Podejście ekonomiczne i "intelektualny imperializm ekonomiczny"

• Autorzy: Waldemar Tyc

Warianty tytułu

Economic Approach and Economic and Intellectual Imperialism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W podejściu ekonomicznym wykorzystuje się zbiór aksjomatów zaczerpniętych z prakseologii, które mają odzwierciedlać intuicyjną wiedzę o ludzkim działaniu, Do najważniejszych aksjomatów prakseologii wykorzystywanych w podejściu ekonomicznym można zaliczyć: indywidualizm i subiektywizm metodologiczny. Indywidualizm metodologiczny zakłada, że wszelkie zjawiska i procesy społeczne mogą być wyjaśniane przez odwołanie się do cech i zachowań jednostkowych, przyjmując, że każde działanie jest wykonywane przez indywidualnego człowieka. Z kolei subiektywizm metodologiczny zakłada, że o przebiegu działań ludzkich decydują czynniki subiektywne, czyli: przekonania, wiedza, przesądy oraz oczekiwania osoby podejmującej działanie. Każde ludzkie działanie polega na wykorzystaniu dostępnych środków do osiągnięcia określonego celu i odbywa się "w realnym czasie", Tak więc, jeżeli jednostka działa w celu A, rezygnując zarazem z realizacji alternatywnego celu B, to znaczy, że człowiek ten wyżej ceni cel A niż cel B. (fragment artykułu)

EN

General objection to economic approach based on individualism and methodological subjectivity is lack of possibility for falsification of the research hypothesis. A reductionistic and monocausal analytical scheme of this approach leads to narrow, incomplete and "imperial" frames. Difficulty with application of the economic approach to analyze phenomenon that is impossible to describe with logic and traditional tools of economics, comes off from the fact that social life cannot be analyzed without external influences. And furthermore, social phenomena are running processes and therefore cannot be isolated. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teoria zachowań; Historia myśli ekonomicznej; Teoria ekonomii

EN

Behaviour theory; History of economic thought; Economic theory

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 39, t. 1 Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych
• Strony: 412--422

Twórcy

autor

Waldemar Tyc

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Ajdukiewicz K., Logika pragmatyczna, PWN, Warszawa 1965.
• Arrow K., Granice organizacji, PWN, Warszawa 1985.
• Becker G.S., Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, Warszawa 1990.
• Becker O.S., Nashat B.G., Ekonomia życia, Helion, Gliwice 2006.
• Bentham J., Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa, PWN, Warszawa 1958.
• Blaug M., Metodologia ekonomii, PWN, Warszawa 1995.
• Caplan B., Rational Irrationality: A Framework for the Neoclassical-Behavioral Debate, "Eastern Economic Journal" 2000, nr 26 (2).
• Caplan B., The Economics of Insanity, Fairfax 1998.
• Capra F., Tao fizyki. W poszukiwaniu podobieństw między fizyką współczesną a mistycyzmem Wschodu, Nomos, Kraków 1994.
• Chalmers A.F., Czym jest to, co zwiemy nauką. Rozważania o naturze, statusie i metodach nauki. Wprowadzenie do współczesnej filozofii nauk, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 1993.
• Drewnowski J.,Nauka ekonomiczna nie nadąża...., [w:]A. Wojtyna (red.), Czy ekonomia nadąża z wyjaśnianiem rzeczywistości?, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2001.
• Friedman D., Price Theory. An Intermediate Text, South-Western 1986.
• Friedman M, Friedman R., Wolny wybór, Wydawnictwo Panta, Sosnowiec 1994.
• Groble A., Metodologia nauk, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006.
• Hegel G.W.F., Fenomenologia ducha, Aletheia, Warszawa 2002.
• Hopp H.H., A Theory of Socialism and Capitalism: Economics, Politics and Ethics, Boston 1988.
• Jussim L, Intelektualny Imperializm, http://www.rci.rutgers.edu/jussim/imperial.html.
• Klimczak B., Racjonalność i etyczność w modelach ekonomii, "Prakseologia" 1998, nr 138.
• Kozyr-Kowalski S., Socjologia, społeczeństwo obywatelskie i państwo, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2004.
• Kwaśnicki W., Ekonomia ewolucyjna - w poszukiwaniu alternatywnego wyjaśniania rzeczywistości społeczno-gospodarczej, http://prawo.uni.wroc.pl/~kwasnicki/todownload/KongresEk2001.pdf.
• Landreth H., Colander D.C., Historia myśli ekonomicznej, PWN, Warszawa 2005.
• Levitt D., Dubner S.J., Freakonomia. Świat od podszewki, One Press, Gliwice 2006.
• Marshall A., Zasady ekonomiki, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa 1925.
• Matysiak A., Źródła kapitału społecznego, AE, Wrocław 1999.
• McKenzie R.B., Tullock G., The New World of Economics, Homewood 1978.
• Nowak S., Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 1985
• Popper K.R., Logika odkrycia naukowego, PWN, Warszawa 1992.
• Popper K.R., Wiedza obiektywna. Ewolucyjna teoria epistemologiczna, Warszawa 2002.
• Rothbard M., Power and Market. Government and the Economy, Kansas City 1977.
• Rothbard M.N., Hermeneutyczna inwazja na filozofię i ekonomię, http://mises.pl/site/subpage.php?id=53&content_id=190&view=full.
• Seatle J., Umysł, mózg i nauka, PWN, Warszawa 1995.
• Simon H.A., Rationality in Psychology and Economics, [w:] Rational Choice. The Contrast between Economics and Psychology, red. R.M. Hogarth, M.W. Redew, The University of Chicago Press, 1987.
• Tyć W., Optymalne wybory i zasady optymalizacji, [w:] Z. Przybyła, J. Sokołowski, Współczesne problemy polityki ekonomicznej, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1033, AE, Wrocław 2004.
• von Mises L., Human Action: A Treatise on Economics, 3rd rev., Yale University Press, Chicago 1966.
• Watkins J.W.N., Wyjaśnianie historii. Indywidualizm metodologiczny i teoria decyzji w naukach społecznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 200l.
• Weber M., Pojęcie działania społecznego, [w:] Socjologia, lektury, red. P. Sztompka, M. Kucia, Znak, Kraków 2005.
• Wilkin J., Jaki kapitalizm, jaka Polska, PWN, Warszawa 1995.
• Żakowski J., Świronomia, "Polityka" 2006, nr 34 (2568).