Orzeczenia uruchamiające zakaz wynikający z zasady ne bis in idem w art. 54 konwencji wykonawczej z Schengen

• Autorzy: Barbara Nita

Warianty tytułu

Jurisprudence on the ne bis in idem principle of article 54 of the convention implementing the Schengen agreement

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zdaniem autorki ponadpaństwowy wymiar nadany zasadzie ne bis in idem w ramach UE przez art 54 konwencji z Schengen nie rozwiązuje problemów, jakie wiążą się z konkurencyjną jurysdykcją krajową w sprawach karnych. Gwarantuje natomiast według autorki, że wszelkie wątpliwości w trybie odpowiedzi na pytanie prejudycjalne rozstrzygnie wiążąco dla wszystkich państw związanych konwencją ETS w Luksemburgu. Autorka uważa, że trudności, jakie wiążą się ze stosowaniem tej zasady w międzynarodowym obrocie karnym, częściowo może złagodzić zbliżenie się do siebie systemów prawnych poszczególnych państw.

EN

Article 54 of the Convention implementing the Schengen Agreement of 19 June 1990 introduces the supra-national dimension of the ne bis in idem principle. The Convention, as included on 1st of May 1999 into acquis communautaire, is binding for all the EU Member States and for Iceland, Norway and Switzerland. The limits of the ne bis in idem rule are determined by two expressions: "final judgment" and "act". The paper deals with "final judgment". It is unclear whether this notion encompasses only the judgments imposing the penalty and acquittals or it has broader meaning. Its interpretation is difficult due to lack of unified European criminal procedure and by variety of concepts of concluding (disposing of) the criminal proceedings. The ambiguity is even worse because of the differences in language versions of the Convention. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System prawny; Prawo karne; Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości; Prawo WE; Postępowanie karne; Zasada ne bis in idem

EN

Legal system; Criminal Law; Judgments of the European Court of Justice; European Community law; Criminal procedure; Ne bis in idem principle

• Czasopismo: Przegląd Prawa Europejskiego i Międzynarodowego
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 1
• Strony: 5--22

Twórcy

autor

Barbara Nita

Bibliografia

• J. Banach-Gutierrez, "Jurysta" 2004, nr 11-12, s. 4 n.
• J.-F. Bohnert, O. Lagodny, Art. 54 SDU im Lichte der nationalen Wiederaufnahmegrunde. Zugleich Besprechung von BGH, Urteil vom 10.6.1999-4 StR 87/98, "Neue Zeitschrift für Strafrecht" 2000, nr 12, s. 638-639.
• M. Böse, Der Grundsatz 'ne bis in idem' in der Europäischen Union (Art. 54 SDU), "Goltdammer's Archiv für Strafrecht" 2003, nr 10, s. 750.
• H.J. Bratsch, Ne bis in idem: the european perspective, "Revue Internationale de droit penal" 2002, nr 3-4, s. 1168-1169.
• M. Cieślak, Polska procedura karna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1984, s. 444 n.
• P. Conte, P. Maistre du Chambon, Procedure Penale, Paris 2001, s. 83.
• G. Conway, Ne Bis in Idem in International Law, "International Criminal Law Review" 2003, nr 3, s. 226.
• G. Dannecker, Die Garantie des Grundsatzes 'ne bis in idem' in Europa, w: H.J. Hirsch, J. Wolter, U. Brauns (red.), Festschrift für Gunter Kohlmann zum 70. Geburtstag, Köln 2003, s. 597-600.
• W. Daszkiewicz, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, Bydgoszcz 2000, t. l, s. 161.
• J.L. de la Cuesta, Concurrent National and International Criminal Jurisdiction and the Principle 'ne bis in idem'. General Report, "Revue Internationale de droit penal" 2002, nr 3-4, s. 708.
• Z. Doda, Prawomocność orzeczenia jako warunek dopuszczalności rewizji nadzwyczajnej, "Nowe Prawo" 1970, nr 6, s. 875 n.
• A. Eicker, Transstaatliche Strafverfolgung. Ein Beitrag zur Europäisierung, Internationalisierung undForten-rwicklung des Grundsatzes neb is in idem, Centaurus Verlag, St. Gallen-Herbolzheim 2004, s. 76.
• J. Grajewski, L.K. Paprzycki, M. Płachta, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. l, Zakamycze, Kraków 2003, s. 674.
• T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2003, s. 188 n.
• A. Grzelak, "Rzeczpospolita" z 21 lutego 2003.
• P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. l, Warszawa 2004, s. 129 oraz przywołane tam orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
• http://www.curia.eu.int.
• H. Jung, Einheit und Vielfalt der Reformen des Strafprozessrechts in Europa, "Goltdammer 's Archiv für Strafrecht" 2002, nr 2, s. 65 n.
• M. Kadric, O. Scheiber, Ausgangspunkt Tampere: Unterwegs zum europäischen Strafprozess, "Juridicum" 2004, nr 4, s. 207 n.
• T. Kleinknecht, L. Meyer-Gossner, Strafprozessordnung mit GVG und Nebengesetzen, München 2001, s. 587-588.
• H.H. Kühne, Ne bis in idem in den Schengen Vertragsstaaten, "Juristenzeitung" 1998, nr 8, s. 876-877.
• O. Lagodny, Viele Strafgewalten und nur ein transnationales ne-bis-in-idem?, w: A. Donatsch, M. Forster, Ch. Schwarzenegger (red.), Strafrecht, Strafprozessrecht und Menschenrechte, Festschrift für Stefan Trechsel zum 65. Geburtstag, Basel 2002, s. 253 n
• C. Luttermann, Der Sinn für das Europäische Recht, "Juristenzeitung" 1998, nr 18, s. 880.
• M. Mansdörfer, Das Prinzip des ne bis in idem im europäischen Strafrecht, Berlin 2004, s. 176.
• K. Marszał, Proces karny, Wydawnictwo "Volumen", Katowice 1997, s. 84 n.
• "Neue Juristische Wochenschrift" 2003, nr 16, s. 1173-1174.
• "Neue Zeitschrift für Strafrecht" 2005, nr 6, s. 344-346.
• B. Nita, Konstytucyjne granice zwalczania przestępczości zorganizowanej (rozważania na tle instytucji świadka koronnego), "Przegląd Sądowy" 2003, nr 5, s. 83 n.
• B. Nita, Rozstrzyganie problemów wiążących się z kolizją jurysdykcji karnej pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej w oparciu o zasadę 'ne bis in idem', Materiały robocze 6/06 Centrum Europejskie Natolin, Warszawa 2007, s. 13-15.
• B. Nita, Zasada ne bis in idem w międzynarodowym obrocie karnym, "Państwo i Prawo" 2005, nr 3, s. 18 n.
• G. Pfeiffer, Strafprozessordnung und Gerich tsverfassungsgesetz, München 2001, komentarz do paragrafu 153, nb. 3.
• J. Raglewski, w: A. Zoil (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, t. l, Wolters Kluwer Polska - LEX, Kraków 2004, s. 1365.
• A. Sakowicz, A. Górski, Bariery prawne integracji europejskiej w sprawach karnych. Materiały robocze 3/05, Centrum Europejskie - Natolin, Warszawa 2005, s. 28 n.
• A. Sakowicz, Zasada ne bis in idem na gruncie art. 114 kodeksu karnego, "Przegląd Sądowy" 2003, nr 10, s. 118.
• H. Satzger, Die Europäisierung des Strafrechts, Köln-Berlin-Bonn-München 2001, s. 691.
• Robert S. Sawicki, "Prokuratura i Prawo" 2005, nr 2, s. 79 n.
• W. Schomburg, Konkurrierende nationale und Internationale Strafgerichtsbarkeit und das Grundsatz 'Ne bis in idem', w: Menschengerechtes Strafrecht. Festschrift für Albin Eser zum 70. Geburtstag, München 2005, s. 836.
• F.Ch. Schroeder, Strafprozessrecht, München 1993, s. 105-106 oraz 195-196.
• I. Skomerska-Muchowska, "Przegląd Prawa Europejskiego" 2003, nr 2.
• E. Socha, Zbieżność a komplementarność jurysdykcji międzynarodowych trybunałów karnych i sądów kraj owych, Wydawictwo UWr, Wrocław 2004, s. 156-161.
• B. Specht, Die zwischenstaatliche Geltung des Grundsatzes 'ne bis in idem'. Zugleich ein Beitrag zur Auslegung des Art. 103 ust. 3 Grundgesetz, Berlin 1999, s. 136.
• S. Stein, Ein Meilstein für das europäische 'ne bis in idem', "Neue Juristische Wochenschrift" 2003, nr 16, s. 1163.
• S. Steinborn, Porozumienia w polskim procesie karnym, Kraków 2005, s. 61-79.
• A. Światłowski, w: G. Bogdan, A. Nita, Z. Radzikowska, A. Światłowski, Kodeks karny skarbowy z komentarzem, Arche, Gdańsk 2000, s. 483.
• A. R. Światłowski, Koncepcja porozumień karnoprocesowych, "Państwo i Prawo" 1998, nr 2, s. 50.
• A. R. Światłowski, Porozumienia w procesie karnym niektórych państw europejskich, "Przegląd Sądowy" 1998, nr l, s. 48 n.
• H. Thomas, Das Recht auf Einmaligkeit der Strafverfolgung. Vom nationalen zum internationalen ne bis in idem, Baden-Baden 2002, s. 176 n.
• P. Tonini, Manuale di procedura penale, Milano 2000, s. 166.
• H. van der Wilt, The European Arrest Warrant and the Principle ne bis in idem, w: R. Blextoon, W. van Ballegooij (red.), Handbook on the European Arrest Warrant, TMC Asser Press, The Hague 2005, s. 99.
• S. Waltoś, Proces karny. Zarys systemu. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2003, s. 446-457.
• A. Wąsek, Krytyczne uwagi do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 maj a 2000 r. (P 1/00), dotyczącego warunkowego umorzenia postępowania karnego, w: Współczesny polski proces karny. Księga ofiarowana Profesorowi Tadeuszowi Nowakowi, Printer, Poznań 2000, s. 23 oraz przywoływana tam literatura.
• L. Yli-Vakkuri, Schengen and Enlargement - Enlarging the Area without Internal Border Controls, w: C. Faria (red.), Enlarging the Area of Freedom, Security and Justice, Maastricht 2005, s. 3-4.