Ocena efektywności społecznej wybranych rynków skoncentrowanych

• Autorzy: Tomasz Bernat

Warianty tytułu

Assessing Social Efficiency of Concentrated Markets

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podstawowym celem pracy jest odpowiedź na pytania: czy nieefektywniść społeczna rynkowych struktur skoncentrowanych w praktyce jest tak duża, jak przedstawia się ją w teoriach nieekonomicznych, czy istnieje zawsze i w każdym przypadku, czy też struktury te mogą przynosić (i przynoszą) również określone korzyści społeczne? Główne hipotezy pracy sformułowano następująco:Zastosowanie metody równowagi cząstkowej rynków pozwala na ustalenie poziomu wielkości zagregowanych strat monopolistycznych na przykładzie wybranych rynków skoncentrowanych w Polsce. Spadek stopnia koncentracji rynkowej nie jest jednoznaczny ze spadkiem poziomu zagregowanych strat monopolistycznych w skoncentrowanych strukturach rynku. Rynki skoncentrowane oprócz kreowania zagregowanych strat monopolistycznych powodują powstanie monopolistycznych korzyści społecznych. Skonstruowany przez autora wskaźnik efektywności społecznej umożliwia jej ocenę na rynkach skoncentrowanych. Cel pracy, postawione hipotezy i zadania badawcze wyznaczyły zakres merytoryczny rozprawy, na który składa się 6 rozdziałów i aneks. (fragment tekstu)

EN

The presented habilitation dissertation is based on neoeconomics theory of concentrated markets and presents the assessment of its influence on social security and economy, markets and its entitles. The main objectives of the work are as follows: a) is the social inefficiency of concentrated market structures in practice as big as in neoeconomics theories, b) has this penomenon ever existed, if so in every case or not, c) can these structures give (and really give) social benefits? The afore-stated objectives influence on the hypothesis of the habilitation dissertation. There are four main hypothesis are listed below:The application of partial market equilibrium allows calculating the level of aggregated monopolistic losses on the base of selected concentrated marked in Poland. The decrease in market concentration level does not explicitly mean the decrease of aggregated monopolistic losses on the concentrated market structure. Concentrated markets next to aggregated monopolistic losses create monopolistic social benefits. The social efficiency indicator created by the author allows assessing its efficiency on the concentrated markets. The habilitation dissertation is an original contribution to the science of economics by the important novelties proposed in the work. Firstly, the dissertation presents a modified concept of calculation method of monopolistic losses. Secondly, the new research method was used to assess the Polish concentrated market activity. Thirdly, in the habilitation dissertation, a new concept of monopolistic social benefits was implemented. It allowed the author to overall assess concentrated markets. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rynek; Koncentracja; Funkcjonowanie przedsiębiorstwa na rynku; Konkurencja niedoskonała; Dobrobyt społeczny; Efektywność rynku

EN

Market; Concentration; Enterprises functioning in the market; Imperfect competition; Social welfare; Market effectiveness

• Czasopismo: Rozprawy i Studia / Uniwersytet Szczeciński
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 724
• Strony: 251

Twórcy

autor

Tomasz Bernat

Bibliografia

• Aiginger K., Pfaffermayr M., Looking at the Cost Side of Monopoly, "The Journal of Industrial Economics" 1997, Vol. 45, No. 3.
• Aghion P., Bolton P., Contracts as a Barrier to Entry, "American Economics Review" 1987, Vol. 77, No. 3.
• Arrow K.J., Debreu G., Existence of an Equalibrium for a Competertive Economy, "Econometrica" 1954, Vol. 22, No. 3.
• Asplund M., Friberg R., The Law of One Price in Scandinavian Duty Free Stores, "American Economics Review" 2001, Vol. 91, No. 4.
• Bain J., Relation on Profit Rate to Industry Concentration: American Manufacturing, 1936-1940, "The Quarterly Journal of Economics" 1951, Vol. 65, No. 3.
• Bain J.S., Barriers to New Competition, their Character and Consequences in Manufacturing Industries, Harvard University Press, Cambridge 1956.
• Bain J.S., Economies of Scale, Concentration, and the Condition of Entry in Twenty Manufacturing Industries, "American Economics Review" 1954, Vol. 44, No. 1.
• Bain J.S., Industrial Organization, Wiley&Sons, New York 1968.
• Bain J.S., The Profit Rate as a Measurement of Monopoly Power, "Quarterly Journal of Economics" 1941, Vol. LV.
• Baumol W., Monopolistic Competition and Welfare Economics, "American Economics Review" 1964, Vol. 54, No. 3. Baumol W., On the Proper Costs Test for Natural Monopoly in a Multiproduct Industry, "American Economics Review" 1967, Vol. 67, No. 5.
• Baxter M., King R.G., Fiscal Policy in General Equilibrium, "American Economics Review" 1993, Vol. 83, No. 3.
• Begg D., Fisher S., Dornbusch R., Ekonomia, t. 1, PWE, Warszawa 1993.
• Bernat T, Rozwój rynku ubezpieczeń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2003.
• Bergson A., On Monopoly Welfare Losses, "The American Economic Review" 1973, Vol. 63, No. 5.
• Blanchard O., Kiyotaki N., Monopolistic Competition and Effects of Aggregated Demands, "American Economics Review" 1987, Vol. 77, No. 4.
• Bolton P., Scharlstein D.S., Corporate Finance, the Theory of the Firm, and Organization, "Journal of Economic Perspectives" 1998, Vol. 12, No. 4.
• Borenstein S., Bushnell J.B., Wolak F.A., Measuring Market Inefficiencies in California 's Restructured Wholesale Electricity Market, "American Economics Review" 2002, Vol. 92, No. 5.
• Borkowska B., Koncepcje deregulacji rynku monopolu naturalnego, w: Regulacyjna rola państwa we współczesnej gospodarce, red. D. Kopycińska, Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2006.
• Boehlke J., Wielkość przedsiębiorstwa w świetle ekonomicznej teorii firmy, w: Teoretyczne aspekty gospodarowania, red. D. Kopycińska, Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2005.
• Boldrin M., Levine D.K., Intellectual Property and Market Size, Federal Reserve Bank of Minneapolis Research Department Staff Report 360, Minneapolis 2005.
• Brown D.J., Wood G.A., Competition, Consumer Welfare and Monopoly Power, "Cow-les Foundation Discussion Paper" 2004, No. 1466R (revisited).
• Brown D.J., Wood G.A., The Cost and Monopoly Power, "Cowles Foundation Discussion Paper" 2004, No. 1466, July.
• Brown D.J., Wood G.A., The Social Cost of Monopoly Power, Cowles Foundation Discussion Paper, No. 1466, New Haven 2004.
• Burke T., Genn-Bash A., Haines B., Competition in Theory and Practice, Routledge, London 1991.
• Carlton D., Waldman M., Competition, Monopoly and Aftermarket, NBER Working Papers 8086, Cambridge 2001.
• Cetorelli N., Entry and Competition in Highly Concentrated Banking Markets, Federal Reserve Bank of Chicago, Economic Perspectives Vol. 26, No. 4, Chicago 2002.
• Clark J.M., Towards a Concept of Workable Competition, "American Economics Review" 1940, Vol. 30, No. 2.
• Chamberlin E.H., Monopolistic Competition Revisited, "Economica, New Series" 1951, Vol. 18, No. 72.
• Coase R., The Nature of Firm, "Economica" 1937, Vol. 4.
• Cowling K., Mueller D.C., The Social Costs of Monopoly Power, "The Economic Journal" 1978, Vol. 88, No. 352.
• Curry B., George K.D., Industrial Concentration: A Survey, "Journal of Industrial Economics" 1983, Vol. 31, s. 209.
• Dach Z., Global Problems of the Contemporary World, Zeszyty Naukowe nr 1, PTE, Krakow 2003.
• Danowska-Prokop B., Przybyła H., Zagóra-Jonszta U., Nieliberalne kierunki współczesnej myśli ekonomicznej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2003.
• Datta B., Dixon H., Technological Change, Entry, and Stock Market Dynamics: An Analisys of Transition in a Monopolic Industry, "American Economics Review" 2002, Vol. 92, No. 2.
• Daughety A., Beneficial Concentration, "American Economics Review" 1990, Vol. 80, No. 5.
• Debreu G., The Coeffocient of Resource Utilization, "Econometrica" 1951, Vol. 19, No. 3.
• Debreu G., Scraf H., The Limit of the Core of an Economy, w: Decision and Organisation, red. C.B. McGuire, R. Readner, Cowless Foundation Paper 1972, No. 369.
• Demsetz H., Barters to Entry, "American Economics Review" 1982, Vol. 72, No. 1.
• Dixit A.K., Stiglitz J.G., Monopolistic Competition and Optimum Product Diversity, "American Economics Review" 1977, Vol. 67, No. 3.
• Dixit A.K., Kyle A.S., The use of Protection and Subsidies for Entry Promotion and Deterrance, "American Economics Review" 1985, Vol. 74, No. 1.
• Duffie D., Sonnenschein H., Arrow and General Equilibrium Theory, "Journal of Economic Literature" 1989, Vol. 27, No. 2.
• Działania zbiorowe - teoria i praktyka, red. A Matysiak, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2003.
• Edgeworth F, The Pure Theory of Monopoly, http://cepa.newschool.edu/het/texts/edge-worth/edgewle.pdf, 1897.
• Ferguson J.M., Advertising and Cometition: Theory, Measurement, Fact, Ballinger, Cambridge 1974.
• Fisher F., The Social Cost of Monopoly and Regulation: Posner Reconsidered, "The Journal of Political Economy" 1985, Vol. 93, No. 2.
• Frolicz S., Niedoskonała wiedza podmiotów rynkowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Galbraith J.K., The Economics of Technical Development, w: Monopoly Power and Economic Performance, red. E. Mansfield, W.W. Norton & Company Inc., New York 1963.
• Galbraith J., Ekonomia w perspektywie, PWE, Warszawa 1992.
• Garbarino A., A Theory of Industrial Wage Structure Variation, "Quarterly Journal of Economics" 1950.
• Grossman H.I., A General Equilibrium Model of Insurrections, "American Economics Review" 1991, Vol. 81, No. 4.
• Gabrusiewicz W., Kamela-Sowińska A., Poetschke H., Rachunkowość zarządcza, PWE, Warszawa 1998.
• Gołaszewski P., Urbanek P., Walińska E., Analiza sprawozdań finansowych, Fundacja Rozwoju Rachunkowości, Łódź 2001.
• Glick M., Is Monopoly Rent Seeking Compatibile with Wealth Maximization, http://www. econ.utah.edu/les/version_2.0/papers/rent-seeking.html.
• Greer D.F, Advertising and Market Concentration, "Southern Economic Journal" 1971, Vol. 38.
• Harberger A., The Measurement of Waste, "American Economic Review" 1964, Vol. 54, No. 3.
• Harberger A.C., Monopoly and Resource Allocation, "The American Economic Review" 1954, Vol. 44, No. 2.
• Haus B., Formy koncentracji w przemyśle, w: Grupy kapitałowe w Polsce, Difin, Warszawa 2000.
• Hayek F.A., Competition as a Discovery Procedure, "The Quarterly Journal of Austrian Economics" 2002, Vol. 5, No. 3.
• Hicks EC, Competition as a Basis of Economic Theory, publications of the American Economic Association" 1985, Vol. 10, No. 3, Supplement.
• Hicks J.R., The Four Consumer 's Surpluses, "Review of Economics Studies" 1943.
• Heflebower R.B., Barters to New Competition, "American Economics Review" 1957, Vol. 47, No. 3.
• Herman A., Charakter i ewolucja współczesnych rynków konkurencyjnych, w: Przedsiębiorstwo, rynek, konkurencja, red. W. Szymański, SGH, Warszawa 1996.
• Jarugowa A., Wolińska E., Roczne sprawozdania finansowe, ujęcie księgowe a podatkowe, ODDK, Gdańsk 1997.
• Jenny F., Weber A.P., Aggregate Welfare Loss due to Monopoly Power in the French Economy: Some Tentative Estimtes, "The Journal of Industrial Economics" 1983, Vol. 32, No. 2.
• Jewkes J., Monopoly and Economic Progress, "Economica, New Series" 1953, Vol. 20, No. 79.
• Kamińska T, Jak funkcjonuje obecnie mechanizm rynkowy w Polsce? w: Wybrane problemy współczesnej gospodarki rynkowej, Studia i Materiały MBA nr 3, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2004.
• Kamińska T, Konkurencyjność polskich przedsiębiorstw transportu samochodowego wobec wyzwań integracyjnych, w: Transformacja. Integracja. Globalizacja. W poszukiwaniu modelu rozwoju gospodarczego Polski, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków-Tarnów 2004.
• Kamińska T, Skuteczność internalizacji efektów zewnętrznych w transporcie, w: Nieefektywność rynku, teoria i praktyka, red. T. Kamińska, T. Katowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Kamińska T, Kubska-Maciejewicz B., Laudańska-Trynka J., Teoria podejmowania decyzji przez podmioty rynkowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999.
• Kalecki M., Degree of Monopoly-A Comment, "Economic Journal" 1941, Vol. LII.
• Kamerschen D.R., An Estimation of the Welfare Losses from Monopoly in the American Economy, "Western Economic Journal" 1966, Vol. 4.
• Kessing S., Nuscheler R., Monopoly Pricing with Negative Network Effects: the Case of Vaccines, Discussion Paper SP II 2003. 06, Wissenschaftszentrum Berlin 2003.
• Klain B., The Microsoft Case: What Can a Dominant Firm do to Defend its Market Position?, "Journal of Economics Perspectives" 2001, Vol. 15, No. 2.
• Klimczak B., Działania grup interesu w okresie transformacji - teoria i zastosowanie, "Ekonomista" 2002, nr 4.
• Klimczak B., Działania grupowe z perspektywy ekonomii i etyki, Wydawnictwo Wyższej Salezjańskiej Szkoły Ekonomii i Zarządzania, Łódź 2002.
• Klimczak B., Globalizacja gospodarcza na przełomie tysiącleci, Wrocławski Biuletyn Gospodarczy PTE nr 28, Wrocław 2002.
• Klimczak B., Mikroekonomia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2006.
• Klimczak B., Społeczna odpowiedzialność globalnych firm, w: Strategiczne obszary nadzoru korporacyjnego zewnętrznego i wewnętrznego, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2002.
• Klimczak B., The Social Responsibility of Global Corporations, Peter Lang Europaische Verlag der Wissenschaften, Frankfurt 2002.
• Kocherlakota N.R., Building Blocks for Barrier to Riches, Federal Reserve Bank of Minneapolis, Research Department Sta. Report 288, Minneapolis 2001.
• Kopycińska D., Wpływ władzy gospodarczej jednostek sfery realnej na realizację celu gospodarki narodowej, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 1985.
• Kopycińska D., Piotrowski K, Economic Power of Producers and the Effectiveness of Central Management, "Oeconomica Polonia" 1985, No. 4.
• Kopycińska D., Piotrowski K, Władza gospodarcza dostawców, Wydawnictwo Naukowe SGPiS, Warszawa 1989.
• Kopycińska D., Piotrowski K., Władza gospodarcza producentów a sprawność systemu centralnego kierowania, "Ekonomista" 1985, nr 1-2.
• Kostecka D., Pomoc publiczna a ochrona konkurencji w Polsce i Unii Europejskiej, w: Przemiany i perspektywy polskiej gospodarki w procesie integracji z gospodarką światową, red. K. Piech, G. Szczodrowski, Instytut Wiedzy, Warszawa 2002.
• Kwiecień M., Strategia urynkowienia gazownictwa - trzy lata później, URE, http:// www.ure.gov.pl/index.php?dzial=204&id=945.
• Landsburg S.E., Price Theory and Applications, Dryden Press, Chicago 1989.
• Lerner A.P., The Concept of Monopoly and the Measurement of Monopoly Power, "The Review of Economic Studies" 1934, Vol. 1, No. 3.
• Lipowski A., O akademickiej koncepcji zawodności rynku krytycznie, "Ekonomista" 2001, nr 3.
• Levinson M., Nie tylko wolny rynek, PWE, Warszawa 1992.
• Lyons B.R., A New Measure of Minimum Efficiency Plant Size in UK Manufacturing Industry, "Economica" 1980, Vol. 47.
• Maniak G., Konkurencja i konkurencyjność w badaniach współczesnej ekonomii, w: Teoretyczne aspekty gospodarowania, red. D. Kopycińska, Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2005.
• Marshall A., Principles of Economics, 1920, http://www.econlib.org/library/Marshall/ marP.html.
• Marshall A., Principles of Economics, Book three, 1890, http://socserv2.socsci.mcmaster.ca/~econ/ugcm/3113/marshall/prin/prinbk3.
• Marshall A., Principles of Economics, Book five, 1890, http://socserv2.socsci.mcmaster.ca/~econ/ugcm/3113/marshall/prin/prinbk5.htm.
• Martin A., Orlando M., Barters to Networks-Specific Innovation, Federal Reserve Bank of Kansas City, Research Working Paper, RWP 04-11, Kansas City 2004.
• Matysiak A., Wpływ kapitału społecznego na mechanizm rynkowy, "Ekonomista" 2000, nr 4.
• Mansfield E., Monopoly Power, Big Business, and Technological Change, w: Monopoly Power and Economic Performance, red. E. Mansfield, W. W. Norton & Company Inc., New York 1970.
• Masson R., Shaanan J., Social Costs of Oligopoly and the Value of Competition, "The Economic Journal" 1984, Vol. 94, No. 375.
• McCabe M.J., Journal Pricing and Mergers: A Portfolio Approach, "American Economics Review" 2002, Vol. 92, No. 1.
• Miąsik D., Reguła rozsądku w prawie antymonopolowym, Zakamycze, Kraków 2004.
• Mikroekonomia, red. D. Kopycińska, KaDruk, Szczecin 2004.
• Monkiewicz J., Gąsiorkiewicz L., Hadyniak B., Zarządzanie finansami ubezpieczeń, Pol-text, Warszawa 1999.
• Nahotko S., Analiza i decyzje finansowe w przedsiębiorstwie, TNOiK, Bydgoszcz 1998.
• Nelson R., Peck M., Kalachek E., The Concentration of Research and Development in Large Firms, w: Monopoly Power and Economic Performance, red. E. Mansfield, WW Norton & Company Inc., New York 1967.
• Oldcorn R., Rachunkowość dla menedżerów, PWE, Warszawa 1994.
• Ottosen G.K., Monopoly Power, How it is Measured and How it Changed, Crossroad Research Institute, Salt Lake City 1990.
• Ornstein S.E., Weston J.F., Intrilligator M.A., Shrieves R.E., Determinants of Market Structure, "Southern Economic Journal" 1973, Vol. 47, No. 3.
• Paczuła Cz., Rachunkowość jednostek ubezpieczeniowych, cz. I, Difin, Warszawa 1999.
• Parente S.L., Precscot E.C., Monopoly Rights: a Barier to Reaches, "American Economics Review" 1999, Vol. 89, No. 5.
• Pindyck R.S., Gains to Producers form Cartelization of Exhaustible Resources, "Review of Economics and Statistic" 1978, Vol. 60.
• Porter M.E., Market Signals, Harvard Business School, Cambridge 1978.
• Posner R.A., The Social Costs of Monopoly and Regulation, "The Journal of Political Economy" 1975, Vol. 83, No. 4.
• Przybyciński T, Analiza rynków jako podstawa skutecznego konkurowania przedsiębiorstwa, w: Przedsiębiorstwo, rynek, konkurencja, red. W. Szymański, SGH, Warszawa 1996.
• Rojek M., Dowody fundamentalnych twierdzeń ekonomii dobrobytu w modelu równowagi ogólnej Arrowa-Debreu, "Ekonomista" 2003, nr 1.
• Rosen S., Market and Diversity, "American Economics Review" 2002, Vol. 92, No. 1.
• Rothschild M., Stiglitz J.G., Equalibrium in Competetive Insurance Market. The Economics of Inperfect Information, "Quarterly Journal of Economics" 1976, vol. 90.
• Rothschild K.W., The Degree of Monopoly, "Economica" 1942, Vol. 9.
• Samuelson P.A., Ekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia 1, 2, PWN, Warszawa 1996.
• Saving T.R., Estimation of Optimum Size of Plant by the Survivor Technique, "Quarterly Journal of Economics" 1961, Vol. LXXV, No. 4.
• Schumpeter J.A., Kapitalizm, socjalizm, demokracji, PWN, Warszawa 1995.
• Scherer EM., Firm Size, Market Structure, Opportunity and Output of Patented Inventions, "American Economic Review" 1965, Vol. 55, No. 5.
• Scherer EM., Innovation and Public Policy, w: Monopoly Power and Economic Performance, red. E. Mansfield, W.W. Norton & Company Inc., New York 1976.
• Scherer EM,, Ross D., Industrial Market Structure and Economic Performance, Houghton Mifflin Company, Boston 1990.
• Schiller B.R., The Economy Today, Random House, New York 1989.
• Schwartzman D., Competition and Efficiency, "Journal of Political Economy" 1973, Vol. 81, No. 3.
• Schwartzman D., The Burden of Monopoly, "Journal of Political Economy" 1960, Vol. 68, No. 6.
• Schumpeter J.A., Kapitalizm, socjalizm, demokracja, PWN, Warszawa 1995.
• Scitovsky T, On the Principle of Consumers' Sovereignty, "American Economic Review" 1962, Vol. 52.
• Shepherd W.G., Entry as a Substitute for Regulation, "American Economics Review" 1973, Vol. 63, No. 2.
• Shepherd W.G., Trends of Concentration in American Manufacturing Industries 1947-58, "Review of Economics and Statistics" 1964, No. XLVI.
• Slichter S.H., In Defence of Bigness in Business, w: Monopoly Power and Economic Performance, red. E. Mansfield, W.W. Norton & Company Inc., New York 1957.
• Sobiecki R., Problemy dominacji na rynku, w: Przedsiębiorstwo, rynek, konkurencja, red. W Szymański, SGH, Warszawa 1996.
• Solop S.C., Strategic Entry Deterrance, "American Economics Review" 1979, Vol. 69, No. 2.
• Steczkowski J., Metoda reprezentacyjna w badaniach zjawisk społeczno-ekonomicznych, Akademia Ekonomiczna, Kraków 1983.
• Stefaniuk M., Publicznoprawne reguły konkurencji, Verba, Lublin 2005.
• Stigler G.J., The Statistic of Monopoly and Merger, "The Journal of Political Economy" 1956, Vol. 64, No. 1.
• Stigler G.J., Teoria cen, Fundacja Naukowa Taylora, Poznań 1959.
• Stigler G.J., The Case Against Big Business, w: Monopoly Power and Economic Performance, red. E. Mansfield, W.W. Norton & Company Inc., New York 1978.
• Stigler G.J., The Economics of Information, "Journal of Political Economics" 1961, Vol. 69, No. 3.
• Stigler G.J., The Organization of Industry, Richard D. Irwin, Homewood 1968.
• Stigler G.J., The Theory of Oligopoly, "Journal of Political Economy" 1964, Vol. 71, No. 1.
• Strickland A.D., Weiss L.W., Advertising, Competition, and Price-Cost Margins, "Journal of Political Economy" 1976, Vol. 84, No. 5.
• Styglitz J.E., Information and the Change in the Paradigm in Economics, "American Economics Review" 2002, Vol. 92, No. 3.
• Styglitz J.E., Monopoly and the Rate of Extraction of Exhaustible Resources, "American Economic Review" 1976, Vol. 66.
• Szymański W., Analiza rynków przez przedsiębiorstwa jako warunek pokonywania ograniczeń, w: Przedsiębiorstwo, rynek, konkurencja, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 1995.
• Szymański W., Przedsiębiorstwo wobec ograniczeń wynikających z działania rynku, w: Przedsiębiorstwo, rynek konkurencja, SGH, Warszawa 1995.
• Tatulińska I., Rozwój rynku ubezpieczeń w Polsce w latach 1990-2002, strona internetowa rzecznika ubezpieczonych www.rzu.gov.pl.
• Tkaczyk T, Ryzyko gospodarowania a strategie konkurencji, przyczynek do teorii konkurencji, SGH, Warszawa 1997.
• Tullock G., The Welfare costs of Tarifs, Monopolies, and Theft, "Western Economic Journal" 1967, Vol. 5.
• Varian H., Mikroekonomia, PWN, Warszawa 1995.
• Wawer i., Analiza finansowa jako narzędzie oceny działalności przedsiębiorstwa, w: Elementy analizy przedsiębiorstwa, red. W. Durka, Survey, Szczecin 1996.
• Weinstock D.S., Using the Herfindahl Index to Measure Concentrations, "Antitrust Bulletin" 1982, Vol. 27.
• Winch D.M., Consumer 's Surpus and Compensation Principle, "American Economic Review" 1965, Vol. 55, No. 3.
• Wiszniewski Z., Mikroekonomia współczesna, Olympus, Warszwa 1994.
• Woś J., Kontrowersje wokół ładu rynkowego polskiego kapitalizmu, w: Strategia rozwoju społecznej gospodarki rynkowej w Polsce, red. S. Partycki, Lublin 2002.
• Wojtyna A., Nowe kierunki badań nad ekonomiczną rolą państwa, "Ekonomista" 2001, nr 1.
• Wolińska B., Wzrost świadomości ubezpieczeniowej a perspektywy rozwoju ubezpieczeń odpowiedzialności cywilne], Biuro Rzecznika Ubezpieczonych, Warszawa 2003, www.rzu.gov.pl (stan na 1.10.2004).
• Wrzesz-Kamińska G., Instytucjonalny model lobbingu w Polsce, w: Działania Zbiorowe: teoria i praktyka, red. A. Matysiak, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2003.
• Whitman H.R.,^4 Note on the Concept of Degree of Monopoly, "Economic Journal" 1941, Vol. LI.
• Dane ze strony internetowej PGNiG, http://www.pgnig.pl/firma/272.htm.
• Dyrektywa 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylająca dyrektywę 98/30/WE, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 176/57 z dnia 15.07. 2003 r.
• Fortune http ://www.fortune.com/fortune/fortune500.
• Informacja o wynikach kontroli zaopatrzenia w gaz ziemny, NIK, Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji, Warszawa 2004.
• Lista 500. Rzeczpospolitej, www.rp.pl/lista500.
• Polskie gazownictwo w statystyce, Raport: rynek gazu ziemnego, "Świat Energii" 2005, nr 12.
• Postanowienie Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty z dnia 1 września 2005 roku, www.urtip.gov.pl.
• Rocznik Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych 2004, Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, Warszawa 2004.
• Raport o stanie rynku telekomunikacyjnego - rok 2004, Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, Warszawa 2005.
• Strona internetowa URE, http://www.ure.gov.pl/index.php?dzial=4&id=1815.
• Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, DzU 2005, nr 244, poz. 2080, art. 5.
• Częstotliwości z MON, www.urtip.gov.pl, informacja z dnia 22.09.2005.