Turystyka religijna na przykładzie sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego na Świętym Krzyżu

• Autorzy: Franciszek Mróz

Warianty tytułu

Sanctuary of relics of the Holy Cross on Święty Krzyż as an example of religious tourism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedstawiono rys historyczny opactwa benedyktyńskiego na Łyścu w Górach Świętokrzyskich. Przeprowadzono analizę ruchu turystycznego i pielgrzymkowego do sanktuarium na Świętym Krzyżu.

EN

Sanctuary of Relics of the Holy Cross on Święty Krzyż is one of the oldest pilgrimage centers in Poland. It had been most important too, before the miraculous defence of Jasna Góra in 1655. Historians claim that the Benedictine monastery on the mountain of Łysiec was founded by Bolesław Krzywousty in the thirties of the twelfth century, however exact date of the foundation is unknown. The monastery became famous as early as the Middle Ages, mainly by dint of relics of the Holy Cross. It is thought that relics were donated to monks in 1306 by Władysław Łokietek. Currently, some 160 thousand tourists and pilgrims visit the sanctuary every year. This study describes forms and scale of tourist movement (including tourist movement's distribution during a year) and provides analysis of spatial range of the shrine's influence. Exact analysis of the dynamics of the pilgrimage and tourist movement is possible since 14th September 1998, the day when the monks started to register pilgrims in the pilgrimage Books. Most of the registered visitors came in 2000 (2755 groups totalled 120 668 people). 70 671 people came in tourist groups, the rest came in pilgrim groups (41,4% of the total number of visitors). Spatial range of the shrine's influence covers whole territory of Poland. In the year 2000, pilgrim and tourist groups came mainly from mazowieckie, świętokrzyskie and lubelskie provinces. Groups from lubuskie, warmińsko-mazurskie and zachodnio-pomorskie provinces were very rare. Most of the total number of tourist groups is registered in May and June. When it comes to pilgrim groups, they usually come in September, when shrine's main ceremonies take place.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Turystyka religijna; Analiza ruchu turystycznego; Pielgrzymowanie

EN

Tourism; Religious tourism; Analysis of tourist movement; Pilgrimage

• Czasopismo: Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie
• Rocznik: 2003
• Numer: nr 14
• Strony: 103--115

Twórcy

autor

Franciszek Mróz

Bibliografia

• Derwich M., Benedyktyński klasztor św. Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław 1992.
• Derwich M., Łysogórski ośrodek pielgrzymkowy w Polsce średniowiecznej i nowożytnej. Zarys problematyki, [w:] Manikowska H., Zaremska H. (red.), Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, Warszawa 1995, s. 277-287.
• Derwich M., Opactwo świętokrzyskie w epoce przedrozbiorowej, [w:] Olszewski D., Gryza R. (red.), Klasztor na Świętym Krzyżu w polskiej kulturze narodowej, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce 2000, s. 49-69.
• Długosz J., Jana Długosza Kanonika Krakowskiego Dziejów Polskich ksiąg dwanaście, wydane staraniem A. Przezdzieckiego, przekład K. Mecherzyński, t. II, Kraków 1868.
• Jabłoński J., Drzewo Zywota z Raiu Naprzód ná Górze Jerozolimskiey Kálwáryi, złośliwą ręką potym ná Gorze Łysiec przez ręce swiętego Emeryka krolewica węgierskiego Roku Pańskiego Tyśiącnego Szostego przesadzone, Kraków 1737.
• Jackowski A., Pielgrzymki i turystyka religijna w Polsce, Warszawa 1991.
• Jackowski A., Pielgrzymowanie, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1998.
• Kurpik W., Relikwia Krzyża Świętego w klasztorze Misjonarzy Oblatów MN na Św. Krzyżu, Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol. 13, nr 3-4 (50-51), 2002, s. 12-20.
• Lipiński K, Sanktuarium na Świętym Krzyżu. Informacja, Peregrinus Cra- coviensis 8, 2000, s. 225-239.