Obraz społeczeństwa obywatelskiego w Polsce po 1989 roku

• Autorzy: Agnieszka Pacut

Warianty tytułu

Civil Society in Poland after 1989

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W celu zaprezentowania obrazu społeczeństwa obywatelskiego w Polsce po 1989 roku, wykorzystano trójwymiarowe ujecie terminu „społeczeństwo obywatelskie". Przedstawiono trzy wskaźniki jego działania: formalnoprawny (środowisko), instytucjonalny (struktura) i normatywny (wartości).

EN

In this article, the author analyses the state of civil society in Poland after 1989. She adopts the broad meaning of the term "civil society" and presents a variety of activities and institutions that make up civil society. The author describes and evaluates the condition of Polish civil society based on three theoretical indicators (aspects): institutional, formal-legal and normative. In the institutional aspect, the author evaluates Polish civil society from the following perspectives: institutionalised social activity, resources of the third sector, the degree to which civil organisations have taken root and their representativeness in society. Social capital created in Poland is diagnosed in the normative aspect. Civic attitudes - chiefly voter turnout and referendum participation - are evaluated in the formal-legal aspect. The use of such a wide theoretical framework enables the author to present the state of civil society without concentrating solely on the third sector. Generally, the analysis of civil society in Poland fifteen years after the transition does not give reason for optimism; this is true of all three aspects. Low voter turnout, low interest in public affairs, low level of participation in various types of organisations and institutions, and the small amount of generated social capital, inter alia, attest to the weakness of Polish civil society. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo obywatelskie; System społeczny; Socjologia grup społecznych

EN

Civic society; Social system; Sociology of social groups

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 759
• Strony: 125--140

Twórcy

autor

Agnieszka Pacut

Bibliografia

• Arato A., Cohen J., Civil, Society and Political Theory, The MIT Press, Cambridge, London 1992.
• Czy Polacy są społecznikami? Komunikat z badań BS/27/2004, CBOS, Warszawa 2004.
• Coleman J.S., Foundations of Social Theory, Harvard University Press, Cambridge, Mass. 1990 [w:] R.D. Putnam, Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Znak - Fundacja im. S. Batorego, Kraków-Warszawa 1995.
• Dziubka K., Społeczeństwo obywatelskie: wybrane aspekty ewolucji pojęcia, Studia z teorii polityki, t. 2, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2003, Wrocław 1998.
• Flyvbjerg В., Habermas i Foucault - rzecznicy społeczeństwa obywatelskiego? „Kultura i Społeczeństwo’ 2001, nr 1.
• Fukuyama F, Zaufanie: kapitał społeczny a droga do dobrobytu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław 1997.
• Głos w dyskusji nad strategią wspierania inicjatyw obywatelskich. Wybrane wyniki najważniejszych badań Stowarzyszenia Klon/Jawor - grudzień 2004, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2004.
• Goliński I., Skiba R., Ustawa o działalności pożytku publicznym i o wolontariacie, Stowarzyszenie Klon/Jawor i Stowarzyszenie na rzecz FIP, Warszawa 2003.
• Grabowska M., Szawiel T., Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i „społeczeństwo obywatelskie” w postkomunistycznej Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Grupowa aktywność społeczna Polaków w latach 1998-2004, Komunikat z badań BS/24/2004, CBOS, Warszawa 2004.
• Jacy jesteśmy? Zaufanie Polaków do ludzi i instytucji publicznych oraz gotowość do współpracy, Komunikat z badań BS/40/2002, CBOS, Warszawa 2002.
• Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2002, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2002.
• Kurski J., Kraksa, wywiad Jarosława Kurskiego z Aleksandrem Smolarem, „Gazeta Wyborcza”, 10-12.04.2004.
• Leś E., Zarys historii dobroczynności i filantropii w Polsce, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
• Maziarski W., Karnowski M., Polityka sięgnęła bruku, „Newsweek“ 2003, nr 2.
• Meandry instytucjonalizacji: dostosowanie Polski do Unii Europejskiej. EU-Monitoring VI, red. M. Marody, J. Wilkin, Fundacja im. Friedricha Eberta, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej AE w Krakowie, Kraków 2002.
• Smolar A., Przygody społeczeństwa obywatelskiego [w:] Idee a urządzanie świata społecznego. Księga jubileuszowa dla Jerzego Szackiego, red. E. Nowicka, M. Chałubiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
• Suchanek I., Organizacje pozarządowe a państwo demokratyczne, Świętokrzyskie Centrum Kształcenia i Studiów Samorządowych FRDL, „Poza rządem” 1997, nr 25.
• Sułek A., Diagnoza społeczna 2003, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania, Warszawa 2003.
• Sztompka P, Socjologia, Znak, Kraków 2002.
• Wolontariat, filantropia i 1% - raporty z badań 2004, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2004.
• Zuk P., Społeczeństwo w działaniu. Ekolodzy, feministki, skłotersi. Socjologiczna analiza nowych ruchów społecznych w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2001.