Zdolność konkurencyjna polskiego sektora rolno-spożywczego w handlu wewnątrzwspólnotowym

• Autorzy: Karolina Pawlak

Warianty tytułu

Competitive capacity of the polish agri-food sector in intra-community trade

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu było zidentyfikowanie pozycji konkurencyjnej produktów rolno-spożywczych wytwarzanych w Polsce w handlu wewnątrzwspólnotowym oraz określenie zmian zdolności konkurencyjnej polskiego sektora rolno-żywnościowego na Jednolitym Rynku Europejskim (JRE) w warunkach potencjalnej implementacji nowego porozumienia rolnego WTO lub - opcjonalnie - jego braku. Analizę ex post i projekcję zmian zdolności konkurencyjnej polskiego sektora rolno-spożywczego w handlu wewnątrzwspólnotowym wykonano przy użyciu wyselekcjonowanego zestawu ilościowych mierników międzynarodowej pozycji konkurencyjnej oraz matematycznego modelu równowagi ogólnej Global Trade Analysis Project. Dokonano typologii wybranych grup produktów rolno-spożywczych wytwarzanych w Polsce według poziomu przewag konkurencyjnych na JRE. W tym celu posłużono się metodą Warda z grupy hierarchicznych aglomeracyjnych metod analizy skupień. Wykazano, że do 2015 roku silniejszą pozycją konkurencyjną na JRE mogą się charakteryzować artykuły spożywcze niż surowce rolnicze i podkreślono, że wśród grup produktów o relatywnie najwyższej pozycji konkurencyjnej na JRE nadal powinny dominować produkty pracochłonne. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper aims at determining the competitive position of agri-food products manufactured in Poland in intra-Community trade and at establishing the changes in the competitive capacity of Polish agri-food sector on the European Single Market under the conditions of possible implementation of the new WTO agricultural agreement or failure to implement it. The ex post analysis and projection of changes in the competitive capacity of Polish agri-food sector in intra-Community trade was performed with the use of selected set of quantitative indicators of international competitive position and computable general equilibrium model drawn up by the Global Trade Analysis Project. Also some selected groups of agri-food products manufactured in Poland were divided into types according to their level of competitive advantages on the European Single Market. For the purpose we used the Ward method, from among the group of hierarchical agglomerative clustering methods. It was proved that until 2015 Polish food products would have a stronger competitive position on the European Single Market than raw materials. It was also emphasised that labour-intensive products should be still ranked among the most competitive products in intra-Community trade. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Model GTAP; Przemysł rolno-spożywczy; Konkurencyjność; Metoda Warda; Obliczeniowy model równowagi ogólnej; Sektor rolno-spożywczy

EN

Global Trade Analysis Project model (GTAP); Agri-food industry; Competitiveness; Ward method; Computable General Equilibrium model (CGE); Agri-food sector

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 3
• Strony: 15--32

Twórcy

autor

Karolina Pawlak

Bibliografia

• 1.Adamowicz M.: Konkurencja i konkurencyjność w agrobiznesie. Aspekty teoretyczne i praktyczne. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 2-3, 1999.
• 2.Agriculture in the European Union - Statistical and economic information 2005. European Union, Directorate-General for Agriculture and Rural Development, Brussels-Luxembourg 2006.
• 3.Agriculture in the European Union - Statistical and economic information 2008. European Union, Directorate-General for Agriculture and Rural Development, Brussels-Luxembourg 2009.
• 4.Analiza wybranych zagadnień i tendencji w polskiej produkcji i handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi w 2008 roku. FAMMU/FAPA, Warszawa 2009.
• 5.Bhagwati J.: Wolny handel dziś. Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2003.
• 6.Bieńkowski W.: Reaganomika i jej wpływ na konkurencyjność gospodarki amerykańskiej. PWN, Warszawa 1995.
• 7.Blażejczyk-Majka L., Kala R.: Metody analizy skupień do charakterystyki użytków rolnych wybranych państw Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe SERiA, Tom VII, Zeszyt 5, Warszawa-Poznań 2005.
• 8.Cieślik A.: Nowa teoria handlu zagranicznego w świetle badań empirycznych. PWN, Warszawa 2000.
• 9.Czyżewski, A., Sapa, A.: Mechanizm wymiany rolno-żywnościowej Polski z krajami Unii Europejskiej. Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań 2003.
• 10.FAPRI 2008 U.S. and World Agricultural Outlook. FAPRI, Iowa State University, University of Missouri-Columbia 2008.
• 11.Frohberg K., Hartmann M.: Comparing Measures of Competitiveness. Discussion Paper, No. 2, IAMO, Halle 1997.
• 12.Hertel T.W., Tsigas M.E.: Structure of GTAP [w:] Global Trade Analysis. Modeling and Applications. T. W. Hertel (red.). Cambridge University Press, Cambridge 1997.
• 13.http://epp.eurostat.ec.europa.eu/
• 14.http://web.worldbank.org/
• 15.http://www.fao.org
• 16.Jagiełło M.: Wskaźniki międzynarodowej konkurencyjności gospodarki. Studia i Materiały, nr 80. IKCHZ, Warszawa 2003.
• 17.Jagiełło E. M.: Strategiczne budowanie konkurencyjności gospodarki. Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2008.
• 18.Kawecka-Wyrzykowska E., Zapędowski W.: Porozumienie w sprawie rolnictwa i jego znaczenie dla Polski [w:] Polska w WTO (J. Kaczurba, E. Kawecka-Wyrzykowska red.). IKCHZ, Warszawa 2002.
• 19.Lubiński M.: Konkurencyjność gospodarki: pojęcie i sposób mierzenia [w:] Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki Polski - uwarunkowania i perspektywy (Lubinski M., Smuga T. red). Raporty - Studia nad Konkurencyjnością. Instytut Rozwoju i Studiów Strategicznych, Warszawa 1995.
• 20.Lubiński M., Michalski T., Misala J.: Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki. Pojęcie i sposób mierzenia. Raporty - Studia nad Konkurencyjnością. Instytut Rozwoju i Studiów Strategicznych, Warszawa 1995.
• 21.Marek T.: Analiza skupień w badaniach empirycznych. Metody SAHN. PWN, Warszawa 1989.
• 22.Misala J.: Międzynarodowa zdolność konkurencyjna i międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej. Podstawy teoretyczne. Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2007.
• 23.Pawlak K., Poczta W: Konkurencyjność polskiego sektora rolno-spożywczego w handlu z krajami Unii Europejskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2008.
• 24.Poczta W., Pawlak K.: Liberalizacja światowego handlu rolnego a możliwości rozwoju polskiego handlu zagranicznego produktami rolno-spożywczymi. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 3, 2008.
• 25.Polski handel zagraniczny artykułami rolno-spozywczymi w 2004 roku. FAMMU/FAPA, Warszawa 2005.
• 26.Polski handel zagraniczny artykułami rolno-spozywczymi w 2007 roku. FAMMU/FAPA, Warszawa 2008.
• 27.Prospects for agricultural markets and income in the European Union 2008-2015. European Commission, Directorate-General for Agriculture and Rural Development, Brussels-Luxembourg 2009.
• 28. Revised Draft Modalities for Agriculture. Dokument TN/AG/W/Rev.4. World Trade Organization, 6 December 2008.
• 29.Rynek mięsa stan i perspektywy. IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW, nr 35, 2008.
• 30.Rynek mleka - stan i perspektywy. IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW, nr 35, 2008.
• 31.Rynek rzepaku - stan i perspektywy. IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW, nr 34, 2008.
• 32.Rynek zbóż - stan i perspektywy. IERiGŻ-PIB, ARR, MRiRW, nr 35, 2008.
• 33.Tabela średnich rocznych kursów walutowych NBP. http://www.nbp.pl, 09.04.2009.
• 34.World Agriculture: towards 2030/2050. FAO, Rome 2006.
• 35.Woś A.: Konkurencyjność wewnętrzna rolnictwa. IBRiGŻ, Warszawa 2001.
• 36.Woś A.: W obliczu narastającego kryzysu. IERiGŻ, Warszawa 2000.
• 37.Wziątek-Kubiak A.: Problemy oceny konkurencyjności polskiego przemysłu [w:] Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki polskiej (Mujżel J. red.). Raport nr 30. Rada Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów, Warszawa 1997.