Deficyt budżetu państwa i aktywność gospodarcza

• Autorzy: Marcin Krawczyk

Warianty tytułu

Budget Deficit and Economic Activity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Polityka fiskalna, która jest prowadzona za pomocą deficytu budżetowego budzi emocje, bo zdanie ekonomistów na jej temat jest podzielone. Ekonomiści dyskutują o tym, czy zwiększenie deficytu przyczyni się do pobudzenia aktywności gospodarczej. Deficyt może powstać w wyniku zwiększenia zakupów państwa. Dyskusja toczy się wokół tego, czy zmiany wielkości zatrudnienia, produkcji oraz cen będą trwałe, jak również wokół tego, czy deficyt podniesie krajowe stopy procentowe i wypchnie prywatne wydatki tak, że zatrudnienie i produkcja jednak nie wzrosną. Deficyt może również powstać w wyniku obniżenia dochodów podatkowych. Wtedy wątpliwości budzi to, czy niższe obciążenia podatkowe skłonią podmioty gospodarcze do wydatkowania więcej tak, by zatrudnienie i produkcja zaczęły wzrastać. Oddziaływanie deficytu budżetu państwa na aktywność gospodarczą nie jest jednoznaczne, bo jego przebieg jest uzależniony między innymi od tego, jak podmioty gospodarcze postąpią wtedy, gdy w ich portfelach aktywów finansowych pojawią się dodatkowe dłużne papiery państwa. Deficyt budżetu państwa może przynieść niespodziewane skutki, gdy podmioty ogarnia niepewność, która jest cechą kryzysów gospodarczych. Oczekiwania podmiotów stają się niestabilne i jednorodne, gdy zaczynają dominować stadne zachowania. Bardzo ważne staje się wtedy to, czy prowadząc politykę gospodarczą państwo potrafi skutecznie oddziaływać na nastroje podmiotów i kreować ich oczekiwania. (abstrakt oryginalny)

EN

In economic theory the budget deficit policy is a controversial issue and economists dispute over its potency to stimulate the economy. In the case of deficit which results from increased budgetary expenditure the discussion concentrates on such issues as how lasting are the changes in employment, output and prices caused by deficit spending and to what extent the crowding-out effect would raise interest rates and lead to a reduction of households' expenditure. The influence of the deficit on economic activity is ambigious because much depends on what households do when new treasury bills flow into their portfolios. Economic crises make this influence quite uncertain as households' expectations tend to become unstable and their decisions unpredictable. In such a situation the success of the budget deficit policy depends on the ability of policy makers to moderate the behaviour of households. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Deficyt budżetowy; Dług publiczny; Polityka gospodarcza; Teoria ekonomii; Polityka fiskalna

EN

Budget deficit; Public debt; Economic policy; Economic theory; Fiscal policy

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 5
• Strony: 559--578

Twórcy

autor

Marcin Krawczyk

Bibliografia

• A Preliminary Analysis of the President's Budget and an Update of CBO's Budget and Economic Outlook, Congressional Budget Office, Publication no 3196, Congress of the United States, Washington, March 2009.
• Barro R.J., Are Government Bonds Net Wealth? "Journal of Political Economy" 1974, nr 82/6.
• Cyclical Adjustment of Budget Balances Spring 2009, paper signature ECFIN/ REP/51798/2009-EN, European Commission, Directorate General ECFIN Economic Forecasts, 2009.
• Domańska E., Wokół interwencji państwa w gospodarkę. Keynes, Friedman, Laffer, Kennedy, Reagan i inni, PWN, Warszawa 1992.
• Duwendag D., Ketterer K.H., Kosters W, Pohl R., Simmert D.B., Teoria pieniądza i polityka pieniężna, Poltext, Warszawa 1996.
• Economic Report of the President 1994, Council of Economic Advisers, Washington 1994.
• Economic Report of the President 2009, Government Printing Office, Washington 2009.
• Estey J.A., Business Cycles. Their Nature, Cause, and Control, Prentice-Hall Inc., New York 1941.
• Evans G.R., Red Ink, Academic Press, San Diego, CA 1997.
• Fisher L, The Rate of Interest, Macmillan, New York 1907.
• Hubner D., Lubiński M., Małecki W, Matkowski Z., Koniunktura gospodarcza, PWE, Warszawa 1994.
• Krawczyk M., O neutralności długu publicznego. Wokół ricardiańskiego teorematu ekwiwalentności - R. Barro, J. Tobin i inni, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2007.
• Krawczyk M., Program redukcji deficytu budżetu federalnego USA (OBRA'93), "Bank i Kredyt" 1998, nr 3.
• Moździerz A., Nierównowaga finansów publicznych, PWE, Warszawa 2009.
• Pigou A.C., Classical Stationary State, "The Economic Journal" 1943, nr 53/212.
• Ricardo D., Funding System, w: The Works and Correspondence of David Ricardo, red. P. Sraffa, Cambridge University Press, Cambridge 1951.
• Slawiński A., Jacek Osiński J., Operacje otwartego rynku banku centralnego, Fundacja Edukacji i Badań Rynkowych, Warszawa 1995.
• Slawiński A., Polityka stabilizacyjna a bilans płatniczy, PWN, Warszawa 1992.
• Sławiński A., Przyczyny i konsekwencje kryzysu na rynku papierów wartościowych emitowanych przez fundusze sekurytyzacyjne, "Bank i Kredyt" 2007, nr 8-9.
• Sokołów D., Deformacja światowego cyklu koniunkturalnego, PWE, Warszawa 1964.
• Statistical Abstract of the United States 1977, U S Census Bureau, Washington 1977.
• Tobin J., Buiter W.H., Debt Neutrality. A Brief Review of Doctrine And Evidence, "Cowless Foundation Paper" 1979, nr 505.
• Tobin J., Buiter W.H., Fiscal and Monetary Policies. Capital Formation and Economic Activity, "Cowles Foundation Paper" 1980, nr 523.
• Tobin J., Golub S.S., Money, Credit and Capital, Mc-Graw Hill, Boston 1998.