Pozycja prawna gminy wiejskiej w procedurze wyznaczania i ochrony obszarów Natura 2000

• Autorzy: Adam Habuda

Warianty tytułu

Legal Position of Rural Communes in the Procedure of Delimitation and Protection of the Natura 2000 Areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest ukazanie statusu prawnego gminy wiejskiej w procesie tworzenia i ochrony obszaru Natura 2000. Opracowanie podzielone jest na cztery części. Pierwsza dotyczy miejsca ochrony przyrody w działalności władz publicznych, w szczególności samorządu gminnego. Druga poświęcona jest uzasadnieniu wyróżnienia gminy wiejskiej spośród zasadniczo prawnie jednolitej kategorii gminy. W części trzeciej ukazana jest istota prawna obszarów Natura 2000 i charakterystyka ich tworzenia. Część czwarta dotyczy wskazania instrumentów prawnych, jakie mogą wykorzystywać gminy względem obszarów Natura 2000. Udział gminy w tworzeniu obszarów Natura 2000 oparty jest na instrumentach planistycznych i opiniodawczych. Jeżeli chodzi o ochronę obszaru już utworzonego, to kluczowe znaczenie mają instrumenty decyzyjne, związane z realizacją określonych przedsięwzięć. Organ wykonawczy gminy może brać udział w tym procesie zarówno na etapie wstępnym, gdy mowa o środowiskowych uwarunkowaniach danego przedsięwzięcia, jak i może być autorem decyzji „właściwej”, pozwalającej na realizację określonego przedsięwzięcia. Możliwa jest też taka sytuacja, iż organ wykonawczy gminy nie bierze udziału w wydaniu żadnej z wymienionych decyzji, choć przedsięwzięcie ma być realizowane na obszarze jego gminy. Powstaje wówczas pytanie o jego pozycję w takiej sytuacji - czy ma prawny status strony? Artykuł nie wyczerpuje wszystkich wątków związanych z tematem, ma za zadanie dokonać pewnej systematyzacji, uporządkowania, ukazania zjawiska w szerszej perspektywie. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to present the legal status of a rural commune in the process of formation and protection of a Natura 2000 area. The paper is divided into four parts. The first part deals with the place of environmental protection in the activity of public authorities, especially of local councils. The second part of the paper presents arguments in favour of distinguishing a rural commune from among other types of communes which in legal terms form a fairly uniform category. The third part deals with the legal essence of the Natura 2000 areas and characterises the processes of their formation. The fourth part of the paper describes legal instruments that can be used by communes in dealing with the issue of Natura 2000 areas. The participation of communes in the creation of Natura 2000 areas is based on planning and advisory instruments. As far as the protection of the already established areas is concerned decision instruments connected with the implementation of definite undertakings play the key role. The executive organ of a commune can participate in this process at the preliminary stage when environmental determinants of a given undertaking are being discussed but it also can be the author of a decision indispensable to implement a definite project. It can also happen that the executive organ of a commune will take no part in the issue of any of the earlier described decisions despite the fact that a project is to be implemented on the territory of that commune. Such situation leads to the question about the position of the executive organ – does it have the legal status of a party? The paper does not cover all aspects of the problem for its aim is to accomplish some sort of systematisation, to introduce some order and to show the problem in a broader perspective. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gmina; Program Natura 2000; Samorząd terytorialny; Ochrona środowiska; Regulacje prawne; Planowanie przestrzenne; Zagospodarowanie przestrzenne

EN

District; Natura 2000 Networking Programme; Local government; Environmental protection; Legal regulations; Spatial planning; Spatial development

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 1
• Strony: 80--92

Twórcy

autor

Adam Habuda

• Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• Europejska Karta Samorządu Terytorialnego. Dz.U. z 1994 r. nr 124, poz. 607.
• Habuda A., 2008: Pomocniczość w ochronie przyrody. Ochrona Środowiska. "Prawo i Polityka" 3.
• Izdebski H., 2006: Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności. Lexis Nexis, Warszawa.
• Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.
• Niewiadomski Z., 2009: Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz. C. H. Beck, Warszawa.
• Radecki W., 2008: Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz. Diffin, Warszawa.
• Saint-Quen E, 1991: Podział władzy w demokracji europejskiej. "Samorząd Terytorialny" 6.
• Szpor A., 2001: Państwo a subsydiarność jako zasada prawa UE i w Polsce. "Samorząd Terytorialny" 1-2.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1590 ze zm.
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dz.U. z 2003 r. nr 80, poz. 717 ze zm.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Dz.U. z 2004 r. nr 92, poz. 880 ze zm.
• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych. Dz.U. z 2005 r. nr 167, poz. 1399 ze zm.
• Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Dz.U. z 2008 r. nr 199, poz. 1227 ze zm.