Segmentation of Students According to Food Purchase Preferences Using Methods of Multi-dimensional Statistical Analysis

• Autorzy: Izabela Cichocka
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper presents the usage of PCA in segmentation of students according to their food purchase preferences. The aim of this research was to select and describe segments of young people with their various food preferences and attitudes. The criteria of segmentation were descriptive and psychographic characteristics. The questionnaire survey was carried out in 2000 among students of 3 Rzeszów universities and 3 high schools in Rzeszów and Jarosław. The respondents were asked to rank the importance of factors determining food purchase. These factors were related to: product quality (attractive appearance, smell and taste, nutritional value, food safety, freshness, ease of preparation, attractiveness of packaging, and price) and psychographic factors such as: fashion and advertising influence, health care, food habits, diet, willingness to distinguish oneself, willingness to change one's diet, sensitivity to environmental pollution. The PCA was used to reduce the data collection; there were 4 principal components isolated, explaining altogether 83.91% of variance. The first principal component was formed with price, smell and taste, ease to prepare, attractiveness and functionality of packaging. Respondents related to these factors can be referred to as "pragmatic" and their opposite as "thrifty". The second principal component is formed with freshness, need to care about one's appearance, going on a food diet. Respondents related to these factors can be referred to as "image-creators" and their opposite as "apathetic". The third principal component is formed with nutritional value, food safety, need to care about one's health and sensitivity to environmental pollution. Respondents related to these factors can be referred to as "modern" and their opposite as "traditional". The fourth principal component is formed with attractive appearance of product, vulnerability to advertising and fashion, need to distinguish oneself. Respondents related to these factors can be referred to as "effect-makers" and their opposite as "conservative". (original abstract)

W artykule przedstawiono zastosowanie analizy głównych składowych do segmentacji studentów ze względu na ich zachowania nabywcze na rynku żywności. Celem wykonanych badań było wydzielenie i opis tych segmentów spośród młodzieży ostatnich klas szkół średnich i studentów, które istotnie różnią się postawami i preferencjami na rynku produktów żywnościowych. Podstawę segmentacji stanowił zespół czynników deskryptywnych i psychograiicznych. Badania wykonano w 2000 r. metodą bezpośredniego wywiadu na terenie trzech szkół wyższych Rzeszowa oraz trzech szkół średnich (w Rzeszowie i Jarosławiu). Do respondentów skierowano pytanie o subiektywnie odczuwaną ważkość — przy podejmowaniu decyzji o zakupie żywności - wskazanych cech jakościowych produktów żywnościowych oraz czynników psychograiicznych. Chcąc wykonać redukcję danych i zachować jednocześnie informacje zawarte w ich zbiorze, zastosowano procedurę analizy czynnikowej - metodą głównych składowych. Wyodrębniono 4 składowe główne wyjaśniające, łącznie 83,91 % wariancji. Pierwszą składową główną formują: cena, smak i zapach, łatwość przygotowania do spożycia, atrakcyjność i funkcjonalność opakowania. Respondentów zwracających uwagę na te właśnie parametry produktu można by nazwać „pragmatykami" - ich przeciwieństwem są „konsumenci oszczędni". Druga składowa główna reprezentowana jest przez: świeżość produktu, dbałość o własny wygląd, konieczność stosowania diety. Respondentów kierujących się przy zakupie żywności powyższymi przestankami można by nazwać „image'owcami" - ich przeciwieństwem są konsumenci „apatyczni". Z trzecią składową główną skorelowane są: wartość odżywcza produktu, bezpieczeństwo jego spożywania, dbałość o własne zdrowie i chęć zmniejszenia skażenia środowiska naturalnego. Respondentów zwracających przy zakupie żywności uwagę na powyższe aspekty można by określić mianem „nowoczesnych"; ich przeciwieństwem są konsumenci „tradycjonalni". Czwartą główną składową reprezentują: wygląd produktu, podatność na wpływ mody lub reklamy, potrzeba wyróżniania się w środowisku. Respondentów kierujących się przy zakupie żywności takimi motywami można określić mianem „efekciarzy" - ich przeciwieństwem są konsumenci „konserwatywni". (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Food market; Statistical analysis; Multi-dimensional statistical analysis; Segmentation; Purchase preferences

PL

Rynek żywności; Analiza statystyczna; Wielowymiarowa analiza statystyczna; Segmentacja; Preferencje zakupowe

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Rocznik: 2006
• Tom: 196 Multivariate Statistical Analysis : Methods and Applications
• Strony: 229--240

Twórcy

autor

Izabela Cichocka

• University of Information Technology and Management in Rzeszów, Poland

Bibliografia

• Babicz-Zielińska E., Przybyłowski P., Wilczyńska A. (1998), "Badanie preferencji żywnośd wygodnej w środowisku młodzieży akademickiej", Żywność - Technologia - Jakość, 1, 55-60.
• Babicz-Zielińska E. (1999a), "Food Preferences among the Polish Young Adults", Food Quality and Preference, 2, 139-145.
• Babicz-Zielińska E. (1999b), "Preferencje i częstotliwość spożycia produktów mlecznych wśród młodych kobiet", Żywność, 3, 130-138.
• Babicz-Zielińska E., Przysławski J., Wądołowska L., Schleger-Zawadzka M. (2000a), "Preferences and Choice Factors for Fats Among Female Students of some Polish Universities", Polish Journal of Food and Nutrition Science, 1, 51-55.
• Babicz-Zielińska E., Wądołowska L., Schleger-Zawadzka M., Przysławski J. (2000b), "Preferencje i spożycie mleka i jego przetworów wśród młodzieży szkolnej", Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Konsument żywności i jego zachowania rynkowe, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa, s. 254-256.
• Betts N. M. et al. (1997), "Ways Young Adults View Foods", Journal of Nutrition Education, 2, 74-79.
• Cichocka I. (2001), "Żywność ekologiczna w opinii rzeszowskich studentów", Materiały 1 Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Integracja z Unią Europejską a rolnictwo ekologiczne i ekoturystyka na początku XXI wieku, Wrocław, 79-81.
• Cichocka I., Pieczonka W. (2001), "Eko-konsumpcja i niektóre jej uwarunkowania wśród młodzieży szkolnej i akademickiej", Żywność, 3, 108-125.
• Figiel A. (2000), "Etnocentryzm konsumencki a preferencje zakupowe Polaków", Materiah' Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Konsument żywności i jego zachowania rynkowe, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa, 287-294.
• Hełpa E., Trębacz A. (1999), "Dania gotowe w preferencjach konsumentów", Przemyśl Spożywczy, 2, 44-46.
• Kędzior Z., Karcz K. (1999), "Postawy i przyszłe zachowania konsumentów", Aida Media, 2, 33-36.
• Kuśmierczyk K. (2001), "Potrzeby konsumpcyjne gospodarstw domowych ludzi młodych", Handel Wewnętrzny, 6, 33-46.
• Lappalainen R., Kearney J., Gibney M. (1998), "A Pan EU Survey of Consumer Attitudes to Food, Nutrition and Health: An Overview", Food Quality and Preference, 6, 467-478.
• Mazurek-Łopacińska К. (1997), "Cechy i zachowania konsumentów jako podstawa segmentacji rynku", Zarządzanie i Marketing, 7, 14-25.
• Mazurek-Łopacińska K. (2003), "Postawy i zachowania rynkowe konsumentów a środki promocji”, Handel Wewnętrzny, 1, 25-33
• Neumark-Sztainer D., Story M., Perry С, Casey M. А. (1999), "Factors Influencing Food Choices of Adolescents: Findings from Focus-Group Discussions with Adolescents", Journal of the American Dietetic Association, 8, 929-937.
• Odorzyńska-Kondek J. (2003), "Presja środowiska na zachowania konsumentów na rynku", Marketing i Rynek, 3, 13-18.
• Olejniczuk-Merta A. (1998), "Nastolatki jako konsumenci", Aida Media, 1, 36-38.
• Olejniczuk-Merta A. (2003), "Badania rynku i problematyki młodych konsumentów w Polsce", Handel Wewnętrzny, 1, 1-7.
• Sikora E. (1996), "Spożycie żywności typu «fast food» przez krakowskich studentów i licealistów", Żywność - Technologia - Jakość, 1, 30-35.
• Strzyżewska M., Rószkiewicz M. (2002), Analizy marketingowe. Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Szepieniec-Puchalska D. (2002), "Podatność konsumentów na działania reklamowe firm", Handel Wewnętrzny, 6, 40-44.
• Świtała M., Mączka P. (2002), "Psychologiczne uwarunkowania zachowań konsumenckich", Marketing i Rynek, 12, 2-6.
• Wardle J. et al. (1997), "Healthy Dietary Practices among European Students", Health Psychology, 5, 1-9.
• Wądołowska L., Cichoń R. (1993), "Preferencje pokarmowe młodzieży akademickiej", Materiały XXIV Sesji Naukowej KTiChŻ PAN, Wrocław, 369-372.
• Wądołowska L., Przysławski J., Cichoń R., Duda G. (1998), "Dietary Habits of Students from Two Universities", Polish Journal of Food and Nutrition Science, 3, 567-577.
• Wądołowska L., Cichoń R., Bandurska-Stankiewicz E. (2000), "Częstotliwość żywienia i wartość odżywcza pożywienia młodzieży akademickiej", Materiały Kongresu Polskiej Gospodarki Żywnościowej i Nauki o Żywieniu Człowieka, Warszawa.