Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny : przykład podkrakowskich Niepołomic

• Autorzy: Monika Murzyn-Kupisz

Warianty tytułu

Heritage and Local Development - the Town of Niepołomice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na przykładzie Niepołomic przedstawiono wykorzystanie czynnika rozwoju lokalnego, jakim jest dziedzictwo kulturowe. Omówiono również historyczne uwarunkowania rozwoju i potencjał dziedzictwa kulturowego Niepołomic oraz projekty i przedsięwzięcia związane bezpośrednio z dziedzictwem kulturowym (odnowa zabytków i historycznych przestrzeni publicznych, powołanie Fundacji Zamku Królewskiego). Na koniec przedstawiono czynniki sukcesu Niepołomic jako miejsca wykorzystującego zasoby dziedzictwa w rozwoju lokalnym.

EN

Using the example of Niepołomice, a small town in the Małopolska region of Southern Poland, the author attempts to show the complex, and often fruitful relationship between discovering cultural resources and using them as tools for local development. She examines local development plans and strategies, master plans (using spatial planning documents) and the use of external funding (EU funds, for example) as well important examples of the restoration of material heritage sites and immaterial references to the past. She seeks to illustrate the role of both tangible and intangible heritage in the present day activities and development of this small municipality, whose heritage has been used since 1989 as a local development resource in a creative yet sustainable way. The case study also clearly shows how strong local leadership plays a decisive role in activating economic and cultural life in the community, including important heritage-oriented projects such as the restoration of Niepołomice castle, once a dilapidated but now key landmark and profitable heritage site. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dziedzictwo kulturowe; Rozwój lokalny; Samorząd terytorialny

EN

Cultural heritage; Local development; Local government

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 835
• Strony: 67--91

Twórcy

autor

Monika Murzyn-Kupisz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Ashworth G.J.: Building a New Heritage, London 1994.
• Atkinson D.: Heritage [w:] Cultural Geography, red. D. Atkinson et al., London 2005.
• Borodo A.: Samorząd terytorialny. System prawnofinansowy, Warszawa 2006.
• Brett D.: The Construction of Heritage, Cork 1996.
• Chrzanowski T.: Sztuka w Polsce od I do III Rzeczypospolitej, Warszawa 1998.
• Czornik M.: Promocja miasta, Katowice 1998.
• Domański B. i in.: Inwestycje zagraniczne w Małopolsce 2007, Kraków 2008.
• Domański B. i in.: Inwestycje zagraniczne w województwie małopolskim do 2005 r., raport dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Kraków 2006, maszynopis.
• Dziedzictwo kulturowe w XXI wieku. Szanse i wyzwania, red. M. Murzyn, J. Purchla, Kraków 2007.
• Graham B.: Heritage, Culture and Economy: the Urban Nexus [w:] Practical Aspects of Cultural Heritage - Presentation, Revaluation, Development, red. S. Schröder-Esch, Weimar 2006.
• http://www.muzeum.krakow.pl.
• http://www.niepolomice.eu/pl/articles.php?article_id=175.
• Jaglarz M.: Zabytek w służbie społeczności lokalnej na przykładzie Zamku Królewskiego w Niepołomicach, praca dyplomowa w ramach studiów podyplomowych Akademia Dziedzictwa, Kraków 2005.
• Junghardt R.: ABC promocji miast i regionów, Gliwice 1995.
• Konserwator. Program Rynku Pracy w Małopolsce. Dokumentacja 2007, Departament Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Turystyki, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Kraków 2007.
• Kozera M.: Niepołomice Zamek Królewski: dzieje znane i nieznane, Niepołomice 2005.
• Krajobraz kulturowy Polski. Województwo małopolskie, red. J. Bogdanowski, Warszawa 2001.
• Krajobraz kulturowy. Działania samorządu województwa małopolskiego w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami, Departament Edukacji i Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Kraków 2006.
• Kuraś B.: Niepołomice - nowa willowa dzielnica, "Gazeta Wyborcza" (Kraków), 29.06.2007.
• Landau Z.: Samorząd terytorialny i gospodarka lokalna. Warszawa 1994.
• Lowenthal D.: The Heritage Crusade and the Spoils of History, Cambridge 1998.
• Markiel K. i in.: Wojewódzki program ochrony dziedzictwa i krajobrazu kulturowego Małopolski, Departament Edukacji i Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Kraków 2005.
• Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Niepołomice obszar "A" Miasto Niepołomice, załącznik do uchwały nr XXXI/502/05 Rady Miejskiej w Niepołomicach z dnia 12 kwietnia 2005 r. w sprawie przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Niepołomice obszar "A" Miasto Niepołomice, rozdział III, paragraf 30, punkt 1 i 2.
• Miszewski M.: Postulat rozwoju rynków lokalnych a instytucja samorządu lokalnego, Zeszyty Naukowe AE w Katowicach, nr 127, Katowice 1993.
• Murzyn M.: Dziedzictwo kulturowe a rozwój miasta, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, nr 587, Kraków 2002.
• Murzyn-Kupisz M.: Zarządzanie dziedzictwem kulturowym na początku XXI wieku. Wyzwania stojące przed władzami lokalnymi Krakowa [w:] Barcelona i Kraków. Zmieniające się wizje - wizje zmian, red. J. Purchla, Kraków 2008.
• Myna A.: Rozwój lokalny, regionalne strategie rozwoju, regionalizacja, "Samorząd Terytorialny" 1998, nr 11.
• Na królewskim zamku Kazimierza Wielkiego, "Dziennik Polski", 26.02.2006.
• Największa inwestycja w historii gminy, "Gazeta Niepołomicka" 2007, nr 1.
• "Niepołomice" [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1886, t. VII.
• Obrębalski M.: Gospodarka lokalna w teorii i praktyce, Prace Naukowe AE we Wrocławiu, nr 734, Wrocław 1996.
• Parysek J.J.: Podstawy gospodarki lokalnej, Poznań 1998.
• Parysek, J.J.: Rola samorządu terytorialnego w rozwoju lokalnym [w:] Rozwój lokalny: zagospodarowanie przestrzenne i nisze atrakcyjności gospodarczej, red. J.J. Parysek, Tom CIV, Warszawa 1995.
• Graham B., Ashworth G.J., Tunbridge J.E.: A Geography of Heritage, London 2002.
• Patrzałek L.: Narzędzia oddziaływania samorządów terytorialnych na rozwój lokalny i regionalny, "Samorząd Terytorialny" 1996, nr 5.
• Pawłowska K.: Public participation po polsku, czyli dialog na temat przestrzeni Niepołomic, "Autoportret" 2004, nr 3.
• Pelowski W.: Kula śniegowa z inwestycjami w Niepołomicach, "Gazeta Wyborcza" (Kraków), 04.04.2006.
• Piccinato G.: Specjaliści, mieszkańcy, użytkownicy. Ćwiczenia w zgodnym budowaniu [w:] Dziedzictwo a turystyka, red. J. Purchla, Kraków 1999.
• Rydlewski G.: Samorząd terytorialny i administracja rządowa: gmina, powiat, województwo, Warszawa 1999.
• Salamon L., Seidel R., Bury P., Markowski T.: Gospodarka samorządu w świetle doświadczeń amerykańskich, Łódź 1995.
• Schama S.: Landscape and Memory, New York 1995.
• Siwek A., Siwek A.: Kronika Niepołomic, Niepołomice 2005.
• Stec M.: Podział zadań i kompetencji w nowym ustroju terytorialnym Polski, "Samorząd Terytorialny" 1998, nr 11.
• Strategia zrównoważonego rozwoju gminy Niepołomice, Niepołomice 2000, www.niepołomice.com.
• Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Niepołomice, tekst cz. 1, Uwarunkowania rozwoju miasta i gminy, załącznik nr 1 do uchwały Rady Miejskiej w Niepołomicach nr IV/35/07 z dnia 9 stycznia 2007 r. w sprawie przyjęcia Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Niepołomice, Niepołomice 2007, maszynopis.
• Swianiewicz P.: Finanse lokalne. Teoria i praktyka, Warszawa 2004.
• Sztando A.: Oddziaływanie samorządu terytorialnego na rozwój lokalny w świetle ewolucji modeli ustrojowych gmin, "Samorząd Terytorialny" 1998, nr 11.
• Trojanek M.: Oddziaływanie władzy lokalnej na efektywność przedsięwzięć inwestycyjnych, Prace Naukowe AE we Wrocławiu, nr 137, Wrocław 1994.
• Uchwała nr XXXI/502/05 Rady Miejskiej w Niepołomicach z dnia 12 kwietnia 2005 r. w sprawie przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Niepołomice obszar "A" Miasto Niepołomice.
• Ustrój samorządu terytorialnego w Polsce, red. M. Chmaj, Warszawa 2005.
• Uwieńczenie 15-letnich prac renowacyjnych. Hotel Otwarty, "Gazeta Niepołomicka" 2007, nr 1.
• Warcholik S.: Niepołomice , Kraków 1911.
• Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie, Województwo Małopolskie. Rejestr "A". Stan kwiecień 2008 r., http://www.wuoz.h2.pl/site/images/doc/rejestr_malopolski_alfabetycz-nie.doc.
• Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie, Województwo Małopolskie. Rejestr "A".
• www. niepołomice. com/pl/readarticle.php?article_id=143, 15.12.2009.
• www.muzeum.niepolomice.pl.
• www.zamekkrolewski.com.pl/oferta.php.
• Wykrętowicz S.: Samorząd w Polsce: istota, formy, zadania, Poznań 2008.
• Zborowski A., Winiarczyk-Raźniak A.: Poziom życia w małych miastach obszaru metropolitalnego Krakowa [w:] Małe miasta w obszarach metropolitalnych, red. K. Heffner, T. Marszał, Biuletyn KPZK PAN, nr 232, Warszawa 2007.
• Ze studiów nad malowidłami ściennymi w Niepołomicach, "Folia Historiae Artium" 1994, t. 30.