PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2010 | z. nr 16 | 32--52
Tytuł artykułu

Polityczna pogoń za rentą jako zagrożenie dla spójności społecznej i modernizacji : (Część I: Perspektywa teoretyczna)

Warianty tytułu
Political Rent Seeking as a Threat to Social Cohesion and Modernization
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Artykuł podejmuje problem politycznych uwarunkowań procesów modernizacyjnych i spójnego rozwoju społecznego. Autor stawia tezę, że bariery natury politycznej, ujęte przez pryzmat ekonomicznej kategorii pogoni za rentą (w tym kontekście określane terminem polityczna pogoń za rentą - PPR) stanowią istotne ograniczenie zarówno dla efektywnej modernizacji, jak i budowania spójności społecznej. Rozbudowana PPR, stając się nieformalną instytucją, istotnie podnosi koszty transakcyjne wprowadzania pożądanych reform, obniżając tym samym skłonność polityków do podejmowania decyzji odpowiadającym aktualnym wyzwaniom rozwojowym. Realizowana w tych warunkach polityka społeczno-gospodarcza rozwiązuje problemy modernizacyjne jedynie w sposób selektywny. Polityka taka, obciążając kosztami reform jedynie wybrane grupy społeczne i regiony, nie sprzyja spójności społecznej. Artykuł ma charakter teoretyczny i jego celem jest wyjaśnienie istoty używanych pojęć, w szczególności pogoni za rentą, kosztów transakcyjnych, modernizacji i spójności społeczno-ekonomicznej oraz zdiagnozowanie zachodzących między nimi związków. Kontynuacją przedstawionych rozważań jest artykuł o wymiarze empirycznym, który zostanie zaprezentowany w kolejnym numerze niniejszej publikacji. (abstrakt oryginalny)
EN
Author of the paper analyses the problem of political conditions of modernization processes and coherent social development. The author emphasizes the hypothesis that political boundaries, enhanced by economic rent seeking (political rent seeking (PRS), limit the effectiveness of modernization and creation of social coherence. Extended PRS, as an informal institution, increases the transaction costs related to reform introduction. At the same time it decreases ability of politicians to make decisions that address the current development problems. The socio-economic policy, which is done under these conditions, solves the modernization problems selectively. The costs of this policy are taken by some social groups and thus, the policy itself does not foster the social cohesion. The article is theoretical and its aim is to explain the essence of the following terms: rent seeking, transaction costs, modernization and socio-economic cohesion. The other essential issues will be presented in the following volume of this publication. (original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
32--52
Opis fizyczny
Twórcy
Bibliografia
  • Afeltowicz Ł., 2010, Zawłaszczone państwa, sieci społeczne i wyobraźnia socjologiczna: krytyczna analiza koncepcji state capture, Studia Socjologiczne nr 1.
  • Antkowiak Ł., 2009, Meldunek zostaje. Posłów przerosło zadanie, Gazeta.pl, 29 października; http://wiadomosci.gazeta.p1/Wiadomosci/l,80708,7200223,Meldunek_zostąje Poslow_przeroslo_zadanie.html.
  • Bates, Robert H., Avner Greif, Margaret Levi, Jean-Laurent Rosenthal i Barry R. Weingast, 1998, Analytic Narratives, Princeton, N. J.: Princeton University Press.
  • Berry J.M., 1997, The Interest Group Society, Longman, 3 wyd., New York.
  • Buchanan J.M., 2003, Public Choice: The Origins and Development of a Research Program, Fairfax, Va.: Center for Study of Public Choice, George Mason University, www.gmu.edu/centers/publicchoice/pdf/o201inks/Booklet.pdf (dostęp 10 sierpnia 2008).
  • Bueno de Mesquita В., 2009, The Predictioneer's Game: Using the Logic of Self-Brazen Self-Interest to See and Shape the Future, New York: Random House.
  • Bugaj R., 2009, Lecimy bez pilota, „Więź", nr 8-9, sierpień-wrzesień, s. 63-66.
  • Fiedor B., 2006, Nowa Ekonomia Instytucjonalna jako podstawa teoretycznej refleksji nad procesem transformacji od gospodarki centralnie sterowanej do rynkowej [w:] Wkład transformacji do teorii ekonomii, red. J. Kleer i A. Kondratowicz, CeDeWu, Warszawa, s. 11-27.
  • Godłów-Legiędź J., 2005, Transformacja ustrojowa z perspektywy nowej ekonomii instytucjonalnej, „Ekonomista", nr 2, s. 171-89.
  • Godłów-Legiędź J., Legiędź T., 2009, Interakcja instytucji formalnych i nieformalnych w procesie transformacji od planu do rynku [w:] Instytucje i transformacja, red. J. Godłów-Legiędź, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 63-86.
  • Grupiński R., 2009, Rozmowa Anity Werner i Pawła Siennickiego, „Polska The Times" z 17-18 października, s. 6-7.
  • Grzymała-Busse A., 2006, The Discreet Charm of Formal Institutions: Postcommunist Party Competition and State Oversight, Comparative Political Studies, Vol. 39, No. 10, December, s. 1-30.
  • Grzymała-Busse A., 2008, Incubment State Capture and State Formation, Comparative Political Studies, vol. 41, nr 4/5, April-May, s. 638-673.
  • Hellman J., 1998, Winners Take All: The Politics of Partial Reform in Postcommunist Nations, World Politics, vol. 50(2), s. 203-234.
  • Helmke, Gretchen i Steven Levitsky, 2004, Informal Institutions and Comparative Politics: A Research Agenda, Perspectives on Politics 2, No. 4 (December), s. 725-40.
  • Hockuba Z., 1995, Droga do spontanicznego porządku: Transformacja ekonomiczna w świetle problemu regulacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Huntington S.P., 2009/1968, Modernizacja i korupcja, „Dialogi Polityczne", nr 11, czerwiec, s. 55-67.
  • Johnson P.M., 2005, „Transaction Costs", hasło w: „Glossary of Political Economy Terms", http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/; dostęp: grudzień 2009.
  • Karwacki A., 2009, Spójność - kluczowe pojęcie dla współczesnej polityki społecznej (inspiracje, tropy i wyzwania), Studia Socjologiczne, nr l, 9-51.
  • Kosiec K., Raczyński M., 1998, Rynki polityczne. Strategie firm państwowych w rywalizacji rynkowej, Universitas, Kraków.
  • Krackhardt D., Stern R.N., 1988, Informal Networks and Organizational Crisis, „Social Psychology Quarterly", 51(2), s. 123-140.
  • Levi M., 1988, Of Rule and Revenue, Berkeley: University of California Press. Lewandowski J., 2009, Rozmowa Jacka Kowalczyka, „Puls Biznesu" z 16-18 października, s. 14.
  • Lissowska M., 2004, Instytucjonalne wymiary procesu transformacji w Polsce, SGH, Warszawa.
  • Lissowska M., 2005, Grupy interesu a polityka instytucjonalna w Polsce [w:] Problemy ekonomii i polityki rozwoju, red. J. Stacewicz, Warszawa, SGH, s. 107-124.
  • Meyer G., red., 2008, Formal Institutions and Informal Politics in Central and Easter Europe: Hungary, Poland, Russia and Ukraine, Opladen & Farmington Hills: Barbara Budrich Publishers.
  • Moody-Stuart G., 1999, The Costs of Grand Corruption, „Economic Reform Today" (Center for International Political Economy), No. 4, s. 19.
  • Musole Maliti, 2009, Ukryte sprężyny, Tygodnik Powszechny, 9 sierpnia, s. 10-11 Property rights, transaction costs and institutional change: Conceptual framework and literature review, Progress in Planning, 71, s. 43-85.
  • North Douglass C., 1990, Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: CUP.
  • Pejovich Svetozar, 2001, From Socialism to the Market Economy, Independent Review, Summer, Vol. 6, Issue 1.
  • Platje Joost, 2007, Bodźce i koszty transakcyjne a zmiany instytucjonalne oraz stan polskiej gospodarki w latach 1970-2000, Uniwersytet Opolski, Opole.
  • Podgórecki A., 1976, Kontrola społeczna trzeciego stopnia [w:] „Prace IPSIR UW" t. 1: Problemy profilaktyki społecznej i resocjalizacji, UW, Warszawa, s. 15-28.
  • Raczyński M., 1998, Pogoń za rentą a transformacja systemowa w Polsce, „Ekonomista", nr 2-3, s. 211-226.
  • Raczyński M., Sztaba S., Walczykowska A., 1998, W pogoni za rentą, READ ME, Warszawa.
  • Rowley, Charles K. i Friedrich Schneider, red., 2004, The Encyclopedia of Public Choice, vol. I, New York: Kluwer.
  • De Soysa, Indra i Johannes Jutting, 2006, „Informal Institutions and Development: Think local, act global?" The OECD Development Center and the Development Assistance Committee-Network on Governance (GOVNET); www.oecd.org/dataoecd/52/16/377 90393.pdf- dostęp: wrzesień 2009.
  • Szlanta J., 2005, Rozmowa Dominiki Wielowieyskiej, „Gazeta Wyborcza" z 19-20 marca, s. 14.
  • Sztompka P., 2005, Socjologia zmian społecznych, Znak, Kraków.
  • Tache, Ileana i Dorin Lixandroiu. 2006. Rent Seeking Behavior in Transition Countries: The Case of Romania, International Advances in Economic Research, Vol. 12, s. 395-407.
  • Ter Bogt, Henk J. 2003. A Transaction Cost Approach to the Autonomization of Government Organizations: A Political Transaction Cost Framework Confronted with Six Cases of Autonomization in the Netherlands, „European Journal of Law and Economics", 16, s. 149-186.
  • Szalacha J., 2010, O dobrym państwie (polskim), „Obywatel" nr l, s. 8-12.
  • Sztaba S., 2002, Aktywne poszukiwanie renty. Teoria, Przykłady historyczne, Przejawy w polskiej gospodarce lat dziewięćdziesiątych, SGH, Warszawa.
  • Waldstram Ch., 2001, Informal Networks in Organizations - A literature review, DDL Working Paper No. 2, February.
  • Wedel J.R., 2007, Klany, kliki i zawłaszczone państwa [w:] Szara strefa przemocy - szara strefa transformacji? Przestrzenie przymusu, red. R. Sojak, UMK, Toruń, s. 87-113.
  • Willak W., 2006, Polityka spójności na lata 2007-2013, Wydział H. l Polska DG ds. Polityki Regionalnej; dostęp: http://www.malopolskie.pl/Pliki/2006/4_CONF24F EB2006 WWillakPL.pdf
  • Williamson O.E., 1996, The Mechanisms of Governance, New York, Oxford: OUP.
  • Winiecki J., 2000, Formal and Informal Rules in Post-Communist Transition [w:] A Litbera-ting Economic Journey: Post-Communist Transition: Essays in Honour of Ljubo Sire, red. A. Brzeski, J. Winiecki, London: CRCE, s. 277-337.
  • Woźniak M.G., 2008, Współpraca transgraniczna w modernizacji refleksyjnej kapitału ludzkiego. Znaczenie dla kształtowania spójności społeczno-ekonomicznej [w:] Spójność społeczno-ekonomiczna a modernizacja regionów transgranicznych, red. M.G. Woźniak, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 208-217.
  • Zabłocki G., 2002, Rozwój zrównoważony — idee, efekty, kontrowersje: (perspektywa socjologiczna), UMK, Toruń.
  • Zybertowicz A., 2009, Kontrola społeczna trzeciego stopniu [w:] Idee naukowe Adama Podóreckiego, red. J. Kwaśniewski, J. Winczorek, PTS, IPSiR UW, Warszawa, s. 152-178.
  • Zybertowicz i Pilitowski, 2009, Polityczna pogoń za rentą: Peryferyjna czy strukturalna patologia polskiej transformacji?, Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Uwarunkowania instytucjonalne, z. 14, s. 110-122.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000169711072

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.