Modele zachowań konsumentów w teoriach ekonomicznych i marketingowych

• Autorzy: Tomasz Zalega

Warianty tytułu

Models of consumer behaviour in economic and marketing theories

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kluczowym celem artykułu jest prezentacja spojrzenia na kwestie konsumpcji gospodarstw domowych w ujęciu mikro- i makroekonomicznych teorii konsumpcji. W pierwszej części artykułu przeanalizowano najistotniejsze tradycyjne (tj. koncepcja homo oeconomicus, teoria konsumpcji G.S. Beckera, koncepcja racjonalności selektywnej H. Lebensteina, koncepcja ograniczonej racjonalności H.A. Simona, teoria dochodu względnego J.S. Duesenberry'ego, hipoteza dochodu permanentnego M. Friedmana, hipoteza cyklu życia F. Modiglianiego, R. Brumberga i A.K. Ando) i współczesne teorie konsumpcji (tj. model konsumpcji H.E. Lelanda, teoria oszczędności buforowych Ch.D. Carrolla, behawioralna teoria cyklu życia H.M. Shefrina i R.H. Thalera). W dalszej części tekstu skoncentrowano się na koncepcjach marketingu, a zwłaszcza na zintegrowanych i empirycznych modelach zachowania konsumentów z zakresu consumer behaviour, uważanej za interdyscyplinarną dziedzinę wiedzy. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy artykuł. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents issues related to household consumption on the grounds of microeconomic and macroeconomic theories of consumption. The first part of the article provides an analysis of the major traditional theories (such as the concept of homo oeconomicus, G. Becker's theory of consumption, H. Lebenstein's concept of selective rationality, H.A. Simon's limited rationality concept, J.S. Duesenberry's relative income theory, M. Friedman's permanent income hypothesis, the life cycle theory by F. Modigliani, R. Brumberg and A.K. Ando) and modern theories of consumption (i.e. H.E. Leland's model of consumption, Ch.D. Carroll's buffer-stock theory of savings, the behavioural life-cycle hypothesis by H.M. Shetrin and R.H. Thaler). Subsequently, the author discusses marketing concepts, paying special attention to the integrated and empirical models of consumer behaviour, which is considered to be an interdisciplinary branch of science. Finally, the author summarises the presented arguments and presents the most important conclusions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Master of Business Administration (MBA); Zachowania konsumenta; Konsument; Konsumpcja gospodarstw domowych; Teoria konsumpcji; Ograniczona racjonalność

EN

Master of Business Administration (MBA); Consumer behaviour; Consumer; Consumption in household; Consumption theory; Bounded rationality

• Czasopismo: Master of Business Administration
• Rocznik: 2009
• Tom: 17
• Numer: nr 1
• Strony: 89--107

Twórcy

autor

Tomasz Zalega

Bibliografia

• 1. Ando, A., Modigliani, F., (1963) The Life — Cycle Hypothesis of Saving: Aggregate Implication and Tests. American Economic Review, Vol. 53.
• 2. Andreasen, A.R. (1965) Attitudes and consumer behavior: a decision model. In: Preston, L.E. (ed.) New Research in Marketing, Institute of Business and Economic Research, Berkley, CA: University of California.
• 3. Antonides, G., van Racji, F.W. (2003) Zachowania konsumenta. Podręcznik akademicki, Warszawa: WN PWN.
• 4. Baribula, P. (2006) Oszczędności i wybór miedzyokresowy — podejście behawioralne. Materiały i Studia NBP, z. 208.
• 5. Baumol, W. (1972) Economic Theory and Operations Analysis, Englewood Cliffs NJ: Prentice-Hall.
• 6. Becker, G.S. (1990) Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, Warszawa: PWN.
• 7. Bettman, J.R. (1979) An Information Processing Theory of Consumer Choice, Reading MA: Addison-Wesley. Menlo Park. Blackwell.
• 8. R.D., Engel, J., Kollat, D.T. (1978) Consumer Behavior, Hinsdale IE: Dryden Press.
• 9. Bogunia-Borowska, M., Śleboda, M. (2003) Globalizacja i konsumpcja: dwa dylematy współczesności, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• 10. Browning, M., Lusardi, A. (1996) Household Saving: Micro Theories and Micro facts. Journal of Economic Literature, Vol. XXXIV.
• 11. Browning, M., Crossley, T.E. (2001) The Life Cycle Model of Consumption and Saving. The Institute of Fiscal Studies, WPO1/15, maj.
• 12. Carroll, Ch.D. (1997) The Buffer-Stock Theory of Saving and the Life-Cycle/Permanent Income Hypothesis. The Quarterly Journal of Economics, 112, No.l.
• 13. Chamberlin, E.H. (1937) Monopolistic or Imperfect Competition?, Quarterly Journal of Economics, No 51.
• 14. Deaton, A. (1991) Saving and Liquidity Constraints, Econo-metrica, Vol. 59, No. 5.
• 15. Duesenberry, J.S. (1952) Income, Saving and the Theory of Consumer Behavior. Harvard-Cambridge MA: Harvard University Press.
• 16. Engel, J.F., Kollat, D.T, Blackwell, R.D. (1973) Consumer Behavior. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc.
• 17. Fishbein, M., Ajzen, I. (1975) Belief, Attitude, Intention and Behevior: An Introduction to Theory and Research, Reading, MA: Addison-Wesley.
• 18. Flavin, M. (1981) The Adjustment of Consumption to Changing Expectations About Future Income. The Journal of Political Economy, Vol. 89, No. 5, październik.
• 19. Friedman, M. (1957) A Theory of Consumption Function, Princeton: Princeton University Press.
• 20. Gajewski, S. (1987) Hierarchia i intensywność' potrzeb konsumpcyjnych gospodarstw domowych (determinant, zróżnicowanie i mechanizmy rozwoju). Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• 21. Gajewski, S. (1994) Zachowanie się konsumenta a współczesny marketing. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• 22. Galbraith, J.K. (1979) Ekonomia a cele społeczne. Warszawa: PWN.
• 23. Hall, R.E. (1978) Stochastic Implication of the Live Cycle-Permanent Hypothesis: Theory and Evidence. The Journal of Political Economy, Vol. 86, No. 6.
• 24. Hansen, F. (1972) Consumer Choice Behavior. A Cognitive Theory. New York: The Free Press.
• 25. Helgeson, J.G. (1984) Trends in a Consumer Behavior Literature — a Content Analysis. Journal of Consumer Research, No 10.
• 26. Hodoly, A. (1971) Gospodarstwo domowe i jako rola społeczno-ekonomiczna. Warszawa: KiW.
• 27. Howard, J.A., Sheth, J.N. (1969) The Theory of Buyer Behavior. New York: John Wiley and Sons.
• 28. Janos-Kresto, M., Mroz, B. (red.) (2006) Konsument i konsumpcja we współczesnej gospodarce. Warszawa: SGH.
• 29. Kollat, J., Blackwell, R., Kollat, D. (1978) Consumer Behavior. Hinsdale: The Dryden Press.
• 30. Leibenstein, H. (1982) Ekonomia przyszłości, PWN, Warszawa.
• 31. Leland, H.E. (1968) Saving and Uncertainty: The Precautionary Demand for Saving. The Quarterly Journal of Economics, Vol. 82, No. 3.
• 32. Miller, G.A., Galanter, H., Pridram, K.H. (1960) Plans and the Structure of Behavior. London—New York: Holt, Reinehart, Winston,
• 33. Modigliani, F., Ando, A.K. (1963) The "Live Cycle" Hypothesis of Saving: Aggregate Implications and Tests. American Economic Review, Vol. LI 11.
• 34. Mowen, J.C. (1993) Consumer Behavior. New York—London: Macmillan.
• 35. Nicosia, F.M. (1966) Consumer Decision Processes: Marketing and Advertising Implications. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• 36. Peter, J.P., Olson, J.C. (1987) Consumer Behavior. Homewood II1: Irwin.
• 37. Sagan, A. (2007) Modele zachowań konsumenta. Kraków: CEM Instytut Badań Rynku i Opinii Publicznej.
• 38. Schiffman, E.G., Kanuk, L.L. (1987) Consumer Behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• 39. Shefrin, H.M., Thaler, R.H. (1988) The Behavioral Life-Cycle Hypothesis. Economic Inquiry, No. 26.
• 40. Światowy, G. (2006) Zachowania konsumenckie. Wrocław: Wydawnictwo AE we Wrocławiu.
• 41. Thaler, R.H. (1986) The Psychology of Economics Conference Handbook, journal of Business, Vol. 59, No. 4, Part 2.
• 42. Zalega, T. (2007) Konsumpcja — podstawy teoretyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW.
• 43. Zalega, T. (2008a) Mikroekonomia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania UW.
• 44. Zalega, T. (2008b) Konsumpcja gospodarstw domowych o niepewnych dochodach. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.