Wokół podstawowych wartości i zadań społecznych samorządu terytorialnego : niezakończona debata?

• Autorzy: Stanisława Golinowska

Warianty tytułu

The Basic Values and Social Tasks of the Local Self-Government : Unfinished Debate?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autorka wprowadza ogólniejsze wątki do debaty na temat samorządności terytorialnej oraz oceny jej dokonań w kontekście polityki społecznej. Własne interpretacje i oceny autorka wspiera poglądami sformułowanymi we współczesnych naukach filozoficznych (zwłaszcza etyce), politologii, socjologii, ekonomii i zarządzaniu oraz ukazywaniem doświadczeń decentralizacyjnych w innych krajach. Pokazują one zarówno skomplikowany proces "usamorządowiania", jak i dowodzą konieczności uwzględniania w reformach tego typu licznych, wielostronnych uwarunkowań ich trafności i powodzenia. Wśród tych warunków definiowanych na doświadczeniu konkretnych krajów autorka wymienia m.in. ogólny poziom rozwoju gospodarczo-społecznego, tradycje wspólnotowe, panujące systemy wartości, ale i jednoznacznie wyznaczony cel reformy, a także przygotowane do zmian społeczeństwo i kadry nie tyko samorządowe. Przeciwstawiając się skrajnym poglądom pro- i antysamorządowym lub pro- i antypaństwowym, autorka prezentuje i uzasadnia stanowisko, zgodnie z którym nie ma silnego państwa bez silnego samorządu ani silnego samorządu bez silnego państwa; nie przeciwstawianie ich sobie, ale akcent na ich kooperację i umiar w podziale władzy powinien regulować procesy decentralizacyjne. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is a reflection on theoretic and axiological principles of the process of state institutions decentralization: from government centralism to territorial self-governance. The deliberations concern possibilities and abilities of territorial self-governments to run independently a lot of social issues in the circumstances, which are not favorable for taking the bit in their hands. It relates to the weakness of community and civil society, low social capital, weak participation and a tendency towards inequality and social discrepancy. Moreover, the attention is drawn to the specificity of social service development, mainly education and health care, which require an efficiently designed partnership of the three sides: government, professionals (corporate organizations) and - territorial self-government. In conclusion a thesis is presented that decentralization reform is a challenge for modern reforms in the state and in the social service sectors. It is a request for partnership and multi-level and multi -sector of public management. It is also a request for a deliberate creation of self-governance on the strength of social capital and partnership in solving social problems. Decentralization is a long process and not yet finished reform. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Decentralizacja; Polityka społeczna; Kompetencje

EN

Local government; Decentralization; Societal policy; Competences

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 11-12
• Strony: 3--8

Twórcy

autor

Stanisława Golinowska

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Bailey S.J. (1999), Local Government Economics. Principles and Practice, London, New York, Tokyo: Macmillan Press Limited.
• Balawajder E. (2007), Demokracja w świecie wartości, w: E. Balawajder (red.), Społeczeństwo obywatelskie, Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Bankauskaite V., Saltman R.B. (2007), Central issues in the decentralization debate, w: R.B. Saltman, V. Bankauskaite, К. Vrangbæk (red.), Decentralization in Health Care. Strategies and Outcomes, Berkshire: Mc Graw Hill, Open University Press.
• Bauman Z. (1999), In Search of Politics, Cambridge: Polity Press.
• Bokszański Z. (2007), Indywidualizm a zmiana społeczna. Warszawa: PWN.
• Burns D., Hambleton R., Hoggett P. (1994), The Politics of Decentralisation: Revitalising Local Democracy, London: The Macmillan Press.
• Etizioni A. (1998), The Essential Communitarian Reader, Lanham, MD: Rowman & Littlefield.
• European Commission (2004), Green Paper on services of general interest, COM 374, Brussels.
• European Commission (2005), Social Capital, Special Eurobarometer 223/ Wave 62.2 - TNS Opinion & Social, dostępny Internecie: <Fieldwork: ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_223_en.pdf>
• European Commission (2007), European Social Reality, Special Eurobarometer 273/Wave 66.3 - TNS Opinion & Social, Fieldwork, dostępny w Internecie:
• European Union Committee of the Regions (2009), The Committee of the Regions' White Paper on Multilevel Governance, Brussels.
• Galiani S., Schargrodsky E. (2002), Evaluating the Impact of School Decentralization on Education Quality, "Economia", vol. 2(2), s. 275-314.
• Gawkowska A. (2005), Jak rozwiewać obawy liberałów? O nie(dość) wykorzystanych zasobach teorii wspólnotowych, w: A. Gawkowska, P. Gliński, A. Kościański (red.), Teorie wspólnotowe a praktyka społeczna. Obywatelskość. Polityka. Lokalność, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Golinowska S. (2006), Polityka społeczna samorządów terytorialnych. Warunki większej efektywności, "Polityka Społeczna" nr 4.
• Grosse T.G. (2008), Nowa polityka spójności. Wybrane nurty debaty europejskiej, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Herbst M. (2007), Wpływ kapitału ludzkiego i społecznego na (krótkookresowy) wzrost gospodarczy w polskich podregionach, w: M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Hommes R. (1995), Conflicts and Dilemmas of Decentralization, Washington D.C.: The World Bank.
• Jarosz M., red. (2005), Wygrani i przegrani polskiej transformacji, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Karlsen G.E. (1999), "Decentralized-Centralism" Governance in Education: Evidence from Norway and British Columbia, Canada, "Canadian Journal of Educational Administration and Policy", Issue No 13, December 6.
• Kaźmierczak T (2007), Kapitał społeczny a rozwój społeczno-ekonomiczny - przegląd podejść, w: T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Keplinger A., red. (2008), Bierność społeczna. Studia interdyscyplinarne, Warszawa: Eneteia. Wydawnictwo Psychologii Kultury.
• Maclntyre A.Ch. (1999), Dependent Rational Animals: Why Human Beings Need the Virtues, Chicago: Open Court.
• Marody M., Giza-Poleszczuk A. (2004), Przemiany więzi społecznych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Marshall Т.Н. (1950), Citizenship and social class and other essays, CUP Cambridge.
• Marshall Т.Н. (1964), Citizenship and social class, w: Т.Н. Marshall, Class, Citizenship, and Social Development, Garden City and New York: Doubleday & Company.
• Nussbaum M.С. (2000), Women and Human Development: The Capabilities Approach, Cambridge: Cambridge University Press.
• OECD (2004), Lessons Learned on Donor Support to Decentralization and Local Governance, DAC Evaluation Series, Paris.
• OECD (2009), Regions at a Glance, Paris.
• Peterson G.E. (1994), Decentralization Experience in Latin America: An Overview of Lessons and Issues, LACTD Dissemination Note. Washington D.C.: The World Bank.
• Putnam R. D. (2000), Bowling alone: The Collapse and the Revival of American Community, New York: Simon & Schuster.
• Regulski J. (2000), Samorząd III Rzeczypospolitej. Koncepcje i realizacja, Warszawa: PWN.
• Regulski J. (2005), Samorządna Polska, Warszawa: Wydawnictwo Rosner i Wspólnicy.
• Rymsza M. (2007), Druga fala ekonomii społecznej w Polsce a koncepcja aktywnej polityki społecznej, w: T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Saltman R.B., Bankauskaite V. (2006), Conceptualizing decentralization in European health systems: a functional perspective, "Health Economics, Policy and Law", vol. 1(2), s. 127-147.
• Sánchez A., Abramson W., Olson N., Quesada N. (2006), Decentralizing and Integrating Contraceptive Logistics Systems in Latin America and the Caribbean: Considerations for Informed Decision Making throughout the Health Reform Process, Arlington, Va.: DELIVER, for the U.S. Agency for International Development.
• Sen A.K. (1993), Capability and well-being, w: M.C. Nussbaum, A.K. Sen (red.), The Quality of Life, Oxford: Clarendon Press.
• Szacki J. (1994), Liberalizm po komunizmie, Kraków: Znak.
• Szacki J. (1997), Wstęp. Powrót idei społeczeństwa obywatelskiego, :. Ani książę, ani kupiec: Obywatel. Idea społeczeństwa obywatelskiego w myśli współczesnej, Wybór tekstów i wstęp J. Szacki, Kraków: Znak.
• Sztompka P. (2007), Trauma IVRP, "Dziennik Europa" nr 12.
• Taylor M. (2003), Public Policy in the Community, New York: Palgrave Macmillan.
• Tönnies, F. (2005), Gemeinschaft und Gesellschaft. Grundbegriffe der Reinen Soziologie, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
• Tulchin J.S., Selee A., red. (2004), Decentralization and Democratic Governance in Latin America, Washington D.C.: Woodrow Wilson International Center for Scholars.
• Wasylewski R. (2007), Lokalna polityka społeczna, w: G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny (red.), Polityka społeczna, Warszawa: PWN.
• The World Bank (2008), Decentralization in Client Countries. An Evaluation of World Bank Support 1990-2007, Washington D.C.
• Wódz J. (2005), Aktywność społeczna na poziomie lokalnym - samorząd lokalny a polityka, w: A. Gawkowska, R Glinski i A. Kościański (red.), Teorie wspólnotowe a praktyka społeczna. Obywatelskość. Polityka. Lokalność, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.