Czynniki kształtujące wydajność pracy w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego

• Autorzy: Zbigniew Gołaś

Warianty tytułu

Factors Influencing Labour Productivity in Food Industry Enterprises

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono wyniki analizy czynników kształtujących wydajność pracy w sektorze przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w latach 2005-2008. Wydajność pracy analizowano w kontekście produktywności majątku, technicznego uzbrojenia pracy, produktywności nakładów, wartości dodanej, kosztów amortyzacji oraz przy zastosowaniu regresji krokowej. Z przeprowadzonych badań wynika, że mimo znaczącego postępu, poziom wydajności pracy jest w krajowym przemyśle spożywczym znacznie niższy niż przeciętnie w Unii Europejskiej. Niższy aniżeli w Polsce poziom wydajności pracy uzyskują tylko przedsiębiorstwa w Bułgarii, Rumunii, Litwie, Łotwie, Estonii, Irlandii, Węgrzech i Słowacji. Oszacowane parametry funkcji regresji wykazały, że do najważniejszych czynników determinujących wydajność pracy w przemyśle spożywczym należy zaliczyć: techniczne uzbrojenie pracy, produktywność majątku, produktywność nakładów oraz poziom wartości dodanej w relacji do przychodów. W przemyśle spożywczym czynniki te wyjaśniały w latach 2005-2008 ponad 80% zmienności wydajności pracy. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents results of an analysis of factors influencing labour productivity in food industry enterprises in the years 2005-2008. Labour productivity was analysed, using stepwise regression, in the context of assets productivity, technical infrastructure, investment performance, added value, and depreciation costs. The analysis has revealed that despite significant progress, the level of labour productivity in domestic food industry is considerably lower than the European Union average. Labour productivity is lower only among enterprises in Bulgaria, Romania, Lithuania, Latvia, Estonia, Ireland, Hungary and Slovakia. Estimated parameters of regression function have indicated that the most important factors determining the labour productivity in food industry comprise: technical infrastructure, productivity of assets, investment performance, and the level of added value in relation to revenues. These factors accounted for the variability of labour productivity in food industry in over 80% of cases in the years 2005-2008. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemysł spożywczy; Wydajność pracy; Przedsiębiorstwo; Artykuły spożywcze

EN

Food industry; Labour efficiency; Enterprises; Foodstuffs

• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 4
• Strony: 30--50

Twórcy

autor

Zbigniew Gołaś

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• 1. Bilansowe wyniki finansowe podmiotów gospodarczych. GUS, Warszawa 2004-2009.
• 2. Chechelski P., Morkis G.: Wydajność pracy w przemyśle spożywczym Polski i Unii Europejskiej. Studia i Monografie, z. 112. IERiGŻ, Warszawa 2002.
• 3. Goldberger A.S.: Teoria ekonometrii. PWE, Warszawa 1972.
• 4. Ikeda Y., Souma W.: International comparison of labor productivity distribution for manufacturing and non-manufacturing firms. To Appear in Progress of Theoretical Physics: Supplement, 2008: http://arxiv.org/PS_cache/arxiv/pdf/0901/0901.1500vl.pdf.
• 5. Kowalski A.: Polski przemysł spożywczy po integracji. Biuletyn Informacyjny MRiRW, nr 3, 2005.
• 6. Landmann O.: Employment, productivity and output growth. Employment Strategy Papers, nr 17. International Labour Organization, Geneve 2004.
• 7. Ratajczak K.: Ekonomiczna ocena postępu technicznego w PGR. PTE, Poznań 1969.
• 8. Rybicki G.: Przemiany w przemyśle spożywczym na przykładzie branży mleczarskiej. Roczniki Naukowe SERiA, t. VIII, z. 2, 2007.
• 9. Roczniki Statystyczne Przemysłu. GUS, Warszawa 2005-2009.
• 10. Skoczylas W, Niemiec A.: Nowe mierniki w ocenie bieżącej rentowności przedsiębiorstw [w:] Zarządzanie finansami. Mierzenie wyników i wycena przedsiębiorstw, t. 1. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003.
• 11.SME Performance Review 2009. European Commission, European Small Business Portal, EUROSTAT: http://ec.europa.eu/enterprise/index_en.htm, 2010.
• 12. Statystyczne Sprawozdanie Finansowe FO-2. Sekcja produkcji artykułów spożywczych i napojów. Nie publikowane dane GUS, Warszawa 2010.
• 13. Urban R., Drożdż J., Rowiński J., Staszczak A., Szczepaniak I., Wigier M.: Przemysł spożywczy w Polsce. ING Bank Śląski S.A., 2008.
• 14. Wędzki D.: Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006.
• 15. Wiatrak A.P.: Czynniki różnicujące wydajność pracy w rolnictwie. PWN, Warszawa 1980.
• 16. Wiatrak A.P., Ziętara W.: Metodyczne aspekty badania wydajności pracy. Wieś i Rolnictwo, nr 2, 1978.
• 17. Wołodkiewicz-Donimirski Z.: Wartość dodana generowana przez przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem eksporterów. Analizy BAS, nr 3(11). Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa 2009.
• 18. Wysocki F., Lira J.: Statystyka opisowa. Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu, 2003.
• 19. Zarządzanie pracą (red. Z. Jasiński). Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1999.
• 20. Ziętara W: Ekonomiczna i społeczna wydajność pracy w rolnictwie i w różnych typach gospodarstw rolniczych. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 41. SGGW, Warszawa 2000.