Zróżnicowanie petrograficzne osadów glacjalnych w rejonie gardnieńskiej strefy marginalnej

• Autorzy: Natalia Nowacka , Marta Neumann

Warianty tytułu

The Petrographical Diversity of the Glacial Deposits in the Gardno Marginal Zone

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy było porównanie poziomów glin morenowych występujących w obrębie gardnieńskiej strefy marginalnej za pomocą kryteriów petrograficznych. Podjęto próbę określenia kwestii tego, czy istnieje osobny poziom gliny lodowcowej w obrębie strefy gardnieńskiej strefy marginalnej, który można by uznać za glinę fazy gardnieńskiej ostatniego zlodowacenia.

EN

The exact location of the terminus of Scandinavian ice-sheet at its Gardno phase during the Vistulian glaciation in Poland remains a controversy. The Gardno marginal zone forms hilly range at the southern boundary of the Gardno-Łeba Lowlands on the Pomeranian Coast. Authors attempted to stratigraphically distinguish the tills found within this marginal zone on the assumption that each transgression of the ice-sheet should leave a separate till layer. In order to answer the question whether there is a separate glacial till layer of the Gardno phase of the latest glaciation the authors applied a petrographical method from the PIG instruction manual (5-10 mm gravel fractions and CaCO, concentration in till sample). This method can be used as an auxiliary one in an assessment of glacial levels of different transgression glacier in a given area. Results of the petrographical analysis were compared with existing opinions about the stratygraphical position of the glacial tills in land forms of what is known as the Gardno end moraine. Both the Gardno phase zone and its foreland zone tills were examined from the petrographical point of view. Values of petrographical coefficients calculated for the till samples did not show significant differences from coefficient values of tills in the Leszno-Pomeranian stade of the Vistulian glaciation, especially the Pomeranian phase. It is not possible to identify a separate level of the glacial till which would confirm a litho-stratygraphically separate status of the Gardno phase by means of the petrographical method in the examination of glacial deposits of the Gardno marginal zone (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Geografia; Geologia; Zlodowacenie

EN

Geography; Geology; Glaciation

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2008
• Numer: z. 120
• Strony: 93--103

Twórcy

autor

Natalia Nowacka

autor

Marta Neumann

Bibliografia

• Augustowski B., 1977, Pomorze, PWN, Warszawa.
• Galon R., 1972, Pojezierze Pomorskie i przyległe wysoczyzny jeziorne, [w:] R. Galon (red.). Geomorfologia Polski (Niż Polski), 2, PWN, Warszawa, 129-156.
• Gołębiewski R., Woźniak P.P., 2003, Geneza form zaliczanych do tzw. gardnieńskiej moreny czołowej na przykładzie stanowiska w Borku Skórzyńskim, [w:] R. Gołębiewski (red.), Ewolucja Pojezierzy i Pobrzeży Południowobałtyckich, Kat. Geomorfologii i Geologii Czwartorzędu Uniw. Gdańskiego, Gdańsk, 37-75.
• Jasiewicz J., 1998, Till stratigraphy and glacitectonic Styk of the Gardno Phase and moraine. Stop - Dębina, [w:] Field Symposium on glacial geology at the Baltic Sea Coast in Northern Poland, The Peribaltic Group, INQUA Commission on Glaciation, Excursion Guide, PIG, Warszawa, 61-64.
• Jasiewicz J., 1999, Glacitektoniczna struktura dupleksu (gardnieńska morena czołowa, klif na zachód od Rowów), [w:] R.K. Borówka, Z. Młynarczyk, A. Wojciechowski (red.). Ewolucja geosystemów nadmorskich Południowego Bałtyku, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań-Szczecin, 87-93.
• Jasiewicz J., 200la, Vistuliańskie "gliny czerwone" i ich znaczenie stratygraficzne dla wydzielenia fazy gardnieńskiej, [w:] K. Rotnicki (red.), Przemiany środowiska geograficznego nizin nadmorskich południowego Bałtyku w vistulianie i holocenie, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, 53-56.
• Jasiewicz J., 2001b, Wpływ struktury glacitektonicznej na rzeźbę moreny czołowej na przykładzie form marginalnych fazy gardnieńskiej, [w:] K. Rotnicki (red.), Przemiany środowiska geograficznego nizin nadmorskich południowego Bałtyku w vistulianie i holocenie, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, 57-62.
• Jasiewicz J., Czerniawska J., Krzyszkowski D., 2005, Stratygrafia osadów glacjalnych strefy marginalnej fazy gardnieńskiej (Pobrzeże Słowińskie) na podstawie kryterium petrograficznego, [w:] U.K. Borówka (red.), Plejstoceńskie i holoceńskie przemiany środowiska przyrodniczego Polski (Wybrane aspekty). Oficyna Wyd. IN PLUS, Szczecin.
• Krzyszkowski D., Aleksandrowicz S. W., Kuszell T., Dyrcz M., Gostkowska M., Grzegorczyk B., 1998, Stratigraphy and sedimentary environments of the Late Pleistocene deposits. Stop 11, Poddąbie, [w]: Field Symposium on glacial geology at the Baltic Sea Coast in Northern Poland, The Peribaltic Group, INQUA Commission on Glaciation, Excursion Guide, PIG, Warszawa, 65-78.
• Marks L., Ber A., 1999, Metodyka opracowania Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000, Państwowy Inst. Geologiczny, Warszawa.
• Petelski K., 1985, Budowa geologiczna moreny czołowej i niecki końcowej lobu gardzieńskiego. Biuletyn Inst. Geologicznego, 348, 89-121.
• Rotnicki K., Borówka R.K., 2000, Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000, Arkusz Kluki (2), Państwowy Inst. Geologiczny, Warszawa.
• Rotnicki K., 2001, Stratygrafia i paleogeografia vistulianu Niziny Gardnieńsko-Łebskiej, [w:] K. Rotnicki (red.). Przemiany środowiska geograficznego nizin nadmorskich południowego bałtyku w vistulianie i holocenie, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, 19-29.
• Uniejewska M.. Nosek M., 1986, Objaśnienia do Szczegółowej. Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000, Arkusz Ustka (9), Wyd. Geologiczne, Warszawa.
• Woźniak P.P., 2004, Przydatność analizy litologicznej glin morenowych w badaniach geomorfologicznych stref marginalnych ostatniego zlodowacenia, Przegląd Geologiczny, 52, 4, 336-339.
• ---