Wizerunek polskiego przedsiębiorcy jako element społecznej legitymizacji / delegitymizacji nowego ładu

• Autorzy: Ewa Cierniak-Szóstak

Warianty tytułu

The Image of Entrepreneur in Poland as an Element of Social Legitimation / Delegitimation of New System

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wizerunek przedsiębiorcy, traktowany jako wskaźnik stopnia legitymizacji / delegitymizacji przedsiębiorczości w danym społeczeństwie, może być czynnikiem sprzyjającym bądź hamującym rozwój gospodarczy. W Polsce tradycja badawcza nad wizerunkiem przedsiębiorcy prywatnego ma stosunkowo niedługą historię ze względu na historyczną słabość tej kategorii, duży udział przedsiębiorców obcych narodowościowo, znaczny stopień zetatyzowania gospodarki Polski przedwojennej oraz istnienie elit społecznych cieszących się większym prestiżem niż przedsiębiorcy (ziemiaństwo, inteligencja). Negatywny obraz przedsiębiorcy, ukształtowany historycznie i kulturowo, wzmocniony ideologicznie w państwie realnego socjalizmu, ulega jednak powolnym zmianom. Jak wynika z badań, obecnie wizerunek przedsiębiorcy - głównego aktora polskiej transformacji - jest niejednoznaczny. Na jego zróżnicowanie wpływa kilka zmiennych, takich jak poziom wykształcenia, pozycja społeczna, miejsce pracy (przedsiębiorstwo prywatne czy państwowe) oraz stopień akceptacji przemian po 1989 roku. (abstrakt oryginalny)

EN

In the article the author deals with the following problems concerning the image of Polish entrepreneur - differences in economic development can be explained in terms of the degree of legitimation of entrepreneurship. Social legitimation model is an approach that is framed in the cultural paradigm. Cultural norms, and the related role expectations, social sanction and image of entrepreneur can either favor or hinder economic development; - tradition of research on the image of Polish entrepreneurship of the past. Due to its mostly foreign (Jewish and German) origin, the Polish entrepreneurship was formed in specific conditions and entered the national history with certain delay. Also a research on its history was undertaken very late. It was caused by the economic weakness of this class, the great role of state in the pre war national economy and the existence оf another social elite which enjoyed greater prestige than entrepreneurs (i.e. landed proprietors and aristocracy). In the late nineteenth century certain stereotype of entrepreneurship was created; - the image of entrepreneur in Poland after 1989 is in no way homogeneous. It depends on various variables, i.e. social position, degree of education and personal experience (work in private / state firms). It is formed - in the negative way - by the press and TV. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorca; Przedsiębiorczość; Ład społeczno-gospodarczy; Wizerunek przedsiębiorstwa

EN

Entrepreneur; Entrepreneurship; Social-economic order; Company image

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2008
• Numer: z. nr 12
• Strony: 397--408

Twórcy

autor

Ewa Cierniak-Szóstak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Cochran T. C., Role and Sanction in American Entrepreneurial History, [w.] Change and the Enterpreneur, Harvard University Press, Cambridge 1949
• Gerschenkron A., Europe in the Russian Mirror. Four Lectures in Economic History. Cambridge 1970.
• Gerschenkron A., Economic Backwardness in Historical Perspective, Harvard Univ. Press, Cambridge 1962.
• Hryniewicz J. T., Przestanki rozwoju gospodarczego gmin, "Ekonomista" 1996, nr 6.
• Jasicki K., Społeczna odpowiedzialność biznesu w oczach Polaków, [w:] Świadomość ekonomiczna społeczeństwa i wizerunek biznesu, Kolarska-Bobińska L. (red.), Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2004.
• Jedlicki J., Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują?, Wydawnictwo W.A.B. Cis, Warszawa 2002.
• Kózek W., Zostać przedsiębiorcą? - ocena warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, [w:] Świadomość ekonomiczna społeczeństwa i wizerunek biznesu, Kolarska-Bobińska L. (red.), Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2004.
• Landes D. S., French Business and the Businessman: A Social and Cultural Analysis, [w:] Modern France, Earle E. M. (red.), Princeton Univ. Press, Princeton 1951.
• Lipset S. M., Values, Education and Entrepreneur ship, [w:] Elites in Latin America, Lipset S., Solari A. (red.), Oxford Univ. Press, London 1967.
• Łoza S., Czy wiesz kto jest kto?, Warszawa 1938.
• Majewska K., Wizerunek polskiego biznesu w prasie, [w:] Instytucjonalizacja stosunków pracy w Polsce, Kózek W. (red.), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.
• Marody M., Społeczne negocjowanie rzeczywistości, [w:] Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości, Marody M. (red.), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000.
• Martinelli A., Entrepreneurship and Management, [w:] The Handbook of Economic Sociology, Smelser N. J, Swedberg R. (red.), Princeton Univ. Press, Princeton 1994.
• Opinie o bogactwie i ludziach bogatych. Komunikat z badań CBOS, BS/101/2007, Warszawa. czerwiec 2007.
• Poznańska B., Obraz warszawskiego bourgeois w okresie międzywojennym, [w:] Image przedsiębiorcy gospodarczego w Polsce w XIX i XX wieku, Kołodziejczyk R. (red.), Instytut Historii PAN, Warszawa 1993.
• Reszke L, Kryteria prestiżu zawodów, "Studia Socjologiczne" 1982, nr 3-4.
• Roguska B., Właściciel, pracodawca, obywatel - rekonstrukcja wizerunku prywatnego przedsiębiorcy [w:] Świadomość ekonomiczna społeczeństwa i wizerunek biznesu, Kolarska-Bobińska L. (red.), Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2004.
• Rok B., Biznes w społeczeństwie - oczekiwania i ich realizacja, [w:] Świadomość ekonomiczna społeczeństwa i wizerunek biznesu, Kolarska-Bobińska L. (red.), Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2004.
• Sawyer J. E., The Entrepreneur and the Social Order: France and the United States, [w:] Men in Business: Essays in the History of Entrepreneurship, Miller W. (red.), Harvard Univ. Press, Cambridge 1952.
• Śmiałowski J., Postulatywny model przedsiębiorcy przemysłowego i jego rzeczywiste wcielenia. Próba konfrontacji wizji z rzeczywistością, [w:] Image przedsiębiorcy gospodarczego w Polsce w XIX i XX wieku, Kołodziejczyk R. (red.), IN PAN, Warszawa 1993.
• Strzyczkowski K., Bogacze, biedacy, średniacy, [w:] Między rynkiem a etatem. Społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości, Marody M. (red.), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000.
• Zarnowski J., Społeczeństwo i klasy, [w:] Odrębności strukturalne i jedność kultury narodowej, Tomicki J. (red.), Wiedza Powszechna, Warszawa 1982.