest zagadnienie granic władzy uznaniowej i form jej sprawowania przez urzędników publicznych w demokratycznym systemie opartym na władzy publicznej. W pierwszej części opracowania przedstawiono zagadnienia władzy dyskrecjonalnej i demokratycznego systemu rządzenia. W drugiej części przywołano podstawowe argumenty zwolenników i oponentów uznaniowości urzędniczej. Następnie opisano przesłanki prowadzące do asymetrii w relacjach „państwo demokratyczne” – „państwo administracyjne”. Dalej przedstawiono poszukiwanie „kompromisu” pomiędzy pryncypiami demokratycznego rządzenia a administracyjną racjonalnością. W końcowej części artykułu zamieszczono spostrzeżenia wynikające z analizy zjawiska władzy dyskrecjonalnej administracji oraz zarysowano jego teoretyczne i praktyczne implikacje. (fragment oryginalnego streszczenia)

EN

The aim of the article is to discuss the dilemma inherent in the operation of public administration in a democratic system of government by describing its political nature and the ensuing consequences. In particular, the article focuses on such aspects of the issue as are specifically related to the exercise of discretionary powers by the administration. The increased strength of the administrative state leads to the need to re-define its relationships with the democratic state with reference to the ongoing process of taking over by the former of the political prerogatives of the latter in the absence of concomitant mechanisms of political accountability. The article consists of five parts. The first one offers a presentation of the key concepts relevant to the matter under discussion, such as discretionary powers and the democratic system of government. The second part contains a survey of the basic arguments put forward by the proponents and opponents, respectively, of discretionary exercise of power by the officials. Next, discussed are the premises leading to asymmetric relationships between the democratic state and the administrative state. The next part of the study outlines the search for a compromise between the principles for democratic government and administrative rationality. The closing part of the article contains observations resulting from the analysis of the phenomenon of discretionary authority of administration and charts its both theoretical and practical implications. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Administracja publiczna; Demokracja; Władza; Biurokracja; Przegląd literatury

EN

Public administration; Democracy; Power; Bureaucracy; Literature review

• Czasopismo: Zarządzanie Publiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 2 (2)
• Strony: 99--111

Twórcy

autor

Stanisław Mazur

Bibliografia

• Aberbach J., Putnam R., Rockman B. (1981). Bureaucracts and Politicians in Western Democracies. Boston: Harvard University Press.
• Aberbach J.D., Rockman B.A. (1988). "Mandates or mandarins? Control and discretion in the modem administrative state", Public Administration Review, nr48.
• Appleby PH. (1952). Morality and administration in democratic government. Baton Rouge: Louisiana State University Press.
• Chapman B. (1959). The Profession of Government. London: Allen and Unwin.
• Campbell C. (1988). "Review Article: The Political Roles of Senior Government Official in Advanced Democratices", British Journal of Political Science, nr 18.
• Coleman W., Atkinson M. (1985)."Bureacratcs nad Politicians in Canada", Comparative Political Studies, nr l8.
• Dahl R.A. (1979). Political Oppositions in Western Democracies. New Haven: Yale University Press.
• Dahl R.A. (1995). Demokracja i jej krytycy. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.^ ^ Etzioni-Halvey E. (1983). Bureaucracy and Democracy: A Political Dilemma. Boston: Routledge and Kegan Paul.
• Finer H. (1941). "Administrative Responsibility in Democratic Society", Public Administration Review, nr l, przywołane za: Meier K.J., O'Toole L.J. (2006). "Essays on Reframing Bureaucracy", Public Administration Review, t. 66.
• Friedrich C. (1940). "Public Policy and the Nature of Administrative Responsibility", w: C. Friedrich, E. Mason (red.), Public Policy. Harvard: Harvard University Press.
• Gulick L. (1937). "Science, Values, and Administration", w: L. Guliek, L. Urwick (red.), Papers in the Science of Administration. New York: Institute of Public Administration, przywołane za West W.F. (2005). "Neutral Competence and Political Responsiveness: An Uneasy Relationship", Policy Studies Journal. Urban, t. 33.
• Habermas J. (1999). Teoria działania komunikacyjnego, t.1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Habermas J (2002). Teoria działania komunikacyjnego, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Harmon M. (1981). Action theory for public administration. New York: Longmans.
• Hausner J. (2007). "Polityka a polityka publiczna", Zarządzanie Publiczne, nr 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Izdebski H. (2007). "Od administracji publicznej do 'public governance'", Zarządzanie Publiczne, nr 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Morawski L. (2000). Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN.
• Klitgaard R. (2001). Corruption busting in the Philippines, Business World.
• Krislov S. (1974). Representative Bureaucracy. Prentice-Hall, Englwood Cliffs.
• Krislov S., Rosenbloom D. H. ( 19 81 ). Representative Bureaucracy and the American Political System. New York: Praeger.
• Locke J. (1992). Dwa traktaty o rządzie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Luhmann N. (1995). Social Systems. Stanford: Stanford University Press.
• Mayntz R, Derlien H.U. (1989). "Party Patronage and Politicization of the West Germany Administrative Elite 1970-1987 - Toward Hybridization?", Governance, nr 2.
• Peters G.B. (1999). Administracja publiczna w systemie politycznym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Ranson S., Stewart J. (1995). Management for the Public Domain: Enabling the Learning Society. New York: St. Martin Press, Inc.
• Rosenbloom D.H. (1989). Public Administration: Understanding Management, Politics, and Law in the Public Sector (wyd. 2). New York: Random House.
• Scott P.G. (1997). "Assessing Determinants of Bureaucratic Discretion: An Experiment in Streetlevel Decision Making", journal of Public Administration Research Ö" Theory.
• Weber M. (2002). Gospodarka i społeczeństwo .Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wilson W. (1887). "The Study of Administration", Political Science Quarterly, nr 2, przywołane za Kelly T. (2004). "The Iron Cage: Public Administration in the Deliberative Democratic Theory of Jürgen Habermas", Administration & Society, t. 36, Beverly Hills.