Zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej i szans rozwojowych gospodarstw niskotowarowych

• Autorzy: Piotr Sulewski , Anna Kłoczko-Gajewska

Warianty tytułu

Differentiation of the Economic Situation and the Potential of Semi-Subsistence Farms for Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Strukturę gospodarstw rolnych w Polsce charakteryzuje dualny charakter: obok niewielkiej liczby silnych ekonomicznie i względnie szybko rozwijających się gospodarstw towarowych, istnieje znacznie liczniejsza grupa małych gospodarstw o zróżnicowanych funkcjach ekonomicznych i społecznych. Do grupy tej zaliczyć można gospodarstwa niskotowarowe, produkujące częściowo na rynek, a częściowo na użytek własny. Autorzy artykułu podjęli próbę analizy szans rozwojowych tych gospodarstw i możliwości dalszego ich pozostawania w sektorze aktywnych gospodarstw rolnych. Badana zbiorowość została podzielona na cztery podgrupy w zależności od stopnia towarowości i rolniczego charakteru gospodarstw z jednej strony oraz potencjału ekonomicznego z drugiej strony. Badania wykazały, że większość gospodarstw znalazło się w grupie "problemowych" i "bez szans". Za pomocą regresji logistycznej oszacowano prawdopodobieństwo przejścia do grupy "rozwojowych". Zgodnie z jej wynikami istotnymi statystycznie zmiennymi wpływającymi na znalezienie się w grupie "rozwojowych" były: udział dochodów rolniczych w dochodach dyspozycyjnych oraz ocena ważności celu - przekonać następcę do przejęcia gospodarstwa. (abstrakt oryginalny)

EN

The agrarian structure in Poland is characterised by duality: there is a small number of economically strong, market-oriented farms which develop relatively fast, but on the other hand - many small farms which, however, fulfill various socio-economic roles. Within the latter group, the semi-subsistence farms can be distinguished, whose production is intended partly for the market, and partly for own consumption. The authors made an attempt to analyse the diversity as well as the chances of development of the farms belonging to this group and to assess the possibility of moving up into the group of market-oriented farms. The sample was divided into four sub-groups by degree of their openness to market, also considering the agricultural character of the activities and the economic potential of the farms. The results of the analysis showed that there are relatively more farms classified as "problematic" and "without chances" than those classified as "recreational" or "developing". Logistic regression allowed for the evaluation of the probability of the shift to the "developing" group. According to the results, the only statistically significant variables having an impact on the move to the "developing" group were: "the share of agricultural income in disposable income" and "target valuation «to persuade the heir into taking over the farm»". (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarstwa rolne; Rozwój; Sytuacja gospodarcza

EN

Arable farm; Development; Economic situation

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 1
• Strony: 58--74

Twórcy

autor

Piotr Sulewski

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Anna Kłoczko-Gajewska

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• 1. Dzun W., Józwiak W.: Polskie gospodarstwa przed i po wejściu do UE. Materiały konferencyjne: Rolnictwo dziś i jutro. Białowieża 4-6 czerwca 2008.
• 2. Hunek T.:Formujący się post-transformacyjny model wsi i rolnictwa w Polsce: tendencje, perspektywy, opcje polityki. IRWiR PAN, Warszawa 2002.
• 3. Halamska M., Lamarche H., Maurel Maurem C.: Rolnictwo rodzinne w transformacji postkomunistycznej. Anatomia zmiany. IRWIR PAN, Warszawa 2003.
• 4. Józwiak W.: Funkcjonowanie i role społeczne najmniejszych gospodarstw rolnych. Wieś i Rolnictwo, nr 2, 2006.
• 5. Majewski E.: Dochody i jakość życia w gospodarstwach niskotowarowych z wybranych regionów Polski. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4, 2009.
• 6. Michna W.: Zróżnicowanie funkcji gospodarstw rolnych w ujęciu przestrzennym. IERiGŻ, Warszawa 2005.
• 7. Rocznik Statystyczny Rolnictwa. GUS, Warszawa 2008.
• 8. Sikorska A.: Gospodarstwa socjalne w strukturze społeczno-ekonomicznej wsi. Studia i Monografie, nr 117. IERiGŻ, Warszawa 2003.
• 9. Sulewski P.: Strategie realizowane przez rolników w rodzinnych gospodarstwach towarowych. Wydawnictwo SGGW, 2007.
• 10. UKIE 2003: Jaki procent wszystkich gospodarstw rolnych stanowią gospodarstwa socjalne, a jaki niskotowarowe? http://www.cie.gov.p1/WWW/quest.nsf/0/16693C81EA9512D6C1256E860027DE367Open, dostęp z 12.01.2010.
• 11. Woś A.: Przekształcenia strukturalne rolnictwa w dobie integracji europejskiej. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 4, 2003.