Źródła zatrudnienia nierejestrowanego w Polsce

• Autorzy: Stanisław Cichocki , Joanna Tyrowicz

Warianty tytułu

Causes of unregistered employment in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wyróżnia się dwie podstawowe przyczyny podejmowania tzw. nierejestrowanego zatrudnienia, czyli świadczenia pracy na rzecz kogoś bez odprowadzania należnych składek i podatków. Po pierwsze wysoki klin podatkowy może czynić oficjalne zatrudnienie nieopłacalnym (indywidualna minimalna wymagana płaca jest wyższa niż przychody z zatrudnienia netto). Wówczas realną przyczyną zatrudnienia nierejestrowanego byłaby chęć uniknięcia opodatkowania. Po drugie, sztywności na rynku pracy mogą powodować, że dla niektórych pracowników rejestrowane zatrudnienie może być po prostu nieosiągalne, przynajmniej czasowo. Powodowałoby to poszukiwanie szans zarobkowych poza granicami oficjalnego rynku pracy. To rozróżnienie jest przydatne, bo pozwala na sformułowanie empirycznie weryfikowalnej hipotezy na temat źródeł nierejestrowanego zatrudnienia. W przypadku pierwszej motywacji należałoby się spodziewać, że zarobki osób w tzw. szarej strefie są wyższe niż osiągane przez podobne osoby zatrudnione formalnie. Druga motywacja sugerowałaby natomiast odwrotną relację i faktycznie niższe zarobki osób pozostających poza oficjalnym rynkiem pracy. W artykule używamy unikatowej bazy danych pochodzącej z badania dotyczącego pracy nierejestrowanej, wykorzystujemy techniki dekompozycji oraz metodę dopasowywania na podstawie miary podobieństwa (propensity score matching). Następnie pokazujemy, że pracujący w szarej strefie mają niższe zarobki niż osoby formalnie zatrudnione, ceteris paribus. (abstrakt oryginalny)

EN

Unregistered employment may follow from two main labour market failures. In the first case, labour taxation distortions in the official market make it ineffective for some agents to engage in registered employment due to a tax wedge, which makes the revenues from unofficial employment higher than the corresponding official ones (tax evasion hypothesis). The alternative explanation refers to labour market tightness - regular employment may be unattainable for workers, prompting them to seek earning opportunities beyond the boundaries of the official labour market (market segmentation hypothesis). We use a unique data set from a survey on undeclared employment. Using propensity score matching and decomposition techniques, we demonstrate that workers of the shadow economy have lower revenues than their matched official economy counterparts, ceteris paribus. (riginal abstract)

Słowa kluczowe

PL

Klin podatkowy; Zatrudnienie; Szara strefa; Rynek pracy; Metoda Propensity Score Matching (PSM); Ceteris paribus

EN

Tax wedge; Employment; Grey economy; Labour market; Propensity Score Matching; Ceteris paribus

• Czasopismo: Bank i Kredyt
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 1
• Strony: 81--97

Twórcy

autor

Stanisław Cichocki

autor

Joanna Tyrowicz

Bibliografia

• Bednarski M. (1992), Drugi obieg gospodarczy - przesłanki, mechanizmy i skutki w Polsce lat osiemdziesiątych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Bednarski M., Kokoszczyński R., Stopyra J. (1988), Kształtowanie się rozmiarów drugiego obiegu w Polsce w latach 1977-1986, Bank i Kredyt, 8-9, 11-18.
• Blinder A.S. (1973), Wage Discrimination: Reduced Form and Structural Estimates, Journal of Human Resources, 18 (4), 436-455.
• Caliendo M., Kopeinig S. (2008), Some Practical Guidance For The Implementation of Propensity Score Matching, Journal of Economic Surveys, 22 (1), 31-72.
• Cassel D., Jaworski W., Kath D., Kierczynski T., Lutkowski K., Paffenholz H.-J. (1989), Inflation und Schattenwirtschaft im Sozialismus, S+W Steuer- und Wirtschaftsverlag, Hamburg.
• Dupaigne M.H.P. (2001), A Dynamic Macro Model of the Informal Economy, Working Paper, Center for Economic Research and Graduate Education, Prague.
• Eilat Y., Zinnes C. (2002), The Shadow Economy in Transition Countries: Friend or Foe? A Policy Perspective, World Development, 30 (7), 1233-1254.
• Fields G., Yoo G. (2000), Falling Labour Income Inequality in Korea's Economic Growth: Patterns and Underlying Causes, Review of Income and Wealth, 46 (2), 136-159.
• Frey B., Weck-Hanneman H. (1984), The Hidden Economy As An "Unobserved" Variable, European Economic Review, 26 (1-2), 33-53.
• Friedman E., Johnson S., Kaufmann D., Zoido-Lobaton P. (2000), Dodging the Grabbing Hand: the Determinants of Unofficial Activity in 69 Countries, Journal of Public Economics, 76 (3), 459-493.
• Fugazza M., Jacques J.-F. (2004), Labor Market Institutions, Taxation And The Underground Economy, Journal of Public Economics, 88 (1-2), 395-418.
• Gardes F., Starzec C. (2002), Polish Households between Transition and Informal Markets, mimeo, http://www.rennes.inra.fr/jma2002/pdf/gardes.pdf.
• Graversen E.K., Smith N. (2002), Tax Evasion and Work in the Underground Sector, CLS Working Papers 01-2, University of Aarhus, Aarhus School of Business, Centre for Labour Market and Social Research, Aarhus.
• GUS (2005), Praca nierejestrowana w Polsce w 2004 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Gutmann P. (1977), The Subterranean Economy, Financial Analysts Journal, 33(6), 24-27.
• Heckman J., Ichimura H., Smith J., Todd P. (1998), Characterizing Selection Bias Using Experimental Data, Econometrica, 66 (5), 1017-1098.
• Heckman J., Ichimura H., Todd P. (1997), Matching as an Econometric Evaluation Estimator: Evidence from Evaluating a Job Training Programme, Review of Economic Studies, 64, 605-654.
• Heckman J., Ichimura H., Todd P. (1998), Matching as an Econometric Evaluation Estimator, Review of Economic Studies, (65), 261-294.
• Heckman J.J. (1979), Sample Selection Bias as a Specifcation Error, Econometrica, 47 (1), 153-161.
• Johnson S., Kaufmann D., Zoido-Lobaton P. (1998), Corruption, Public Finances and the Unofficial Economy, Discussion Paper, 2169, World Bank, Washington D.C.
• Juhn C., Murphy K., Pierce B. (2000), Wage Inequality and the Rise in Returns to Skill, Journal of Political Economy, 101, 410-442.
• Kalaska M., Witkowski J. (1996), Praca nierejestrowana w Polsce w 1995 roku - wyniki badania ankietowego, w: Szara gospodarka w Polsce. Rozmiary, przyczyny, konsekwencje, Studia i Prace, Zakład Badań Statystyczno-Ekonomicznych GUS, Warszawa.
• Kopczuk W. (2001), Redistribution When Avoidance Behavior Is Heterogeneous, Journal of Public Economics, 81 (1), 51-71.
• Kriz K.A., Meriküll J., Paulus A., Staehr K. (2007), Why Do Individuals Evade Payroll And Income Taxation In Estonia?, University of Tartu Working Paper, 49, Tartu.
• Lemieux T., Fortin B., Frechette P. (1994), The Effect of Taxes on Labor Supply in the Underground Economy, American Economic Review, 84 (1), 231-254.
• Meriküll J., Staehr K. (2008), Unreported Employment and Tax Evasion in Midtransition: Comparing Developments and Causes in the Baltic States, Bank of Estonia Working Papers 2008-06, Bank of Estonia, Tallinn.
• MPiPS (2008), Przyczyny pracy nierejestrowanej, jej skala, charakter i skutki społeczne, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Morduch J., Sicular T. (2002), Rethinking Inequality Decomposition, with Evidence from Rural China, The Economic Journal, 112, 93-106.
• Oaxaca R. (1973), Male-Female Wage Differentials in Urban Labor Markets, International Economic Review, 14 (3), 693-709.
• Renooy P., Ivarsson S., van der Wusten-Gritsai O., Meijer R. (2004), Undeclared Work in an Enlarged Union: An In-Depth Study of Specific Items, European Commission, Directorate-General for Employment and Social Affairs, Brussels.
• Rosenbaum P., Rubin D. (1983), The Central Role of the Propensity Score in Observational Studies for Causal Effect, Biometrika, 70 (1), 41-55.
• Schneider F. (2002), The Size and Development of the Shadow Economies of 22 Transition and 21 OECD Countries, IZA Discussion Papers 514, Institute for the Study of Labor.
• Schneider F. (2007), Shadow Economies and Corruption all over the World: New Estimates for 145 Countries, Discussion Paper, University of Linz, Bonn.
• Schneider F., Enste D.H. (2000), Shadow Economies: Size, Causes and Consequences, Journal of Economic Literature, 38 (1), 77-114.
• Tanzi V. (1983), The Underground Economy in the United States: Annual Estimates, 1930-1980, IMF Staff Papers, 30 (2), Washington D.C.
• Williams C.C., Windebank J. (2001), Beyond Profit-Motivated Exchange: Some Lessons from the Study of Paid Informal Work, European Urban and Regional Studies, 8 (1), 49-61.
• Williams C.C., Windebank J. (2002), Why Do People Engage in Paid Informal Work? A Comparison of Higher- and Lower-income Urban Neighbourhoods in Britain, Community, Work & Family, 5 (1), 67-83.