Modele stosunków państwo-Kościół w Unii Europejskiej

• Autorzy: Sławomir Sowiński

Warianty tytułu

Completion Models of Realtions between the State and Church in the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawiono trzy modele stosunków państwo-Kościół: model ostrej separacji, model autonomii i współpracy oraz model Kościoła państwowego (narodowego). W 1997 roku przyjęto w Amsterdamie tzw. klauzulę kościelną, która gwarantuje uznanie Unii dla wszystkich opisanych modeli.

EN

Contrary to the view - quite common until recently - about inevitable process of secularization, religions still play important role in political life of today's Europe and contemporary world. There are three different models of relations between the State and Church (or religious communities) in the European Union Member States. In the "sharp separation model" (such as that in France) the entire public space is described as secular and Churches, are regarded as private entities, although the State guarantees religious freedom to all. In the "autonomy and cooperation model" (for example Germany, Italy, Spain, Poland, Hungary, Lithuania) on the one hand mutual autonomy of Church institutions and the State is emphasised, while on the other hand the State, both in the Constitution and in political practice treats Churches and religious communities as institutions of public and social life utility. In that model the State supports, either directly or indirectly, activities of the largest Churches and religious communities. The model of "national Church" (the United Kingdom, Greece, Denmark) features strict relationship between the institution of State and the Church which has played crucial role in the history and largely influenced the way the identity of a given society evolved. In political practice such formal relationships are becoming less and less binding over the recent years. The attitude of the European Union which regards all these models and equally rightful, refusing to priorities any of them over the others seem very fair and right. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Religia; Kościół w polityce; Integracja gospodarcza i polityczna Europy; Wolność religijna; Sekularyzacja

EN

Religion; Church in Politics; Economic and political integration of Europe; Religious freedom; Secularization

• Czasopismo: Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 3
• Strony: 39--78

Twórcy

autor

Sławomir Sowiński

Bibliografia

• Casanowa J., Religie publiczne w nowoczesnym świecie, Kraków 2005.
• Dz.Urz. UE, C 306/42, 17.12.2007, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/ /LexUriServ.do?uri=OJ:C:2007:306:0042:0133:PL:PDF
• Grabowska M., Przemiany polskiej religijności w: Kościół katolicki w przededniu wejścia do Unii Europejskiej, red. P.Mazurkiewicz, Warszawa 2003.
• Grabowska M., Religia, jednostka, wspólnota, "Chrześcijaństwo, świat, polityka" nr 2(6)2008.
• http://www.gTecja.home.pl/econstitution.htmttS02
• http://www.servat.umbe.cn/icVdaOOOOO_.html
• Huntington S., Trzecia fala demokratyzacji, Warszawa 1995.
• Juros H., Klauzula o Kościołach w Traktacie Amsterdam-skim w: Europa. Fundamenty jedności, red. A.Dylus,,Warszawa 1999.
• Margueritte B., Religia i republika, Francuski model stosunków państwo - Kościół w: Religia - tożsamość - Europa, red. P.Mazurkiewicz, S.Sowiński, Wrocław 2005.
• Robbers G., W sprawie artykułu kościelnego w Układzie Europejskim -Maastricht II w: Europa i Kościół, red. H.Juros, Warszawa 1997.
• Soler I., Kościół katolicki w nowej sytuacji politycznej Hiszpanii w: Religia - tożsamość - Europa, red. P.Mazurkiewicz, S.Sowiński, Wrocław 2005.
• Stasiński M., Polityczno-kulturowy kontekst sporów państwo - Kościół we współczesnej Hiszpanii.
• U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, red. M.Kempny, A.Kapciak, S.Łozińska, Warszawa 1997.
• Wnuk-Lipiński E., Meandry formowania się społeczeństwa obywatelskiego w Europie Środkowej i Wschodniej, "Chrześcijaństwo, świat, polityka" nr 1(2)2007.
• Zaraziński G., Nauczanie religii w szkole. Praktyka europejska na przykładzie wybranych państw, "Katecheta" nr 3(322)72006, s.70-76.