Podatki równowagi społeczno-ekonomicznej

• Autorzy: Jerzy Żyżyński

Warianty tytułu

The Taxes of Socio-Economic Equilibrium

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor podejmuje kwestię wpływu poziomu i struktury podatków na równowagę społeczno-ekonomiczną, którą definiuje jako taki stan, w którym po pierwsze płace netto w sektorze rynkowym i publicznym są identyczne, a to znaczy, że pracownicy o określonych kwalifikacjach wykonujący określoną pracę otrzymują takie samo wynagrodzenie w sektorze publicznym i prywatnym; oraz po drugie - taki, gdzie system podatkowy nie obciąża pracownika kosztem jego podstawowych wydatków decydujących o poziomie życia. Dowodzi, że stopa podatkowa nie wpływa na ogólną wielkość dochodów i w sposób mnożnikowy określa wielkość budżetu, jeśli podatek jest jednolity i powszechny, czyli obciąża w takim samym stopniu sektor rynkowy, jak i budżetowy. Autor wykazuje, że wielkość stopy podatkowej powinna być funkcją struktury gospodarki w podziale na te dwa sektory. Następnie wykazuje, że podatek stanowi obciążenie, które w przypadku najbiedniejszych jest płacone kosztem konsumpcji, średnio zamożnych kosztem konsumpcji i oszczędności, a w przypadku najbogatszych kosztem oszczędności. W efekcie cięcia podatkowe w różny sposób wpływają na te grupy podatników. Dochodzi do wniosku, że podatek spełniający drugi warunek musi charakteryzować się progresją i musi być połączony z racjonalnie skonstruowanym systemem ulg, zwolnień i bodźców podatkowych. (abstrakt oryginalny)

EN

The author undertakes the question of tax level and structure influence on the socio-economic equilibrium. He defines the equilibrium as such a state when firstly net wages in public and market sector are equal, so employees that have the same qualifications and doing the same work get the same wages in public institutions and in market enterprises; secondly tax system doesn't burden people in charge of their main expenses that decide on their level and quality of life. He proves that the macroeconomic tax rate does not influence on the general level of net income and determines the level of state budget by multiplier effect. He shows that in consequence the level of tax rate should be the function of economy structure in its division into two parts: public and market sector. Next he shows that tax in a different way burdens people: poor people pay taxes in charge of their main consumption expenses while rich people pay taxes in charge of their savings; middle class pay in charge of both these factors. So tax cuts in a different way influence these classes. His conclusion is that a tax system should be progressive and needs rational system of tax reliefs, deductions and allowances. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Podatki; System podatkowy; Stopa podatkowa; Sektor publiczny

EN

Taxes; Tax system; Tax rate; Public sector

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2009
• Numer: z. nr 14
• Strony: 55--70

Twórcy

autor

Jerzy Żyżyński

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Dobija M., 2006, Wartości godziwe jako kryterium prawdy w naukach ekonomicznych [w:] Dążenie do prawdy w naukach ekonomicznych, red. W. Adamczyk, AE w Krakowie, Kraków.
• Dobija M., 2007, Dobro ukryte w wolnorynkowej gospodarce towarowo-pieniężnej [w:] Oblicza dobra, Sympozja, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Kidron M., Segal R., 1987, The Book of Business Money & Power, London.
• Martin H.-P., Schumann H., 1999, Pułapka globalizacji, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
• Stiglitz J., 2004, Ekonomia sektora publicznego, PWN, Warszawa.
• The Reform of Taxation in EU Member States, Final Report for the European Parliament, Tender No IV/2000/05/04, Centre d'Etudes Prospectives et d'Informations Internationales, Paris, April 2001.