Istota i ewolucja performance management w kontekście zmiany orientacji rachunkowości zarządczej

• Autorzy: Bartłomiej Nita

Warianty tytułu

The essence and evolution of performance management in the context of change in management accounting orientation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy problemów pomiaru i zarządzania dokonaniami przedsiębiorstwa w kontekście zmieniającej się orientacji systemu rachunkowości zarządczej. Celem opracowania jest rozpoznanie istoty zarządzania dokonaniami na podstawie studiów literaturowych na temat ewolucji koncepcji związanych z tym podejściem oraz opinii wybranych autorów. W pierwszej części artykułu zarysowano ewolucje koncepcji odnoszących się do dokonań organizacyjnych w relacji do rachunkowości zarządczej, przyjmując za punkt wyjścia sterowanie menedżerskie według R.N. Anthony'ego i jego krytykę. Następnie poddano dyskusji formowanie nowych podejść związanych z niefinansowym oraz wieloaspektowym pomiarem dokonań przedsiębiorstwa. Argumentowe przy tym, że współczesne podejście do wdrażania strategii organizacyjnych jest możliwe za pomocą zarządzania dokonaniami. W drugiej części przeanalizowano różne opinie autorów anglojęzycznych na temat zarządzania dokonaniami przedsiębiorstwa i na tej podstawie wyjaśniono bliżej koncepcję performance management. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper deals with the problems of performance measurement and management in the context of changing orientation of management accounting. The aim of the article is to explain the nature of performance management on the basis of literature studies dealing with evolution of the concepts related to this approach and selected opinions. In the first part of the paper the evolution of the conceptions concerning organizational performance in relation to management accounting is described taking as a starting point the original R.N. Anthony's management control concept and its critique. Next the formation of modern approaches concerning nonfinancial measures and multidimensional performance evaluation are discussed. It is argued that the modern approach to strategy implementation is possible by means of performance management. In the second part the variety of different opinions on the performance management is analyzed and on this basis this concept is further explained. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość zarządcza; Rachunkowość; Zarządzanie menedżerskie

EN

Management accounting; Accounting; Managerial managing

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2008
• Tom: 43
• Numer: nr 99
• Strony: 71--95

Twórcy

autor

Bartłomiej Nita

Bibliografia

• [1] Aguilar O. (2003), How Strategic Performance Management is Helping Companies Create Business Value, ,,Strategic Finance" January, vol. 84, no. 7.
• [2] Amaratunga D., Baldry D. (2002), Moving from Performance Measurement to Performance Management, ,,Facilities", vol. 20, no. 5/6.
• [3] Anthony R.N. (1965), Planning and Control Systems: A Framework for Analysis, Harvard Business School Press, Boston.
• [4] Anthony R.N., Govindarajan V. (2004), Management Control Systems, McGraw-Hill, New York.
• [5] Armstrong M. (2006), Performance Management, Kogan Page, London 2006.
• [6] Ashworth G. (1999), Delivering Shareholder Value through Integrated Performance Management, Financial Times Management, London.
• [7] Booth R. (1997), Performance Management: Making it happen, ,,Management Accounting" November, vol. 75, no. 10.
• [8] Halachmi A. (2005), Performance Measurement is Only One Way of Managing Performance, international Journal of Productivity and Performance Management", vol. 54, no.7.
• [9] Bruggeman W. (2005), Integrated Performance Management through Effective Management Control, [w:] red. K. Verweire, L.V. den Berghe, Integrated Performance Management. Strategy Implementation, Sage Publications, London 2005.
• [10] Business Performance Measurement. Theory and Practice (2006), red. A. Neely, Cambridge University Press, Cambridge.
• [11] Buytendijk F., Geischecker L. (2004), Corporate Performance Management: Connecting the Dots, Gartner Group, Stamford.
• [12] Cokins G. (2004), Performance Management, Finding the Missing Pieces (to Close the Intelligence Gap), John Wiley & Sons, Hoboken.
• [13] Cokins G. (2006), Performance Management, [w:] Case Studies in Performance Management. A Guide from the Experts, red. T.C. Adkins, John Wiley & Sons, Hoboken.
• [14] Dobija D. (2003), Pomiar i sprawozdawczość kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa, Wydawnictwo WSPiZ im. L. Koźmińskiego, Warszawa.
• [15] Eccles R.G. (1991), The Performance Measurement Manifesto, ,,Harvard Business Review", January-February.
• [16] Eccles R.G., Pyburn P.J. (1992), Creating a Comprehensive System to Measure Performance, ,,Management Accounting", October, vol. 74, no. 4.
• [17] Evans H., Ashworth G., Gooch J., Davies R. (1996), Who Needs Performance Management?, ,,Management Accounting", December, vol. 74, no. 11.
• [18] Institute of Management Accountants (1998), Statement on Management Accounting: Tools and Techniques for Implementing Integrated Performance Management Systems, Montvale, NJ.
• [19] Jaruga A.A. (2001), Rola rachunkowości zarządczej, [w:] A.A. Jaruga, W.A. Nowak, A. Szychta, Rachunkowość zarządcza. Koncepcje i zastosowania, SWSPiZ, Łódź.
• [20] Jarugowa A., Fijałkowska J. (2002), Rachunkowość i zarządzanie kapitałem intelektualnym - koncepcje i praktyka, ODiDK, Gdańsk.
• [21] Johnson H.T. (1992), Relevance Regained. From Top-down Control to Bottom-Up Empowerment, The Free Press, New York.
• [22] Johnson H.T., Kaplan R.S. (1987), Relevance Lost. The Rise and Fall of Management Accounting, Harvard Business School Press, Boston.
• [23] Kaplan R.S. (1983), Measuring Manufacturing Performance: A New Challenge for Managerial Accounting Research, ,,The Accounting Review", October, vol. 58, no. 4.
• [24] Kaplan R.S. (1984), The Evolution of Management Accounting, ,,The Accounting Review", July, vol. 59, no. 3.
• [25] Kaplan R.S., Norton D.P. (1992), The Balanced Scorecard - Measures that Drive Performance, ,,Harvard Business Review", January/February , vol. 70, no. 1.
• [26] Karmańska A. (2003), Rachunkowość zarządcza ubezpieczyciela. Modelowanie na podstawie rachunku kosztów działań, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [27] Kasiewicz S., Rogowski W., Kicińska M. (2006), Kapitał intelektualny. Spojrzenie z perspektywy interesariuszy, Oficyna Ekonomiczna, Krakow.
• [28] Koontz H. (1959), Management Control: A Suggested Formulation of Principles, ,,CaIiforma Management Review", Winter, vol. 1. no. 1
• [29] Langfield-Smith K. (1997), Management Control Systems: A Critical Review, ,,Accounting, Organizations and Society", February, vol. 22, no. 2.
• [30] Langfield-Smith K. (2007), A Review of Quantitative Research in Management Control Systems, [w:] Handbook of Management Accounting Research, red. C.S. Chapman, A.G. Hopwood, M.D. Shields, vol. 2, Elsevier, Oxford.
• [3l] Lebas M.S. (1995), Performance measurement and performance management, ,,International Journal of Production Economics", vol. 41, no. 1-3. [32] Marr B. (2006), Strategic Performance Management. Learning and Measuring Your Intangible Value Drivers, Butterworth-Heinemann, Oxford.
• [33] Michalak J. (2004), Ewolucja pomiaru wyników ekonomicznych w rachunkowości zarządczej, ,,Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 21(77).
• [34] Michalak J. (2008), Pomiar dokonań. Od wyniku finansowego do Balanced Score-card, Difin, Warszawa 2008.
• [35] Myers R. (1996), Metric Wars, ,,CFO Magazine", October, vol. 12, no. 10.
• [36] Nita B. (2007), Metody wyceny i kształtowania wartości przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• [37] Nita B. (2008), Rachunkowość w zarządzaniu strategicznym przedsiębiorstwem, Wolters Kluwer, Kraków.
• [38] Otley D. (1999), Performance Management: A Framework for Management Control Systems Research, ,,Management Accounting Research", December, vol. 10, no. 4.
• [39] Otley D. (2001), Extending the boundaries of management accounting research: Developing systems for performance management, ,,British Accounting Review", September, vol. 33, no. 3.
• [40] Otley D. (2003), Management Control and Performance Management: Whence and Whither?, ,,The British Accounting Review", vol. 35.
• [41] Procurement Executives' Association (1999), Guide to a Balanced Scorecard Methodology. Moving from Performance Measurement to Performance Management, Washington.
• [42] Rouse P., Putterill M. (2003), An integral framework for performance measurement, ,,Management Decision", vol. 41, no. 8.
• [43] Simons R. (1987), Accounting Control Systems and Business Strategy: An Empirical Analysis, ,,Accounting, Organizations and Society" vol. 12, no. 4.
• [44] Simons R. (1991), Strategic Orientation and Top Management Attention to Control Systems, ,,Strategic Management Journal", January, vol. 12, no. 1.
• [45] Simons R. (1995), Levers of Control: How Managers Use Control Systems to Drive Strategic Renewal, Harvard Business School Press, Boston.
• [46] Sobańska I. (2003), Rachunkowość zarządcza, [w:] Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza. Najnowsze tendencje, procedury i ich zastosowanie w przedsiębiorstwach, red. I. Sobańska, C.H. Beck, Warszawa.
• [47] Sojak S. (2000), Rachunkowość zarządcza w warunkach inflacji, TNOiK, Toruń 2000.
• [48] Stenzel C., Stenzel J. (2003), From Cost to Performance Management. John Wiley & Sons, Hoboken.
• [49] Stiffler M.A. (2006), Performance. Creating the Performance-Driven Organization, John Wiley & Sons, Hoboken.
• [50] Szychta A. (2005), Rola współczesnych specjalistów do spraw rachunkowości zarządczej w świetle ewolucji jej zakresu i metod, ,,Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom25(81).
• [51 ] Szychta A. (2007), Etapy ewolucji i kierunki integracji metod rachunkowości zarządczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• [52] Świderska G.K. (2003), Podstawowe pojęcia, [w:] Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów, 1.1, red. G.K. Świderska, Difin, Warszawa.
• [53] Urbanek G. (2007), Pomiar kapitału intelektualnego i aktywów niematerialnych przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• [54] Verweire K., den Berghe L.V. (2005), Integrated Performance Management: New Hype or New Paradigm, [w:] red. K. Verweire, L.V. den Berghe, Integrated Performance Management. A Guide to Strategy Implementation, Sage Publications, London.
• [55] Waal de A.A. (2001), Power of Performance Management. How Leading Companies Create Sustained Value, John Wiley & Sons, Hoboken.
• [56] Waal de A.A. (2007), Strategic Performance Management. Palgrave Macmillan, Houndmills 2007.