Economic Coherency of Polish Regional Spaces

• Autorzy: Henryk Ponikowski
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Discrepancies in the level of development between given countries are the key problems of the modern world. Non-linear mechanisms of economic development neither lead to changes in these regularities nor can be used to make up for those differences. These are non-linear regularities of development that make rich people richer and poor people poorer. The rules of worldwide political, economic and social order can be seen in great discrepancies of regional diversity. We may notice development gaps within a given region. A region as a territorial system is characterised by a given spatial content and the arrangement of components creating this system. Between the components of the system there exist set connections. The closer ones, which are usually stronger create a region, those further and untied ones, create the surrounding. However, regions as systems of the same group differ in terms of quality and quantity. Differences in quantity are inherent in the components creating a given region and differences in quality can be observed in the connections between those components and relationship of a region with its surrounding. Thus, regional differences result not only from different levels of potential and resources but also, or perhaps most of all, from networks of internal and external connections of these resources. (fragment of text)

Centralnym problemem współczesnego świata są kontrasty poziomu rozwoju między poszczególnymi krajami. Prawidłowości światowego porządku politycznego, gospodarczego i społecznego przekładają się także na dysproporcje rozwoju regionów. Zróżnicowania regionalne wynikają również z wewnętrznego sposobu zorganizowania regionów. Region jako system terytorialny charakteryzuje się zwykle określoną przestrzenną zwartością i zorganizowaniem elementów tworzących ten układ. Tę wewnętrzną zgodność przestrzennego występowania nazywać będziemy spójnością. Wysoka spójność oznacza, że cechy rozwoju mają podobną przestrzenną rangę występowania. Spójność gospodarczą regionów wyznacza zatem przestrzenne rozmieszczenie dochodów ludności, poziom życia mieszkańców, przedsiębiorczość, stan bezrobocia, ale także system komunikacyjny czy układy osadnicze, które generują określone formy działalności gospodarczej. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy województwa, jako jednostki zasadniczego podziału terytorialnego kraju, które z mocy ustawy oznaczają regionalną wspólnotę samorządową powołaną w celu wykonywania administracji publicznej są regionami spójnymi gospodarczo. Przeprowadzone analizy wskazują, że w przestrzeni regionalnej wyróżnić możemy ośrodek centralny, który koncentruje wszelką działalność gospodarczą i obszary peryferyjne. To sprawia, że intensywnie rozwijają się jedynie stolice regionów. Pozostałe obszary przestrzeni regionalnej podlegają ciągłej degradacji gospodarczej i społecznej. Dominująca pozycja stolic regionalnych sprawia, że rozwój województw jest monocentryczny. Ten dwubiegunowy model rozwoju regionalnego stwarza więc poważne zagrożenie rozwojowe dla spójności całego regionu. Spójność jest bowiem podstawą zdolności regionu do osiągania trwałych i zrównoważonych efektów rozwoju oraz siły oddziaływania regionu na otoczenie. Spójność stanowi więc o sile konkurencyjności regionalnej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Cohesion policy; Region; Regional policy

PL

Polityka spójności; Region; Polityka regionalna

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Rocznik: 2004
• Tom: 182 Toward a New Europe Methodological and Comparative Approach
• Strony: 293--307

Twórcy

autor

Henryk Ponikowski

• Catholic University of Lublin

Bibliografia

• Conference of European Ministers for Adaptation of Territories (CEMAT), Hanover, 7-8 September 2000.
• Domański R. (2002), Gospodarka przestrzenna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Jajuga K. (1990), Statystyczna teoria rozpoznawania obrazów, Warszawa.
• Ostasiewicz W. (1986), Zastosowanie zbiorów rozmytych w ekonomii, Warszawa.
• Ponsard C. (ed.) (1992), Ekonomiczna analiza przestrzenna, Poznań.
• Powiaty w Polsce, GUS, Warszawa 2001.
• Szymla Z. (2000), Determinanty rozwoju regionalnego, Wrocław.
• Ze1ias A. (red.) (1999), Ekonometria przestrzenna, Warszawa.