Uniwersytet społecznie odpowiedzialny - próba ujęcia systemowego

• Autorzy: Krzysztof Leja

Warianty tytułu

Social Responsibility of a University - an Attempt at Creating an Integrated System

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule postawiono tezę, że uniwersytet społecznie odpowiedzialny to taki, w którym przenikać się będą: rozwój organizacyjny (OD), doskonalenie procesów zarządzania wiedzą (KM) i doskonalenie zarządzania jakością (QM). Spoiwem uniwersytetu jest jego kultura organizacyjna (instytucjonalna). Uniwersytet społecznie odpowiedzialny to otwarty system współpracujący z otoczeniem, w którym toczy się gra o studenta (słuchacza) oraz o finanse. Celem funkcjonowania uniwersytetu jest tworzenie zindywidualizowanej wiedzy oraz budowanie na jej fundamentach przewagi konkurencyjnej i realizacji trzeciej misji. Autor podejmuje próbę wykazania, że warunkiem koniecznym sukcesu współczesnego uniwersytetu jest rozumienie go i rozwijanie jako zintegrowanego systemu OD - KM - QM. Ilustracje problemu stanowią wybrane opinie zebrane podczas wywiadów przeprowadzonych przez autora z rektorami wyższych uczelni technicznych na przełomie 2008 i 2009 r. (abstrakt oryginalny)

EN

It is the author's thesis that social responsibility of a university is an integrated system of both knowledge management (KM), quality management (QM) and organizational development (OD) processes. The author determined that the university „bond" is an institutional culture (IC). An integrated system is the way to create a university as an open system co-operated and co-opetited with stakeholders. The stakes are high in game - both students (prospective, current, alumnies) and new sources of finance. The key to success of the contemporary university is to create and develop individualized knowledge [cf. Kwiatkowski], to build competitive advantage [cf. Davenport & Prusak; Sveiby; Kowalczyk & Nogalski; Perechuda], and to realize the third mission [cf. Bonaccorsi, Daraio, 2007; Wissema, 2005]. The author tries to show that the necessary condition for a university to win is to understand and develop as an integrated system of KM, QM and OD. The author illustrates his proposal with opinions of selected rectors of Polish technical universities interviewed in 2008 and 2009. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Szkolnictwo wyższe; Społeczna odpowiedzialność; Zarządzanie wiedzą; Zarządzanie jakością; Kultura organizacyjna

EN

Higher education; Social Responsibility; Knowledge management; Quality management; Organisational culture

• Czasopismo: Współczesne Zarządzanie
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 2
• Strony: 73--84

Twórcy

autor

Krzysztof Leja

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• 1. Barnett R., (2000), University Knowledge in the Age of Supercomplexity, "Higher Education", vol. 40, no 4.
• 2. Bonaccorsi A., Daraio C., (2007), Universities and Strategic Knowledge Creation, Edward Elgar Publishing, Inc., Northhampton.
• 3. Calvo-Mora A., Leal A., Roldan J.L., (2006), Using Enablers of the EFQM Model to Manage Institutions of Higher Education, "Quality Assurance in Education", vol. 14, no 2.
• 4. Davenport Th.H., Prusak L., (2000), Working Knowledge. How Organizations Manage what they Know, Harvard Business School Press, Boston.
• 5. Davies J., Douglas A., Douglas J., (2007), The Effect of Academic Culture on the Implementation of the EFQM Excellence Model in UK Universities, "Quality Assurance in Education", vol. 15, no 4.
• 6. Evans Ch., (2005), Zarządzanie wiedzą, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• 7. Fulton Oliver, Santiago Paulo, Edquist Charles, El-Khawas Elaine and Hackl Elsa (2007), OECD Reviews of Tertiary Education Poland, OECD.
• 8. Gospodarek T., (2008), Elastyczność zasobów informacyjnych [w:] R. Krupski, Elastyczność organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• 9. Enders J., (2001), A Chair System in Transition: Appointments, Promotions, and Gate-Keeping in German Higher Education, "Higher Education", vol. 41.
• 10. Grievies J., Introduction: the Origins of Organizational Development, "J. Management Development", vol. 19, no 5.
• 11. Jasiński B., (2008), Elastyczność zasobów rzeczowych [w:] R. Krupski, Elastyczność organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• 12. Kowalczyk A., Nogalski B., (2007), Zarządzanie wiedzą. Koncepcja i narzędzia, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• 13. Krupski R., Bąkowska-Morawska U., Piwoni-Krzeszowska E., (2008), Elastyczność zasobów relacyjnych [w:] R. Krupski (red.), Elastyczność organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• 14. Kwiatkowski S., (2001), Szkoły wyższe - przykład organizacji nieinteligentnych [w:] Tworzenie organizacji, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Warszawa.
• 15. Latusek D., (2008), Rola kultury organizacyjnej w zarządzaniu wiedzą [w:] D. Jemielniak, A.K. Koźmiński, Zarządzanie wiedzą, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• 16. Leja K., (2006), Uniwersytet tradycyjny - przedsiębiorczy - oparty na wiedzy, "Nauka i Szkolnictwo Wyższe" nr 2(28).
• 17. Leja K., (2006), Zarządzanie wiedzą w uczelni publicznej [w:] G. Prawelska-Skrzypek (red.), Zarządzanie w sektorze publicznym i obywatelskim, Fundacja Współczesne Zarządzanie i Instytut Spraw Publicznych UJ, Kraków.
• 18. Leja K., (2008), Uniwersytet organizacją służącą otoczeniu [w:] K. Leja (red.), Społeczna odpowiedzialność uczelni, Wydział Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej, Instytut Społeczeństwa Wiedzy, Gdańsk.
• 19. Piórkowska-Wojciechowska K., (2008), Elastyczność zasobów ludzkich [w:] R. Krupski, Elastyczność organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• 20. Morawski M., (2006), Zarządzanie wiedzą. Organizacja - system - pracownik, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu.
• 21. Morgan G., (2001), Wyobraźnia organizacyjna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 22. Morgan G., (2005), Obrazy organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 23. Newby P., Culture and Quality in Higher Education, "Higher Education Policy", vol. 12.
• 24. Perechuda K., (2005), Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 25. Shoham S., Perry M., (2009), Knowledge Management as a Mechanism for Technological and Organizational Change Management in Israeli Universities, "Higher Education", vol. 57.
• 26. Sveiby K.E,, (1997), The New Organizational Wealth. Managing & Measuring Knowledge Assets, Berrett-Koehler Publishers Inc., San Francisco.
• 27. Tari J.J., (2006), An EFQM Model Self-Assessment Exercise at a Spanish university, "Journal of Educational Administration, vol. 44, no 2.
• 28. Wildt J., (2007), On the Way from Teaching to Learning via Competences as Learning Outcomes [w:] A. Pausits, A. Pellert (eds.), Higher Education Management and Development in Central, Southern and Eastern Europe, Waxmann, Münster.
• 29. Williams P.J., (2007), Valid Knowledge: The Economy and the Academy, "Higher Education", vol. 54.
• 30. Wawrzyniak B., (1999), Odnawianie przedsiębiorstwa. Na spotkanie XXI wieku, Polska Fundacja Promocji Kadr, POLTEXT, Warszawa.
• 31. Wissema J., (2005), Technostarterzy. Dlaczego i jak?, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
• 32. Woźnicki J., (2007), Uczelnie akademickie jako instytucje życia publicznego, Fundacja Rektorów Polskich, Warszawa.
• 33. Woźnicki J., (2009), Uniwersytet - konserwatywna innowacja, "Forum Uczelniane. Pismo Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie", nr 1(1).
• 34. Wywiady z rektorami wybranych uczelni technicznych (2008-2009) w ramach projektu badawczego habilitacyjnego MNiSzW nr N 115 0732 33, niepublikowane.
• 1. Chmielecka E., Bolońska i krajowa struktura kwalifikacji, [on line], http://www.erasmus.org.pl/s/p/artykuly/20/207/Warszawa-21.04.08-ECH.pdf, [11.06.2009].
• 2. European Universities' Charter on Lifelong Learning, European Universities Association, (2008), [on line], http://www.eua.be/fileadmin/user_upload/files/Publications/EUA_Charter_Eng_LY.pdf, [6.06.2009].