Środowisko pracy jako czynnik wypalenia zawodowego nauczycieli akademickich

• Autorzy: Katarzyna Wojtaszczyk

Warianty tytułu

Work environment as a source of academic teachers' burnout

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Sposób zarządzania polskimi uczelniami wyższymi powoduje spadek motywacji do pracy, a stosowane rozwiązania organizacyjne sprzyjają powstawaniu syndromu wypalenia zawodowego nauczycieli akademickich. W opracowaniu podjęto zatem próbę identyfikacji tych czynników środowiska pracy, które prowadzić mogą do wypalania się pracowników nauki. (abstrakt oryginalny)

EN

The manner of organization of Polish institutions of tertiary education decreases the motivation of their employees. Applied organizational solutions cause the academic teachers' burnout syndrome. The article's aim is to identify these work environment factors which make academic teachers burned out. According to burnout theory, I specify the main organizational reasons of academic teachers burnout: destructive demands and the lack of organizational support. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Szkolnictwo wyższe; Środowisko pracy; Nauczyciele; Warunki pracy

EN

Higher education; Working environment; Teachers; Working condition

• Czasopismo: Współczesne Zarządzanie
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 4
• Strony: 63--74

Twórcy

autor

Katarzyna Wojtaszczyk

Bibliografia

• 1. Abramowicz Ł., Labenz P., Miąskiewicz M., (2005), Czesne, reforma i liberalizacja rynku szkolnictwa wyższego, "e-mentor" nr 4.
• 2. Brzeziński J., (2004), O osobliwościach uniwersyteckiego kształcenia [w:] W. Ambrozik, K. Przyszczypkowski (red.), Uniwersytet, społeczeństwo, edukacja, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• 3. Buchner-Jeziorska A., (2006), Konkurencja na rynku usług edukacyjnych na poziomie wyższym [w:] G. Nowaczyk, P. Lisiecki (red.), Marketingowe zarządzanie szkołą wyższą, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań.
• 4. Burisch M., (2006), W poszukiwaniu teorii - przemyślenia na temat natury i etiologii wypalenia [w:] H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, PWN, Warszawa.
• 5. Cach R., Nauczyciele i naukowcy, "Tygodnik Powszechny Online", www.tygodnik.com.pl [ostatni dostęp: 1 marca 2008 r.].
• 6. Czubaj M., (2004), Niższe szkoły wyższe, Polityka, nr 40 (2472).
• 7. Dawid J.W., (1962), O duszy nauczycielstwa [w:] W. Okoń (red.), Osobowość nauczyciela, PZWS, Warszawa.
• 8. Denek K., (2004), Tendencje przemian uniwersytetu [w:] W. Ambrozik, K. Przyszczypkowski (red.), Uniwersytet, społeczeństwo, edukacja, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• 9. Gabryelak E., (2007), Sytuacja kobiet w nauce w Polsce - wyzwania okresu transformacji systemowej lat 90. Nowe nadzieje i szanse rozwoju kariery wynikające ze wstąpienia Polski do Unii Europejskiej [w:] E. Oleksy (red.), Idealistki, siłaczki, reformatorki. Kobiety w nauce polskiej, Uniwersytet Łódzki, Ośrodek Naukowo Badawczy Problematyki Kobiet, Łódź.
• 10. Guliński J., (2005), Czego Jaś i Jan powinni się uczyć?, www.sprawynauki.waw.pl, nr 10 [ostatni dostęp: 9 maja 2008 r.].
• 11. Hołdys A., PAN nie dla pań, "Polityka" nr 26/2008, s. 78, www.polityka.pl [ostatni dostęp: 11 maja 2008 r.].
• 12. Iwicka M., (2006), O potrzebie nowej filozofii edukacyjnej [w:] S. Konarski (red.), Kompetencje społeczno-psychologiczne ekonomistów i menedżerów. Teoria, badania, edukacja, SGH, Warszawa.
• 13. Jakubczyk J., (2004), Trudne życie uczelni, "Forum Akademickie" nr 1, www.forumakad.pl [ostatni dostęp: 28 kwietnia 2008 r.].
• 14. Kliombka-Jarzyna J., (2005), Wypalenie zawodowe jako przykład patologii zarządzania zasobami ludzkimi [w:] Z. Janowska, J. Cewińska, K. Wojtaszczyk (red.), Dysfunkcje zarządzania zasobami ludzkimi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• 15. Kodeks etyczny Polskiej Akademii Nauk. Dobre obyczaje w nauce. www.paleo.pan.pl/documents/Kodeks_Etyczny_PAN.pdf
• 16. Kokot M., Wysocki T., (2008), Młodzi zdolni robią doktoraty na Zachodzie, "Gazeta Wyborcza" z 21 kwietnia 2008 r., http://wyborcza.pl [ostatni dostęp: 6 maja 2008 r.].
• 17. Kolasiński M., Lisiecki P., (2005), Czy dobra uczelnia musi być droga?, "Nowe Życie Gospodarcze" nr 1.
• 18. Kopertyńska M.W., (2005), Wynagradzanie w publicznej uczelni wyższej - motywacja czy demotywacja [w:] Z. Janowska, J. Cewińska, K. Wojtaszczyk (red.), Dysfunkcje zarządzania zasobami ludzkimi, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• 19. Kudowska A., (2004), Twórcza postawa jako element kompetencji zawodowych nauczyciela akademickiego, http://belfer.univ.szczecin.pl [ostatni dostęp: 24 czerwca 2007 r.].
• 20. Kurcz I., (2000), Psychologia języka i komunikacji, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• 21. Lewowicki T., (2004), Kształcenie uniwersyteckie - siła tradycji, presja współczesności, pytania o przyszłość, przesłania [w:] W. Ambrozik, K. Przyszczypkowski (red.), Uniwersytet, społeczeństwo, edukacja, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• 22. Mała encyklopedia PWN, (2000), PWN, Warszawa.
• 23. Mały rocznik statystyczny Polski 2007, (2007), ZWS, Warszawa.
• 24. Nagrodkiewicz A., (2007), Przedsiębiorczość akademicka. Doświadczenia i opinie polskich przedsiębiorców akademickich, www.euroinfo.org.pl [ostatni dostęp: 29 kwietnia 2008 r.].
• 25. Newson J.A., (2004), Disrupting the "student as customer" model: The New Emancipatory Project [w:] International Relations, tom 18 nr 2, [za:] A. Balcerak, (2005), Kształcenie zorientowane na studenta - sceptycznie o metaforze "student-klient" [w:] T. Stalewski (red.), Jakość kształcenia na kierunku zarządzanie i marketing. Problemy, badania, rozwiązania, Difin, Warszawa.
• 26. Pelczar A., (2000), Edukacyjne dylematy, czyli szkic o misji uniwersytetu i reformach w szkolnictwie wyższym, "Tygodnik Powszechny" nr 42.
• 27. Pines A.M., (2006), Wypalenie - w perspektywie egzystencjonalnej [w:] H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, PWN, Warszawa.
• 28. Rykiel Z., (2004), Nauczyciele akademiccy i studenci nieakademiccy, www.forumakad.pl [ostatni dostęp: 24 czerwca 2007 r.].
• 29. Schultz D.P., Schultz S.E., (2002), Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy, PWN, Warszawa.
• 30. Sęk H., (2000), Zespół wypalenia zawodowego u nauczycieli akademickich: uwarunkowania - przejawy - konsekwencje [w:] A. Brzezińska, J. Brzeziński (red.), Ewaluacja procesu kształcenia w szkole wyższej, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
• 31. Striker M., Wojtaszczyk K., (2008), E-learning w uczelni wyższej. Przesłanki i bariery stosowania [w:] W. Pawnik, L. Zbiegień-Maciąg (red.), Organizacje w gospodarce innowacyjnej - aspekty społeczne, prawne, psychologiczne, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków.
• 32. Syroka J., (2003), Wypalenie zawodowe a koszty indywidualne i społeczne [w:] S. Witkowski (red.), Psychologiczne wyznaczniki sukcesu w zarządzaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• 33. Szeląg A., (2006), Funkcje szkoły wyższej w kontekście Procesu Bolońskiego [w:] A. Szerląg (red.), Problemy edukacji w szkole wyższej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• 34. Śnieżyński M., (2000), O autorytecie nauczyciela akademickiego, Konspekt. Pismo Akademii Pedagogicznej w Krakowie, nr 3 (wersja on-line) www.wsp.krakow.pl [ostatni dostęp: 19 lutego 2008 r.].
• 35. Terelak J.F., (2005), Psychologia organizacji i zarządzania, Difin, Warszawa.
• 36. Tyl A., (2006), Poczucie bezpieczeństwa nauczycieli akademickich a ewaluacja w szkolnictwie wyższym [w:] A. Kusztelak, A. Zduniak (red.), Kształcenie zawodowe w teorii i praktyce edukacyjnej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, Poznań.
• 37. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym.
• 38. Walasek S., (2006), Mistrz-nauczyciel w kalejdoskopie tradycji i ponowoczesności [w:] A. Szerląg (red.), Problemy edukacji w szkole wyższej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• 39. http://www.nauka.gov.pl [ostatni dostęp: 8 maja 2008 r.].